Orta Çağ'da Avrupa

Orta Çağ'da Avrupa
Orta Çağ'da Avrupa

Feodalizm

Orta Çağ Avrupası'nın siyasal, sosyal ve ekonomik yapılanmasında "Kavimler Göçü" nün büyük rolü oldu

Kavimler Göçü'nün Avrupa'da yarattığı siyasal boşluk ve çatışma ortamı, feodal sistemin oluşmasında, sınıf eşitsizliğinin iyice belirginleşmesinde ve kapalı tarım ekonomisinin yaygınlaşmasında etkili oldu

Kavimler göçü ile birlikte yıkılan Roma İmparatorluğu'nun yerini irili ufaklı birden fazla kırallık aldı

Feodal yönetim biçiminde, himaya edene "süzeren", himaye edilene de "vasal" denirdi Süzeren ile vasal arasındaki sözleşmeye de fief adı verilir

Feodal sistemde toplum dört sınıfa ayrılır:

Senyörler, Rahipler, Burjuvalar ve Köylüler

Kilise ve Papalık

Hz İsa'nın ölümünden sonra, havariler bugünkü Hristiyan cemaatinin ve klisesinin temelini oluşturdular

II yüzyılda, kilise kurumları ortaya çıktı

III yüzyılda kiliselerin başında, piskoposlar, IV yüzyılda ise başpiskoposlar vardı

V yüzyılda, beş önemli merkezi metropol oluştu

Katolikler : Başındaki kişiye Pap denir Dinsel merkezi Roma'dır

Ortodokslar : Başındaki kişiye Patrik denir Merkezi İstanbul'dur

Engizisyon Mahkemeleri : Kilisenin başkanlığında toplanır, genellikle kilisenin öğretilerine karşı çıkanlara ölüm cezası verirdi

Afaroz : Kişiyi dinden çıkarma cezasıdır Aforoz edilen kişi ile toplum bütün ilişkilerini keserdi Kral bile aforoz edilebilirdi

Enterdi : Belli bir bölgede kilisenin bir süre nikah, vaftiz, ölü gömme gibi dini törenleri durdurmasıdır

Endülüjans : Günahlardan kurtulmak amacıyla kiliseden satın alınan belgedir

Haçlı Seferleri

Haçlı Seferleri'nin Nedenleri

Dinsel Nedenler :

Hristiyan Avrupa'nın, Hristiyanlık'ın kurucusu ve peygamberi Hz İsa'nın doğduğu bölge olan Kudüs ve çevresini Müslümanlardan geri almak istemesi

Papa'nın seferler sonucunda otoritesini artıracağını düşünmesi

Cluny Tarikatının çalışmaları

Ekonomik ve Sosyal Nedenler :

Feodalitenin etkisiyle halkın yoksul düşmesi İpek ve Baharat Yolu'nun Müslümanların eline geçmesi

Hristiyanların Doğu'nun zenginliklerini ele geçirmek istemesi

Haçlı Seferleri

I Haçlı Seferi (1096-1099)

Papa II Urbanus'un çağrısı ile başladı I Kılıç Arslan tarafından öncüleri Anadolu'da yok edildi Asıl grup Antakya'yı aldıktan sonra, Kudüs'ü Fatimiler'den aldı I Haçlı Seferi sonunda Urfa, Antakya ve Kudüs'ü içine alan bir Latin Krallığı kuruldu

II Haçlı Seferi (1147-1149)

Musul atabeyi İmadedin Zengi'nin 1144 yılında Urfa'yı geri alması üzerine başladı Sefere Alman Kralı III Konrad ile Fransa kralı VII Louis katıldı Haçlılar Şam yakınlarına kadar geldiler; fakat burada bozguna uğrayarak geri döndüler

III Haçlı Seferi (1189-1192)

1187 yılında Selahaddin Eyyubi'nin, Kudüs'ü geri alması üzerine başladı Sefere İngiltere kralı Arslan Yürekli Richard, Alman Kralı Friedrich Barbarossa ve Fransız Kralı II Philippe Auguste katıldı Barbarossa Silifke Çayı'nı geçerken boğularak öldü, Arslan Yürekli Richard ve Philippe Auguste ise Selahattin Eyyubi tarafından bozguna uğratıldı

