İbs Nedir?

IBS NEDİR?


IBS yani “İrritabl Barsak Sendromu” , karın ağrısı, şişkinlik ve barsak alışkanlığı değişiklikleri ile seyreden ve sık karşılaşılan bir barsak hastalığıdır Bu belirtilerden karın ağrısı ve şişkinlik genellikle tüm hastalarda görülürken, barsak alışkanlıkları değişiklikleri, bazı hastalarda kabızlık, bazılarında ise ishal olarak ortaya çıkar Ayrıca her iki şikayeti de zaman zaman yaşayan hastalar da vardır

IBS yapısal (organik) değil fonksiyonel bir bozukluk olarak değerlendirilir Barsakların çalışmasında bir bozukluk, dış etkenler ile tetiklenen aşırı duyarlılık vardır Ağrı, şişkinlik ve dışkılama alışkanlığında bozukluk olan kişilerde yapılan tetkikler sonucunda herhangi bir organik bozukluk veya patalojik bulgu olmaması genellikle IBS’yi düşündürür Bu nedenle hekime ayrıntılı bilgi vererek şikayetleri dile getirmek teşhisi oldukça kolaylaştıran bir yoldur

IBS, daha sonra ciddi rahatsızlıklara dönüşme (kanser, vb) gibi bir risk taşımamakla beraber, hastaların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkilemektedir Çok sık görülen bir rahatsızlık olmasına rağmen, hekime başvurmadan, bunu bir yaşam biçimi olarak kabul edenlerin sayısı oldukça fazladır Oysa IBS hastaları belirtiler nedeniyle işe-okula gidememe, sosyal yaşantılarına ara verme-erteleme, tatillerini yarıda bırakma gibi sorunları çok sık yaşarlar ABD’de yapılan bir araştırmaya göre IBS soğuk algınlığından sonra işe-okula gidememe nedenleri arasında ikinci (2) sırada yer almaktadır Ayrıca yine yapılan bir çalışmada IBS hastalarının yaşam kalitelerinin ileri düzeyde böbrek yetmezliği hastaları kadar bozulmuş olduğu ortaya çıkmıştır Bu nedenle rahatsızlıkları dile getirmek ve bir hekime başvurmak çok önemlidir

IBS, tüm toplumlarda ve her 2 cinste de görülmektedir Daha önce yapılan açıklamalarda kadınlar erkeklere göre daha sık görüldüğü iddia edilse de son yapılan çalışmalarda erkeklerde görülme sıklığının az olmasının sebebi, şikayetleri nedeniyle hekime başvuran erkeklerin daha az olmasından kaynaklanabileceği açıklanmıştır Rahatsızlıklar genel olarak 45 yaş öncesinde görülmeye başlar Toplumda görülme sıklığı ortalama %10 olarak kabul edilebilir Bu oranın gelişmiş ülkelerde daha fazla olduğu bilinmektedir Ancak gelişmiş ülkelerde daha sık görülmesinin nedeni gerçekten hastalığın daha sık oluşu ile mi, yoksa kişilerin sağlıklarına daha çok önem vermeleri ve şikayetlerini daha iyi ifade etmeleri, ya da yaşam kalitelerinin yükselmesi ile mi ilgili olduğunu söylemek pek mümkün değildir Ülkemizin değişik bölgelerinde yapılan çalışmalarda toplumdaki sıklığının %63-191 arasında olduğu sağtanmıştır Ortalama olarak ülkemizdeki sıklığının batı toplamlarındakine benzer şekilde %10 olduğunu söyleyebiliriz

Ibs Nedenleri
IBS NEDENLERİ

Uzun yıllar yapılan araştırmalara rağmen IBS’nin nedeni tam olarak belirlenememiştir Hastalarda yapılan tetkikler sonucunda organik olarak tamamen normal olunması, psikolojik, fizyolojik ve beslenme şeklinden kaynaklanan nedenlere bağlı olabileceğini düşündürmektedir Kişiden kişiye şikayetlerin artma nedenleri farklılık gösterse de, sindirim sistemi ile ilgili bir bozukluk olduğundan, yiyecekler büyük önem taşımaktadır Bununla beraber en sık görülen tetikleyiciler:

• Liften yetersiz beslenme
• Belirli yiyeceklere karşı hassasiyet ( Yiyecek İntoleransı)
• Stres
• Sigara
• Alkol
• Adet dönemi
• Öğün atlama ve birden çok yemek yeme
• Enfeksiyonlar
• Antibiyotik Kullanımı ve diğer ilaçlar

