Hilal Görülünce Ramazan Başlar

Hilal görülünce Ramazan başlar



Sual: Ramazanın başlamasında hesaba, takvime göre mi hareket edilir, yoksa hilalin görülmesine mi itibar edilir?

CEVAP

Hesaba, takvime göre hareket edilmez Hilalin görüleceği gün değil, doğacağı gün, doğru olarak hesapla tespit edilir, fakat dinimiz, oruca başlamayı ve bayramı, hilalin doğmasına değil, hilalin görülmesine bağlamıştır Hadis-i şerifte, (Hilali görünce oruç tutun, tekrar görünce orucu bırakın) buyuruldu


Hilal, ya hesapla bulunan günde veya bir gün sonra görülür Hesapla bildirilen günden önce asla doğmaz, doğmadığı için de görülmez, çünkü Allahü teâlânın koyduğu nizamda eksiklik, yanlışlık yoktur Güneşin ve ayın hangi saatte doğup, batacaklarını çok önceden hesapla bilmek mümkündür Yeni ayın hilali hesapla bulunan zamanda doğar, fakat havanın bulutlu olması gibi sebeplerle bazen doğduğu gün görülmeyebilir Ramazan ayını tespit için, hilali aramak ve görmek gerekir Hicri kameri ay 29 gün de çekebileceği için, hilal görülünce Şaban ayının 29’u da olabilir Eğer görülemezse, Şaban ayını 30’a tamamlamak gerekir Hilali görmekle Ramazanın başlaması, hesapla bulunandan bir gün sonra olabilir, fakat bir gün önce olamaz, çünkü hilalin hesapla bulunan günden önce doğması ve görülmesi mümkün değildir


Ramazan ayının her yıl 30 gün çektiğini sananlar da var Hâlbuki kameri aylar bazen 29, bazen 30 gün çeker Hep 30 çekse, hicri yıl 360 gün olur Her yıl, 10-11 gün erken gelmesinin sebebi, kameri ayların bazen 29 çekmesinden dolayıdır


Teknoloji asrındayız

Sual: Teknoloji asrındayız Güneşin ne zaman doğup ne zamana batacağı bilindiği gibi, hilalin de, ne zaman görüleceği saniyesi saniyesine tespit edilemiyor mu? Niye her sene bu kargaşa oluyor?

CEVAP

Allahü teâlânın koyduğu nizamda eksiklik, yanlışlık olmaz Güneşin ve Ayın hangi saatte doğup, batacaklarını çok önceden hesapla bilmek mümkündür Hesapla bildirilen vakitten bir dakika bir saniye önce doğup batmaz Yeni ayın hilali hesapla bulunan zamanda doğar, fakat havanın bulutlu olması gibi sebeplerle bazen doğduğu gün görülmeyebilir Ramazan ayını tespit için hilali, yani gökte yeni ayı aramak ve Ayı görmek, eğer görülemezse, Şaban ayını 30 güne tamamlamak gerekir


Kargaşanın sebebi, hilal görülmediği halde, falanca ülkede görülmüş diyerek bir gün önce oruca başlanmasıdır Neden hiçbir zaman hesaptan sonra gördük demiyorlar da hesaptan önce gördük diyorlar? Halbuki, hava bulutluydu biz göremedik deseler, söyleyecek bir şey kalmaz Vaktinden önce hilal görüldü demeleri çok yanlıştır, apaçık bir yalandır!


Hilali gözetlemek

Sual: Hilal gözetlemede dinin hükmü nasıldır?

CEVAP

Mustafa Sabri Efendi buyuruyor ki:

(Şaban ayının 29 çektiği hesap ile kesin olarak bilinse, gerçekten de 29 olarak çekse, Ramazanın girişini tespit için hilal gözetlense, hilal doğduğu halde, hava bulutlu olduğu için görülemese, Şaban otuz gün olarak kabul edilir Yine bunun gibi, Ramazan ayının 29 çektiği hesap ile kesin olarak bilinse, gerçekte de 29 çekse, hava bulutlu olduğu için Ramazanın 29unda hilal görülmese, Ramazanı otuza tamamlamak dinimizin emridir Hadis-i şerifte, (Hilali görünce, oruç tutun, tekrar görünce orucu bırakın) buyuruldu) [Meseleler]


Diyanet ne diyor?