IV Haçlı Seferi (1202-1204)

Papa III Innocentus'un çağrısı üzerine yeniden toplanan Haçlı ordusu, Venediklilerin de yardımıyla denizden yola çıktı Haçlılar 1203'te İstanbul'a geldiler şehre girerek katliam yaptılar İstanbul'dan kaçan Rumlar, 1204'te İznik Rum Devleti ve Trabzon Rum Devleti'ni kurdular

Haçlı Seferleri'nin Sonuçları

Dinsel Sonuçları :

Kilise ve papalığa güven sarsıldı Skolastik düşünce zayıfladı

Doğudaki bilim ve kültürün zenginliğini gören Hristiyanlar, din adamlarının yalan söylediğini anladılar

Ekonomik Sonuçları :

Doğu Akdeniz limanları önem kazandı

Burjuva sınıfının ekonomik gücü arttı

Marsilya, Ceneviz ve Cenova limanlarının önem kazanması ile ekonomik güç İtalyan denizcilerin eline geçti

Siyasal Sonuçları :

Çok sayıda senyör ve şövalyenin ölmesi ile derebeylik sistemi zayıfladı Merkezi krallıklar güç kazanmaya başladı

Türklerin batı yönünde ilerlemesi durdu

Teknik Sonuçları :

Kağıt, barut, pusula gibi buluşlar Avrupa'ya taşındı

Magna Karta

İngiltere Kralı Yurtsuz John, Fransa Kralı II Philip'e karşı giriştiği mücadelede başarısız olmuştu

John bu başarısızlığını gidermek için, vergileri artırmış, ayrıca İngiliz soylularına ait bir takım ayrıcalıkları kaldırmaya kalkışmıştı

Soyluların ayaklanması üzerine iç isyandan korkan Kral John, soylulara bir takım imtiyazlar vermek zorunda kalmıştı

1215'te ilan edilen fermanda :

1 Kral halkın onayı olmadan vergi toplamayacak

2 Mahkemeler halka açık yapılacak

3 Haksız yere kimse tutuklanmayacak ve sürgün edilemeyecek

4 Askere alınmalar düzene konulacak

5 Soylulardan oluşan bir kurul kralın Magna Carta'ya uygun davranıp davranmadığını kontrol edecek

UYARI : Magna Carta ile Osmanlı Devletinin son dönemi arasında benzerlikler vardır

Magna Carta ile Kralın yetkileri ilk defa sınırlandırılmış Asiller sınıfının ayrıcalığı kabul edilmiştir

Sened-i İttifak (1808) II Mahmut döneminde Alemdar Mustafa Paşa'nın çalışmalarıyla ayanlarla imzalanmıştır Bu belge ile ayanların varlığı kabul edilmiştir Bu belge ilk defa Osmanlı padişahının yetkilerini sınırlamıştır

Magna Carta ile Kral Vasalların üstünlüklerini kabul etmiştir Adalet ve eşitlik kavramları getirilmiştir

Tanzimat Fermanı (1839) Abdulmecit döneminde Mustafa Reşit Paşa tarafından Gülhane Parkı'nda okunmuştur Osmanlı padişahı kanunun üstünlüğünü kabul etmiştir

Magna Carta ile Kralın yetkileri resmen sınırlanmıştır İngiltere'de parlamenter sisteme geçilmiştir

Kanun-u Esasi (1876) II Abdulhamit döneminde Mithat Paşa'nın çalışmaları ile hazırlanmıştır Osmanlı'da ayan ve mebusan meclisleri kurulmuştur Osmanlı Devleti'nde parlamenter sisteme geçilmiştir

Yüzyıl Savaşları (1337-1453)

İngiltere kralı III Edward, annesi Isebella'nın ölümü üzerine, Fransa tahtında hak iddia ederek Fransız topraklarına saldırdı

Fransızlar, 1337 yılında İngitere'ye saldırdı ve İngilizleri geri püskürttü

1414 yılında tahta geçen İngiltere kralı V Henry tekrar Fransa topraklarına saldırdı ve Paris'e kadar ilerledi

Bu savaşlarda, İngiltere tarihte ilk defa savaş topu kullandı

Yeni Çağ'da Avrupa

Bilim ve Teknolojide Gelişmeler

Barutun Ateşli Silahlarda Kullanılması :

Barut ilk defa Çinliler tarafından kullanıldı Avrupalılar Haçlı Seferleri sırasında barutla tanıştı İngilizler Yüzyıl Savaşları'nda ilk kez barutu toplarda kullandı Savaş topunun kullanımının artması ile feodal yönetimler yıkıldı

Pusulanın Bulunması :

Pusula ilk defa Çinliler tarafından kullanılmaya başlandı Pusulanın gemicilik alanında kullanılmaya başlanması ile açık denizlerde seyahat kolaylaştı

Kağıt ve Matbaa :

Matbaa ilk defa Çinliler tarafından kullanıldı Uygur Türkleri matbaayı geliştirerel hareketli harfleri icat etti Avrupa'da hareketli matbaa ilk defa Johann Gutenberg tarafından icat edildi

Merkezi Devletlerin Ortaya Çıkışı

Fransa :

Orta Çağ boyunca derebeylik rejiminin etkisinde kaldı Yüzyıl Savaşları'nda (1337-1453) Fransız soyluları İngilizler'le yaptıkları mücadelede zayıf düştüler Kral IX Louis derebeylerin üzerine yürüyerek merkezi krallığı güçlendirdi

İngiltere :

Yüzyıl Savaşları'nın hemen ardından Çifte Gül Savaşı yaşandı Bu savaşlarda İngiliz soyluları güçlerini kaybettiğinden, krallık, merkezi yapısını güçlendirdi

İspanya :

1450'li yıllarda İspanya Aragon, Savar, Kastilya ve Portekiz gibi krallıklara bölünmüştü Güney'de Beni Ahmer Devleti hüküm sürmekteydi

1474'te Aragon kralı, Ferdinand ve Kastilay kraliçesi, İsabella'nın evliliği ile siyasi birlik sağlandı

İtalya :

Orta Çağ'da derebeylik rejiminin uygulanmadığı tek ülkedir İtalya; Papalık, Venedik, Ceneviz ve Floransa gibi şehir devletlerinden meydana gelmekteydi Venedik ve Ceneviz, deniz gücü sayesinde Akdeniz'de egemen durumdaydı

Coğrafi Keşifler

Coğrafi Keşiflerin Nedenleri

Avrupa Devletleri'nin, İstanbul'un fethi ile Türklerin eline geçen, İpek ve Baharat yollarını Müslümanların elinden kurtarma düşüncesi

Avrupalıların, XV yüzyılda gelişen ticaret ve sanayi sonucunda yeni pazar ve hammadde araması

Pusulanın daha yaygın kullanılmaya başlaması

Gemi yapım tekniğinin gelişmesi

Hurafelere inanan korkak denizcilerin yerini, cesur denizcilerin alması

Hristiyanlığı yayma amacı

Coğrafi Keşifler

Bartelemeo Diaz

1486'da çıktığı seferde fırtınaya yakalanarak, Güney'e sürüklendi ve Natal'a ulaştı Dönüşte Afrika'nın Güney Burnu'nu geçerek buraya Fırtınalar Burnu ismini verdi

Kristofer Kolomb

1492'de ispanya kralı Ferdinand ve eşi İsabella'nın desteği ile Atlas Okyanusu'na açıldı Amacı, Hindistan'a ulaşmaktı fakat yanlışlık sonucu Bahama Adaları'na ulaştı Buranın yeni bir kıta olduğunu bilmedi

Vasko de Gama

1498'de Portekiz'den yola çıktı 1486'da Bartelmi Diaz tarafından keşfedilen Ümit Burnu'nu aşarak Hint Okyanusu'na ulaştı 1498'de Hindistan'ın Kalküta limanına vardı

Jan & Sebastiyan Kabo

1497'de İngiltere'den sefere çıktılar Kuzey Amerika'yı dolaşarak Kanada'yı keşfettiler

Amerigo Vespucci

Kristof Kolomb'un ölümünden bir yıl sonra, 1507'de sefere çıktı Kolomb'un izinden giderek, onun keşfettiği kıtanın Hindistan olmayıp, yeni bir kıta olduğunu öğrendi yeni kıtaya bu denizcinin adı verildi ve kıtaya Amerika dendi

Magellan ve Del Kano

1519'da Alman Kralı Şarlken'in de desteğiyle sefere başladı İspanya'dan yola çıkıp hep ters yönde ilerleyerek tekrar İspanya'ya geri dönmeyi planladı Güney Amerika kıyılarını dolaşarak Magellan Boğazı'nı buldu Büyük Okyanus'a açılarak Phillippine Adaları'na ulaştı Ada yerlileri ile yaptığı bir savaşta öldürüldü Del Kano, Ümit Burnu'nu dolaşarak 1522'de İspanya'ya döndü

Meksika ve Peru'nun Keşfi

1519'da Kortez (Cortes) adlı bir İspanyol denizci önderliğinde Meksika'nın fethien başlandı Aztek Uygarlığı yok edildi 1532'de Almagro ve Pizarro Peru'ya çıkarak İnka uygarlığına son verdi

Coğrafi Keşiflerin Sonuçları

Yeni topraklar, yeni ülkeler yeni uygarlıkların yanı sıra, tütün, kakao, vanilya, şekerkamışı, patates gibi yeni bitkilerle tanışıldı

Ümit Burnu yolunun bulunması ile Baharat Yolu eski önemini yitirdi

Akdeniz limanları önemini kaybetti

Atlas Okyanusu kıyısındaki Lizbon, Londra, Rotterdam ve Amsterdam gibi limanlar önem kazandı

Keşfedilen ülkelerdeki değerli madenler ve hammaddeler Avrupa'ya getirildi

Toprak zenginlik kaynağı olmaktan çıkarak ticaret ön plana geçti

Ticaretle uğraşan burjuva sınıfı daha da zenginleşerek toprak zengini soylular ekonomik güçlerini yitirdi

Keşfedilen yerlere Avrupa'dan göçler başladı

Hristiyanlık yayıldı

Baharat Yolu'nun önemini yitirmesi üzerine İslam dünyası yoksullaştı

Rönesans Hareketi

Rönesans'ın Nedenleri

Orta Çağ'ın sonlarından itibaren kültür ve sanatdaki ilerlemelerin XV ve XVI yüzyılda olgunlaşması

Yeni Çağ'ın başlarında bulunan matbaa sayesinde yeni buluş ve düşüncelerin tüm Avrupa'ya yayılması

Coğrafi Keşifler ile birlikte dünyayı tanıyan Avrupa'da sanattan ve edebiyattan büyük zevk alan bir sınıfın doğması

Bu dönemde birçok dahi insanın yetişmesi

Rönesans

Rönesans, coğrafi konumu itibariyle Doğu ve Batı uygarlıklarına yakın ve İslam kültüründen etkilenmeye elverişli olan İtalya'da doğdu

Rönesans'ın İtalya'da Doğması'nın Sebepleri :

Coğrafi Keşifler sonucunda İtalyan şehirlerinin zenginleşmesi ile İtalyan ekonomisinin ilerlemesi

İtalya'nın Orta Çağ'dan itibaren siyasi birlikten yoksun bağımsız şehir devletlerinden oluşması ile özgür düşünce ortamının bulunması

İtalya'nın eski Roma Uygarlığı'nın kültürel mirasçısı olması

İstanbul'un fethi ile İstanbul'da bulunan bilim adamlarının İtalya'ya kaçması

İtalya'da Yetişen Rönesans Öncüleri :

Resimde Giotto, Rafaello ve Leonardo da Vinci; heykelde Donatello, Giberti ve Michelangelo mimarlıkta Brunellesci, Bramente ve Michelangelo

Rönesans'ın Sonuçları

İtalya'da başlayan Rönesans hızla bütün Avrupa'ya yayıldı

Fransa'da; Villar, Ronsard, Rable ve Montaigne; Almanya'da Erasmus ve Dürer; İngiltere'de Sheakspear gibi ünlü sanatçılar yetişti

Skolastik düşünce yerini pozitif düşünceye bıraktı

Bilimdeki gelişmeler teknik gelişmelere ortam hazırladı, bu durum Sanayi Devrimi'nin nedenlerinden birini oluşturdu Bilimin ön planda olduğu hür düşünce yayılmaya başladı

Skolastik düşünce ortadan kalkarken kiliseye olan güven de azaldı Bu durum Reform'un başlamasında etkili oldu

