Batı Marksizmi

Batı Marksizmi, ilk olarak genel anlamda Perry Anderson'un Batı Marksizmi Üzerine Düşünceler kitabında bahsettiği anlamda, 19yüzyıldan ve 20yüzyıla Marksizmin Batı'daki hikaysinden oluşur Bu anlamda Marks'ın eserinden bugüne kadarki gelişimi, ayrışmaları, iç bölümlenmeleri, farklılıklarıyla teorik ve politik bir sistematik öğreti olarak Marksizmin Batı düşünce ve pratiğindeki yeri değerlendirilir Perry Anderson (d 1938) Marksist entellektüel UCLAda tarih ve sosyoloji profesörü Tarihçi Benedict Anderson un erkek kardeşidir

Karl Kautsyk ve Lenin'in tartışmaları da bu bağlamda genel anlamdaki bu Batı Marksizmi içinde yer alır

Tarihçe ve konum

Daha özgül olaraksa 20yüzyılın başlarından itibaren Vladimir Ilyich Ulyanov (Lenin) (Владимир Ильич Ленин) (1870-1924) Rus düşünür, siyasetçi ve eylemci Rusyanın Simbirsk kasabasında, 22 Nisan 1870te Ilya Nikolayeviç Ulyanov ve Maria Alexandrovnanın üçüncü çocukları olarak dünyaya geldi Ailesi Rusyanın önemli ailelerindendi Mutlu bir çocukluk geçirdi İlk eğitimini annesi vermiştir Piyano çalmayı öğrenmiştir Dokuz yaşında Si

Fransa, Fransa Cumhuriyeti ya da kısaca Fransa, (Fransızca République Française), Belçika, Lüksemburg, Almanya, İsviçre, İtalya, Monako, Andorra ve İspanya ile komşu olan, Batı Avrupa'da bir ülkedir Avrupa Birliği'nin kurucu üyesidir

Almanya ve Almanya Orta Avrupa'da Kuzey Denizi ile Alpler arasında uzanan bir devlet Doğusunda Çekoslovakya ve Polonya; güneyinde Avusturya, İsviçre; batısında Fransa, Hollanda, Belçika ve Lüksemburg; kuzeyinde Danimarka ve Kuzey Denizi yer alır Almanya, birisi Baltık Denizinde, diğeri Kuzey Denizinde iki adaya sahiptir Baltık Denizindeki Fehmarn Adası 185 km2, kuzeyinde bulunan Sylt Adası ise 99 kilometrekaredir

İtalya'da ortaya çıkan Marksist düşünürlerin yönelimlerinden oluşan eğilimlerin bileşkesini ifade etmektedir ''Batı Marksizmi'' terimi İtalya Cumhuriyeti ya da kısaca İtalya (İtalyanca:Repubblica Italiana) Avrupa'nın güneyinde, çizme biçimli bir yarımadanın ve Akdeniz'de Sicilya ve Sardinya adalarının üzerine kurulmuş bir ülkedir Kuzeyinde Fransa, İsviçre, Avusturya ve Slovenya ile komşudur San Marino ve Vatikan şehir-devletleri de bütünüyle İtalyan topraklarıyla çevrilidir İtalya devleti vatandaşı olanlar ya da soyu İtalya ile bağlantılı olan kişilere İtalyan denir

Antonio Gramsci, 1891-1937 yılları ara*sında yaşamış olan ünlü İtalyan düşünür; Marksist felsefe geleneğindeki en özgün ve yaratıcı filozoflardan biri olan Croce, Geor*ge Sorel ve Hegel den yoğun bir biçimde etkilenmiştir

Georg Lukács,

Karl Korsch ile başlatılan ve ''klasik-sonrası Marksizm'' olarak adlandırılan dönem, bir anlamda Batı Marksizmi'nin başlangıç evresidir Onların ardından pek çok Marksist düşünür Marksizmin iç-kuramsal-politik sorunlarına farklı yönelimlerde cevaplar bulmaya çalıştı ve bunların genel ifadesi Batı Marksizmi olarak adlandırıldı Pek cok ismi sıralamak mümkün olmakla birlikte, özellikle Frankfurt Okulu ve Louis Althusser'in bu isimlere eklenmesi zorunludur Bazı İngiliz akademisyenleri ( EPThompson gibi) ve özgün bir Marksist olarak Sartre'ı buraya katmak mümkündür


