Osmanlı Devletinde Aile Hayatı

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-02-2012

Osmanlı Devletinde Aile Hayatı
Osmanlıda Aile
Oamanlı Devletinde Aile yaşantısı
Oamanlıda Aile Nasıldı

Osmanlı Devleti hem islam hukukunun gereği hem de ihtiyaçların pratik ve süratli bir şekilde karşılanması anlayışı sonucu egemenliği altındaki çok çeşitli ırk,din,dil,
mezhep gibi bünyelere sahip toplulukları millet sistemi adıyla bilinen bir organizasyon altında birleştirmişti

Böylece devlet hudutları içinde farklı etnik grupları
etnik kökenlerine göre değil bağlı bulundukları din ve mezhep esasına göre teşkilatlandırmak suretiyle aralarında ciddi bir çatışma ve çekişmeye mmeydan vermeden
yönetmişti

Böyle bir sistemin teşekkülü bizzat islamın kendisinden kaynaklanıyordu

Zira islam, müslümanların insnalara karşı olan tavrını kuranın "İnsanları
rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle davet et

onlarla mücadeleni en güzel tarik (yol) hangisi ise onunla yap" ve "dinde zorlama yoktur" ayetleri ortaya koyuyordu

Böylece müslüman olmayanlara davranışlarını düzenleyebilmeleri ve problemlerini çözümleyebilmeleri için kendi dini liderleri başkanlığında kendi kurum ve
yasalarını kullanma hakkı tanımıştı

Bu uygulama farklı dinlere mensup aile kültürlerinin belirli bir şekil almasında da kendisini ortaya koyuyordu

Müslüman
olamayan aileler din ve gelenekleri ile özel hukuk alanlarında tamamen serbest olmalarına rağmen, aile hukuku ile ilgili bazı hususlar için mesela nikah akdi için şeri mahkemeye gidiyor ve nikah sözleşmelerini
sicillere kayd ettirebiliyorlardı

Evlerin içinde bulunan eşya türleri ve miktarları bakımından müslüman ve hristiyan evleri arasında ekonomik imkan dışında
pek büyük bir fark yoktu

Hatta bazı hristiyan aileler müslüman misafirleri için evlerinde seccade bile bulunduruyorlardı

Osmanlıların yaşadığı asırlardaki dünyada millet sistemine bağlı farklı bünye ve yapıdaki toplulukları idare etme imkanının sağlanmasında rol oynayan en büyük etken şüphesiz ki islamdır

İslamın farklı yapıdaki
insanların iç yapılarına müdahalede bulunmama prensibini uygulayan Osmanlı Devleti, onların aile yapısına da karışmıyordu

Bu yüzden Osmanlı döneminde çok kültürlü
bir aile yapısından söz edilebilir

Bununla beraber Osmanlı Ailesi deyimi temsil ettiği toplumun temel karakteristiklerini yansıtmakta idi

Bu deyim tek tip ve
mutlak bir aile modeli olmaktan çok, bir ifade kolaylığı sebebiyle kullanılan pratik bir deyimdir

09-02-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlı Devletinde Aile Hayatı Osmanlı Devletinde Aile Hayatı Osmanlıda Aile Oamanlı Devletinde Aile yaşantısı Oamanlıda Aile Nasıldı Osmanlı Devleti hem islam hukukunun gereği hem de ihtiyaçların pratik ve süratli bir şekilde karşılanması anlayışı sonucu egemenliği altındaki çok çeşitli ırk,din,dil, mezhep gibi bünyelere sahip toplulukları millet sistemi adıyla bilinen bir organizasyon altında birleştirmişti Böylece devlet hudutları içinde farklı etnik grupları etnik kökenlerine göre değil bağlı bulundukları din ve mezhep esasına göre teşkilatlandırmak suretiyle aralarında ciddi bir çatışma ve çekişmeye mmeydan vermeden yönetmiştiBöyle bir sistemin teşekkülü bizzat islamın kendisinden kaynaklanıyordu Zira islam, müslümanların insnalara karşı olan tavrını kuranın "İnsanları rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle davet etonlarla mücadeleni en güzel tarik (yol) hangisi ise onunla yap" ve "dinde zorlama yoktur" ayetleri ortaya koyuyordu Böylece müslüman olmayanlara davranışlarını düzenleyebilmeleri ve problemlerini çözümleyebilmeleri için kendi dini liderleri başkanlığında kendi kurum ve yasalarını kullanma hakkı tanımıştıBu uygulama farklı dinlere mensup aile kültürlerinin belirli bir şekil almasında da kendisini ortaya koyuyordu Müslüman olamayan aileler din ve gelenekleri ile özel hukuk alanlarında tamamen serbest olmalarına rağmen, aile hukuku ile ilgili bazı hususlar için mesela nikah akdi için şeri mahkemeye gidiyor ve nikah sözleşmelerini sicillere kayd ettirebiliyorlardıEvlerin içinde bulunan eşya türleri ve miktarları bakımından müslüman ve hristiyan evleri arasında ekonomik imkan dışında pek büyük bir fark yoktu Hatta bazı hristiyan aileler müslüman misafirleri için evlerinde seccade bile bulunduruyorlardı Osmanlıların yaşadığı asırlardaki dünyada millet sistemine bağlı farklı bünye ve yapıdaki toplulukları idare etme imkanının sağlanmasında rol oynayan en büyük etken şüphesiz ki islamdırİslamın farklı yapıdaki insanların iç yapılarına müdahalede bulunmama prensibini uygulayan Osmanlı Devleti, onların aile yapısına da karışmıyorduBu yüzden Osmanlı döneminde çok kültürlü bir aile yapısından söz edilebilir Bununla beraber Osmanlı Ailesi deyimi temsil ettiği toplumun temel karakteristiklerini yansıtmakta idi Bu deyim tek tip ve mutlak bir aile modeli olmaktan çok, bir ifade kolaylığı sebebiyle kullanılan pratik bir deyimdir