Edebiyat ve sanattan zevk alan üstün bir tabaka ile bunlardan zevk almayan yoksul halk kitlesi gibi iki sınıf ortaya çıktı

Reform Hareketleri

Almanya'da Reform

Hristiyanlık, XVI yüzyıla kadar Avrupa'da Katoliklik ve Ortodoksluk olmak üzere iki mezhebe ayrılmıştı Orta Çağ'dan itibaren Katolik Kilisesi giderek bozuldu

Haçlı Seferleri, Coğrafi Keşifler ve Rönesans ile birlikte kilise ve papaya güven sarsıldı

Hümanizm sayesinde, Hritiyanlığın kaynağı olan İncil'in özüne dönüş başladı

Matbaanın kullanılmaya başlanmasıyla iletişim kolaylaştı, İncil tabu olmaktan çıkarak başta Almanca olmak üzere çeşitli dillere çevrildi İncil diğer dillere çevrildikçe İncil'de yazan bazı şeylerin kilisenin söylediklerine uymadığı anlaşıldı

1517'de Martin Luther, Wittenberg kilisesi duvarına astığı 95 maddelik bir bildiri ile Endülüjans satışına itiraz etti

Papa X Leon, 1520 yılında Luther'i afaroz etti Luther'in düşünceleri kısa zamanda yayılarak Protestan Mezhebi adını aldı

Ogsburg Antlaşması ile de Almanya'da Lutherianizm serbestlik kazandı

Avrupa'da Reform

Fransa : John Calvin önderliğinde başlayan reform hareketi, Calvinizm olarak adlandırıldı Calvinizm, 1598'de ilan edilen Nant Fermanı ile Fransa'da serbest bırakıldı

İngiltere : Reform kral VIII Henry tarafından başaltıldı VIII Henry, Katolik Kilisesi'nden ayrılarak Anglikanizm Mezhebi ve Anglikan Kilisesi'ni kurdu

İskoçya : Calvinizm'in temel prensipleri benimsendi Calvinizim İskoçya'da Presbiteryanizm adını aldı isveç, Norveç ve Danimarka'da da Protestan mezhebi kabul edildi

Reform'un Sonuçları

Avrupa'da mezhep birliği bozuldu

Katolik ve Ortodoks mezheplerinin yanı sıra Protestanlık (Lutherianizm), Fransa'da Calvinizm, İngiltere'de Anglikanizm ve Kuzey Avrupa'da Presbiteryanizm mezhepleri ortaya çıktı

Reform hareketi sadece Katolik Kilisesi'ni kapsadı, Ortodoks Kilisesi bu hareketten etkilenmedi

Papalar eski nüfuzlarını kaybetti

Katolik Kilisesi varlığını sürdürebilmek için ıslahatlara başvurdu

Eğitim kilise kontrolünden çıkartılarak laik bir eğitime geçildi

Katolik Kilisesi'nden ayrılan ülkelerde kilisenin mallarına el konuldu

Reform Avrupa'da dini bölünmelerin yanı sıra birtakım siyasi bölünmelere de neden oldu Bu durum Avrupa'da Osmanlı'ya karşı Hristiyan birliğini sağlamaya çalışan Şarlken'in aleyhindeydi

Yakın Çağ'da Avrupa

Yakın Çağ'da Avrupa Devletleri

İngiltere

1215'te Magna Carta imzalandı

1265'te parlamenter sisteme geçildi

Yüzyıl Savaşları'nda Fransa'ya yenildi ve karada üstünlüğünü kaybetti

Çifte Gül Savaşları'ndan sonra kuvvetli bir deniz devleti haline geldi

XVII yüzyılda Kral Charles döneminde parlamento dağıtıldı ve halk Cromwel önderliğinde ayaklandı Kral öldürüldü

Cromwel Cumhuriyet ilan ettiğini bildirdi

Fakat bir süre sonra parlamentoyu dağıttı

Kral, III William döneminde "İnsan Hakları Beyannamesi" yayınlanarak demokratik krallık kuruldu

Almanya

XIX yüzyıl sonlarına kadar siyasi birliğini tamamlayamadı

Reform döneminde, Protestan prenslerle Kral II Ferdinand arasında Otuz Yıl Savaşları çıktı

