05-06-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Abdülmecid Efendi
Son Halife Abdülmecid Efendi 1868 yılında İstanbul'da doğdu Sultan Abdülaziz'in ve Hayrandil Kadının oğlu Abdülmecid Efendi, Sultan Abdülhamid döneminde sarayda kapalı ve kontrol altında yaşadığı için güçlü bir öğrenim göremedi Ancak resime meraklıydı ve oldukça başarılı tabloları vardı Meşrutiyet döneminde bunlar sergilenirdi
Abdülmecid Efendi
Son Halife Abdülmecid Efendi 1868 yılında İstanbul''da doğdu Sultan Abdülaziz''in ve Hayrandil Kadının oğlu Abdülmecid Efendi, Sultan Abdülhamid
Sultan Abdülaziz’in oğlu olan Abdülmecit Efendi 29 Mayıs 1868’de İstanbul’da doğdu 1876’da babasının tahttan indirilmesinden sonra 1908’e kadar sarayda kapalı bir hayat yaşadı Resimle ilgilendi, yabancı dil öğrendi 1929’de Vahdettin’in tahta çıkması üzerine veliaht oldu
Sultan Altıncı Mehmed (Vahidettin) 1918''de tahta geçince, Abdülmecid veliaht ilan edildi 1 Kasım 1922''de saltanat kaldırılınca da Abdülmecid, 18 Kasım 1922''de Türkiye Büyük Millet Meclisi''nce Halife seçildi Bu görev, Cumhuriyet''in ilkeleriyle bağdaşamayacağından, TBMM 3 Mart 1924''te Halifeliğin de kaldırılmasına ve Osmanlı hanedanının Türkiye sınırları dışına çıkarılmasına karar verdi
Kurtuluş Savaşı sırasında Anadolu hareketini desteklerken bir yandan da kendi kuvvetini güçlendirmeye çalıştı 1 Kasım 1922’de saltanat kaldırılınca veliaht sıfatı kayboldu Vahdettin’in yurtdışına kaçması üzerine halifeliğe seçildi (18 Kasım 1922) 3 Mart 1924’te halifelik ortadan kaldırılıp hanedan üyelerinin yurt dışına çıkarılması kararı alınınca önce İsviçre’ye, sonra Fransa’ya gitti Resimle de ilgilenen Abdülmecit’in tabloları ilk kez 1986’da İstanbul’da özel bir galeride sergilendi
Arapça, Farsça ve Fransızca’nın içinde bulunduğu 6 yabancı dil bilen, iyi bir hattat,müzisyen, ressam ve müellif olan Abdülmecid Efendi, kızı Dürrüşehvar Sultan tarafından muhafaza edilmiş Osmanlı tarihinin önemli noktalarını aydınlatan 12 ciltlik Hatıralar kitabını kaleme almıştır
1 Kasım 1922’de saltanat kaldırılınca veliaht sıfatı kayboldu Vahdettin’in Türkiye''yi tek etmesi üzerine 18 Kasım 1922''de TBMM''nin çoğunluk oylarıyla halifeliğe seçildi 15 ay kadar süren hilafeti, saltanat yetkileri bulunmayan bir hilafettir Bu dönemde ,elde hiç bir kudret ve nüfuzunun olmamasına rağmen, gösterişli Cuma selamlıkları ve şehir içi seyahatleri düzenledi "Halife Abdülmecid Efendi bin Sultan Abdülaziz Han" şeklinde hoş görülmeyen unvanlar kullanarak Ankara''nın tepkisini çekmiştir 3 Mart1924’te halifelik ortadan kaldırılıp hanedan üyelerinin yurt dışına çıkarılması kararı alınınca önce İsviçre’ye, sonra Fransa’ya gitti
Sürgün yıllarında hanedanın geleneksel protokolünü ısrarla uygulamaya devam etti Cuma namazlarını Paris Camii''nde kılardı Evlenen Sultan ve Şehzadelerin nikahlarını kıyarak, kendi tuğrasını taşıyan belgeler dağıttı Yakışıksız davranışlarda bulunan şehzadeleri hanedandan ihraç ettiğini bildiren belgeler hazırladı Hanedanın Irak petrolleri üzerindeki haklarından yararlanabilmek için, oluşturulması planlanan aile birliği gereği Vahideddin ile ortak bir vekalet vermesi istenince, halife ve ailenin resmi reisi olduğunu iddaa ederek ortak vekalet vermeyi reddetti Böylece akim kalan bu girişimin sonucunda hanedan umduğu faydayı sağlayamadı Kızı Dürrişehvar Sultan''ı ve yeğeni Nelüfer Hanım Sultan''ı Haydarabad Nizamı''nın oğullarıyla evlendirdi Bu yolla dünyanın sayılı zenginlerinden olan dünürü Haydarabad Nizamı''ndan maddi destek gördü ve mali müzayaka çekmedi Mısır''ın Kavalalı prensleriyle evlenmek için Fransa''dan ayrılan çok düşkün olduğu torunları ve oğlunun gidişinden sonra eşleriyle beraber yalnız kalarak ızdıraplı günler geçirdi
Abdülmecit, 23 Ağustos 1944’de sürgünde bulunduğu Paris’te kalp krizinden öldü Kızı Dürrişehvar Sultan''ın Berar Prensesi sıfatıyla Cumhurbaşkanı İsmet İnönü nezdinde ki çabalarına rağmen cenazesi Türkiye''ye kabul edilmedi Cenazesi Türkiye''ye kabul edilmeyince, Paris Camii''de 10 yıl bekletildi ve Camii mütevelli heyetinin cenazeyi daha fazla tutamıyacaklarını bildirmesi üzerine Medine’ye nakledilerek Baki Mezarlığı''na defnedildi
Profesyonel bir ressam olan Abdülmecit Efendi, Osmanlı Ressamlar Cemiyeti''nin kurucusu,başkanı ve hamisiydi Tabloları ilk kez 1986’da İstanbul’da özel bir galeride sergilendi
Eşleri ve çocukları:
Şehsüvar Başkadın Efendi''den :Şehzade Ömer Faruk Osmanoğlu
Atiye Mehisti Kadınefendi''den : Dürrüşehvar Sultan
Diğer eşleri : Hayrunnisa Hanımefendi (1876-1936), Bihruze Hanımefendi
Son halife Abdülmecit Efendi 23 Ağustos 1944’de sürgünde bulunduğu Paris’te öldü 1944 yılında Paris''te ölen Abdülmecid Efendi''nin kemikleri 1954''te Medine''ye nakledilerek Haremi Şerif''e gömüldü döneminde sarayda kapalı ve kontrol altında yaşadığı için güçlü bir öğrenim göremedi Ancak resime meraklıydı ve oldukça başarılı tabloları vardı Meşrutiyet döneminde bunlar sergilenirdi
|
|
|