Seryum

Periyodik cetvelde nadir toprak elementleri (lantanitler) grubunda bulunan Ce sembolüyle gösterilen metalik bir element


Özellikleri: Atom numarası 58, atom ağırlığı 140,12dir Kütle numaraları 136,138,140 ve 142 olan dört izotopu bilinmektedir Kaynama noktası 3461°C, erime noktası 795°C, yoğunluğu 6,67 g/cm3tür Seryum 3+ ve 4+ oksidasyon sayılarını alabilir Saf seryum gri parlak olduğu halde havada süratle donuklaşır Seryum-4 bileşikleri zayıf bir baz olan CeO2 bileşiğinden türerler Seryum -4 bileşiklerinin çoğu sarı ilâ kırmızı renktedir CeO2 beyaz renkli olup sülfat asidinde çözünür Saf seryum kalay gibi yumuşak olup, kolayca işlenir Güçlü redüksiyon (indirgeme) vâsıtasıdır Su ile soğukta yavaş sıcakta hızla reaksiyon verir


Tabiatta bulunuşu: Seryum, 1803te J Berzelius ve Wilhelm tarafından keşfedildi Tabiatta en bol bulunan nâdir toprak elementlerindendir Birçok mineraller seryum ihtivâ ederse de, ticârî önemi olan seryum mineralleri monazit kumu, bestansit ve serit mineralleridir Minerallerinde diğer nâdir toprak elementleri de bulunur


Seryumu diğer nâdir toprak metallerinden ayırmak için seryum (4+) değerlikli hâle yükseltgenir Çünkü seryum (3+) değerlikli haldeyken, diğer aynı grubun metallerinden zor ayrılır Seryum -4 tuzları pH= 2,7 de çökerken, diğer 3+ değerlikli metallerin tuzları pH= 6,3-8,2 arasında çöker


Kullanıldığı alanlar: Seryum ve bileşiklerinin pekçok kullanım alanı vardır Seryum alaşımlarının en önemlisi % 50 oranında seryum ihtivâ eden mişmetaldir


Bu metal çakmaktaşı olarak, ayrıca çeşitli alaşımlarda yükseltgenmeyi önleyici ve vakum tüplerinde oksijen giderici getter olarak kullanılır Jet motorlarında kullanılan, yüksek sıcaklığa dayanıklı alaşımlar % 3 oranında seryum ihtivâ ederler Metal olarak, sinema, televizyon ve benzeri sanâyilerde aydınlatma maksadıyla kullanılan karbonla doyurulmuş ark lambalarında da kullanılır Seryumun 4+ değerlikli tuzlarından analitik kimyâda demir gibi oksitlenebilen maddeleri tâyin etmede, oksitleyici ajan olarak istifâde edilir Ayrıca seryum dioksitten optik sanâyiinde camın ince perdahlanmasında; cam üretiminde renk giderici olarak; porselen kaplamalarda saydamsızlık verici olarak faydalanılır


Seryum nitrat ise akkor gaz lambalarının gömleklerinde kullanılır; öbür seryum tuzlarından da fotoğraf ve dokuma sanâyilerinde faydalanılır


Atom numarası: 58

Simge: Ce

Kütle numarası: 14012

Kaynama Noktası (C): 3468

Erime Noktası (C): 795

Yoğunluk: 667

Buharlaşma Isısı: 95

Kaynaşma (Füzyon) Isısı: 12

Elektriksel iletkenlik: 0013

Isıl iletkenlik: 0026

Özgül Isı Kapasitesi: 0042Bugünkü anlama yakın periyodik sistem, 1869 yılında Rus kimyacısı Dimitri Mendeleev tarafında yapılmıştır 1877 yılında Alman bilgini Lothar Meyer de