Kripto Algoritmaları

Kriptoloji şifre bilimidir Çeşitli iletilerin, yazıların belli bir Şifre kelimesi aşağıdaki anlamlarda kullanılabilir:

sisteme göre şifrelenmesi, bu mesajların güvenlikli bir ortamda alıcıya iletilmesi ve iletilmiş mesajın Parçaları, öğeleri arasında karşılıklı ilişki, etkileşim, bağlantı ve bağımlılık bulunan tutarlı bir bütün içinde birlikli hale getirilmiş nesneler toplamı

deşifresiyle uğraşır

Günümüz Deşifre, kriptoloji biliminde şifre işleminin geriye alınarak asıl veriye tekrar ulaşılması işlemi Kullanılan şifreleme yöntemine göre değişen bir algoritmik zorluk derecesine sahip olabilir

teknolojisinin baş döndürücü hızı göz önünde alındığında, teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkan güvenlik açığının da taşıdığı önem ortaya çıkmaktadır Kriptoloji, askerî kurumlardan, kişiler arası veya özel Teknoloji, bilimin, pratik yaşam gereksinimlerinin karşılanmasına ya da insanın çevresini denetleme, biçimlendirme ve değiştirme çabalarına yönelik uygulamaları Yunanca tekhne (sanat, zanaat) ve logos (söz, sözcük) sözcüklerinden oluşturulan teknoloji terimi, Eski Yunan'da "sanatlar üzerine konuşma" anlamına geliyordu

devlet kurumları arasındaki iletişimlerden, sistemlerin oluşumunda ve işleyişindeki güvenlik boşluklarına kadar her türlü dalla alakalıdır Kriptoloji bilmi kendi içerisinde iki farklı branşa ayrılır Kriptografi, şifreleri yazmak ve Kripto analiz şifreleri çözmek ya da analiz etmek Kriptoloji, çok eski ve renkli bir geçmişe sahiptir

==Kriptolojinin tarihi==
Kriptografinin türkçe adı şifre yazımıdır Kriptografi yunanca gizli anlamına gelen "kriptos" ve yazı anlamına gelen "graphi" dan türetilmiştir Kriptoloji ise şifre bilimidir Kriptografi bilgi güvenliği ile uğraşır, Kriptoanaliz güvenli bilginin kırılması başak bir değişle kriptografinin tam karşıtıdır Kriptoanalistler genelde şifre çözmeye dayalı çalışırlar Kriptoloji bir

matematik bilimidir ve genelde sayılar teorisi üstüne kuruludur Şifreleme yöntemleri Matematik, sayma, ölçme, cisimlerin şekillerini tanımlama gibi temel işlemlerden ortaya çıkan ve yapı, düzen ve ilişkileri inceleyen bilim dalı Mantıksal irdeleme ve nicel hesaplamaları konu alan matematik, idealleştirme ve soyutlamalara dayanır

Sezar`ın genarellerine gönderdiği mesajlardan başlamaktadır Sezar generallerine öyle metinler yollamıştır ki, metinlerdeki A harfi yerine D, B harfi yerine E [] şeklinde devam eden bir sistemle mesajlarını göndermiştir Şifre bilimi o günlerde temellerini almıştır Sezar şifresinden de anlayacağımız gibi şifre Julius Caesar (MÖ 100 - 44), Romalı general ve devlet adamı Gelmiş geçmiş devirlerin en parlak savaş komutanlarından ve devlet adamlarından biri sayılan Julius Sezar aynı zamanda yazar olarak da çok ünlüdür

bilimi belli bir sistematiklik içermektedir

==Nasıl Çalışır?==
Kriptoloji Bilim (Os İlim, Mâlumât, Vukûf, Mârifet, İlmî müdevven, Fen; Fr, İng Science, Al Wissen, Wissenschaft; İt Scienza) Yöntemli bilgi Önceleri bilgi terimiyle eşanlamda kullanılan bilim terimi, günümüzde olayların yasalarını bulmak amacını güden araştırmaları dile getirmektedir Bilim, yöntemle elde edilen ve pratikle doğrulanan bilgidir Bu yüzden de idealizmle bağdaşamaz, çünkü idealist bilgi pratikle doğrulanamaz

algoritmaları tamamen matematiksel fonksiyonlardan oluşur Örneğin Sezar şifresinde A harfi yerine D, B harfi yerine E kullanılmıştır ve bu şekilde devam etmektedir Buda demek oluyor ki algoritma gördüğü her harf yerine alfabede ona karşılık gelen harfin üç ilersindeki harfi getirerek kriptolu metin oluşturulmuş oluyor İlk zamanlarda kriptolu metinlerin güvenliği için şifreleme ve deşifreleme algoritmaları saklı tutulurdu ve gizli bir anahtar bulunurdu Fakat günümüzde kriptolojinin güvenliğinden bahsedecek olursak Algoritma bilinse dahi yazı metninin çözülmemesi gerekir Burada da devreye açık anahtarlı kripto algoritmaları girmektedir Bunlar bir Puplic Key (genel anahtar) -ki bu herkesin görebileceği bir anahtar (Secret Key) buda sadece yazının deşifrelenmiş halini elde etmeye yarayacak olan anahtardır

==Kullanım Alanları==
İletişim kurmak isteyen iki kişinin bir birlerine e-posta aracılığı ile ileti göndermesini göz önünde tutalım Bu iletiler bir çok bilgisayardan geçmektedir A kullanıcısından B kullanıcısına gittiğinde daha önce açılıp okunmadığını veya açılıp üstünde değişiklik yapmadığını bilemeyiz Bu yüzden devreye kriptolama girmektedir Kripto teknikleri genelde bu yazıyı daha önce hazırlanmış bir algoritma ile şifreli bir metin haline getirir Örnek olarak buna Sezar şifresi diyebiliriz

Bir başka iletişim tekniğini göz önüne alırsak, örneğin telsiz haberleşmelerinde de buna benzer sistemler kullanılmaktadır Ses önce şifrelenir karşıya gönderilir orda şifre açılır ve ses araya başka bir kullanıcı girmeden güvenli bir şekilde teslim edilmiş olur

Dikkat edeceğimiz gibi kriptoloji iletişim materyallerinin kullanıldığı her alanda gizliliği sağlamak için kullanılmaktadır (ses, görüntü, metin vs) Askeri ve İstihbarat işlerinde de kullanılır


Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Kripto Algoritmaları maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir