Gölgeolay

Bir olayın ortaya çıkışında, ona bağlı olan ama onun üzerinde herhangi bir etkide bulunmayan olay

GÖLGEOLAY BİLİNCİ

Bir eylemi iradi olarak yapan herhangi bir kimse, buna bilinçli olarak hazırlandığına ve hür olarak karar verdiğine inanır Oysa bazı filozoflara göre (Maudsley, Huxley, Le Dantec), burada bir aldanış söz konusudur Gelişmemiş canlıların hareketleri otomatiktir; dış uyartılar herhangi bir sinir akışını harekete getirir; bu akış bir sinir merkezine ulaşır, onu etkiler ve hareketin ortaya çıkmasını sağlayan adale kasılmalarına yolaçar

Burada, bilinç söz konusu değildir Gelişmiş canlılarda ve insanda da, hareketlerin temeli olan mekanizma, bundan farklı değildir Ama, beyinde gerçekleşen fizyolojik olaylar sırasında, bir kısım enerji kullanılmadan kalır

Bilinçli tasavvur, tartma ve karar verme haline dönüşen şey, işte bu enerjidir Bu bilinçli ruh halleri, aslında, dayandıkları beyin faaliyetini belirten etkilerden başka şey değildir Bundan ötürü, beyin faaliyeti üzerinde hiç bir şekilde etkili olamazlar Yine aynı nedenden ötürü, yapılan hareketler ve eylemler üzerinde de etkileri yoktur Bu sebeple, bilinçli tasavvur, tartma ve karar verme olaylarına «gölgeolay» denmiştir

Gölgeolaycılık ise bilinci basit bir gölgeolaya indirgeyen psikolojik kuramdır