Tanker

Tanker Okyanuslarda işleyen, genellikle sıvı olmak üzere büyük yükler taşıyan bir deniz aracı Taşıdığı başlıca yük, petroldür Küçük tankerler yakın mesafelerde ve nehirlerde kullanılır Büyük tankerlerse okyanus aşırı ülkeler arasında kullanılır Uzak mesafelerde ekonomik bir nakliyat vasıtası olduğundan tankerlerin büyüklüğü gittikçe arttı En yenileri, nükleer uçak gemisi USS Enterpirse'nin üç katı büyüklüğündedir Bir tanker ne kadar büyük olursa taşıma masrafları da o kadar az olur Çünkü motor gücü ve tayfa ihtiyacı tankerin petrol taşıma kapasitesi kadar çabuk artmaz


Tankerlerin dünyaca bilinen büyük tiplerinin her birinin 312000 ton kapasiteleri vardır Bunların ilki İrlanda Dünyası isimli, 1968'de Japonya'da bir Amerikan şirketi için yapılan tankerdir Uzunluğu 345 m olup, eni 53 m'dir Su altı derinliğiyse 24 m'dir Seyir hızı saatte 27 km'dir Toplam tayfa sayısı 51 kişidir


Yük yerinden başka; geminin bir baş kısım deposu, 8 merkez ve yanlarında 16 yan deposu mevcuttur


Motor kabininin yanındaki üç küçük depoda ise geminin kendi yakıtı vardır Güvertenin üstündeki büyük bir boru sistemiyle bütün depoların doldurulması veya boşaltılması sağlanır Güçlü pompalar vasıtasıyla depoların dolması 24-36 saatte, boşalması ise 36-40 saatte olur Çoğu tankerlerde olduğu gibi bütün denizcilik aletleri ve denizciler kıçta, motorun üzerindeki büyük ve ihtişamlı kısımda bulunur


Tankerin büyüklüğü limanlardaki su derinliğine ve kritik su yollarına bakılarak tespit edilir Süveyş Kanalının ağırlık sınırı 70000 ton olduğundan, daha büyük tankerler, 1967'de İsrail-Arap savaşından önce bile Ortadoğu'dan aldıkları petrolü Afrika'nın güneyinden dolaştırarak Avrupa'ya taşırlardı


Basra Körfezinden Japonya'ya petrol taşıyan tankerlerin büyüklükleri 18 m derinlikteki Malacca şeridiyle sınırlandırılmışlardır Bu yolla gidenlerin en büyüğü 206000 tonla geçen İdemitsu Maru'dır


Petrolün deniz yoluyla ulaşımı Birinci Dünya Savaşın sonra kullanılmaya başlanmış ve 1939'dan sonra çok fazla yayılmış, artık petrol deniz vasıtasıyla nakledilir hale gelmiştir


Büyük tankerlerin gelişmeleriyle birlikte birçok meseleler meydana gelmiştir 1967'de Birleşik Yakıt Şirketine ait Torrey Conyen tankeri, İngiltere civarında batmıştı Tankerin taşıdığı 120000 ton petrol İngiliz ve Fransız sahillerine yayılarak dünyayı, tankerlerin tehlikeleri hakkında ikaz etti 1969'da yeni yapılmış 200000 tonluk üç tanker yüksüz Basra Körfezine dönerlerken depo temizleme anında çıkan bir kıvılcımla patlamışlardı


Kuru yük tankerleri: İlk tanker yapıldığından itibaren tankerlerle yük gemileri arasındaki fark belirmiştir Fakat katı yükün taşınması ve temizlenmesine yardımcı olan makineler vasıtasıyla depo temizleme metodları meydana gelmiş ve bu farklılık ortadan kalkar gibi olmuştur Yeni tankerler hem sıvı hem kuru taşıyacak biçimde yapılmış ve böylece bir yöne giderken yakıt, diğer yöne giderken de katı madde taşınması sağlanmıştır


Kaynak: Rehber Ansiklopedisi