![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriCanlı ve cansız varlıklar üzerinde zararlı tesirler bırakacak şekilde çevre şartlarında (fiziki, kimyevi ve biyolojik) meydana gelen değişikliklerin genel adı ![]() Çevre kirlenmesi, unsurlarının bir kısmı açısından dünya kurulduğundan bu tarafa mevcuttur ![]() ![]() ![]() Çevre, canlının içinde bulunduğu, tesir ettiği ve müteessir olduğu bir vasat olup, biyolojik ve fizikokimyasal durumu ile canlıda müsbet veya menfi değişikliklere sebep olur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Belli bir besin ortamı içerisinde yaşayan mikroorganizmalar, bu ortamı fizyolojik faaliyetleri sırasında çıkardıkları artık maddelerle kirletince, çevrenin kimyasal terkibinin değişerek yeni çevre şartları hasıl olur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriÇevreyi kirletici elemanlar: Yanma ürünleri; insan dışkısı; teneffüs edilmiş hava; tozlar, patojen (hastalık yapan) mikroplar; buharlar; gazlar; endüstriyel solventler (çözücüler), ekstrem (aşırı yüksek veya düşük) sıcaklıklar; zirai gübreler, infrared (kızıl altı, ötesi), ultraviolet (mor ötesi) ve hatta görünen ışık; iyonlaşan radyasyonlar; radyoizotoplar; gürültü; aşırı yüksek frekanslı ses ve bazı mikrodalgalı elektromanyetik radyasyonlar sayılabilir ![]() Böyle biyolojik, kimyevi veya fiziki maddelerin sadece mevcud olmaları, mutlaka kirletici olmalarını icab ettirmez ![]() ![]() ![]() ![]() Bir organizma veya ekolojik cemiyetin etrafındaki karmaşık fiziki, kimyevi ve biyolojik faktörler, çevre içinde yer almaktadırlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriSu ve kıyı kirlenmesi: Suların kullanılış maksadının elverişsiz hale gelmesine su kirlenmesi denir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Meskenlerden dışarıya atılan sıvı artıklar, endüstri tesislerinden çıkan sıvı (sıcak su,zehirli su, asitli su, bazik su, yıkama suyu, deterjanlar, organik artıklar) ve katı artıklar (çöp, moloz gibi), derelerden ve yamaçlardan gelen erozyon malzemeleri, madeni artıklar (eski eşya, alet makina vs ![]() ![]() ![]() Japonya’da civalı artıkların denize akması ve buradan yakalanan balıkların yenilmesi neticesinde pekçok insan ölmüştür ![]() ![]() ![]() Bugün Avrupa’da ve Amerika’da pekçok nehir adeta zehir akıtmakta, içme suyu kanallarına sızarak onları da zehirlemektedir ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#4 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri1990 sonlarında Irak’ın Kuveyt’i işgali sonrasında ateşe verilen petrol kuyularından Ortadoğu ve Asya kıtasının önemli bir bölümünde çevreyi deniz, hava ve toprak olmak üzere üç cepheden kirletti ve kirletmeye devam ediyor ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Son yıllarda artan nüfus baskısı, gelişen turizm, plansız yerleşim ve endüstrinin meydana getirdiği kirlilik, yanlış arazi planlaması, kıyıları da belirli bir düzeyde etkileyen asrın meseleleri olmuştur ![]() ![]() Türkiye’de plansız ve düzensiz bir kıyı kullanımının ortaya çıkardığı bir panorama vardır ![]() ![]() ![]() Diğer taraftan endüstrinin kıyı ekolojisinde yaptığı değişiklik, kirlenmeden doğan tahribat, kıyıda yaşayan canlıların sonu olmaktadır ![]() İzmit, İzmir Körfezleri, Haliç, kirlenmiş bir Marmara Denizi ve her geçen yıl tabii olarak kendini temizleyebileceği miktarın üstünde kirletilmekte olan diğer kıyılarımız da suda çözülmüş oksijenin azaldığı ve koli basillerinin yaşadığı değişik bir ortam teşekkül ettirmektedir ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#5 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriHava kirlenmesi: Bu kirlenme yakıt kullanılmasından, artan sanayileşmeden ve şehirlerde aşırı derecede nüfus şişmesinden kaynaklanır ![]() ![]() ![]() ![]() İnce aerosiller içinde karbon zerreleri, metalik tozlar, silikatlar, florürler, reçineler, katranlar (kurumlar), çiçek tozları, mantarlar, katıoksitler, nitratlar, sülfatlar, klorürler, aromatik bileşikler vs ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Atmosfere yayılan azot bileşikleri, daha çok azot oksitler ve amonyak şeklindedir ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#6 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriEndüstriyel kirleticiler: Fabrika ve bina bacalarından, araba egzozlarından çıkan gazlar, insan, hayvan ve bitkilere zararlı olmaktadır ![]() ![]() Her insan günde 14 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Havaya karışan bu maddeler kesif yahut şeffaf bir sis bulutu halinde şehirlerin üzerini kapatır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 1948’de ABD’de Donora şehri vadisinde çinko, demir ve öteki fabrikalardan çıkan ısı tersliği sebebiyle sıkışmış ve nüfusun % 43’ü olan 5910 kişinin hastalanmasına sebeb olmuş, neticede solunum ve kalp hastalıklarından 20 kişi ölmüştür ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#7 