Cumhuriyet (Gazete) Siyas Olaylardaki Tutum

Siyas Olaylardaki Tutum

Ağustos/Kasım 1930'da, 99 günlük Serbest Cumhuriyet Fırkası deneyiminde SCF'ye destek verdi


1935-1944 arasında ve İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi Partisini ve Almanya'nın Milli Şef'ini (Nazionale Führer) destekledi


1946'dan 1954'e kadar Demokrat Parti'yi destekledi, 1954'ten sonra DP'ye cephe aldı


27 Mayıs Darbesi'ni destekledi 27 Mayıs 1960'daki manşeti: Kahraman Türk ordusu bütün memlekette dün gece sabaha karşı idareyi ele aldı, maksat tarafsız bir idarenin nezaret ve mürakebesi altında süratle yeni seçimlere gitmek ve bu adil seçimler neticesinde hangi taraf kazanırsa idareyi onun ellerine devretmektir Askeri idare bildiriliyor: Bütün ittifaklarımıza bağlıyız, NATO'ya ve CENTO'ya inanıyoruz ve bağlıyız Cumhurbaşkanı, meclis başkanı ve bakanlar ordumuzun muhafazası altına alındı


1960'larda gazete Milli Demokratik Devrim çizgisindeydi 1962'de Vatan'da yazan İlhan Selçuk gazeteye transfer edildi Şadi Alkılıç'ın sosyalizm yazısı üzerine gazetede tasfiye başladı Nadir Nadi çekildi Gazete 1,5 yıl Nadir Nadi'sizdi Önce Cevat Fehmi Başkut, ardından Ecvet Güresin gazeteyi yönlendirmeye çalıştı 60'lı yıllar öğrenci hareketleri ve devrimler çağıydı Cumhuriyet de bu gidişe göre kabuk değiştiriyordu TİP haberleri başka basında yer almazken Cumhuriyet yer veriyordu


12 Mart muhtırası ile oluşan askeri darbeyi önce 9 Mart 1971 darbe teşebbüsü ile beklediği Milli Demokratik Devrim zannedip destekledi, sonra muhalif kaldı 13 Mart 1971 tarihli Cumhuriyet'in manşetinde 'Devrimci Ordu' ifadesi ile birlikte Komutanların ültimatomu üzerine Demirel istifa etti Ordu şartları uygulanmazsa yönetime el koymaya kararlı olduğunu bildirdi Demirel: Muhtıra ile anayasa ve hukuk devleti anlayışını bağdaştırmak mümkün değildir Ankara'da genel kanı: Yeni başbakan partiler dışından olacakifadeleri vardı


12 Mart döneminde İlhan Selçuk tutuklandı Askerler Faruk Gürler-Muhsin Batur ve Cevdet Sunay-Faik Türün kanatlarıyla yönetimde farklı yöntemleri tartışırken gazete içinde de darbe oldu Nadir Nadi çekildi Okurların protestosuyla gazetenin tirajı 50 binlerin altına düştü Sıkıyönetim devrinde gazete sıkı takipteydi İlhan Selçuk 9 Mart 1971 darbe teşebbüsünü desteklediği gerekçesiyle Ziverbey köşkünde sorguya çekildi Nadir Nadi yazarın eski yazılarını bastı Cumhuriyet 1975'de toparlanmışken bu defa Milliyetçi Cephe'nin kışkırttığı ülkücülerle, ve gazeteyi boykot ettiren Dev-Yol'un muhalefetiyle karşılaştı Tirajı tekrar 100 binlerden aşağı düştü Dev-Yol daha sert çizgide Demokrat'ı çıkardı, Cumhuriyet 'in bir kısım okurunu çekti


12 Eylül darbesinde yine aynı kader Önce askerleri destekledi, 1982 sonlarına doğru eleştiriye başladı 12 Eylül 1980 nüshası birinci sayfa başlıkları: Parlamento ve hükümet feshedildi *****lı kuvvetler yönetime el koydu Tüm yurtta sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı kondu Parlamento üyelerinin dokunulmazlığı kaldırıldı Bu dönemde gazetede Turgut Özal döneminin etkileriyle karışıklıklar çıktı Nadir Nadi'nin vefatından sonra gazete iyice karıştı Satış 30 binlere düştü


7 Kasım seçimlerinde tarafsızdı 7 Kasım 1983'deki birinci sayfa: ANAP kazandı, tek başına iktidar çoğunluğu Özal'da, HP ikinci, MDP üçüncü parti oldu, kesinleşen milletvekilleri ANAP 204, HP 107, MDP 70


28 Şubat post modern darbesini destekledi 90'larda SHP'yi destekledi 1992'de yeni yönetim gazetenin başına geçti 63 ve 71'deki sağ darbelerden sonra gazete içinde bu defa liberal bir darbe yapılmak istenmiş, bu da geri tepmişti Cumhuriyet yine İlhan Selçuk'la eski çizgisine döndü


Gazete 2007'deki Cumhurbaşkanlığı seçimi için birçok tepki göstermiştir "Tehlikenin farkında mısınız?" görseliyle büyük yankı uyandırmış olan gazete "Saatler 100 yıl geri alınıyor" sloganıyla da yola çıkarak birçok reklam girişiminde bulunmuştur

Kaynak : Wikipedia