08-19-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Erzincan'ın Tarihçesi
Erzincan'ın Tarihçesi-
Erzincan Tarihi

Erzincan'ın İlkçağ tarihi hakkında esaslı bilgiye henüz sahip değiliz Ne var ki M Ö ikinci bin yılda, bu yörede, Hurriler'in yaşadığını, ikinci bin yılın ilk yarısı başlarında da Hayaslılar'la Azziler'in hüküm sürdüğü bilinmektedir
Anadolu'da M Ö 1050-1180 arasında Hattuşaş'ı merkez yaparak büyük bir imparatorluk kuran Hititler yakın doğuyu egemenlikleri altına almışlardır Erzincan ve yöresinde Hititler'e ait bir yerleşim merkezine rastlanmamışsa da, bu yörenin Hitit egemenliği altında kaldığından da hiç şüphe yoktur
Doğu Anadolu'da kurulan ilkçağ devletlerinden biri Urartular'dır M Ö 900 yıllarında kurulan bu devlet Van'ı (Tuşpa) başkent yapmış, sınırlarını Hazar Denizi'nden Malatya'ya, kuzeyde Erzurum ve Erzincan'dan güneyde Halep ve Musul'a kadar genişletmiştir
Erzincan yakınlarında Altıntepe'de 1953'te yapılan kazıda Urartular'a ait birçok eser çıkarılmış, bu yörenin Urartu egemenliği altında kaldığı kanıtlanmıştır
Çeşitli saldırılara maruz kalan Urartu şehirleri, teker teker tahrip edilirken Medler'in Anadolu'yu istilası sırasında M Ö 600 yıllarında tamamen ortadan kaldırılmıştır M Ö 612'de Erzincan ve yöresi Urartular'ı yenerek Anadolu'yu istilaya başlayan Medler'in eline geçti Med Krallığı'nın Kyaksar döneminde Lidyalılar'la yaptığı savaşlar, muhtemelen Erzincan ve civarında cereyan etmiştir Bu yöreler M Ö 550 civarında bu kez Persler'in eline geçmiştir Hititler'in Anadolu'yu istila ettikleri sırada, İran yaylasını da Persler ele geçirdiler Persler'in yükselişi daha çok Ciroz (M Ö 550-530) ve Kampis (M Ö 530-520) dönemlerine raslar Bu dönemde Erzincan ve çevresi de Persler'in eline geçer Persler'den sonra Anadolu Makendonyalılar'ın eline geçmiştir
Roma İmparatorluğu ordusu M Ö 70 tarihinde Doğu Anadolu'yu ele geçirmeye başlayarak Elazığ yöresindeki Safen (Harput) Kralığı'nı yıktıktan sonra, Tigran Ordusunu da yenilgiye uğratmıştır Bu sırada (M Ö 68) Pontuslular da Erzincan yörelerinde Roma üstünlüğüne son vermişlerdir İran ile Bizans arasında sürekli savaşlara sahne olan Erzincan ve yöresi, en son Bizans imparatoru Heraklius tarafından 629 tarihinde malubiyete uğratılan İran'dan geri alınmıştır
Halife Osman (644-656) zamanında Habib bin Mesleme 755 senesinde Erzincan ve yöresini ele geçirerek, bu bölgeyi tamamen Müslümanların yönetimine kattı Erzincan ve yöresi Abbasiler döneminde de çeşitli saldırılara maruz kaldı Halife Mütevekkil Alallah (847-861) döneminde Malatya Valisi Ömer bin Abdullah, Arapgir, Eğin, Kemah, Erzincan ve Trabzon kentlerini Bizanslılar'dan geri aldı (859) Böylece Erzincan tekrar Arapların hakimiyetine geçti
Türkler'in Anadolu'ya daha önce akınlar yaptılarsa da, Türkler'in Anadolu'yu vatan edinmeleri genel kanaate göre Malazgirt (1071) zaferinden sonradır
Alp Arslan'ın komutanlarından olan Mengücek Ahmet Gazi, Erzincan, Kemah, Divriği ve Şebinkarahisar yörelerini hakimiyeti altına aldı Kemah'ı merkez yaptı Ahmet Gazi'nin ölümü üzerine (1114) yerine oğlu İshak Bey geçti Bu beyliği uzun süre yöneten İshak Bey ölünce (1124) yerine Melih Mahmut geçti İshak Beyin oğulları onu tanımayınca, Mengücek devleti parçalandı Kemah Melih Mahmut'a Erzincan Davut Şah'a, Divriği de Süleyman Şah'a düştü Davut Şah'ın öldürülmesi üzerine (1151) Erzincan'a 13 yıl Süleyman Şah sahip olmuş; Davut Şah'ın oğlu Fahrettin Behram Şah (1165) yılında babasının tahtında oturunca, Mengücek Beyliği tekrar güçlenmiştir Fahrettin Behram Şah'ın Kılıçarslan'ın damadı olması göz önünde bulundurulursa, Mengücek Selçuklu münasebeti daha iyi anlaşılır
Erzincan`nın , Otlukbeli ilçesinde 11 Ağustos 1473 tarihinde ünlü Otlukbeli Savaşı gerçekleşti Fatih Sultan Mehmed ile 100 000 Osmanlı asker ve Uzun Hasan Sultan ile 70 000 Akkoyunlu asker Otlukbeli`de savaşmeydanında savaşa karşı karşıya geldiler
Sarıkamış savaşın galibi General Yudenic Rus Kafkasya Ordu komutanı olarak 1915 yılın yaz aylarında Anadoluya taaruza geçti ve Erzincana kadar Rus ordu birlikleri ile ilerlendi
27 Aralık 1939 Erzincan depremi oldu
|
|
|