Zengiler Devrinde Musul,Zengiler Devrinde Musul Nasıldı,Zengiler Devrinde Musul Bilgi

Zengiler Devrinde Musul,Zengiler Devrinde Musul Nasıldı,Zengiler Devrinde Musul BilgiZengiler Devrinde Musul,Zengiler Devrinde Musul Nasıldı,Zengiler Devrinde Musul Bilgi
Zengiler Devrinde Musul,Zengiler Devrinde Musul Nasıldı,Zengiler Devrinde Musul Bilgi

Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah'ın kumandanı olan Zengi, Aksungur'un oğlu olup Irak Selçuklu Sultanı Mahmud tarafından 1127'de Musul vâlisi olarak tayin edilmişdi Atabey Zengi, Musul'da kuvvetli bir ordu kurmaya gayret göstermiş ve çevresini hâkimiyet altına almak için Diyarbekir ve Suriye taraflarına seferler düzenleyerek Sincar, Habur, Harranve Nusaybin'i ele geçirip Haleb'de hâkimiyet sağlamıştı Zengi, Haçlılarla Halep için mücadele edip Artuklular ile barışı tercih etmiş ise de (1130) daha sonra Artukluların hâkimi bulundukları Güneydoğu Anadolu, Şehr-i Zorve Kuzey Suriye üzerinde de hâkim duruma geldi Daha sonra Börileri de hâkimiyeti altına alıp Haçlılara ait Esarib kalesine hücumla, Kudüs kralını burada ağır bir yenilgiye uğrattarak Urfa'yı zabtetti (1144) Zengi, Selçuklu Sultanı Mahmud'un oğlu Alparslan'ı himayesine alıp 1146'da Mesudile antlaşma yapmışsa da Caber kalesi kuşatmasında öldürülmüştü Atabey Zengi öldüğünde Musul merkez olmak üzere el-Cezîre'nin idaresini Seyfeddin Gazi almıştı

Seyfeddin Gazi, Mardin Artuklu Hükümdarı Hüsameddin Timurtaş'ın aldığı Dara kalesini antlaşma yoluyla geri almış, kardeşi Nureddinile birlikte Haçlılara karşı da mücadele etmiş ve 1148'de ölmüştü Ölümünden sonra yerine kardeşi Kutbeddin Mevdud geçtiyse de emirlerin Nureddin Mahmud'u atabey yapmak istemelerinden dolayı Kutbeddin ile Nureddin arasındaki antlaşma neticesinde Nureddin Sincar'ı Kutbeddin'e terk ederek, karşılığında Hımsve Rakka'yı aldı (1149)

Kutbeddin Mevdud'un 1170'te ölümünden önce yerine II İmadeddin Zengi'nin geçmesini vasiyet etmiş olmasına rağmen atabeyliğin II Seyfeddin Gazi'ye verilmesi üzerine İmadeddin, Nureddin Mahmud'u yardıma çağırmış ve Nureddin Musul'a girmişti (1170) II Seyfeddin Gazi yapılan antlaşmaya razı olup Musul'u aldı, İmadeddin'e de Sincar'ı bıraktı Antlaşmaya göre Seyfeddin Gazi ile İmadeddin, Nureddin'e bağlı olacaktı

Selahaddin Eyyubî1174'te Dımaşk'a hâkim olunca, Seyfeddin Gazi, Musul'da tehlike oluşturacağı fikriyle Selahaddin'e karşı sefere çıktı Fakat Seyfeddin Gazi, Haleb'in güneyinde Olbal el-Türkman'da 1176'da yapılan savaşta Musul'a geri çekilmek mecburiyetinde kaldı ve dört ay sonra da öldü Seyfeddin Gazi'nin ölümünden sonra vasiyeti üzerine kardeşi İzzeddin Mesud Musul atabeyi oldu Bu sırada Musul üzerindeki ihtiraslarından vazgeçmeyen Selahaddin Eyyubî, 1182'de Sincar'ı zabtederek Musul'u muhasara ettiyse de alamadı İmadeddin ile Selahaddin arasında varılan antlaşma gereğince, Halep Selahaddin'e terkolunurken Sincar İmadeddin'e bırakılıyordu

Selahaddin'in Musul'u üçüncü muhasarası da netice vermeyince ve İzzeddin Mesud Selahaddin ile başa çıkamayacağını anlayınca antlaşma yoluna gidildi Antlaşmaya göre; İzzeddin Mesud, Selahaddin Eyyubî'ye tabi oluyor, Şehr-i Zor ile Zap arasındaki topraklar Mesud'a bırakılıyordu İzzeddin Mesud'un 1193'te ölümünden sonra yerine oğlu Nureddin Arslanşah geçti Nureddin Arslanşah'ın 1211 yılında ölümü üzerine yerine atabey olarak oğlu el-Melik el-Kahir İzzeddin Mesud geçmiş, devlet işlerini gulâmı Bedreddin Lu'lu üstlenmişti İzzeddin Mesud yedi sene atabeylik yaptıktan sonra gulâm Lu'lu tarafından öldürüldü ve Lu'lu tarafından Nasreddin Mahmud Musul Atabeyi yapıldıNasreddin Mahmud'un (1221-23 veya 1233-34)'de ölmesiyle Musul'daki Zengilerin hâkimiyeti sona ermiştir