Prof. Dr. Sinsi
|
Haçlı Seferleri Nedenleri Ve Sonuçları
Avrupalıların 11 yüzyılın sonları ile 11 yüzyıl olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler
13 yüzyılın sonları arasında Müslümanların elinde bulunan ve Hıristiyanlarca kutsal sayılan 13 yüzyıl olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler
Kudüs ve dolaylarını geri almak için düzenledikleri seferlere Haçlı Seferleri denilmiştir Haçlı Seferleri'nin dini, siyasi ve ekonomik nedenleri vardırini NedenlerHıristiyanların, kutsal yerleri, özellikle Kudüs'ü Müslümanlardan geri almak istemesi
Kudüs Kudüs (''Arapça:Quds-i Şerif, İbranice:Yeruşalayim, İngilizce:Jerusalem'') Filistinde bulunan, Museviler, Hıristiyanlar ve Müslümanlarca kutsal kabul edilen ve Mescid-i Aksanın bulunduğu şehir Çeşitli kaynaklarda Yeruşalayim, Jerusalem, Uruşelim, Yerusalim, Makdis, Beyt-ül-Mukaddes, Beytül-Makdis, İlya ve Eyliya isimleriyle de zikr edilen Kudüs dünyanın eski şehirlerindendir
Katolik Kilisesi'nin Ortodoks dünyasını egemenliği altına almak istemesi
Ruhani başkanının Papa olduğu, diğer adı Roma Katolik Kilisesi olan bir Hristiyan mezhebi
Katoliklik de Ortodoksluk gibi 4 Ekümenik konsil olan Kadıköy Konsili'nin kararlarını tanıyan bir kilisedir ancak Ortodoks kilisesi sadece ilk 7 konsili tanımış bundan sonra yapılanları geçersiz saymıştır Oksa Katolik kilisesi 20 Konsilin kararlarının da bağlayıcı olduğunu savunur
10 yüzyılda 10 yüzyıl olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler
Fransa'da ortaya çıkan Kluni Tarikatı'nın Hıristiyanları Müslümanlara karşı kışkırtması
Din adamlarının etkisi ile Hıristiyanlarda oluşan koyu fanatizm
Papa ve din adamlarının nüfuzlarını arttırmak istemeleri Siyasi NedenlerAvrupalıların Türkleri, Fransa Cumhuriyeti ya da kısaca Fransa, (Fransızca République Française), Belçika, Lüksemburg, Almanya, İsviçre, İtalya, Monako, Andorra ve İspanya ile komşu olan, Batı Avrupa'da bir ülkedir Avrupa Birliği'nin kurucu üyesidir
Anadolu, Anadolu kelimesi Yunanca güneşin doğduğu yer anlamına gelen "Anatoli"dan doğmuştur Romalılar, kendi topraklarına göre doğuda kaldığından buraya doğu toprağı anlamında Thema Anadolia demişlerdir Anadolu isminin bir bölge adı olması ise Selçukluların Anadoluya gelmesiyle başladı
Suriye, Suriye Arap Cumhuriyeti ortadoğu ülkelerinden Başkenti Şam'dır Yüzölçümü 185 180 km2, nüfusu 17,585,540, dili Arapça, dini İslam olan ülke Güneybatı Asyada, Ortadoğunun kalbi durumunda bir mevkiye sahiptir 32° 19 - 37° 20 kuzey enlemleriyle 35° 37 - 42° 22 doğu boylamları arasındadır Kuzey ve kuzeybatıdan Türkiye, doğudan Irak, güneyden Ürdün, batıdan İsrail, Lübnan ve Akdeniz ile çevrilidir
Filistin ve Filistin Alm Palästina n, Fr Palestine f, İng Palestine Kuzeyde Lübnan, güneyde Kızıldeniz, batıda Akdeniz ve doğuda Suriye Çölü ile çevrili, tarihi ve eski bir yerleşim merkezi Bölge, Asya-Afrika yolu üzerinde stratejik bir kavşak noktası olduğundan, eski çağlardan itibaren istila ve göçlere maruz kalmış ve çeşitli medeniyetlere sahne olmuştur Filistinin bilinen tarihi M Ö 5000 sene öncelere kadar dayanır İsrail kabilelerinin gelmesinden tam bin sene önce Ar
