Prizmaların Açılımları |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Prizmaların AçılımlarıPrizmaların açılımları Prizma Nedir? Birbirine eşit ve paralel iki düzlemin köşelerinin birleşmesi sonucu elde edilen cisme prizma denir ![]() Dik Prizma Nedir? Tabanları herhangi bir çokgensel bölge yan yüzleri dikdörtgensel bölge olan cisimlere dik prizma denir Dik prizmalarda tabanları birleştiren yanal ayrıtlar tabanlara diktir![]() Tabanları düzgün çokgensel bölge olan dik prizmalara düzgün dik prizmalar denir ![]() Prizmalar tabanlarına göre isimlendirilir Üçgen prizma kare prizma dikdörtgenler prizması altıgen prizma beşgen prizma gibi![]() ![]() ![]() Cisim Köşegeni: Prizmada karşılıklı alt köşeyi üst köşeye birleştiren uzunluğa cisim köşegeni denir Küpte 4 tane cisim köşegeni vardır![]() Dik Prizmaların Özellikleri 1) Tabanları birbirine eş ve paraleldir ![]() 2) Yan yüzleri dikdörtgensel bölgelerdir ![]() 3) Herbir köşede kesişen ayrıtları birbirine diktir ![]() 4) Yanal ayrıtlar aynı zamanda yüksekliktir ![]() Dik Prizmaların Alanları Dik prizmaların alanı demek prizmanın dış yüzeyinin kapladığı alan demektir Tüm dik prizmaların alanı için aşağıdaki formül kullanılır![]() Alanı=2 (taban alanı)+(yükseklik) (taban çevre uzunluğu)Küpün Alanı: A=6 aDikdörtgenler Prizmasının Alanı: A=2 (a b+a c+b c)Dik Prizmaların Hacimleri Dik prizmaların hacmi demek içine doldurulan sıvının kapladığı yer demektir Tüm dik prizmaların hacmi için aşağıdaki formül kullanılır![]() Hacim=(taban alanı) (yükseklik)Küpün Hacmi: V=a a aDikdörtgenler Prizmasının Hacmi: V=a b cKüp 6 Tane karesel bölgenin birleşmesi sonucu meydana gelen kapalı kutu şekline küp denir 6 Tane birbirine eşit kare vardır Tavla zarını örnek verebiliriz![]() ![]() Kare Dik Prizma 2 Tane karesel 4 tane dikdörtgensel bölgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya kare dik prizma denir Gökdelenleri örnek verebiliriz![]() ![]() Kare Dik Prizmanın Özellikleri: Yüz Sayısı=6 Yanal Yüz Sayısı=4 Taban Sayısı=2 Köşe Sayısı=8 Yanal Ayrıt Sayısı=4 Taban Ayrıt Sayısı=8 Toplam Ayrıt Sayısı=12 Tabanlar kare yanal yüzler dikdörtgendir![]() Dikdörtgenler Prizması 6 Tane dikdörtgensel bölgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya dikdörtgenler prizması denir Kibrit kutusunu örnek verebiliriz![]() Dikdörtgenler Prizmasının Özellikleri: Yüz Sayısı=6 Yanal Yüz Sayısı=4 Taban Sayısı=2 Köşe Sayısı=8 Yanal Ayrıt Sayısı=4 Taban Ayrıt Sayısı=8 Toplam Ayrıt Sayısı=12 Tabanlar ve yanal yüzler dikdörtgendir ![]() Üçgen Dik Prizma 2 Tane üçgensel 3 tane dikdörtgensel bölgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya üçgen dik prizma denir Çatıları örnek verebiliriz![]() ![]() Üçgen Dik Prizmanın Özellikleri: Yüz Sayısı=5 Yanal Yüz Sayısı=3 Taban Sayısı=2 Köşe Sayısı=6 Yanal Ayrıt Sayısı=3 Taban Ayrıt Sayısı=6 Toplam Ayrıt Sayısı=9 Tabanlar üçgen yanal yüzler dikdörtgendir![]() Altıgen Dik Prizma 2 Tane altıgensel 6 tane dikdörtgensel bölgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya altıgen dik prizma denir Arı peteklerini örnek verebiliriz![]() ![]() Altıgen Dik Prizmanın Özellikleri: Yüz Sayısı=8 Yanal Yüz Sayısı=6 Taban Sayısı=2 Köşe Sayısı=12 Yanal Ayrıt Sayısı=6 Taban Ayrıt Sayısı=12 Toplam Ayrıt Sayısı=18 Tabanlar altıgen yanal yüzler dikdörtgendir![]() Beşgen Dik Prizma 2 Tane beşgensel 5 tane dikdörtgensel bölgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya beşgen dik prizma denir![]() ![]() Beşgen Dik Prizmanın Özellikleri: Yüz Sayısı=7 Yanal Yüz Sayısı=5 Taban Sayısı=2 Köşe Sayısı=10 Yanal Ayrıt Sayısı=5 Taban Ayrıt Sayısı=10 Toplam Ayrıt Sayısı=15 Tabanlar beşgen yanal yüzler dikdörtgendir![]() EĞİK PRİZMALAR Tabanları herhangi bir çokgensel bölge yan yüzleri paralelkenarsal bölge olan cisimlere eğik prizma denir Tabanları birleştiren yanal ayrıtlar tabanlara dik değildir Eğik prizmalarda yan yüzler paralelkenardır![]() ![]() DİK DAİRESEL SİLİNDİR NEDİR? Silindir geometrik bir cisimdir ![]() Hacmi: V = π r² hYüzey alanı: A = 2π r² + 2 π r h = 2 π r ( r + h ) ![]() ![]() Bir dikdörtgenin bir kenarı etrâfında döndürülmesiyle elde edilir Bu silindire dik veya eğik silindir denir Alt ve üst tabanı dâiredir Soba borusu dik silindire bir örnektir![]() SİLİNDİR'İN ALANI: A = yanal alan + 2 taban alanA = 2 π r h + 2 π r r(π=3 14 alırız r taban yarıçapı h yükseklik)Örnek: Taban yarıçapı 1cm ve yüksekliği 4cm olan silindirin alanını bulunuz (π=3)A= 2 3 1 4+2 3 1 1= 24+6= 30cmkareSİLİNDİR'İN HACMİ: H = taban alan yükseklikH = π r r h(π=3 14 alırız r taban yarıçapı h yükseklik)(konserve tenekesi) Örnek: Taban yarıçapı 4cm ve yüksekliği 5cm olan silindirin hacmini bulunuz (π=3)H= 3 4 4 5= 240cmküpSilindirin Açınımı ve Açık Şekli
|
|
|
|