Viyana Kongresi'nde Germen Konfederasyonu kurulmasına ve komisyon başkanlığına Avusturya'nın getirilmesine karar verildi

Konfederasyon dışında bırakılan Prusya Avusturya ile savaşa girdi

Prusya başbakanı Bismarck 1871'deki Sedan Savaşı'nda Fransa'yı yendi

Almanya Prusya öncülüğünde Kral III Wilhelm başbakanlığında siyasi birliğini sağladı

Fransa

Yüzyıl Savaşları'nda İngiltere'yi yendi; fakat Reform döneminde mezhep çatışmaları yaşandı

Kral IV Henry döneminde Fransa koyu bir mutlakiyetle yönetilmeye başlandı

İspanya

XV yüzyılın sonlarına doğru Coğrafi Keşifler'e başladı

XVI yüzyılda önemli bir sömürge devleti oldu

XVII yüzyılda İngiltere ve Fransa'ya birtakım sömürgelerini kaptırdı

Hollanda da İspanya'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etti

İtalya

Haçlı Seferleri'nden sonra Akdeniz'de ticari üstünlüğü ele geçirdi

Venedik ve Ceneviz gibi denizci devletler Yeni Çağ'da ticari üstünlüğünü kaybetti

1815'te toplanan Viyana Kongresi'nde İtalya yedi hükümete ayrıldı

Rusya

Lehistan, XVIII yüzyıla kadar Osmanlı Devleti ile Avusturya ve Rusya arasında tampon devlet durumunda kalmıştı

XVII yüzyıldan itibaren Rusya'nın Lehistan iç işleine müdahale etmesi üzerine karışıklıklar çıktı

XVII yüzyılda Çar Petro döneminde yapılan ıslahatlarla kendisini geliştirdi

İsveç, Osmanlı Devleti ve Lehistan ile savaştı

ABD'nin kuruluşu

Kristofer KOlomb'un (1492) keşfinden sonra İngilizler bölgede sömürge oluşturmuştu

XVIII yüzyılın ortalarından itibaren İngilizler kıyılardan içe doğru ilerledi

Buralara Avrupa'dan gelen göçmenler yerleştirildi İngiltere parlamentosu Yedi Yıl Savaşları'nda bozulan ekonomisini toparlayabilmek amacıyla kolonilerden aldığı vergiyi artırdı

Koloniler, İngiliz parlamentosunda temsil hakları olmadan vergi ödemeyeceklerini bildirdi

İngiliz mallarını protesto eden koloni halkı, Boston limanına gelen İngiliz gemilerindeki çayları denize boşalttı Limanlar İngiltere tarafından ablukaya alındı

Koloni halkının buna karşı çıkması üzerine ayaklanma başladı

I Philedalphia Kongresi (1774) : Koloni meclislerinin onayı olmadan vergi alınmaması ve ticareti engelleyici yasaların kaldırılması kararı alındı

II Philedalphia Kongresi (1776) : Koloniler İngiltere'ye karşı bağımsızlıklarını ilan etti

Versailles Antlaşması (1783) ile İngiltere ABD'nin bağımsızlığını kabul etti

Sanayi Devrimi

Sanayi Devriminin Nedenleri

XVI yüzyılda Avrupa'da Rönesans ile başlayan bilimsel gelişmeler peşinden teknik gelişmeleri getirdi

Bilim ve teknik araştırmalara hükümetler önemli sermayeler ayırdı

Coğrafi Keşifler sonunda ticaretin gelişmesi, sömürge imparatorluklarının kurulması ile Avrupa'da sermaye birikimi oluştu

Sanayi Devrimi; 1690'dan itibaren kullanılmaya başlanan buhar gücü sayesinde üretimin, ulaşımın ve tekniğin gelişmesi sonucu dünyada yaşanan değişime verilen addır

Sanayi Devrimi'nin ilk aşamasında temel hammadde kaynağı taş kömürüydü

1878'de içten patlamalı motorların icadıyla birlikte petrol ön plana çıkmıştı

Sanayi Devrimi, XVIII yüzyılda İngiltere'de ilk defa dokuma alanında görüldü

Sanayi Devriminin Sonuçları

Üretimin bol ve ucuza mal edilmesi üzerie, hammadde ve pazar ihtiyacı daha da arttı Bu durum sömürgecilik yarışını hızlandırdı