Akdeniz'den uzaklaştırmak istemeleri
Türkler karşısında zor durumda kalan Bizans'ın Avrupa'dan yardım istemesi
Senyör ve şövalyelerin macera arayışları Ekonomik Nedenlerİslam Dünyası'nın zenginliği, Avrupa'nın fakirliği
Avrupalıların doğudan gelen ticaret yollarına hakim olmak istemeleri
Avrupa'da toprak sahibi olmayan soyluların toprak elde etmek istemeleri
Avrupalıların doğunun zenginliklerine sahip olmak istemeleri Haçlı SeferleriI Haçlı Seferi (1096-1099)Papa II Urban ve Piyer Lermit'in çabalarıyla Avrupa'da kalabalık bir ordu hazırlanmıştı Anadolu'ya ilk gelen düzensiz gruplar, I Kılıç Arslan tarafından yok edilmişlerdir Ancak bu grubun ardından şövalye, kont ve düklerden oluşan bir ordu, Anadolu'ya girdi Türkiye Selçuklularının merkezi İznik kuşatıldı Kılıç Arslan, İznik'i boşaltmak zorunda kaldı Haçlılara karşı başarı ile mücadele eden Kılıç Arslan, Haçlıları çok kalabalık olmalarından dolayı durduramamıştır Antakya'yı işgal eden Haçlılar, 1099'da Kudüs'ü Fatımilerden aldılar
Sonuçta:
Kudüs, Haçlıların eline geçti
İznik ve Batı Anadolu, Bizans'ın eline geçti
Anadolu Selçukluları, İznik'i kaybedince Konya'yı başkent yaptılar
Haçlılar, ellerine geçirdikleri Antakya, Urfa, Trablusşam, Sur, Yafa, Nablus gibi şehirlerde feodalite rejimine dayanan dükalık ve kontluklar kurdular II Haçlı Seferi (1147-1149)Musul Atabeyi İmadeddin Zengi, Urfa'yı 1144'te Haçlılardan aldı Ardından Halep ve Şam alınınca Kudüs Krallığı Papa'dan yardım istedi Papa'nın çağrısı ile Alman İmparatoru III Konrad ile Fransa Kralı VII Lui, ayrı yollardan Anadolu üzerine sefere çıktılar İki ordu da Anadolu Selçukluları tarafından bozguna uğratıldı Ordularının büyük kısmını kaybeden iki kral, Şam'a saldırdılar, fakat başarılı olamadılar III Haçlı Seferi (1189-1192)Mısır]]'da devlet kurmuş olan Selahaddin Eyyubi, Haçlılarla amansız bir savaşa tutuştu Amacı, Suriye'deki Haçlı üstünlüğüne son vermekti Selahaddin Eyyubi, bu mücadelede başarılı olarak 1187'de "Hıttin" denilen yerde Haçlıları yendi Kudüs dahil olmak üzere Suriye'nin büyük bir bölümünü Haçlı istilasından kurtardı
Kazanılan bu zaferler, Avrupa'da duyulunca, her yerde dini propagandalar yapıldı Alman İmparatoru Frederik Barbaros, Fransa Kralı Filip Ogüst ve İngiltere Kralı Arslan Yürekli Rişar komutası altındaki yeni Haçlı orduları harekete geçtiler Kara ve deniz yollarıyla gelen Haçlı orduları, Kudüs'ü almayı başaramayarak geri döndüler IV Haçlı Seferi (1204)Eyyubiler, Haçlılarla mücadeleye devam ediyorlardı Filistin'deki Yafa ve sahil şeridindeki bazı kaleler, Eyyubilerin eline geçince Papa, bütün Hıristiyanları sefere çağırdı Haçlılar, bu defa deniz yolunu kullanmak istediler ve Venedik ile anlaştılar Bu sırada Bizans'ta taht kavgaları sürüyordu İmparator olmak isteyen Aleksi Angelos, Haçlılardan çeşitli vaadlerle yardım istedi Papa'nın muhalefetine rağmen İstanbul'a gelen Haçlılar, tahttan indirilen İzak ve oğlu Aleksi'yi imparator ilan ettiler ve İstanbul'u yağmaladılar
