Göç Nedir? Neden Göç Olur? Göç Çeşitleri Nelerdir? Göç Sebepleri Nelerdir?

Göç Nedir? Neden Göç Olur? Göç Çeşitleri Nelerdir? Göç Sebepleri Nelerdir?
Göç Nedir? Neden Göç Olur? Göç Çeşitleri Nelerdir? Göç Sebepleri Nelerdir?
MÜBADELE GÖÇLERİ: ( Yer Değiştirme) :

Bir antlaşmanın esaslarına dayanılarak yapılan, ülke nüfuslarının karşılıklı olarak yer değişmesi ile oluşan göçlerdir Örneğin Kurtuluş Savaşı sonrası Yunanistan ile yapılan anlaşmalarla ülkemizde yaşayan Rumlar ile Yunanistan’daki Türkler arasında yer değiştirme göçleri yaşanmıştır
Lozan Barış Antlaşması ile Türkiye ile Yunanistan arasında nüfus mübadelesi protokolü imzalanmıştır Bu göçler Romanya ile Bulgaristan arasında da olmuştur Bu protokol ile İstanbul’daki Rumlar ile Batı Trakya’daki Türkleri kapsamıştır
Bu protokol ile Yunanistan’dan 400000 Türk Türkiye’ye, Buna karşılık Türkiye’den 150000 Rum Yunanistan’a gitmiştir Bu göçler insanların gönüllü olarak yaptıkları göç hareketleri olmayıp, zorunlu göçlerdir
BEYİN GÖÇÜ

Bilim ve tekniğin gelişmesine katkıda bulunabilecek nitelikteki elemanları çalışmak üzere başka ülkelere göç emesi olayına Beyin Göçü denir
İyi eğitilmiş elemanların daha iyi çalışma olanakları sağlayan ülkelere gitmesiyle oluşan göçlerdir Az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerin nitelikli kişilerinin sanayileşmiş ülkelere gitmesidir Örneğin II Dünya Savaşı sırasında Alman bilim adamlarının ABD’ye göçü bu türdendir
Göç veren ülkeler açısından en büyük kayıp olarak değerlendiren göçtür Ekonomisi gelişmemiş ülkelerin yüksek paralar harcayarak yetiştirdiği elemanlar ellerinden kaçmaktadır Ülkeler arasında gelişmişlik farkının artmasına neden olmaktadır Zor şartlarda yetiştirdikleri kaliteli elemanları kaybeden gelişmekte olan ülkelerin kalkınmaları yavaşlamaktadır
Özellikle beyin göçü 1960 yıllardan itibaren artmaya başlamıştır Doktor, mühendis, ekonomist, sanatçı vb alanında iyi yetişmiş insanların göç etmesi, ülkemizde de önemli bir sorundur
En çok Beyin göçü veren ülkeler: Hindistan, Pakistan, Çin, Filipinler, Cezayir, Fas, Tunus, İran, Nijerya, orta Asya devletleridir
En Çok Beyin Göçü alan ülkeler: ABD Kanada, Avustralya, Güney Afrika Cumhuriyeti, Almanya, Fransa, İsviçre, İsveç, Norveç, vb
Bazı ülkeler beyin göçü alırken aynı zamanda beyin göçü verebilir Kanada bunun en iyi örneğidir Ülkemize de son yıllarda bazı Orta Asya devletlerinden az sayıda yetişmiş insan gelmektedir
Avrupa ve ABD’de çok sayıda Türk uzman başka ülkeler için çalışmaktadır bu da ülkemiz için bir kayıptır

Beyin göçünün başlıca nedenler:

1Sanayileşmiş ülkelerin ödedikleri yüksek ücretler
2Çalışma şartlarının kolaylığı, teknoloji ve gelişmelerden en iyi şekilde yararlanma imkânı
3Göç gönderen ülkede iyi yetişmiş kişilerin kendi alanı ile ilgili uygun iş bulmakta zorlanmaları veya kariyer yapmakta imkân bulamamaları