Kol gücünün yerini makinanın almasıyla, küçük işyerleri ve atölyeler, yerlerini fabrikalara bıraktı Fabrikaların ihtiyacını karşılamak amacıyla büyük sermayeli şirketler ve bankalar doğdu

1869'da Süveyş Kanalı, 1914'te Panama Kanalı açıldı ve deniz ulaşımının cazip hale gelmesi ile ticaret gelişti

XVII yüzyılda Avrupa'da görülen nüfus artışı, köyden büyük kentlere göçü başlattı Çarpık kentleşmeyi doğdu

İşsiz insanlar kentlerdeki sanayi sektöründe, düşük ücretlerle burjuvazinin emrinde çalışmaya başladı Ucuz el emeği, sosyal güvencesi olmayan, ağır şartlarda çalışan fabrika işçisini ortaya çıkardı

Sosyalizm, Komunizm, Liberalizm ve Kapitalizm gibi ekonomik sistemler tanımlanmaya başlandı

Sanayi Devrimi'ne Avrupa ile birlikte katılmayan Osmanlı Devleti'nin ekonomisi çöktü

Sömürgecilik

Sömürgeciliğin Gelişmesi

Sanayi Devrimi hammadde ve pazar ihtiyacını artırdı

Coğrafi Keşifler ile birlikte denizaşırı ticaretin gelişmesi, uzak hammadde kaynaklarının daha rahat kullanılmasını sağladı

Avrupa devletleri, XVII yüzyılda yeni sömürge alanları bulmak için harekete geçti

İngiltere; Hindistan Birmanya, Belücistan, Kıbrıs, Malta ve Mısır'ı sömürgeleştirdi

Fransa; sömürgelerinin bir kısmını İngiltere'ye kaptırdı Cezayir, Tunus ve Sudan bazı bölümleri ile Madagaskar Adası'na yerleşti

Almanya; Afrika ve Pasifik'te sömürgeler elde etti

Sömürgecilik Birinci Dünya Savaşı'nın önemli nedenlerinden birini oluşturur

İtalya; Kızıldeniz kıyısındaki Eritre ve Trablsugarp'ı aldı

Rusya; sıcak denizlere açılabilmek amacıyla Boğazlar'a yöneldi Sibirya'dan Japon Denizi'ne kadar hammadde kaynaklarına sahip oldu

Fransız İhtilali

Fransız İhtilali'nin Nedenleri

1756-1763'teki Yedi Yıl Savaşları'nda İngilizler ile savaşan Fransızlar'ın İngiltere'deki meşrutiyet yönteminden etkilenmesi

Amerika Bağımsızlık Savaşı'nı destekleyen Fransızlar'ın, İnsan Hakları Bildirisi'nden etkilenmesi

Fransa'da mutlaki krallığın uyguladığı baskı rejimi nedeniyle özgürlük ve eşitlik ortamının olmaması

Devlet yönetiminde soyluların geniş ayrıcalıklara sahip, halkın ise kralın emirlerine körü körüne itaat eden durumunda olması

Devlet çıkarlarına ters düşen fikirlere sahip kişilerin ağır biçimde cezalandırılması

Rönesans'ın etkisiyle ortaya çıkan "Aydınlanma Çağı" nın, Fransız düşünürler tarafından benimsenmesi

Fransa'nın XVIII yüzyılda katıldığı savaşlar ve devletin gereksiz harcamalarının ekonomiyi sarsması üzerine halkın ağır vergiler altında ezilmesi

Fransız İhtilali (1789)

1 Mayıs 1789'da Milli Meclis, kendi onayları olmadan halktan vergi toplanmaması kararını aldı

Kral buna karşı çıktı ve Meclisi kapatmak istedi 14 Temmuz 1789'da Paris'te ayaklanan halk Bastille Hapishanesi'ni bastı ve siyasi tutukluları serbest bıraktı

4 Ağustos 1789'da bütün feodal haklar "Kurucu Meclis"e dönüşen "Milli Meclis" tarafından kaldırıldı

28 Ağustos 1789'da "İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi" ilan edildi

Kurucu Meclis, Anayasa hazırlayarak demokratik krallığa geçildiğini bildirdi

Kral XVI Louis, başa geçmek isteyince ihtilalciler tarafından yakalanarak kraliçe Marie Antoinette ile birlikte idam edildi

