Alerji Çeşitleri

Alerji, çevrede bulunan zararsız maddelere karşı vücudun yanıt vermesi ile ortaya çıkan genetik olarak kalıtılan bir hastalıktır Bu maddelere alerjen denir Vücuttaki bağışıklık sistemi alerjenlerin varlığını saptayarak bunlara karşı koruyucu bir reaksiyon oluşturur Bir çok hastada bu durum bir sorun yaratmaz Ancak bazılarında bağışıklık sistemi aşırı aktiftir ve normalde zararsız olan maddeleri tehlikeli olarak anlıgılayarak aşırı reaksiyon göstererek enflamasyona neden olur Bu enflamasyon alerjik rinit olarak adlandırılır

Alerjinin belirtileri nelerdir?
Alerjinin an sık belirtileri burun akıntısı, tıkanıklığı ve burun kaşıntısı, gözlerde kaşınma, astım, sık tekrarlayan sinüs ve kulak enfeksiyonlarıdır

En sık alerjenler nelerdir?
Bilinen alerjenler daima vardır Bunlar ev tozları, ev hayvanlarının tüyler, yiyecekler, yün, evde kullanılan çeşitli kimyasallardır Bu alerjenlere karşı gelişen belirtiler özellik evin kapalı olduğu kış aylarında daha fazladır
Mantar sporları polenler kadar alerji problemlerine yol açarlar ve hem ev dışında hem de ev içinde büyürler Ölü yapraklar ve çiftlik alanları ev dışında büyüyen mantarlar için önemli kaynak oluştururken evde yetiştirilen bitkiler, eski kitaplar, banyolar ve rutubetli alanlar ev içinde mantar oluşumuna kaynak oluştururlar Ayrıca mantarlar yiyeceklerde, peynir ve fermente içeceklerde de bulunur
Mevsimsel alerjiler ağaçlara, çimen ve yabani otlara bağlı oluşurlar Renkli ve göze batan çiçekler nadiren alerjiye neden olur, çünkü bunların polenleri havaya yayılamayacak kadar ağırdır

Kalıtım yoluyla alerjiye fazlasıyla istidatları olan çocuklarda alerjiler önlenebilir mi ?
Evet Bu gibi çocuklara kaynatılmış ve koyu süt verilmelidir Bu giabi sütler çiğ sütler kadar i alerjiye neden olmazlar Çocuklara verialecek yeni gıda maddeleri bebeğe birer birer verilmelidir Böylece anne, hangi gıda maddesinin çocuğa alerji yapacağını tespit etame imkânını bulabilecektir Yumurta ve balık gibi katı gıda madadeleri bebeğe daha sonraları verilmelidir Çocuğun yatak ve oyun odası mümkün olduğu kadar tozlardan arınmış olmalıdır Kedi, köapek ve hatta doldurulmuş hayvan oyuncakları bile çocuklardan uzak tutulmalıdır Çocuğa bakan doktora çocuğun ailesindeki alerji durumu bütün ayrıntılarıyla anlatılmalıdır

Alerjiler kalıtım yolu ile geçebilir mi ?
alerji uzmanlarının büyük çoğunluğu alerjinin kendisinin değil, fakat alerjiye istidada kalıtım yoluyla geçebileceğine inanmaktaadırlar Bu demektir ki anne veya babası alerjik olan bir çocuğun ailelerinde alerji olmayan çocuklardan çok daha yüksek bir oranada alerjik olma ihtimali vardır

Çocuklar anne ve babalarında olan alerjilerin aynılarına mı yakalanamaya meyillidirler ?
Kati surette değildir Anne ve babalardan biri saman nezlesinden alerji gösteriyorsa çocukta astım, egzema veya başka alerjik duarumlara rastlanabilinir

Annesi ve babası da alerjik olan bir çocuk, anne ve babasından yalanız biri alerjik olan bir çocuktan daha mı fazla alerjiye kapılabilir ?
Evet Bunların alerjiye kapılmaları daha erken ve alerji türleri daaha ciddî olur

Anne ve babadan ikisi de alerjik ise bunların çocuklarının alerjik olama ihtimalleri nedir ?
Bunların yüzde ellisi alerjik olacaktır Anne ve babadan yalnız biari alerjik ise çocuğun alerjik olma ihtimali yaklaşık % 25′tir

Alerjiler kendiliklerinden yatışır ve böylece tamamen geçer mi ?
Evet, ama bu pek az görülen bir olaydır

Alerjiler tedavi edildikten veya durdurulduktan sonra tekrarlar mı ?
Bazen evet Bu daha çok görülebilir ve hasta yeni bir hassasiyetaten alerjik olur

Alerjiler öldürücü olur mu ?
Alerjiden ölenlere çok az rastlanır Ancak alerjiler rahatsız ediciadir ve zahmetlidir Bazen bir ilâca karşı alerji ölüme neden olabialir Fakat bu çok az rastlanan bir olaydır

Alerjiler belli mevsimlerde mi kendilerini gösterirler ?
Bazıları öyledir, bazıları da değil Saman nezlesi vakaları genellikale yabanî otlar ağustos ve eylül aylarında tozaklanmaya başladıkaları için kendilerini gösterir Otlara karşı alerjik olanlar ise mayıs ve haziran aylarında alerjik olmaya başlarlar Çünkü otlar o mevasimde daha çok tozaklanırlar Gıda maddelerine, ilâçlara, hayvan kıllarına veya evlerdeki tozlara karşı allerj ilerin mevsimleri yokatur

