![]() |
Türkiye'de Neden 3 Farklı İklim Tipi Görülür? |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Türkiye'de Neden 3 Farklı İklim Tipi Görülür?Türkiye'de Neden 3 Farklı İklim Tipi Görülür? Türkiye'de Neden 3 Farklı İklim Tipi Görülüyor? Türkiye’de; - Yerşekillerinin engebeli olması - Dağların uzanış yönü - Üç tarafının denizlerle çevrili olması - Yükseltinin batıdan doğuya doğru artması gibi etmenlerin etkisiyle sıcaklık ve yağış bölgelere göre değişir ![]() ![]() Örneğin; iç ve Güneydoğu Anadolu’da, kıtaların iç kısımlarında görülen yarı kurak step iklimi etkili olurken, Karadeniz Bölgesi’nde Kuzeybatı Avrupa’nın Ilıman okyanus iklimi, Doğu Anadolu’da ise yüksek enlemlerin soğuk karasal iklimi etkili olmaktadır ![]() TÜRKİYE’NİN İKLİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Türkiye’nin matematik konumu ile özel konumu çeşitli iklim tiplerinin görülmesinde birlikte etkili olmuştur ![]() 1 ![]() Türkiye 36°-42° Kuzey paralelleri arasında, ılıman iklim kuşağının Ekvator’a yakın bölümünde bulunmaktadır ![]() Türkiye’nin matematik konumu ılıman iklim şartlarının etkili olmasına ve mevsimlerin belirgin olarak görülmesine neden olmuştur ![]() ![]() - Türkiye orta kuşakta yer aldığı için dört mevsim belirgin olarak yaşanır ![]() - Türkiye Yengeç Dönencesi’nin kuzeyinde yer aldığı için yıl içerisinde güneş ışınlarını hiçbir zaman dik açıyla almaz ![]() Ayrıca enlemin etkisine bağlı olarak Akdeniz kıyılarındaki sıcaklık ortalamaları Karadeniz ve Marmara kıyılarındaki sıcaklık ortalamalarından daha fazladır ![]() 2 ![]() Türkiye’nin iklimi üzerinde yalnızca matematik konum etkili değildir ![]() ![]() ![]() - Kara ve deniz dağılışı - Yükselti - Dağların uzanış biçimi ve bakı durumu - Basınç merkezlerinin etkisi ve rüzgarlardır ![]() a) Kara ve Deniz Dağılışı Denizler geç ısınıp geç soğuduğu için kıyı bölgelerimizin iklimi daha ılımandır ![]() ![]() ![]() ![]() Kışın kuzey kıyılarımız daha güneydeki kara içlerinden sıcaktır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Örneğin, Ege kıyılarında yıllık sıcaklık farkı 19 °C iken bu değer, Doğu Anadolu’da 33 °C’yi bulmaktadır ![]() ![]() b) Yükselti Türkiye, ortalama yükseltisi fazla olan bir ülkedir ![]() ![]() Bu nedenle doğuya doğru sıcaklıklar düşmektedir ![]() Örneğin; İç Anadoluyla aynı enlemler arasında yer aldığı halde, Doğu Anadolu’da sıcaklık ortalamaları daha düşüktür ![]() ![]() ![]() Örneğin; Kars platosunda yazlar serin geçerken hemen yakınındaki İğdır Ovası’nda yüksek sıcaklıklar görülmektedir ![]() c) Dağların Uzanış Biçimi ve Bakı Durumu Ülkemizde dağların uzanışı sıcaklık ve yağışın dağılışı üzerinde büyük ölçüde etkili olmaktadır ![]() ![]() Bu durumun bir sonucu olarak, kışın Akdeniz kıyılarında ılık ve bol yağışlı bir mevsim yaşanırken, iç bölgelerimizde kış soğukları bütün şiddeti ile etkili olmaktadır ![]() Karadeniz Bölgesi’nde de özellikle yazın kuzeyden gelen nemli hava kütleleri, Kuzey Anadolu dağlarına çarparak yükselmekte ve soğuyarak yağış bırakmaktadır ![]() Ege Bölgesi’nde ise dağlar denize dik uzandığı için deniz etkisi 150-200 km içerilere kadar sokulabilmektedir ![]() Ülkemizde sıcaklığın dağılışı üzerinde etkili olan etmenlerden biri de bakı durumudur ![]() ![]() d) Basınç Merkezlerinin Etkisi ve Rüzgarlar Türkiye; matematik konumu itibariyle, kuzeyden gelen soğuk hava kütleleri ile güneyinden gelen sıcak hava kütlelerinin karşılaşma alanında yer alır ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|