Zamm-I Sûre Nedir

Zamm-ı sure okumakla ilgili sorular






Muavvizeteyn, Felak ve Nas sureleri mi? 4 Kul da Kâfirun, İhlas, Felak ve Nas sureleri mi?



Rükûda hatırlayan

Sual: Namazda zammı sureyi okumadığını rükûda hatırlayan kimse ne yapar?

CEVAP

Rükûdan doğrulup zammı sureyi okur Tekrar rükûa gider Bu durumda secde-i sehv gerekmez diyenler olduğu gibi, gerekir diyen âlimler de vardır


Vacib olan kunut duaları unutulsa, rükûda iken hatırlansa artık geri dönülüp kunut okunmaz Vacib terk edildiği için secde-i sehv gerekir Döner de, kunut dualarını okursa, rükûa gitmeden secdeye gitmesi gerekir Rükûu tekrar ederse, kasten iki rükû yaptığı için namaz bozulur Çünkü rükûu kıraatten hemen sonradır Kunutu okumasa da secde-i sehv gerekir, dönüp geriye okusa da secde-i sehv gerekir Uygun olanı, rükûda kunutları okumadığını hatırlayan kimse, artık geri dönmez Secde-i sehv ile namazını tamamlar (Redd-ül-muhtar)


Kunut duasını okumayı rükûda hatırlayan, kunutu rükûda okumaz, kıyama da kalkıp okumaz Tatarhaniyye’de de böyledir Bu kimse, şayet rükûdan kıyama dönse ve kunutu okusa, bu durumda, rükûu yenilemezse, namazı bozulmaz Tekrar rükû yaparsa namazı bozulur Bahr-ür-râık’ta da böyledir; fakat bu kimse kunutu unuttuğunu, rükûdan kalkınca hatırlarsa, kunutu okumaya dönmez Mudmerât’ta da böyledir (F Hindiyye)


Zamm-ı surenin en az miktarı

Sual: Zamm-ı sure olarak üç âyetten aşağı olmaz deniyor İki âyet olan Amenerresulü veya tek âyet olan Âyet-el-kürsi okumak caiz değil midir?

CEVAP

Caizdir Zamm-ı sure, Fatihadan sonra okunan, en az üç âyete veya üç âyet uzunluğunda bir âyete denir Üç âyetin miktarı, en az, 30 harf olmalıdır (Redd-ül-muhtar)


İki âyet olan Amenerresulü veya tek âyet olan Âyet-el-kürsi de, üç kısa âyetten uzun oldukları için zamm-ı sure olarak okunur Hatta Âyet-el-kürsi tek âyet olduğu halde, yarısı birinci rekatta, diğer yarısı da, ikinci rekatta okunabilir


Sadece Besmele okumak

Sual: Namazda zammı sure olarak Besmele okumak yeter mi?

CEVAP

Sadece Besmele okumak mekruh olur (Fetava-i Hindiyye)


Gücü yettiği kadar

Sual: Zekâ özürlü birisi, duaları iyi söyleyemiyor eksik namaz kılması uygun olur mu?

CEVAP

Okuyabildiği kadar okur Herkese gücünün yettiğinden fazlası sorulmaz


Bir sure okumak

Sual: Sabah namazında, uzun sure okumak için birinci rekâtta, Elemtere’den başlayıp üç beş sure okumak mı uygun, yoksa bir sure okumak mı?

CEVAP

Bir sure okumak daha iyidir


Tebbet suresi

Sual: (Tebbet suresinde beddua olduğu için zamm-ı sure olarak okunmaz Beddua ile Allah’ın huzuruna çıkılmaz) denmesi yanlış değil mi? Zamm-ı sure olarak her âyet okunmaz mı?

CEVAP

Her âyet-ı kerime zamm-ı sure olarak okunur Kur’an-ı kerimde beddua olan, lanet okunan çok âyet-i kerime vardır Hepsi de okunur Birkaçının meali şöyledir:

(Allah’ın laneti inkâr edenlerin üzerine olsun) [Bekara 89]


(Biz kitapta açıkça belirttikten sonra, indirdiğimiz açık delilleri ve hidayeti gizleyenlere, hem Allah, hem de bütün lanet ediciler lanet eder) [Bekara 159]


(Âyetlerimizi inkâr edip kâfir olarak ölenler var ya, işte Allah’ın, meleklerin, insanların hepsinin laneti onlaradır) [Bekara 161]


(Allah, iki yüzlü erkek ve kadınlarla inkârcılara, ebedi kalacakları Cehennem ateşini hazırlamıştır Allah lanet etsin! Onlara devamlı azap vardır) [Tevbe 68]


(Allah ve Resulünü incitenlere Allah, dünyada ve ahirette lanet etmiştir) [Ahzab 57]


Önceki sûreyi okumak

Sual: İkinci rekâtta, birinci rekâtta okunan sûreden öncekini veya birinci rekâttan daha uzun bir sûre okumak mekruh mudur?