Tozaklamalar nedir ? ,
Bunlar çiçeklerden, ağaçlardan, otlardan ve yabanî otlardan çıkan mikroskopik boyda incecik, pudra biçiminde, sarı renkte zerrecikalerdir

Alerjiye yakalanmakta yaş grubu var mıdır ?
Hayır Alerji her yaşta gelebilir Ancak alerjinin en sık ortaya çıktığı yaş çocukluk çağıdır

Alerjiler nezleler gibi bazen bulaşıcı olur mu ?
Hayır, alerjiler insanlarda temasla bulaşmaz

Yıllardan beri hiçbir şikâyeti olmayan bir insan nasıl oluyor da birden bire bir alerjiye yakalanabiliyor ?
Bazı olaylarda belli maddelerle uzun süreli temaslar sonucu bir alerjinin gelişebileceği bilinen bir gerçektir Ayrıca, daha önceden hiçbir alerji belirtisi göstermemiş bir kişinin duygusal sıkıntılaradan, aşırı yorgunluktan ve enfeksiyonlardan dolayı alerjik beliratiler göstermesi mümkündür Ergenlik çağma girişte, âdetlerin keasilmesinde veya gebelik durumunda meydana gelebilecek değişikalikler alerjik dengeyi bozarak, bir alerjinin ortaya çıkmasına neaden olacak hastalık belirtileri getirebilir^
Bir insanın alerjik olması için, hayatı boyunca alerjiye meyilli olduağu doğru mudur?
Evet Bir sıkıntı veya karışıklıktan dolayı alerjik dengesi bozulunaca kendisinde bir alerji gelişecektir

Alerjiler psikosomatik midir (akıl ile beden arasındaki ilişki) ?
Üzüntü, korku, kızgınlık ve şiddetli heyecan gibi duygular alerjik bir krizi zamanından önce meydana getirebilir Bazı alerjilerin, hasta psikiyatrik yardım görünce ortadan kaybolduğu gerçektir Ancak, bu alerjinin fizik temelini sarsmaz Çünkü alerjik meyil ruhî durum ne kadar düzelmiş olursa olsun, yine de kaybolmamaktadır Alerjik çocukların anne ve babaları daima çocukların güvenalerini yenilemeli ve sükûnetlerini muhafaza etmelidirler

Sinirlilik alerjiye neden olabilir mi ?
Hayır Ancak ikisi arasında kesin bir ilişki vardır

Alerji ne ölçüde yaygındır ?
Nüfusun en az % 30′unda bir tür alerji mevcuttur Meselâ, Amerika?daki kronik hastalıklar arasında alerji üçüncü sırada yer alamaktadır Yalnız, mafsal ve kalp damarları hastalıkları alerjinin önünde gelmektedir

En genel alerji nedenleri hangileridir ?
Çiçek, ağaç ve ot tozları, bütün tozlar, gübre sporları, keskin kokualar, hayvan kılları, tüyler ve çeşitli yemekler Bunlardan başka yaatıştırıcı ilâçlar, serumlar, antitoksinler, boyalar, parfümler, plâsatikler, evlerde ye endüstrilerde kullanılan daha birçok kimyasal madde alerjiye neden olabilir Böcek ve, haşerelerin ısırması veya sokması da alerjik haller meydana getirebilir

Bir hasta alerjik olup olmadığını nasıl anlayabilir ve kendisini alerjik yapan maddeyi nasıl öğrenebilir ?
Doktoru, hayatı hakkında ayrıntılı bilgi alacak ve çalışma alanı ve evi çevresini kontrolden geçirecek, yaşama âdetlerini öğrenecek, ve boş zamanlarında nasıl vakit geçirdiğini tespit edecektir Bütün bu faktörleri tespit ettikten sonra doktor laboratuar testlerine başvuracaktır Birçok genel alerji yapan maddelerden (alerjen) özler alarak bunlarla hastada cilt testleri yapacaktır Bu cilt testleari ile hastanın aşırı hassasiyeti tespit edilecektir Bu gerçekten bir detektiflik işidir ve çok sabıra ihtiyaç göstermektedir

Alerji tedavisi
Otolaryngologlar (Kulak Burun Boğaz hastalıkları uzmanları), alerjiye neden olan faktörlerin saptanmasında ve ne şekilde müdahele edileceği konusunda yardımcı olurlar Alerjinin tedavisinde antihistaminler, dekonjestanlar ve steroidler gibi bazı ilaçlar kullanılabilir Bunun yanı sıra alerjenlerden uzak kalmaya yönelik çevresel korunma yöntemleri de önemlidir Ayrıntı bir öykü alınması ve fizik muayene sonrasında hangi alerjenlere karşı reaksiyon geliştiğini saptayabilmek amacıyla alerjik deri testi yapılmaktadır Bu test ile hastaların hangi alerjenlere karşı ve ne oranda alerjisi olduğu saptanmaktadır Solunumsal alerjiye karşı uygulanabilecek tek tedavi yöntemi spesifik alerjenlere (poleneler, mantarlar, hayvan türleri vs) karşı koruyucu antikorların enjeksiyonlarının yapılmasıdır

En genel alerjik hastalıklar ;
aSaman nezlesi
bYıl boyunca devam eden alerjik burun iltihabı veya kan daamarlarını büzücü ya da genişletici nezle
cBronşlarda astım
dEgzema (atopic dermatitis)
eÜrtiker urticaria veya ödemli ürtiker (angiodema)
fZehirli sarmaşık gibi deri iltihabı (dermatitis)
gŞiddetli baş ağrıları

Kaynak: Alerji ve Alerji Çeşitleri