Prof. Dr. Sinsi
|
Maddenin Ayırt Edici Özellikleri Nelerdir?
Maddenin Ayırt Edici Özellikleri Nelerdir?
Maddenin Ayırt Edici Özellikleri Nelerdir?
Maddenin ayırt edici özellikleri nelerdir,m,maddenin ortak özellikleri,fizik maddenin ayırt edici özellikleri
Madde
Madde kütlesi hacmi ve eylemsizliği olan her şeydir Maddenin aynı zamanda kütlesi hacmi vardır maddenin üç fiziksel hali vardır:
1)Katı
Maddenin belirli bir şekle ve hacme sahip en düzenli halidir Örnekemir,Tahta,Buz birer katı örneğidir
2)Sıvı
Sıvı maddenin belirli bir hacmi vardır,ancak belirli bir şekli yoktur Sıvıyı oluşturan tanecikler arasında az da olsa boşluk bulunur Örnek Su benzin,alkol
3)Gaz
Maddenin sıvı hal gibi belirli bir şekli yoktur Bir gazın hacmi bulunduğu kabın hacmine eşittir Gazların hacimleri basınç ve sıcaklıklarına bağlı olarak değişir Hava,Karbondioksit,oksijen birer gazdır
Maddenin Ortak Özellikleri
Kütle
Madde miktarı ile büyüklüktür Kütlenin SI’daki birimini kilogram(kg) dır Ancak kg’ın binde biri olan gram (g)’da kullanır
Hacim
Bir maddenin atmosferde kapladığı yerdir Hacim’in birimi metre küp (m3) olarak kullanırız günlük hayata ve deneylerde litre (L)olarak kullanırız
Maddenin Ayırt Edici Özellikleri
Özkütle
maddenin kütlesine ve hacmine baglıdır
Erime Noktası
Bir maddenin katı haleden sıvı hale geçmesidir Sıvılar için ayırt edicidir
Donma Noktası
Bir maddenin sıvı halden katı hale geçmesidir Sıvılar için ayırt edicidir
Kaynama Noktası
Bir maddenin sıvı halden gaz haline geçmesidir Sıvılar için ayırt edicidir
Yoğunlaşma Noktası
Bir maddenin gaz halinden sıvı hale geçmesidir Gazlar için ayırt edicidir
Süblinleşme
Bir maddenin katı halden gaz haline geçmesidir Katılar için ayırt edici özelliktir
Etrafımızda çok değişik maddeler vardır Bu maddelerin aynı yada farklı olduklarını nasıl ayırt edebilirsiniz Bu maddelerin sadece kütlelerini yada hacimlerini ölçmemiz bunları farklılandırmak için yeterli mi?
Bir maddenin farklı olduğunu hacim ve kütlelerini ölçmekle tamamen farklı olduğunu söyleyemeyiz Bunun yanında karşılaştırılan maddelerin erime noktası, kaynama noktası gibi özelliklerine de bakmamız gerekmektedir Sadece kütle ve hacimleri ölçmekle yoğunluk hesabı yaparak kısmen de olsa maddenin aynı ya da farklı olduğunu söylemek de mümkündür
Suyun kaynama noktası 100 oC dir Su kaç oC de buharlaşır? Buharlaşma olayını açıklayarak, kaynama noktası ile karşılaştırmasını yapınız
Suyun kaynama noktası 100 oC olması demek suyun bu noktanın altında buharlaşmayacağını göstermez Su her zaman donma noktasının üzerinde buharlaşır Suyun Kaynama noktası dış basınca karşı yapılan bir işlemdir Su dış basınç ile aynı düzeye geldiğinde kaynamaya başlar Su donma noktasının dışında dışarıdan aldığı ısıyı değerlendirerek kaynama noktasına bakmaksızın buharlaşma işlemini gerçekleştirir
Göller ve nehirler kışın donarlar, ama içlerindeki hayat devam eder Bu nasıl gerçekleşir Buzun yoğunluğu suyunkinden azdır ve bu nedenle buz su üzerinde yüzer Isı iletimi konusunda kötü bir iletken olan buz, suyu aşağıda yalıtır ve bu suyun sıcaklığının donma noktasının altında kalmasını sağlar Aslında böyle olması işimize gelir, çünkü en üstten en alta kadar bütün su kütlesi donacak olsa, su içindeki hayat tamamen yok olurdu Üstelik sıcaklık 0 o C’ın biraz üstüne çıktığında, buz tabakasının üst kısımları erimeye başlamaz Bunun nedeni buzun bazen erime noktasının üzerindeyken bile yarı kararlı katı halde kalabilmesidir Bu durum buzun saflık derecesiyle ilgilidir
Element
