Sosyolog Behice Boran Kimdir? - Sosyolog Behice Boran Hakkında Bilgiler

Sosyolog Behice Boran Kimdir? - Sosyolog Behice Boran Hakkında Bilgiler
Sosyolog Behice Boran Kimdir? - Sosyolog Behice Boran Hakkında Bilgiler

Behice Boran (1 Mayıs, 1910 - 7 Ekim, 1987) Sosyolog ve sosyalist siyasetçi
1 Mayıs 1910’da Bursa’da doğan Boran, Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’ni bitirdikten sonra ABD’ye gitti Michigan Üniversitesi’nde sosyoloji doktorasını tamamladıktan sonra 1939’da yurda döndü ve AÜ Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ne doçent olarak atandı

Öğretim üyeliği yıllarında (1939-1948) çıkardığı Yurt ve Dünya, Adımlar dergilerinde sınıflar arası akışkanlık, işçi, köylü ve gençlik sorunları, demokrasi ve hümanizm konularında yazılar kaleme aldı

1946’da Nevzat Hatko ile evlenen Boran 1948’de siyasal görüşleri yüzünden Pertev Naili Boratav ve Niyazi Berkes ile birlikte üniversiteden uzaklaştırıldı 1950’de kurucuları arasında yer aldığı Barışseverler Cemiyeti’nin ilk genel başkanı seçildi Cemiyet, Menderes hükümetinin Kore’ye asker göndermesini kınayan bir bildiri yayımlayınca kapatıldı ve Boran 15 ay hapis cezasına çarptırıldı 1953’te Türkiye Komünist Partisi (TKP) davasıyla ilgili görülerek tutuklanmasına karşın, kanıt yetersizliğinden salıverildi 1962’de Türkiye İşçi Partisi’ne üye oldu Birinci Büyük Kongre’de (1964) MYK’ya seçildi 1965 genek seçimlerinde TBMM’ye Urfa milletvekili olarak giren Boran, SSCB’nin Çekoslovakya’nın işgalinden (Ağustos 1968) sonra, Genel Başkan Mehmet Ali Aybar ile görüş ayrılığına düşen grubun içinde yer aldı Aybar ve arkadaşlarının partiden ayrılmalarının ardından, Dördüncü Büyük Kongre’de genel başkanlığa getirildi (1970) 12 Mart 1971 Muhtırasını izleyen günlerde tutuklandı; TİP, Anayasa Mahkemesi’nce kapatıldı, Boran 15 yıla mahkûm oldu 1974 genel affından yararlanılarak salıverildi 1975’te ikinci kez kurulan TİP’in genel başkanlığına getirildi 12 Eylül Darbesinde (1980) kısa bir süre evinde gözetim altında tutulan ve Kasım 1980’de sağlık sorunu nedeniyle yurtdışına çıkan Boran 1981’de yurttaşlıktan çıkarıldı 12 Eylül’de kapatılan Türkiye İşçi Partisi’nin son genel başkanı, siyasetçi ve sosyolog Behice Boran (Hatko) 7 Ekim’de 1987'de Brüksel’de öldü

Ölümünden birkaç saat önce Türkiye Komünist Partisi (TBKP) adını aldığını kamuoyuna duyurdu Cenazesi Türkiye’ye getirilen Boran, TBMM ve İstanbul’da düzenlenen törenlerin ardından 18 Ekim’de İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığında toprağa verildi

NASIL BİR TOPLUM NASIL BİR SOSYOLOJİ

Konusu toplum olan bir bilim hakkında söz söyleyebilmek için hem bilimsel donanım açısından donanımlı hem de iyi bir gözlemci olmak gerekir Ancak içerisinde yaşadığımız toplum konusunda herkesin ortalama da olsa bir fikri düşüncesi vardır en azından ikili sohbetlerimizde ne olacak memleketin hali cinsinden soru cümleleriyle hem kendi fikrimiz beyan ederiz hem de başkalarının düşüncelerini de öğrenme yoluna gideriz Topluma önyargısız bakabilmek şüphesiz oldukça zordur çünkü hepimiz bu toplumun birer bireyiyiz Einstein "Ne hazin bir çağda yaşıyoruz bir önyargıyı ortadan kaldırmak atomu parçalamaktan daha güç"derken bizim önyargılarımızın yaşadığımız çağı algılayışımızda ne büyük engeller çıkarttığını da gözler önüne sermekteydi