Sual: Bu konuda Diyanet yetkilileri ne diyor?

CEVAP

Diyanet yetkilileri özetle dedi ki:

(Dinimiz, rüyeti yani hilalin görülmesi ile oruca başlanacağını emreder Diyanet olarak, Ramazan hilalini gözetledik Bugüne kadar, rasathanenin yaptığı hesaplara aykırı hiçbir sonuç tespit edemedik Suudi Arabistan ile aramızdaki ayrılığın sebebi, onların hilali gözetlemeleri ve bizim de hesaplara göre hareket etmemiz değildir Bu ülke, hilali gözetlemekle oruca başlamıyor, Amerikan almanaklarına göre hareket ediyor Bir heyetle S Arabistan’a gittik Gelin hilali birlikte gözetleyelim dedik Rabıta sekreteri Saffet bey, Biz Amerikan denizcilerinin hesaplarına göre hareket ediyoruz dedi 6 kişilik bir heyetle Cebel-i Sefaya çıktık Dürbün kullanmamıza rağmen hilali göremedik Zaten hesaplara aykırı olarak görmek mümkün değildi Akşam olunca, hilalin görüldüğünü, bayram edilmesi gerektiğini ilan edip milyonlarca müslümanın oruçlarını bozdurdular Onların bu hareketlerinin, yalan veya yanlış bir beyana dayandığı muhakkaktır)


Bu yazıda da, hesap değil, hilalin görülmesi esas alınmıştır Biz de her sene (Hilal görülmeden oruca başlamayın, hilal görülmeden bayram etmeyin) diyoruz (Hesaba göre hareket edin) demiyoruz


Bid’at ehline inanılmaz

Sual: Suudlar hilali gördük deseler bizim inanmamızın dini yönden bir mahzuru olur mu?

CEVAP

Birincisi, hesaptan önce görülemeyeceği için, onlara inanmak ilmi, tekniği yani gerçekleri inkâr olur İkincisi, Vehhabiler Ehl-i sünnet olmadıkları için sözlerine itibar etmek caiz olmaz İslam âlimleri buyuruyor ki:

Bid'at sahibi, yani itikadda Ehl-i sünnetten ayrılmış olan 72 fırkanın hepsi, her ibadeti yaptıkları halde, adil değildirler Çünkü, ya mülhid olarak, imanları gitmiş veya Ehl-i sünneti seb ediyorlar ki, bu da büyük günahtır (Hadika)


Müslümanı seb ve kötülemek günahtır, adaleti yok eder, şahitliği kabul olmaz (Dürr-ül-muhtar)


Vehhabilerin Bâtınilik yolunda birer zındık oldukları, Nimet-i İslam kitabının nikah bahsinde yazılıdır Bunun için, Ramazan, bayram ve hac zamanının gelmesini anlamakta ve bütün din işlerinde, vehhabilerin, mezhepsizlerin sözlerine uymak caiz değildir


Farz-ı kifayedir

Sual: Hilali gözetlemek farz mıdır?

CEVAP

Hilali gözetlemek farz-ı ayn değil, farz-ı kifayedir Aynı manada vacib-i kifaye de denmiştir Bazı müslümanlar gözetleyince diğerlerinden sakıt olur


Nasıl gözetlenir?

Sual: Hilali gözetlemek için nasıl bir yol takip etmelidir?

CEVAP

Teleskop ve dürbün hilalin çıplak gözle görmesini kolaylaştırır Önce rahat görebilmek için bu aletlerle hilal aranır, bulunursa çıplak gözle de bakılır Görülürse ertesi günün, ayın ilki olduğu anlaşılır Hesap işi de böyle faydalıdır Hilalin semada ne kadar kalacağı, hangi dakikalarda, dünyanın nerelerinden görüleceğini gösterir Hesabın, teleskobun faydası inkâr edilemez Yoksa hesaba göre bayram ilan edilmez


Erken başlama ihtimali

Sual: Hilal resmen gözetlenmediğine göre, oruca erken başlama ihtimali olabilir Bunun zararı yok mu?