Fransa'da Robespier önderliğinde "terör dönemi" başladı

Kurucu Meclis, 1795'teki anayasa ile Direktuvar Hükümeti'ni kurduğunu bildirdi

1799'da Napolyon Bonaparte darbe ile başa geçti

Napolyon, 1804'te Fransa'da imparatorluğu ilan etti

Fransız İhtilali'nin Sonuçları

İhtilalin ardından yayımlanan "İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi" ile ulusçuluk, demokrasi, cumhuriyet, adalet, hukuk, anayasacılık, özgürlük ve eşitlik gibi kavramlar hızla bütün dünyaya yayıldı

Mutlak krallıklar, yerini anayasal yönetime dayanan meşruti krallıklara bıraktı

Çok uluslu imparatorlukların dağılmasıyla ulusal devletler kurulmaya başlandı

XVIII yüzyılda Balkanlarda bulunan Osmanlı halkları arasında ulusçuluk düşüncesi hızla yayıldı ve uzun vadede Osmanlı Devleti parçalandı

Fransız İhtilali ile ortaya çıkan düşünceler, Osmanlı aydınları üzerinde oldukça etkili oldu Bu durum, Tanzimat Dönemi'nin başlamasında ve Kanun-i Esasi'nin hazırlanmasında önemli rol oynadı

Viyana Kongresi (1815)

Avrupa'da 1805 - 1815 tarihleri arasında meydana gelen Napolyon Savaşları sonunda Avrupa Devletleri bozulan sınırları ve siyasi dengeyi yeniden düzenlemek amacıyla Viyana'da bir kongre düzenlediler

Kongreyi Rusya, Avusturya, İngiltere ve Prusya yönetti Osmanlı Devleti katılmadı

Kongre sonunda imzalanan antlaşma ile, Avrupa'nın yeni haritası çizilirken ulus, dil ve din unsurları dikkate alınmadı

Viyana Kongresi'ne katılan devletler milliyetçiliğe karşı çıktıkları için, Avrupa'da barış ve huzur bozuldu

1815 (Viyana Kongresi) ile 1827 (Navarin Olayı) arasında geçen döneme Avrupa'da Restorasyon Dönemi denir

Kongrenin hemen ardından, kongrede alınan kararları uygulamak amacıyla Rusya, Avusturya, Prusya ve Fransa "Kutsal İttifak"ı, Avusturya, İngiltere, Rusya ve Prusya "Dörtlü İttifak"ı oluşturdu

1830 İhtilalleri

Bu ihtilaller, 1830 yılında Fransa'da çıktı ve bütün Avrupa'yı etkiledi

İhtilalin çıkmasında, Avrupa'da bulunan Liberal kesimin Viyana Kongresi kararlarına tepki göstermesi ve Fransa'da iş başına geçen X Şarl'ın mutlak rejimi getirmek için parlamentoyu dağıtması etkili oldu

Ayaklanma sonunda, X Şarl krallıktan vazgeçti, yerine liberal fikirleri savunan Louis Fhillippe kral oldu

1830 İhtilali sonunda Belçika Hollanda'dan, Norveç de İsveç'ten ayrılarak bağımsızlıklarını ilan etti

1848 İhtilalleri

1840'lı yıllarda Fransa'da Sosyalistler diye bilinen yeni bri sınıf ortaya çıktı

Bu oluşumu, Sanayi Devrimi ile birlikte ortaya çıkaran işçi sınıfı oluşturmaktaydı

Öncüleri; Fransa'da Sen Simon ve Furiye, İngiltere'de Owen'di

Fransa'da, Louis Blan ve Almanya'da Karl Marks bu fikirlerin kuruculuğunu yaptı

Fransız Sosyalist Partisi'nin 1848'de Liberaller ve Katolik Partisi ile birleşmesi ve Kral Louis Fhillippe'den memnun olmadıklarını bildirmeleriyle Paris'te isyan patlak verdi

1848 ihtilalleri önce Fransa'dan başladı, daha sonra bütün Avrupa'ya yayıldı

1848 ihtilalleri tüm Avrupa'da Cumhuriyet rejiminin yayılmasına neden oldu