İstanbul halkının ayaklanarak imparatoru ve oğlunu öldürmesi üzerine Haçlılar, İstanbul'u işgal ederek Latin İmparatorluğu'nu kurdular (1204) İstanbul'dan kaçan Bizans soyluları, İznik Rum İmparatorluğu'nu (1204 - 1261) ve Trabzon Rum İmparatorluğu'nu ( 1204 - 1461) kurdular İznik Rum İmparatorluğu, 1261 yılında Latin İmparatorluğu'nu yıkarak Bizans'ı tekrar canlandırmıştır V Haçlı Seferi (1228)Papa'nın çağrısı üzerine Alman imparatoru II Frederik, deniz yolu ile Akka'ya geldi (1228) Bu sırada Eyyubiler, iç mücadeleler ile uğraşıyorlardı Haçlılar, bundan yararlanarak Sayda ve Kudüs'ü kuşattılar Haçlılarla başa çıkamayacağını anlayan Eyyubi Hükümdarı Melik Adil, Haçlıların Kudüs'te serbestçe oturma şartını kabul ederek 10 yıllık bir anlaşma yaptı (1229) Böylece Haçlılar amaçlarına ulaştılar Ancak Filistin'e kadar inen Harzem Türklerinin Haçlıları yenmesiyle Eyyubiler Kudüs'ü yeniden ele geçirdiler ( 1244) VI Haçlı Seferi (1248)Kudüs, tekrar Türklerin eline geçince, Papa yeniden Hıristiyanları sefere çağırdı Ancak Avrupalılar seferlerden bıkmışlardı Sadece Fransa Kralı Sen Lui sefere çıktı Sen Lui de Eyyubi Hükümdarı Turanşah'a esir düştü Önemli miktarda kurtuluş parası vererek Fransa'ya dönebildi VII Haçlı Seferi (1270)Fransa Kralı Sen Lui, kardeşinin kışkırtmalarıyla son Haçlı Seferi'ne çıktı O sırada Tunus'tan kalkan Arap korsanları, doğuya giden Hıristiyan gemilerine zarar veriyordu Bu yüzden Tunus'a sefer düzenleyen Sen Lui ve ordusunun yarısı, veba salgını nedeniyle öldü Haçlı Seferleri'nin SonuçlarıDini Sonuçlar
Avrupa'da kiliseye ve din adamlarına duyulan güven sarsıldı
Skolastik düşünce zayıfladı
Kilise ve Papa'nın otoritesi sarsıldı
Siyasi Sonuçlar
Seferler sırasında binlerce senyör ve şövalyenin öldü Sağ kalanların bir kısmı da topraklarını kaybetti Böylece feodalite rejimi zayıfladı
Merkezi krallıklar, güç kazanmaya başladılar
Feodalitenin zayıflamasıyla köylüler, çeşitli haklar elde ettiler
Türklerin batıya doğru ilerleyişleri bir süre için durdu
Bizans, Batı Anadolu'daki toprakların bir kısmını ele geçirdi
Haçlılar ile yapılan mücadeleler, İslam Dünyası'nı, Moğol saldırıları karşısında güçsüz bıraktı
Ekonomik Sonuçlar
Doğu-batı ticareti gelişti
Marsilya, Cenova, Venedik gibi Akdeniz limanları önem kazandı
Avrupalılar, dokuma, cam ve deri işleme sanatını öğrendiler
Papaların ve kralların seferlere mali destek sağlamak için İtalyan bankerlerine başvurmaları, bankacılığı geliştirdi
Avrupa'da hayat standartları yükseldi Ticaretle uğraşmaya başlayan şehir halkı, zenginleşerek burjuva sınıfını oluşturdular
Anadolu, Suriye ve Filistin, ekonomik bakımdan zarar gördü
Teknik Sonuçlar
Pusula, barut, kağıt ve matbaa, Avrupa'ya götürüldü Bunlar, Avrupa'da bilim ve teknik alanında gelişmelere yol açtı
Avrupalılar, İslam Medeniyeti'ni yakından tanıdılar ve faydalandılar
Avrupa'da kültür hayatı canlandı
|