Bilgi çağının bütün ihtişamıyla yaşanmakta olduğu günümüzde , bilginin işlevinde önemli değişiklikler oldu Bu çağda Bilgi bir performans artırma aracı olarak kullanılmaya başlandı , bilginin gerekliliği ve paylaşımı bir yana , ne işe yarar ? sorusu bilgi için daha çok sorulan bir soruya karşılık gelmekte Yaşanılan çağ bilgi sınırlarını da değiştirdi bilmek için daha çok maddi güçler, istek, ilgi yeterli olmaya başlamıştır Bu da yaş cinsiyet gibi faktörlerin bilme üzerindeki etkisini azaltmıştır Bilme özgürlüğündeki sınırsızlık diğer toplumsal değerlerin de erozyona uğramasına sebep olmuştur Bilginin içeriğindeki değişiklikler bilgi sahibi kişinin mütevazı olmasını ortadan kaldırdığı gibi bilenin ayrıcalıklı konumunu pekiştirmiş ancak bilginin aktarılması ve el değiştirerek daha çok kişi tarafından bilinir hale gelmesinin karşılığı para olmaya başlamıştır

Toplumbilimin şüphesiz tüm bu değişmelere kayıtsız kalması düşünülemez Çünkü toplumbilim durağan değişmez kalıpları olan bir bilme edimi değildir Toplumsal değişme toplumbilimin olaylara bakışını ve öngörüsünü de değiştirmektedir Zaten toplumbilimin amacı toplumu islah etme değildir olmamalıdır toplumsal dönüşümlerde rotanın şaşırılmaması açısından yol gösterici bir işlevi olmalıdır toplumbilimin

İçinde yaşadığımız kent de tüm bu toplumsal dönüşümlerden payını almaktadır Nerede yaşarsak yaşayalım bir mekan olarak kent de kimliğimizin bir parçasıdır Kent Sosyolojisinin anlaşılmasına yardımcı olması gerekli konulardan biri de "İnsanların neden birbirlerini gördükleri ancak duymadıkları" sorusuna yanıt aramak olmalıdır Sorunlarını ve yaşamı gören ancak onları duymayan anlamayan onların üzerine eğilmeyen insan Işıklı camlara da bakmaktadır, komşu kavgalarına da, yoldan geçen araçlara da futbol oyununa da Bilgi çağı söylemek istediklerini elbette görüntülerle pekiştirmektedir Söz tüm bu sanallaşma eğiliminden en çok zarar gören iletilerden biridir

Topu topu 500-1000 kelime ile konuşan uzun konuşmayı sevmeyen selamlaşmalarında bile işaret dilini kullanmayı yeğleyen bir toplum görüntüsüne gelinmektedir yavaş yavaş Tüm bunlara insan yaşamında önemli denge unsurlarından olan etik-estetik dengenin estetik lehine bozulması da eklenirse komşularını tanımayan, sadece kendi sorunlarıyla uğraşıp onları da çözemeyen insan bir üst yabancılaşmayı yaşamaya başlamıştır Nurdan Gürbilek "Vitrinde Yaşamak "adlı eserinde "İnsanın dünyayla olan ilişkisinin aslen bir seyretme ilişkisine dönüşmesi" fikrini reklamcılığın etkisinin artmasıyla pekiştirir ve der ki "Reklamcılık tüm yaşantımızı vitrine çevirdi"

Tüm bu yaşananlar "Hayat denen seyirlik oyun" ifadesini güçlendirir Daha çok makyaj ve daha çok maske, daha çok takı gerçekleri saklamaz sadece üzerlerini geçici sürelerle örter Ayrıca tüm bunlar doğruyu "sade"ce seyretmemize bile izin vermez Şimdi "sade"yi yaşamak öylesine zorlaşmıştır ki mutlaka "biri bizi gözetliyor "dur Toplumun bireyler üzerinde kurduğu değişeceksin ! ve onlar gibi olacaksın hem de hemen şimdi zorlaması bizi televizyonda gördüğümüz insanlar gibi giyinmeye onlar gibi düşünmeye ve onlar gibi yaşamaya zorlamaktadır Toplumun farklı olana ne ihtiyacı ne de hoşgörüsü kalmamıştır

Sosyologların değişen toplumsal değersizlikler enflasyonu içerisinde gördüklerini ve geleceğe yönelik saptamalarını tüm toplumu aktarma Bilgiyi paylaşma zorunlulukları ortaya çıkmaktadır Kentte ve yaşadığımız tüm mekanlarda bu aslında mümkündür Toplumbilimciler örnek insanlar olmak zorunda değildirler ancak en azından İnsan ! olmak zorundadırlar yani sıradanlaşmamalı bayağılaşmamalıdırlar