Yapısında tek cins Atom ihtiva eden saf maddelerdir Örneğin, Fe, C, N, O
****ller Ve Genel Özellikleri
1 Isı ve elektriği iyi iletirler
2 Hg hariç hepsi oda sıcaklığında katıdır
3 Asit çözeltileriyle çoğu H2 gazı açığa çıkarırlar
4 Kendi aralarında bileşik yapamazlar, fiziksel bir karışım olan alaşımları oluştururlar Örneğin prinç (Cu-Zn), tunç (Cu-Sn) , çelik (Fe-C-Cr  ), 18 ayar altın (%75 altın-%25 Cu)
5 Elektron almazlar
6 Yüzeyleri parlaktır
7 Dövülebilir,tel ve levha haline getirilebilirler
A****ller Ve Genel Özellikleri
1 ısı ve elektriği iletmezler
2 Oda sıcaklığında çoğu gaz halindedir
3 Kendi aralarında ve ****llerle bileşik yapabilirler
4 Elektron alış-verişi yapabilirler
5 Sulu asitlere çoğu etki etmez
6 Yüzeyleri mattır
7 Kırılgandırlar
Bileşik
Yapısında en az iki cins atom ihtiva eden saf maddelerdir Örneğin, H2O, C6H12O6, NH3 
Çözelti
Birbiri içerisinde homojen dağılmasıyla oluşan karışımlara çözelti denir Hava, lehim,gazoz,deniz suyu   gibi
Süspansiyon
Bir katının bir sıvı içerisinde ya da havada (sis içinde) çözünmeden dağılmasıyla oluşan heterojen karışımlardır Ayran,kahve,tebeşir tozu+su  
Emülsiyon
Bir sıvının başka bir sıvı içerisinde çözünmeden dağılmasıyla oluşan heterojen karışımlardır
Örnek
Zeytinyağlı su, benzinli su
Karışımlarla Bileşikler Arasındaki Farklar ve Ortak Yanları
1 Karışımı oluşturan maddeler karışım içerisinde kendi özelliğini koruduğu halde bileşiği oluşturan elementler fiziksel ve kimyasal tüm özelliklerini kaybederler
2 Karışımı oluşturan maddeler her oranda karıştığı halde, bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında her zaman basit bir oran vardır
3 Karışımlar fiziksel yollarla oluşur ve fiziksel yöntemler bileşenlerine ayrılır Bileşikler ise kimyasal yolla oluşur ve kimyasal yöntemlerle ayrışırılar
4 Karışımların formülü olmadığı halde, her bileşiğin mutlaka bir kimyasal formülü vardır
5 Karışımların belirli fiziksel özelliği (öz kütle, kaynama noktası, erime noktası  ) olmadığı halde bileşikler bu özelliklere sahip saf maddelerdir
6 Karışımlar ve bileşikler oluşurken toplam kütle korunur Bu durum her ikisi içinde ortaktır
7 Karışımlar ve bileşikler en az iki cins atom ihtiva ederler
Ayırt Edici Özellikler
1 Öz Kütle
Bir maddenin birim hacminin kütlesine denir Katı-sıvı-gazlar için ayırt edicidir
m=d v
Öz kütleyi sadece sıcaklık ve basınç değiştirebilir Sıcaklık arttıkça maddenin hacmi artar fakat kütle değişmez Hacim artınca öz kütle azalır
2 Kaynama Sıcaklığı
Saf bir sıvının buhar basıncının Atmosfer basıncına eşit olduğu sıcaklığa kaynama sıcaklığı denir Sıvılar ve gazlar için ayırt edici bir özelliktir, çünkü kaynama sıcaklığı yoğunlaşma sıcaklığına eşittir
Tüm maddelerin ortak iki özelliği, kütle ve hacimdir
Kütle
Kütle bir cisimde ki madde miktarıdır (Kütle ile ağırlık aynı anlama gelmez)Bir cisme etkiyen yer çekimi kuvveti onun ağırlığıdır Dünya'da ve Ay'da yer çekimi farklı olduğundan burada ölçülen ağırlıklarda farklıdır Ama madde miktarı(kütlesi) her yerde aynı olduğundan değişmez
HacimMaddenin boşlukta kapladığı yerdir Her maddenin bir hacmi vardır
Bir maddenin diğer maddelerden farklılık gösteren özellikleri,onun ayırt edici özelliğidir Maddenin şekline, miktarına, tadına, kokusuna vb bağlı olmayan,madde üzerinde doğrudan doğruya görünmeyen farkları ortaya koyan özelliklere ayırt edici özellikleri diyoruz Öz kütle, esneklik,erime ve kaynama noktası,öz ısı, genleşme ve çözünürlük sıkça karşılaştığımız belli başlı ayırt edici özelliklerdir
|