Şokda İlk Yardım

şokda ilk yardım
şokda ilk yardım Şok

Değişik nedenlerle kalbin pompalama etkinliğinin zayıflaması, ya da, damarlarda pompalanacak yeterli kan olmaması halinde, ciltte, bilinçte ve kaslarda ortaya çıkan ilerleyici nitelikte belirtilerin tümüne şok denir Müdahale edilmezse, belirtiler ilerler, kişi ölebilir
Aşırı kanamalar, ishal, yanıklar, kusma, kalp krizi, aşırı korku ve heyecan, allerjik olaylar, aşırı ağrılı olaylar şok nedeni olabilir
Şok belirtileri:- Soğuk, soluk, nemli deri- Eller ve ayaklarda soğuma, his kaybı- Nabız sayısında artma, nabızın zayıflaması- Solunumun sayıca artması, ancak yüzeyselleşmesi- Göz kararması, halsizlik- Bulantı, kusma- Huzursuzluk- Aşırı susuzluk hissi, ağızın kurumasıdır
Başlangıçta açık ya da bulanık olabilen bilinç, zamanla kapanabilir Şokla mücadelede temel ilke, kan kaybı varsa daha fazla kaybın önlenmesi, mevcut kanın daha hayati organlarca kullanılması için uygun pozisyon verilmesidir
Şok pozisyonu için kazazede, bilinci açıksa sırtüstü, bilinci kapalı ise, yan güvenli pozisyonda yatırılır Daha sonra ayakları 30 cm yukarı kaldırılır Üzeri battaniye ile örtülür ve 112’ye haber verilir





Bilinç Kaybı

Beyine giden kan miktarının azalması sonucu, beş duyu organından gelen uyarılara geçici olarak cevap verememe haline bilinç kaybı, ya da bayılma denir Bu durumdaki bir kişi, sözle ya da dokunarak kendisine ulaşmaya çalışan ilkyardımcıya cevap veremez, ancak, ağrı yaratan bir uyarana refleks karşılık verir
Basit bayılmalar genellikle uzun süren açlıklar, ağır yorgunluk, uykusuzluk, ani korku ya da acılar sonucu olarak ortaya çıkar
Bu durumdaki bir kazazedeye ağızdan yiyecek, içecek verilmez, giysileri rahatlatılır, ayakları yukarıya kaldırılır, kusma olabileceği için yan güvenli pozisyonda tutulur Kendine gelmeye başlayan kazazede hemen ayağa kaldırılıp, yürümeye zorlanmamalıdır
Koma
Bilinç kaybının en ileri durumu komadır Sözlü uyaranlara ek olarak, komadaki kişi ağrılı uyarılara da cevap vermez Kolunun kuvvetli bir şeklide cimdiklenmesine, hatta cildine batırılacak bir iğneye hiçbir tepki vermez Beyin hücreleri canlılığını hala koruyor olmakla beraber, hiçbir uyarıya cevap çıkartamayacak ölçüde sıkıntıdadır
Koma Nedenleri:
- Ağır kafa darbeleri (kafada darbe izleri, nedensiz püskürür tarz kusma)- Beyin kanamaları ve inme (cebinden tansiyon ilacı çıkabilir, yüz ve vücut simetrisi bozuktur)- Beyin tümörleri (düzensiz, şiddetli baş ağrıları ve çeşitli belirtiler)- Beyin zarının iltihabi hastalıkları (yüksek ateş, ciltte döküntüler)- İlaç zehirlenmesi (etrafta boş ilaç şişesi ya da enjektör, kusmukta ilaç)- Aşırı alkol alımı (nefesinde alkol kokusu)- Karaciğer yetmezliği (ince, bitkin bir vücut, bazen şişmiş bir karın)- Üre birikimi (cilt renginde değişiklik, zihinsel sorunlar, halsizlik)- Şeker hastalığı (nefesi meyva kokar, kalp hızlı, cilt kuru ve sıcaktır, karın ağrısı kusma)
Komadaki kazazedenin özellikleri:
- Yardım isteyemez, kolayca zarar görebilir- Dikkatli incelenmezse öldüğü sanılabilir- Solunum ve dolaşımın bozulma riski vardır- Soluk yolu her an tıkanabilir- Her an kusabilir- Göz kapağı refleksi bozulmuştur- Öğürme ve öksürük refleksi çalışmayabilir
Komadaki kazazedeye müdahale ABC ile başlar Solunum ve dolaşım normal ise koma pozisyonunda (yan güvenli pozisyon) tutulur ve nakledilir Nedene uygun müdahalelerle yaşamı kurtulup, zaman içinde tamamen normale de dönebilir