Antioksidan Nedir Ve Ne İşe Yarar?

Antioksidan Nedir ve Ne İşe Yarar?
Antioksidan Nedir? Serbest Radikaller ve Antioksidanlar

Serbest radikaller vücudumuz oksijen kullanırken meydana gelen atık maddelerdir ve bu maddeler yüksek oranda tahrip edici özelliğe sahiptirler Serbest radikaller temas ettikleri moleküllerin yapısını bozucu etki gösterirler

Vücut dokularındaki bazı kimyevi reaksiyonlar, belirli koşullarda serbest radikal molekülleri üretir, metabolik sorunlara neden olur ve dokularda hasar meydana getirmede rol oynar Bunlar çok hızlı bir biçimde hücre bileşenleriyle reaksiyona girer ve bunun neticesinde hidrojen peroksit, süperoksit ve singlet oksijen gibi moleküller oluşur Bunların tümü de potansiyel olarak canlı hücrede hasar oluşturabilecek özelliktedirler

Serbest radikaller vücudda gerçekleşen her işlemde, her aşamada doğal olarak meydana gelmektedir Fakat normalde vücuddaki doğal antioksidan savunma sistemleriyle bu kararsız elektron yüklü kimyasallar büyük oranda yok edilmekte ya da uzaklaştırılmaktadır Antioksidan savunma sistemi yeterince iyi çalışmıyorsa ve antioksidan gıdalar yeterli oranda yenilmiyorsa veya antioksidan özellikli desteklerden faydalanılmıyorsa serbest radikaller hücrelere zarar vererek birçok önemli rahatsızlığın başlangıcına zemin hazırlar ve de erken yaşlanmaya sebebiyet verir

Serbest radikaller vücudun antioksidan aktivitesinden daha yoğunsa olduklarında bir dengesizlik meydana gelir ve hücrelerde oksidatif hasar oluşur

Yaşlandıkça vücudun doğal antioksidan üretimi azalır Uzmanlara göre antioksidan üretimi 25 yaşından sonra yavaşlamaktadır

Devamlı olarak serbest radikallerin etksine maruz kalan dokuların yenilenebilmesi için antioksidanlara gereksinim vardır Antioksidanların bir kısmı vücut tarafından üretilir, bir kısmıda sebze ve meyvelerle alınması gerekir

Havadaki kimyasal maddeler, gıdalardaki katkı maddeleri, ilaç artıkları, güneş ışığı, egzoz dumanları gibi birçok kanserojen madde antioksidana olan gereksinimi artırır Gerekli oranda antioksidan alınamadığı takdirde kanser ve kalp hastalıklarının meydana gelme olasılığı artar

Vücutta oksidatif hasar çeşitli tip oksijen radikallerince oluşturulmakta ve her antioksidan bu radikal tipleri üzerinde etkili olamamaktadır Bu yüzden daha yüksek ölçekte bir fayda sağlamak için mümkün olduğunca değişik antioksidant kaynaklarından faydalanılması gerekir

Vücudumuzdaki antioksidan enzim sistemleri, oluşabilecek anlık hasarları önleyebilmektedir Sebze, meyve ve ilaç formülasyonları biçiminde alınan antioksidanlar, vücudumuzun antioksidan gücünü destekleyici etki gösterir

Antioksidanların, kanser, kalp ve damar gibi ciddi hastalıklara karşı koruyucu ve tedaviye yardımcı olabileceğini gösteren deneysel çalışmalar vardır

Antioksidanlardan zengin olan besinler Oksijen Radikali Emme Kapasitesi (ORAC) yüksek olan besinler olarak tanımlanır

Meyve ve sebzelerin içerdikleri antioksidan kapasiteleri, sahip oldukları antioksidan etkili bileşiklerin miktarına ve türüne bağlı olarak farklılıklar gösterir

Yapılan araştırmalara göre günde yaklaşık olarak 3000-5000 ORAC değerine sahip yiyecek alındığında antioksidan bedenin kapasitesinin güçleneceği ve serbest radikal hasarından yeterince korunabileceği belirtilmektedir

Antioksidan Yiyecekler

- A, C, E vitamini, çinko ve selenyum mineralleri en iyi bilinen antioksidanlardır

- Üzüm çekirdeği ise en güçlü antioksidan kaynağıdır Bilhassa kara üzüm çekirdeği çiğnenerek yendiğinde doğal olarak antioksidan alınmış olur

- Yeşil çayında antioksidan etkisi vardır ve günlük olarak içilmesi tavsiye edilmektedir

- Yaban mersini, böğürtlen, çilek, kuşburnu, kivi, mürdüm eriği antioksidan özelliği olan meyvelerdir

- Soğan, sarımsak, brokoli, kereviz, havuç, lahana, karnabahar, semiz otu, domates, brüksel lahanası antioksidan kaynağı sebzelerdir

- Meyve ve sebzelerin daha koyu ve canlı, daha parlak renkli olanları daha fazla antioksidan madde içerirler

- Badem, ceviz, fındık, kabak ve ay çekirdeği de antioksidan içeren besinlerdir

- Besinlerdeki antioksidanlar, serbest radikalin meydana gelişini engelleyici ya da var olan serbest radikalleri etkisiz hale getirici özellikletedirler

Antioksidan Destekler: Beta-karoten, C vitamini, E vitamini, Selenyum ve Çinko minerali, Pycnogenol Proantosiyanidinler, Likopen, Alfa Lipoik Asit, Milk Thistle, Ginkgo Biloba, Koenzim Q10 gibi beslenme destekleri de doktor tavsiyesiyle kullanılabilir

Antioksidanları farklı kaynaklardan almak daha doğru olur Çünkü bazı kaynaklardaki antioksidan bileşenler yağda çözünürken bazı kaynaklardaki antioksidan bileşenler suda çözünmektedir Bu yüzden farklı çözünürlük özellikleri olan antioksidanların kullanımı vücut için daha fazla yararlı olmasını sağlayabilir


Alıntı