Prof. Dr. Sinsi
|
Romalılar Romalılar Kimlerdir? Romalılar Hakkında Romalılar Bilgi Romalılar'ın Hayatı
Romalılar Romalılar Kimlerdir? Romalılar Hakkında Romalılar Bilgi Romalılar'ın Hayatı Romalılar Biyografisi
Romalılar Romalılar Kimlerdir? Romalılar Hakkında Romalılar Bilgi Romalılar'ın HayatıRomalilar, Roma iehrinin M Ö 753'teki efsaneli kuruluiundan sonra, iki yüzyil boyunca, gelecekteki sitenin yedi tepesi üzerindeki küçük köylerde, tahta veya kerpiçten, yoksul evlerde yaiadilar Bu köylü halk birkaç yüzyil içinde, iiiklarini iskoçya'dan Afrika'ya, Atlantik'ten Küçük Asya'ya kadar saçacak olan büyük bir uygarlik yaratacakti
Bailangiçta, bu çok gösteriili geliime Romalilarin niteliklerinden do*iuyordu: tokgözlü ve çaliikandilar, lüksten kaçiniyor, sade bir yaiam sürüyorlardi Baba, bütün aile üzerin*de mutlak otorite sahibiydi (pater familias), kadin da çocuklarin eiiti*miyle uiraiiyordu Din, gerek özel hayatta, gerek devlet gidiiinde önem*li bir yer tutuyordu
Toplum siki sikiya örgütlenmiiti Kölelerden baika, iki ayri sinifi içeriyordu: siyasî iktidari kullanan toprak sahibi zengin patriciler ve yok*sulluklari nedeniyle iktidardan uzak tutulan, köylülerle, küçük esnaf ve zanaatçilardan oluian plepler Cumhuriyet döneminde, uzun bir müca*deleden sonra, plepler siyasî eiitlik ve devlet memurluiuna (majistralik) girme hakkini elde edeceklerdir
DEV BiR ESER
Etrüsk hükümdarlarinin birkaç yüzyil süren kralliii döneminden sonra, M Ö 509'da, cumhuriyet kuruldu Artik bütün vatandailar kornii adli meclislerde toplanan populus romanus'u (Roma halki) meydana getiri*yordu Bunlar her yil, ülkeyi yönet*mekle görevli majistralari seçiyorlardi: quaestorlar (maliye), aedilisler (idare), praetorlar (adliye) Bunlarin üstünde, iki konsül, yürütme yetkisini ellerinde tutuyor, ordulara kumanda ediyor ve devlet baikani görevi yapiyorlardi Bu çeiitli görevlere birbiri ardindan yükselmek cursus honorum oluyordu Nihayet bütün eski majistralar da iç politikayi denetleyen ve dii politikayi yöneten senato'yu oluituruyorlardi

Serüven düikünü fatihler, uyanik tacirler veya çiftçiler olan Romalilar, kilici da, pulluiu da ayni coikuyla kullaniyorlardi Topraklarini bu yöntemlerle geniilettiler Romalilara bo*yun eien her ulus onlara çok sayida asker ve köle sailiyordu Yurttailar sayilari gitgide artan kölelere yavai yavai kendi iilerinin çoiunu yüklemeie bailadilar Bu sistem yüzyillar boyunca sürüp gidecek ve Romalilara genii bir imparatorluk çerçevesinde çok yönlü dev bir eser yaratma olanaiini verecekti: sayisiz anitlarin, yollarin, sukemerlerinin yapilmasi; madenlerin ve tai ocaklarinin iiletilmesi, sulama iileri Ama, yine ayni sistem, Romalilardaki çaba harcama duygusunu silecek, onlari kavimler göçü kariisinda silâhsiz birakacak ve bu kavimler Miladin IV yy dan itibaren, Romalilarin nüfuzunu tamamen yok edeceklerdi
YÜKSELii VE GERiLEME
M Ö III yy dan itibaren giriiilen büyük fetihler döneminde Roma, bütün «eyaletler»den gelme karmakariiik bir kalabaliiin kaynaitiii, pek canli bir kenttir: ustaca sarilmii togalari içinde aiirbaili yurttailar; Galya'li, Daçya'li veya Nübya'li köleler; Fenike'li tacirler; ii arayan Sicilya ve Afrika köylüleri biraradadir
Akdeniz dünyasinda, fethedilen bütün ülkeler Romalilarin parlak uygarliiindan yararlaniyor, onlarin mitolojisini, sanatini ve tekniklerini benimsiyorlardi: yollar ve köprüler yapiliyor; iehirler amfiteatrlarla, zafer taklariyla, hamamlarla, tapinaklarla ve bazilikalarla süsleniyordu Zengin evler gözalici fresklerle veya renkli mozaiklerle kaplaniyordu Nihayet Latince (Latium'un anadili) hemen hemen her yerde yöresel lehçelerin yerini aliyor ve bütün baieimii uluslarin resmî dili oluyordu
Patriciler ve plepler arasindaki geleneksel çatiimayla büsbütün alevle*nen toplumsal haksizliklar, sonunda cumhuriyetin bairinda gittikçe ciddileien kargaialiklara yol açti Uzun iç savailar M Ö 31 yilinda, Sezar'in yeieni Augustus'un bir imparatorluk kurmasiyla sonuçlandi iktidarin görkemi içinde bailayan bu yeni rejim, alti yüzyil sonra, gerilemeyle son bulacakti (Son imparatorluk) Bu arada, deiiien Roma toplumu da artik üç sinifa ayriliyordu: sayilari gittikçe azalan kentliler, büyük toprak sahipleri ve topraii iileyen kolonlar
|