Bu yönelim, somut olmaktan çok soyut, politik olmaktan çok teorik nitelikte bir konumdan hareket etti ve bu alanda çalıştı Tam da böyle olduğu için Batı marksizmini Marksizm içinde bir sapma ve zaaf olarak değerlednirmek genel bir eğilimdir; özellikle ana akım olarak kabul edilen Politik-pratik icindeki Marksizmler bu alanı tümüyle yok saymaktadır Bununla birlikte, Batı Marksizmi içinde yer alan bu düşünürler, geliştirdikleri kuramsal argümanlarla yalnızca Marksizm içinde degil, Marksizm dışında da etkili oldular ve günümüze kadar uzanan teorik-politik tartışmaların merkezinde durdular


Perry Anderson, Batı Marksizmi'nin ortaya çıkışını ve yaygınlaşmasını, bir dizi ekonomik ve sosyal olayla bağlantılandırır Bu olgular sonucunda, Marksizmin siyasal alandan giderek üniversitelere ve araştirma merkezlerine kaydığını belirtir Bu kayma sonucunda Marksizmin yalnızca etkinlikleri değil ilgileri de farklılaşmıştır der Alt-yapının ve sınıfların analizinden, İdeolojinin ve kültür gibi üst-yapı kurumlarının analizine geçiştir kastedilen Batı Marksizmini oluşturan teorisyenler, işçi hareketinden kopuk aydınlardır Tüm bunların sonucunda batı Marksizmi genelde bir zaaf olarak değerlendirilmekte ve bu kişiler reformist olarak ele alınmaktadır Batı Marksizmden beklenen yeniden politik alanda yer almaları ya da politik hareketlerle buluşmalarıydı, ancak bu düşünürler bir şekilde kuramsal düzlemde Marksizmi sınırlarına vardırdılar

Batı Marksizmi'nin sonuçları

Bugün Gramsci, Frankfurt Okulu ve Althusser üzerinden Marksizm-dışına çıkış sözkonusudur, bu anlamda örneğin Post-Marksizm olarak bilinen eğilim tamamen Batı Marksizmi denilen alanın bir ürünüdür Batı Marksizmi, Marksizmden Marksizm-sonrasına geçişin kuramsal evresini oluşturdu; ancak bu düşünürlerin etkilerinin ve önermelerinin Marksizm-içi meselerden çok daha ötelere gitmesinin sözkonusu olduğu da unutulmamalıdır Kültür kuramı, İdeoloji teorisi, Özne, Kimlik, Hegemonya ev benzeri konular bu düşünürler olmaksızın bugünklü noktaya gelemezlerdi Batı Marksizminin, Marksizmin sorunları olarak ortaya koydukları ve çözmeye çalıştıkları meseleler ve bu çözüm arayışında ürettikleri kavramlar bir andan sonra Marksizmi geçersizleştiren argümanlara dönüştü

Batı Marksizmi'nin önemli isimleri
Georg Lukács
Karl Korsch
Antonio Gramsci
Franz Jakubowski
Ernst Bloch
Frankfurt Okulu
Theodor Adorno
Max Horkheimer
Herbert Marcuse
Walter Benjamin
Erich Fromm
Galvano Della Volpe
Lucio Colletti
Henri Lefebvre
Jean-Paul Sartre
Maurice Merleau-Ponty
Lucien Goldmann
Louis Althusser
Ernest Mandel
Jürgen Habermas
Raymond Williams
Marshall Berman
Perry Anderson
Fredric Jameson
Frank Furedi
Terry Eagleton

Kaynak
Batı Marksizmi Üzerine Düşünceler Perry Anderson, Birikim Yayınları, çeviren;Bülent Aksoy

Vikipedi