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriOtomobil egzozlarından çıkan zehirli sisler güneşi kapatır ![]() ![]() ![]() Havayı kirleten bu gazlar ayrı ayrı incelenirse, sebeb oldukları arızalar şöyle sıralanabilir: Kükürt dioksit (SO2): Bu gazın sebeb olduğu kirliliğin anlaşılması 19 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İnsanlarda bazı hastalıklara sebeb olur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bununla beraber SO2’nin karaleke hastalığının salgın yapısını önlediği müşahede edilmiştir ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#8 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriHidrojen florür (HF): Tipik bir sanayi gazı olan HF, çelik, alüminyum, süperfosfat fabrikalardan çıkar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İsviçre’de ilgi çekici bir durum görülmüştür ![]() ![]() ![]() ![]() Yine HF ile bulaşık bölgelerde çamlarda gal yapan galafildi’nin zararı artmış ve ağaç başına ortalama 500-2000 gal tesbit edilmiştir ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#9 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriKarbon monoksit (CO): Petrolün yanmasıyla açığa çıkar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hidrokarbon buharları: Petrol ürünü olup, araba egzozlarından çıkar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() PAN’ın hücre duvarı formasyonunda önemli bir enzim olan enolaz’ı inaktive ettiği bilinmektedir ![]() ![]() Azot oksitleri: Arabalardan, doymamış hidrokarbon kullanan fabrikalardan, kaçak olarak gaz olarak meydana gelir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ozon (O3): Doğrudan doğruya veya dolaylı olarak arabalardan meydana gelir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çeşitli arazlarını kısaca anlatmaya çalıştığımız sanayi kirleticiler sanayi inkişaflarına paralel olarak gittikçe insan sağlığını tehdit etmektedir ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#10 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriÜlkemizde hava kirliliğinin en tipik örneği Ankara’da görülmüş, ancak son yıllarda kaliteli yakıt ve “doğal gaz” kullanılmasıyla şehir kirliliği nisbeten azaltılmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ayrıca Bursa, Adana, Konya, İzmir gibi sanayinin geliştiği illerimizde de hava kirliliği artmaktadır ![]() Toprak kirlenmesi: Toprak insanların en önemli tabii kaynaklarından biridir ![]() ![]() ![]() Zirai mücadele ilaçları tatbik edildikten sonra uzun süre bozulmadan kalabilmektedir ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#11 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriRadyoaktif kirleticiler: Enerji üreten atom reaktörlerinden çıkan artık, kaza sonucu veya izotop artıkları ile radyoaktif maddelerin kendilerinden doğan bir kirliliktir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Radyoaktif maddeler neşrettikleri şualarla (bilhassa gamma ışınları) canlı hücre, dolayısıyle dokulara etki ederek bir takım arazların ortaya çıkmasına sebep olurlar ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#12 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriBiyolojik kirleticiler:Mikroorganizmalar (mikroplar, bakteriler), insan, hayvan ve bitkilerden hastalık yapan canlıların (patojen) bir kısmı, devamlı olarak çevrede müsait şartlar bulursa faaliyetini arttırır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Avrupa’da 1840 yılında patateslerde görülen mantar hastalığı sebebiyle birçok kimse Amerika’ya göç etmek zorunda kalmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Dolayısıyle salgınlara karşı dikkatli ve devamlı tedbirlerin alınması lazımdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kültürel gelişme ve sanayileşme, insanlar ile yani nüfusla doğru orantılıdır ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#13 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriÇevre kirlenmesi ile mücadele: 1947’de Los Angales’te endüstriyel kirleticilere karşı sert tedbirler alındı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 1763 yılında ilk defa bir zirai ilaç, tütün tozundan elde edilen bir eriyik, yaprak bitlerine karşı kullanılmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri |
![]() |
![]() |
#14 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Çevre Kirliliği Ve Kirlilik SebepleriÇevre kirliliği ile mücadelenin iki ana noktası mevcuttur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Umumiyetle gürültü “istenmeyen bir ses” olarak tarif edilir ![]() ![]() ![]() O halde görültüyle birlikte yaşamaya alışıp sağlığa en az zarar verecek şekilde indirecek tedbirleri almalıdır ![]() ![]() ![]() ![]() Gürültüyü önlemek için turbo jet tipi uçak motorları turbo fan şekline dönüştürülüp, fanların da gürültüsü azaltılmaya çalışılmaktadır ![]() ![]() ![]() ![]() Kaynak: Rehber Ansiklopedisi |
![]() |
![]() |
|