CEVAP

Evet, mekruhtur Farz ve nafilelerin hepsinde, ikinci rekâtta birinci rekâttan daha uzun okumak mekruhtur Kasten okunmazsa mekruh olmaz Eğer okunmaya başlanmışsa artık terk edilmez, devam edilir (Halebî)


Nâfile namazlarda mekruh olmayacağını bildiren âlimler de vardır


Aynı sûreyi okumak

Sual: Bir namazın her rekâtında aynı zamm-ı sûreyi okumak mekruh olur mu?

CEVAP

Nafilelerde mekruh olmaz Farz veya kaza kılarken mekruh olur


Nâfile kılarken

Sual: Dört rekâtlık bir nâfile namazda, sırasıyla Maun, Kevser, Kâfirun ve Nasr surelerini okumak mekruh olur mu?

CEVAP

Nâfile namazlarda üçüncü rekâtta, kendisinden önceki rekâttan daha uzun okumak mekruh olmaz, çünkü üçüncü rekâtla başka müstakil bir bölüme başlanmış olmaktadır (Halebî)


Nâfile kılarken fazla okumak

Sual: Nâfile kılan kimse, zamm-ı sureyi bir rekâtta iki defa veya daha fazla okusa yahut her iki rekâtta da aynı sureyi okusa mekruh olur mu?

CEVAP

Nafile namazlarda mekruh olmaz, fakat farz ve kaza namazlarında mekruh olur (Halebî, Hindiyye)


Sünnette zammı sure

Sual: Sünnetlerde ve diğer nafile namazlarda, zamm-ı sure olarak aynı sureler okunabilir mi?

CEVAP

Okunabilir Peygamber efendimiz, sabah namazının sünneti ile akşamın sünnetinde Kâfirun ve İhlas’ı; öğle namazının ilk dört rekât sünnetinde dört Kul’ü; öğlenin son sünnetiyle yatsının son sünnetinde Felak ve Nas’ı okumuştur (Tergib-üs salat)

Dört Kul: Kâfirun, İhlas, Felak ve Nas sureleridir


Sure okumak

Sual: Namazda, zamm-ı sure olarak uzun birkaç âyet okumak, kısa bir sure okumaktan evla mıdır? Mesela Âmenerresulü’yü okumak Kevser suresi okumaktan evla mıdır?

CEVAP

Hayır, kısa veya uzun sure okumak, uzun olsa da bir veya birkaç âyet okumaktan daha sevabdır Tek sure okumak, birkaç sure okumaktan daha sevabdır Bir kısa sure kadar üç âyet okumak da, uzun bir âyet okumaktan daha sevabdır


Aynı namazda aynı sureyi okumak

Sual: Namazda Kur’an okumak, namaz haricinde Kur’an okumaktan daha sevab olduğu için, akşam ve sabah namazlarından sonra okunması sünnet olan Haşr suresinin sonunu, yalnız kılarken, sabah ve akşam namazında okumak uygun olur mu?

CEVAP

Evet, uygun, fakat her zaman okumamalı


İmamın aynı namazların aynı rekâtlarında, aynı âyetleri okumayı âdet edinmesi mekruhtur Yalnız kılanlar için de, her namaz için böyledir denildi Ara sıra başka âyet de okumalıdır Namazda kısa bir sure, mesela Fil veya Kevser suresini okumak, uzun bir âyet okumaktan daha sevabdır (İbni Abidin)


Zammı sure sırası

Sual: Namazda zamm-ı sureler hangi sırayla okunur?

CEVAP

Mushaf’taki sırayla okunur Tersine okumak tahrimen, önceki rekâtta okunan sureyi okumak tenzihen mekruhtur Bir de, önceki rekâtta okuduğumuzdan, üç veya daha fazla âyet uzun olan bir sureyi okumak mekruhtur Üçüncü kural da, bir sure atlanarak okumak mekruhtur Bu üç kurala uygun okununca mesele kalmaz Başka yeni bir namaz kılarken, artık önceki namazdaki sıraya riayet etmek gerekmediği gibi; unutarak, yanılarak böyle okuyunca mekruh olmaz


Sual: Farz namazda Fatiha’dan sonra zamm-ı sure okumayı unutana secde-sehv gerekir mi?