İŞÇİ GÖÇLERİ

Ekonomik gelişmenin yavaş olduğu ülkelerde iş olanaklarının az olması, bu imkânların geliştiği ülkelere ve bölgelere doğru göçlere neden olmaktadır İşsizlik nedeniyle yapılan göçlere işgücü göçü denir İşgücü göçleri mevsimlik, kısa süreli veya uzun süreli olabilir Örneğin ülkemizde yaz mevsiminde pamuk işçilerinin Çukurova’ya gelmesi mevsimlik işgücü göçüdür
II Dünya Savaşından sonra yıkılan Avrupa ekonomisini yeniden kurmak için 1952- 1954 yılları arasında Almanya, Fransa, Belçika, Avusturya, Hollanda gibi ülkeler kalkınma hamlesi başlatmış, bu hamle sonucu yetersiz gelen işgücünü karşılamak için dış ülkelerden işçi talebinde bulunmak zorunda kalmışlardır
1952 de Federal Almanya yabancı işçi çalıştırmaya başlamıştır Avrupa’da yukarıda sayılan gelişme hamlesi başlatan ülkelerde Almanya’yı takip ederek yabancı işçi çalıştırmaya başlamışlardır
Bunlara karşılık ise gelişmemiş ya da gelişmekte olan ülkelerde yaşanan işsizlik sonucu birçok ülke de dış ülkelere işgücü göçü vermeye başlamışlardır
Avrupa’da Yunanistan, İspanya, Portekiz, Yugoslavya, İtalya vb, Afrika’da Cezayir, Fas, Tunus, gibi sömürge devletleri de Avrupa ülkelerine işgücü vermişledir Bu gün ise dünyada başta Asya, Afrika, Güney Amerikanın gelişmekte olan ve geri Kalmış ülkeleri başta Avrupa, Kuzey Amerika, ( ABD, Kanada) ve Avustralya’ya işgücü vermektedir
Özellikle bu gelişen ülkeler artık vasıfsız işçileri pek almamakta yetişmiş, kaliteli eğitimli insanları almaktadır Artık bu olay daha çok beyin göçüne doğru dönmüştür
Türkiye’de yurt dışına işgücü veren ülkelerin başında gelmektedir Ülkemizde iş gücü göçleri 1960’tan sonra başlamıştır Türkiye göç veren bir ülke olmaya başladı Bu yıllarda başta batı Avrupa ülkelerine olmak üzere Avrupa’nın diğer ülkelerine de işgücü göçü meydana gelmiştir
1958–1986 arasında başta Almanya olmak üzere Fransa, Hollanda, Avusturya, İsviçre, Danimarka, İngiltere ve İsveç 1,3 milyon işçi göç etti
1980 lerden sonra göç olayları hem sayısal hem de mekânsal açıdan değişme göstermiştir Batı Avrupa ülkelerinin işçi alımın bırakmasıyla göçlerin yönü değişti 1980lerden sonra altyapı ve inşaat hizmetleri için Orta doğudaki SArabistan, Libya, Ürdün, Kuveyt gibi Arap ülkelerine göçler yönelmiştir
1990 yılarda ise Bağımsız Devletler topluluğuna işçi göçleri olmuştur Bugün yurtdışındaki nüfusumuzun %88,7 i Batı Avrupa ülkelerinde ( 1500000),%8,5 u Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Arap ülkelerinde,%0,5i Türk cumhuriyetlerinde,%2,3 ü diğer ülkelerde yaşamaktadır Avustralya’da 30bin, ABD’de 130 bin Türk yaşamaktadır
Ancak işçilerimizde kesin dönüş eğilimi giderek artmaktadır Farklı kültüre sahip Avrupa toplumuna uyum sağlayamamaları, maruz kaldıkları baskılar, yabancılar için zorlaşan hayat şartları ve ekonomik doyum vatandaşlarımız kesin göçe zorlamaktadır Yaklaşık 250000 kadarı ülkemize geri dönüş yapmıştır
Yurt dışındaki Türk işçilerinin ülke ekonomisine büyük katkıları vardır Biriktirdikleri paraları ülkemize göndermeleri döviz açısından ülkemizin en önemli gelir kaynaklarındandır İşçilerimizin ailelerinin ve çocuklarının eğitim, dil, din vb meselelerdeki sıkıntılarını gidermek için devletimiz oralara gerekli uzmanları gönderiyor
DOĞAL AFETLERİN NEDEN OLDUĞU GÖÇLER:

Deprem, heyelan, kuraklık ve çölleşme, taşkın, sel, çığ, volkanik püskürmeler gibi doğal yıkımlar birçok sosyal ve ekonomik sorunların yanı sıra göçlere de neden olmaktadır Doğal yıkımlardan zarar gören insanlar bulundukları yerleri terk ederek koşulları daha iyi olan yerlere göç ederler
Örneğin:
IV Ve V Yüzyılda Hunların ve Moğolların Orta Asya’dan başka yerlere göç etmelerinde kuraklık ve çölleşme etkili olmuştur
ABD’ de Kaliforniya’daki deprem olayı binlerce insanın göç etmesine neden olmuştur
1994 de Kırgızistan’daki heyelan olayları 270000 insanın göç etmesine yol açmıştır
Ülkemizde 1998’de Adana’da meydana gelen depremde zarar gören birçok kişi başka kentlere göç etmişlerdir Yine 1998’de Bartın’da meydana gelen sel felaketi ise ilçeyi yaşanamaz hale getirmiş ve göçe neden olmuştur1999 depremi ile de birçok insanımız başka bölgelere göç etmek zorunda kalmıştır
Aral Gölü: Dünyanın dördüncü büyük gölü Aral gölü giderek Asya’nın ortasında bataklık ve çöle dönüşmektedir Küresel ısınma ve kuraklık nedeniyle iki göle dönüşmüş durumdadır Gölün su seviyesi düşerek göl sürekli içeri doğru çekilmektedir Bir zamanların liman ve tersaneleri gemi mezarlığına dönüşmektedir Bunun nedenleri bu gölü besleyen Pamir dağlarından inen Amu derya ve Siri derya nehirlerinin sularının azalmasıdır Bu nehirlerin suyu sulama faaliyetleri ile azalmıştır1960 dan buyana gölün suları 4 metre aşağı düşmüştür( 2002 yılı itibari ile) Önlem alınmadığı takdirde uzmanlar 2015 yılından sonra gölün tamamen kuruyacağı hesaplamaktadırlar
Gölün kuruması ile göl tabanındaki tuzlu toprakların rüzgârlar tarafından verimli topraklar üzerine taşınacağı ve çevre topraklarının veriminin de düşeceğini söyleyen uzmanlar; bunun da yeni bir göçe sebep olacağını belirtmektedirler
İNSANLARI GÖÇE İTEN SEBEPLER AÇISINDAN GÖÇLER:

1-Zorunlu göçler: Savaşlar, sınır değişiklikleri, Mübadele ( Antlaşmalarla sağlanan nüfus değişiklikleri),Etnik baskılar, Salgın hastalıklar, doğal afetler, Kamulaştırma sonucu oluşan göçlerdir
2-Gönüllü Göçler: İş bulmak, eğitim görmek, sağlık şartlarından yararlanmak, macera aramak, Şehirdeki kültürel sanatsal faaliyetlerden yararlanmak, beyin göçü gibi göçlerdir

Gİdilen yere göre göç Tipleri ( OLUŞTUKLARI YERE GÖRE)

1-İç Göçler:
Herhangi bir ülkenin sınırları içinde oluşan göçlerdir Bu yer değiştirme hareketi sırasında ülke nüfusunda herhangi bir değişme söz konusu değildir Genellikle iç göçlere bağlı olarak kent nüfusları artarken, kırsal nüfus azalmaktadır
İç göçler;- Kırsal alandan kırsal alana, -Kırsal alandan kentlere, -Kentlerden kentlere, -Kentlerden kırsal alana doğru olmaktadır
İç göçlerin en fazla görüleni kırsal alandan kentlere doğru olanıdır Verimli tarım alanları, endüstrinin geliştiği bölgeler, ticaret merkezleri, maden yatakları bakımından zengin olan bölgeler ve turistik yöreler göçmen çekerler
İç göçler ikiye ayrılır:
A-Mevsimlik Göçler: Genel olarak tarım işçilerinin oluşturduğu göçlerdir Ayrıca inşaat, işçileri, yaylacılık ve inşaat işçileri ve turizm sezonu işçileri gibi
B- Sürekli Göçler: İnsanların yaşadığı yerlere bir daha geri dönmemek üzere ve gittikleri yerlerde sürekli kalmasıyla oluşan göçlerdir

2-Dış Göçler:
Bir ülkeden başka ülkelere olan göçlerdir Göç veren ülkenin nüfusu azalır Alanın ise artar
—Milli sınırlar dışına,
—Milli sınırlar içine doğru olmaktadır

İç göçler sonucu nüfus, ülke sınırları içerisinde yer değiştirdiği için toplam nüfusta artma ya da eksilme olmaz Nüfusun dağılım dengesi ve cinsiyet dengesi, bölgeden bölgeye değişir