CEVAP

Ramazan ve bayramın, hilali görmekle değil de, takvime göre başlatıldığı yerlerde, oruca ve bayrama hakiki zamanlarından bir gün önce başlanılmış olabilir Ramazanın başlaması, dinin emrine uygun olmuyor Ramazanın ilk ve son günü tutulan oruçlar, Ramazana rastlasa bile, şüpheli olduğu için bayramdan sonra iki gün kaza orucu tutmak gerekir


Hilal kaç günlük?

Sual: Hilalin bir veya iki günlük olduğu nasıl bilinir?

CEVAP

Tecrübesi olan bilir


Oruçta hilal ve hesap

Sual: Sualimiz hilali görmekle ilgilidir Ramazan orucunu tutup bayram etmede üç grup insan var

1- Bir kısmı herkesle birlikte oruca başlayıp herkesle birlikte bayram yapıyorlar

2- Bir kısmı Ramazan orucuna bir gün erken başlayıp, bayramı da bir gün erken yapıyorlar

3- Bir kısmı da, usul ile hicri ayları bulma hesaplarına uyarak, herkesten sonra oruca başlayıp, herkesten sonra bayram ediyorlar

Bu üç gruptan hangilerinin yaptığı doğrudur?

CEVAP

Birinci grup takvimlere yani rasathanenin hesaplarına uymaktadır Hesaplar doğru yapılırsa hilalin doğuşunu tespit etmekte hiç yanlışlık olmaz Çünkü Allah’ın nizamında zerre kadar yanlışlık olmaz Hilal, hesabın bildirdiği saatte doğar, saniye şaşmaz İkinci gruptakilerin hesaptan önce oruca başlamaları ve bir gün önce bayram etmeleri ilme aykırıdır, % 100 yanlıştır Çünkü hesaptan önce hilalin görülmesi imkansızdır Güneşin doğuşu da aynen ayın doğuşu gibidir Bir kimsenin güneş doğmadan ben güneşi gördüm demesi elbette yanlıştır Güneş ancak takvimlerde bildirilen saatte doğar Daha önce doğması imkansızdır Ama güneş doğduğu halde, hava bulanık olduğu için görülmeyebilir


Ayların başlamasını gösteren hilal de böyledir Hilal hesapla bulunan gün ve saatte doğar Ancak o gün o saatte görülmeyebilir Dinimiz hilalin doğmasını değil, görünmesini esas alır Hilal görülmedikçe hesapla veya ayları tespit usulleriyle bulunan günde bayram yapılmaz


İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:

(Ramazanın birinci gününü anlamak için takvimlere göre hareket edilmez Çünkü oruç, gökte yeni ayı görmekle farz olur Peygamber efendimiz, (Hilali görünce oruca başlayın, hilali görünce bayram edin) buyurdu Hilalin doğması hesapla bilinir Hesap sahih olup, hilal, hesabın bildirdiği gecede doğar, ama, o gece görülmeyip, bir gece sonra görülebilir ve oruca, hilalin doğduğu gece değil, görüldüğü gece başlanır (Redd-ül muhtar 289)


Dinimiz, hilalin görünmesini esas aldığı için, hilal görünmedikçe oruca başlanmaz Bu bakımdan ikinci gruptakiler % 100 yanlış yoldadır Üstelik bölücülük yaptıkları için fitneye de sebep oluyorlar Dinimiz fitne çıkarana lanet ediyor Bu bakımdan birinci gruptakilerin yaptığı doğrudur Ancak hilal görülmeden oruca başlanıp bayram edilmişse, iki gün kaza orucu tutmak gerekir Böylece fitne de çıkarılmamış olur


Üçüncü gruptakilerin yaptığı, usullerle hicri ayın birini bulmak, hesap gibi kesin değildir Herkesten ayrı olarak böyle bir şey yapmak ikinci gruptakiler gibi yanlıştır Dürer’deki hadis-i şerifte buyuruluyor ki:

(Sizin orucunuz, herkesin oruç tuttuğu gündedir İftarınız da herkesin iftar ettiği gündedir) [Tirmizi, Ebu Davud]


Bu hadis-i şerifin Türkçe söylenişi şöyledir:

(Herkes oruca başlayınca siz de başlayın, herkes bayram edince, siz de bayram edin)