CEVAP

Birinci ve ikinci rekâtlarda okumayı unutursa, üçüncü ve dördüncü rekâtlarda okumak ve secde-i sehv yapmak gerekir


Aynı sureyi okumak

Sual: S Ebediyye’de, (İmamın aynı namazların aynı rekâtlarında, aynı âyetleri okumayı âdet edinmesi mekruhtur Yalnız kılanlar için de her namaz için böyledir denildi Ara sıra başka âyet de okumalıdır) deniyor Bu farz için midir? Sünnet ve nafilelerde aynı sûreleri okumak caiz midir? Ben sadece Kevser, İhlas ve Felak sûresini biliyorum Vitirde hep bu üç sûreyi okusam mahzuru olur mu?

CEVAP

S Ebediyye’de bildirilen farz namazlar içindir Her namazda aynı âyetleri okumanın mekruh olması imamlar içindir (Yalnız kılanlar için de böyledir denildi) deniyor Denildi denince bunun zayıf kavil olduğu anlaşılır Yani yalnız kılan farz namazlarda bile aynı sureleri okuyabilirse de, farklı sureler bilirse ara sıra onları da okuması iyi olur Nafile için böyle bir kayıt yoktur Sünnetler de nafiledir Hattâ vitir vacib bile, sure okuma yönünden nafileye tâbidir Yani bir kimse vitirde hep, Kevser, İhlas ve Felak surelerini okusa mekruh olmaz Üç sûre bildiğinize göre, farz namazlarda, bazen Kevser ile İhlas sûresini, bazen de Kevser ile Felak sûresini okumanız iyi olur Böylece aynı sûreleri okumamış olursunuz


Sünnetlerde aynı sûre okumanın mahzuru olmaz Peygamber efendimiz, sabah namazının sünneti ile akşamın sünnetinde Kâfirun ve İhlas’ı; öğle namazının ilk dört rekât sünnetinde dört Kul’ü [Kâfirûn, İhlâs, Felak, Nas]; öğlenin son sünnetiyle yatsının son sünnetinde Felak ve Nas’ı okumuştur (Tergib-üs salat)


Şirkten korunmak

Sual: İslam Ahlakı kitabında, (Kâfirun suresini sabah akşam okuyan, kendisini şirkten korumuş olur) deniyor Bu sûreyi namazda zamm-ı sûre olarak okusak yine şirkten korunmuş olur muyuz?

CEVAP

Evet, namazda okumak daha sevab olur Sabah ve akşam namazının sünnetlerini kılarken her zaman okumak daha iyidir


Sünnetlerde her zaman aynı sûre okumanın mahzuru olmaz Peygamber efendimiz, sabah namazının sünneti ile akşamın sünnetinde Kâfirun ve İhlas’ı; öğle namazının ilk dört rekât sünnetinde dört Kul’ü [Kâfirûn, İhlâs, Felak, Nas]; öğlenin son sünnetiyle yatsının son sünnetinde Felak ve Nas’ı okumuştur Bu sûreleri bu sünnetlerde okuyan diş ve kulunç ağrısı da görmez (Tergib-üs salat)


Âyetin yarısını okumak

Sual: Âyet-el kürsi uzun bir âyettir Zammı sûre olarak yarısını okumakta mahzur var mıdır? Bunun gibi Enbiya suresinin 87 âyetinde geçen (La ilahe illa ente sübhâneke, innî küntü minez-zâlimin) kısmını veya Neml suresinin 30 âyetinde geçen (İnnehü min Süleymâne ve innehü Bismillâhir-rahmânir-rahîm) kısmını, yani uzun bir âyetin bir bölümünü zamm-ı sûre olarak okumak caiz midir?

CEVAP

Evet, caizdir


Okurken şaşırmak

Sual: Namazda şaşırıp İhlas sûresinin son âyeti okunmasa veya Felak sûresinin son iki âyeti okunmasa veya Tin sûresinin ilk âyeti okunduktan sonra şaşırıp son üç âyeti okunsa yahut Beyyine sûresinin tek âyeti okunduktan sonra şaşırıp başka okunamasa yahut Kadir sûresinin ilk iki âyeti okunduktan sonra şaşırıp hiç okunamasa namaz bozulmuş olur mu?

CEVAP

Hiçbiri namazı bozmaz, secde-i sehv de gerekmez


Ölçüsü şu: Üç âyet miktarı okunmuşsa namaz tamamdır Yahut üç kısa âyet miktarı, bir uzun âyet okunmuşsa, gerekli zamm-ı sûre okunmuş olur


Kıraat ve zamm-ı sûre

Sual: Dört rekâtlı sünnetlerin her rekâtında Kur'an okumak farz mıdır?

CEVAP

Namazda Kur'an okumaya (Kıraat) denir Nâfilelerin, sünnetlerin ve vitir namazının her rekâtında kıraat farzdır, her rekâtta Fâtiha ve zamm-ı sûre okumaksa vacibdir Fâtiha veya zamm-ı sûre okununca kıraat farzı yerine gelir (Kuduri)