Diyatomeler, Silisli Algler

Chandler B Beach tarafından fotoğrafı çekilmiş olan diyatome

DİYATOMELER

Diyatomeler,SİLİSLİ ALGLER olarak da bilinirBacillariophyta bölümünden,yeryüzünün bütün sularına dağılmış ,tek başına ya da koloniler halinde yaşayan tekhücreli alglerYaklaşık 16 bin türü içeren diyatomelerin silisli hücre duvarları kutu biçiminde bir kabuk oluştururBu kabuğun üst parçası attakinin üstüne geçerek kutu gibi kapanan iki yarısı mikroskop merceklerinin ayırma gücünün ölçülmesinde kullanılacak kadar ince ve karmaşık desenlerle bezelidirBakışımlarının ve desenlerinin güzelliği nedeniyle diyatomelere "deniz mücevheri" adı yakıştırılmıştır

Diyatomelerde ,genellikle hücre bölünmesiyle eşeysiz olarak gerçekleşen üreme sırasında,kabuğun iki yarım parçası birbirinden ayrılır ve her parça,daha küçük bir alt yarıyla kendisini tamamlayarak yeni bir diyatome oluştururBöylece her bölünmede bir öncekinden daha küçük bir alt kabuk oluşacağı için ,yeni kuşak diyatomelerin boyutları giderek küçülürbu küçülme,birkaç ay içinde yüzde 60"a kadar ulaşabilirBu arada,belirli dönemlerde sporlar oluşur ve eşeyli üremeyle normal boyutlardaki diyatome kuşakları ortaya çıkar

Diyatomeler,bakışımlarına ve biçimlerine göre başlıca iki takıma ayrılır

Centrales takımının üyeleri hareketsiz ,yuvarlak ve ışınsal bakışımlı ,

Pannales takımındakiler ise ,uzun hareketli (planktonik) ve iki yanlı bakışımlıdırBu son takımdaki diyatomeler kuş tüyüne benzer kabuk desenleriyle tanınırDiyatomeler besinlerini yağ damlacıkları halinde depo ederlerSarımsı kahverengi bir pigment olan fukoksantinin hücredeki yoğunluğu klorofil ve karotenoit pigmentlerinden daha fazla olduğu için ,kabukları esmer renktedirEn önemli ve en çabuk döl veren deniz canlılarından olan diyatomeler,dolaylı ya da dolaysız yoldan birçok hayvan için besin kaynağıdırFosil diyatomelerden oluşan diyatomeli toprak ise filtrelerin,yalıtım maddelerinin aşındırıcıların boyaların ve verniklerin yapımında kullanılır

Kaynak;AnaBritannica cilt 10 frmsinsinet için derlenmiştir

Diyatomeler (Latince: Bacillariophyceae) (Yunanca: διά (dia) = "içinden" + τέμνειν (temnein) = "kesmek",vb "yarın kesilmek"), ökaryotik su yosunlarının fitoplanktonları oluşturan temel gruplarındandır
Diyatomeler, silisli sert kabukları olan ve fosilleri, kalın yer katmanları oluşturan bir algler familyasıdır[1] şekil bakımından fevkalade zenginlik gösteren, küçük, esmer renkli, tek hücreli veya koloni halinde yaşayan alglerdir Diğer alglerden çok farklı yapıdadırlar En önemli özellikleri, hücrelerinde bol miktarda silis ihtiva etmeleri ve hücre çeperlerinin birbiri üzerine kapanan, kapaklı kutu biçiminde bir yapı göstermeleridir

Bu durum onların sınıflandırılmasında da etkilidir Hücre çeperinin ana maddesi pektin olup, buna % 95’e kadar değişebilen oranda silisiştirak eder Diyatomelerin hücre çeperlerine kabuk (frustul) adı verilir Üstteki büyük olan kabuğa ‘epiteka’, altta küçük olanınada ‘hipoteka’ denir Bir diyatome kabuğunun ön ve alt yüzeyden görünüşüne ‘valva’ görünüşü, yandan görünüşüne kuşak görünüşü denir Epiteka ve hipoteka sayısı, türlere göre değişen ara bandlarla birbirlerine bağlanır Valva'da çeşitli noktalı sıralar, kaburgamsı çıkıntılar ve delik benzeri süsler mevcuttur Çeşitli şekillerde olan bu süsler, tür ve cinsler için karakteristiktir Cyclotella comta’da olduğu gibi, bu süslerin kabuğun ortasında bulunan bir noktanın etrafında ışınsal doğrultuda dizildiği tiplere sentrik, süslerin bir eksensel çizgiye göre simetrik veya asimetrik iki taraflı (bilateral) olarak dizildiği tiplere de pennat diyatomeler adı verilir


Genel Özellikleri



Diyaromeler tek hücreli canlıdırlar Eskilerden hayvan olarak nitelendirilseler de, fotosentez yapabilen kloroplast adlı yapılara sahip oldukları için bir bitkidirler Ve araştırmalar sonucu alglerin alt bir türü oldukları anlaşılmıştır Kloroplastları bulunduğu için oksijen üretimi yaparlar ve bu miktar önemli miktardır Çünkü göremediğimiz, sayısız diyatome vardır Geometrik düzenleri alışılagelmedik şekilde oldukça düzgün ve şekillidir Petrol işleri, deniz suyu kirlilik oranı tespiti gibi bir çok alanda kullanımları yaygındır