Müslümanların, bayram sanarak Arefe günü kestiği kurbanlar, şer'an sabit olan bayramı bilmedikleri için sahihtir Demek ki, birinci gruptakiler isabetlidir


Netice: Biz ilmi [bilimsel] olarak diyoruz ki, Türkiye Takvimi’nin esas aldığı, 150 yıldan beri ecdad tarafından uygulanan namaz vakitleri doğrudur, 1983’den beri uygulanan vakitler temkinsizdir Bizim hesabımız, yanlış olsa bile, namazı vakti girdikten 5-10 dakika sonra kılmakta ve oruçta da imsak vaktinden 10-20 dakika önceden yiyip içmeyi kesmekte mahzur yoktur Ecdadın hesabı doğru ise, namazı vakti girmeden kılanlarınki sahih olmaz


İki gün kaza orucu

Sual: Ramazan ayından sonra, yanılma ihtimalinden dolayı, niye bir gün değil de, iki gün kaza orucu tutmak gerekiyor?

CEVAP

Oruç tutulan ayın ilk ve son günleri, ramazana tesadüf ettiği kesin değilse, yani hilal görülerek değil de, takvime göre tutulmuşsa, o günler şüpheli olur Bu bakımdan, hilali görerek ramazan ayı tespit edilmeyip, takvimlere göre başlatıldığı yerlerde, ramazanın başlaması şüpheli olmaktadır Böyle şüpheli tutulan yerlerde, ramazandan sonra iki gün kaza tutmak gerektiği, Bahr, Hindiyye, Kadıhan gibi muteber eserlerde yazılıdır


Utarit hilal zannedilmiş!

Sual: Körfez ülkelerinde, niye her yıl Ramazan ayına bir gün önce başlanıyor? Bugün teknik ilerlediğine göre, Ramazan hilalinin görüleceği gün önceden tespit edilemiyor mu?

CEVAP

Allahü teâlânın koyduğu nizamda eksiklikler, yanlışlıklar olmaz Güneşin ve Ayın hangi saat ve dakikada doğup, batacaklarını çok önceden hesapla bilmek mümkündür Hesapla bildirilen vakitten bir dakika, bir saniye önce doğup batmaz Yeni ayın hilali hesapla bulunan zamanda doğar, saniye şaşmaz Bu kargaşanın sebebi, hilal görülmediği halde, falanca ülkede görülmüş diyerek, bir gün önce oruca başlanmasıdır Hiçbir zaman hesaptan sonra değil de, hep hesaptan önce görüldüğünü söylemek, tekniğe çok zıt olduğu gibi, dine de zıttır Hâlbuki hava bulutlu idi biz göremedik deseler ve bir gün sonra bayram yapsalar kimse bir şey diyemez Vaktinden önce hilal görüldüğünü söylemek çok yanlıştır Bir öğretim üyesi, Ramazana erken başlanmasının bilgisizlikten kaynaklandığını, Utarit yıldızının hilal sanıldığını bildirmektedir 16 Ekim 2006 tarihli gazetelerde çıkan habere göre, Birleşik Arap Emirliklerinden El-Ayn Üniversitesi öğretim üyesi Muhammed Şevket, şunları söyledi: “Suudların ilanına göre oruç tutan ülkeler, 23 Eylül Cumartesi günü oruca başladı Oysa Cuma günü hilalin görülmesi, Ayın o gün Güneşten önce batması, imkânsızdı O gün Mekke’de Ay, Güneşin batmasından iki dakika önce battı Ayın vaktinden önce görülmesi imkânsızdır”


Ramazan ve bayram hangi gün?

Sual: (Hilali gözetlemekle ilgili 20 yıllık birikimim olduğu için iyi bilirim Suudiler, hilalin görülmesini esas alıp, hesapla hareket ediyorlar Türkiye ise hesaba dayanıyor; ama rüyetle hareket ediyor Her ikisi de yanlıştır Cumartesi kavuşum olursa, Ramazan Pazar günü başlar) deniyor Doğru mu?