Ayrıca genel hasta eğilimlerinden yola çıkarak mevsimsel değişiklikler, soğuk hava gibi nedenlerin de IBS belirtilerini tetiklediği öngörülebilir

Ibs Belirtileri
IBS BELİRTİLERİ


IBS’nin en önemli belirtilerini 4 ana grupta toplayabiliriz Bunlar:
• Karın Ağrısı: Künt bir ağrı şeklinde veya kramplar şeklinde oluşur Ağrılar dalgalar halinde gelir gider Genellikle yemeklerden sonra çok yoğun hissedilir Gaz çıkarma veya tuvalet ihtiyacını giderme ile rahatlama hissedilir
• Şişkinlik: IBS hastaları, normal kişilere göre daha fazla gaz üretmeseler de gaz barsaktan çıkamadığı için rahatsızlık yaratır Genellikle yemekten hemen sonra başlayarak gün boyunca barsaktan gürültülü sesler gelmesi, karın bölgesinde sıkışıklık ve giysilerin rahatsız etmesi gibi durumlar ile devam eder
• Barsak Alışkanlığı Bozukluğu ( Kabızlık ve/veya İshal) : IBS hastalarında en sık görülen belirtilerdendir Dışkı küçük,katı ve mukusla(bağırsak mukozasından salgılanan sümüksü bir madde) kaplı olabilir Bağırsak duvarındaki mukus üreten bezler ağır hareket eden,saatlerce bağırsak içinde kalan küçük katı dışkı parçacıklarıyla uzun temas sonrasında aşırı uyarılır ve bu yüzden çok mukus salgılarlar Bazen sadece mukus da çıkarılabilir
• Şikayetlerin altında yatan organik bir sebebe rastlanmaması

Bunlar ile beraber görülebilecek diğer belirtiler ise şöyledir:
• Dışkılama sonrası ağrının azalması
• Dışkılama sayısında ya da dışkı kıvamında değişiklik
• Sık dışkılama isteği veya tam boşalmama hissi (tenesmus)
• Sık idrara çıkma ve acil idrar yapma ihtiyacı
• Bulantı

Ayrıca sindirim sistemi dışında da şikayetler olabilir:
• Disparöni (Cinsel ilişki sırasında ağrı)
• Dismenore ( Adet ağrısı)
• Sırt ve Başağrısı
• Nefes Darlığı, hırıltılı soluma
• Göğüste ağrı ve çarpıntı
• Yorgunluk/ Halsizlik
• Sinirlilik Hali

Ibs Tedavisi

IBS TEDAVİSİ

IBS’i tamamen ortadan kaldırıcı bir tedavi yoktur Ancak tedavi, belirtilerin şiddetini azaltmaya ve tekrarlanmasını önlemeye yönelik olarak başarılı olmaktadır Amaç hastaların günlük yaşamlarını sürdürmeleri ve yaşam kalitelerini bozulmamasının sağlanmasıdır Bu nedenle şikayetler olduğu dönemde hekim tarafından önerilen ilaçlar kullanılmalıdır

Daha önceki yıllarda belirtilerin çok çeşitli olması nedeniyle her belirti için farklı ilaç kullanımı önerilebilmekteydi Ancak günümüzde hem kabızlığı gidermekte hem de barsaklardaki aşırı duyarlılık ve şişkinlik hissini gidermeye yönelik olarak aynı ilaç kullanılabilmektedir Bu tür bazı ilaçlar da etken madde olarak kullanılan *********, IBS belirtilerinin tümü ile başa çıkmada özellikle etkili olmaktadır

İlaç tedavisinin yanında kişilerin özellikle yedikleri besinlere dikkat etmeleri de rahatsızlığı azaltıcı bir unsurdur IBS hastalarına genellikle diyet önerilmez, zira diyetlerin hastalarda şişkinliği artırdığı veya strese yol açarak tetikleyici olduğu yönünde bazı inanışlar mevcuttur Cambridge Addenbrooke Hastanesi’nde yiyecek intoleransı(hassasiyeti) olan hastalar üzerinde yapılan araştırmada IBS hastalarında şikayetleri özellikle artıran bazı yiyecekler saptanmıştır Bunlar sırasıyla Buğday, mısır, süt, peynir, yulaf, kahve, çavdar, yumurta, çay ve narenciyedir Bu yiyeceklerden uzak durmak hastalığın tedavisini kolaylaştıracaktır Elbette en önemli tetikleyicilerden biri olan stres ile başa çıkmaya çalışmak da kişilere fayda getirecektir

Not: İlaç tedavisi için kesinlike Doktorunuza danışınız