CEVAP

70 yaşındayım, 40 yıllık birikimim var Buna rağmen, (Bu konuyu en iyi ben bilirim) demek yanlış olur Bir konuda çok çalışmak, yaşlı olmak, muhakkak doğruyu bilmek anlamına gelmez Diyanetinki hesap olarak doğruysa da, önceden ilan etmeleri yanlış olur Şöyle denirse doğru olur:

(Hesaba göre, kavuşum şu gün şu saat olacak, ertesi günü hilal şu ülkenin şu şehrinden veya şu şehirlerden görünecektir Dinimize göre hilalin doğması değil, görünmesi şarttır Eğer dünyanın herhangi bir yerinden hilal görülmezse, Ramazan o gün değil, bir sonraki gün başlar)


Genelde dünyanın herhangi bir yerinden görülebildiği için hesaplar doğru çıkmaktadır


70 yıllık birikimi olan merhum hocamız, muteber kitaplardan alarak, aşağıdaki hususları bildiriyor:

Merakıl-felah’daki hadis-i şerifte, (Ayı görünce oruç tutun! Tekrar görünce, orucu bırakın!) buyuruldu Bu emre göre, Ramazan ayı, hilalin görülmesiyle başlar Hilali görmeden önce yapılan hesapla, takvimle başlamanın caiz olmadığı, İbni Abidin, Eşiat-ül-lemeat ve Nimet-i islam’da bildirilmiştir Şaban ayının otuzuncu gecesi, güneş batınca, hilali aramak ve görünce gidip kadıya haber vermek, vacib-i kifayedir Takiyyuddin Muhammed ibni Dakik diyor ki: İctima-ı neyyireyn’den 1–2 gün geçmeden, hilal hiç görülemez


Şaban’ın 29 günü, güneş battıktan sonra, hilali aramak gerekir, görülmezse Şaban ayını 30’a tamamlamak lazımdır Bulutlu havada hilali bir âdil Müslümanın gördüm demesiyle, açık havadaysa, çok kimsenin söylemesiyle, kadı Ramazan olduğunu ilan eder Kadı bulunmayan yerlerde, bir âdil Müslümanın hilali gördüm demesiyle Ramazan, iki âdil kişinin gördüm demeleriyle bayram olur Ramazana ve bayrama takvimle, hesapla başlamanın caiz olmadığı Hindiyye’de de yazılıdır


Hilali görmekle Ramazanın başlaması, hesapla anlaşılandan bir gün sonra olabilir Bu hesaplar, kameri ayın başladığı vakti bulmak için değildir Hilalin görülebileceği geceyi anlamak içindir İmam-ı Sübki de böyle buyurdu İmamın sözünü tersine çevirenlere aldanmamalı (Tahtavi ve Şernblali)


İbni Abidin hazretleri birinci cilt, 289 sayfada, kıble tayinini bildirirken buyuruyor ki: (Ramazanın ilk gününü anlamakta takvimlere güvenilmemeli; çünkü oruç, gökte yeni ayı görmekle farz olur Resulullah, (Hilali görünce oruca başlayın!) buyurdu Hâlbuki hilalin doğması, görmekle değil hesapladır ve hesap sahih olup, hilal, hesabın bildirdiği gecede doğar; fakat o gece görülmeyip, bir gece sonra görülebilir ve oruca, hilalin doğduğu gece değil, görüldüğü gece başlanır Çünkü İslamiyet böyle emretmiştir) [S Ebediyye]


Yine deniyor ki:

(Yanlış olduğunu bile bile, sırf herkesten ayrılmamak için biz de, Pazar günü başlamak gerekirken, Pazartesi günü oruca başlayacağız)

CEVAP

Bu çok yanlıştır Ramazan ayı Pazar günü başlasaydı, kimseye söylemeden gizlice oruç tutulabilir Eğer Pazar günü Ramazan ise, o gün oruç tutmamak haram olurdu Ramazanın son günü bayram ise o gün yine oruç tutmak haram olur


Bir söz vardır: Merd-i Kıbti, şecaat arz ederken sirkatini söyler Yani Kıbti’nin merdi, kahramanlıklarını anlatırken, yaptığı hırsızlıkları söyler demektir Bunlar da, 20 yıllık birikimleriyle haram işlediğini alenen ilan ediyorlar Haram işlemeyi yiğitlik olarak göstermek, kıyamet alameti olsa gerektir


Pazar günü oruca başlayıp Ramazanın son günü bayram yapmak, yukarıda açıklandığı gibi tamamen dine aykırıdır