Dengeli Beslenme -Nasıl Dengeli Beslenilir - Dengeli Beslenmenin Önemi

Dengeli Beslenme Nedir, Dengeli Beslenme Ne Demek, Dengeli Beslenme Hakkında Bilgiler, Nasıl Dengeli Beslenilir, Yeterli Beslenme Nasıl Olur, Dengeli Beslenmenin Önemi, Dengeli Beslenmenin Sağlığa Etkileri


DENGELİ BESLENMENİN ÖNEMİ
Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi, vatandaşlarımızın beslenme konusunda bilinçlenmelerine katkıda bulunmak amacıyla “Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberi”ni hazırlamıştır Rehberde, her gün alınması gereken temel besinler, yandaki dört yapraklı yonca şekli üzerinde gösterilmiştir Yoncanın her bir yaprağı bir besin grubunu göstermektedir Her bir besin grubu ve bunların vücudumuz için önemi aşağıda belirtilmiştir

Süt Grubu Besinler
Süt yoğurt, peynir ve süt tozu gibi sütten yapılan besinlerdir Bu besinler kalsiyum minerali ve yağ içerir Yetişkinlerin günde iki, çocukların ve gençlerin ise üç-dört porsiyon süt ve süt ürünü tüketmeleri gerekir (Bir orta boy su bardağı süt veya yoğurt ile iki kibrit kutusu büyüklüğündeki peynir bir porsiyondur)


Vücudumuz İçin Önemi
• Süt ürünlerinde bulunan kalsiyum, kemiklerimizin ve dişlerimizin sağlıklı gelişmesini sağlar
• Hücrelerimizin çalışmasında önemli rol oynar
• Yoğurt yemek ve tuzlu ayran içmek, ishal tedavisinde hayati önem taşır


Et, Yumurta ve Kurubaklagil Gurubu besinler
Et, tavuk, balık, yumurta, kuru fasulye, nohut, mercimek, ceviz, fındık, fıstık gibi yağlı tohumlu besinler bu grupta yer alır Bu besinler protein, mineral, vitamin, yağ ve karbonhidrat içerir Et, yumurta ve kurubaklagil grubundan günde iki porsiyon alınmalıdır
Bu besinlerin her gün tüketilmesi gereken miktarları şöyledir:
- Et, tavuk, balık vb 50-60 g (iki ızgara köfte kadar)
- Kuru baklagiller 90 g (bir çay bardağının alabileceği kadar)
- Yumurta haftada üç-dört adet


Vücudumuz İçin Önemi
• Büyümeyi ve gelişmeyi sağlar
• Hücrelerimizin yenilenmesini ve dokularımızın onarımını sağlar
• Kan yapımında görevli önemli besin içeriklerini sağlar
• Sinir ve sindirim sistemlerimiz ile derimizin sağlığında görev alan besin içerikleri en çok bu grupta bulunur
• Hastalıklara karşı direncimizi artıran besin içeriklerini sağlar
• Özellikle protein ihtiyacının arttığı bebeklik ve çocukluk dönemlerinde, bu gruptaki besin içeriklerinin alınması önemlidir

Sebze ve Meyve Grubu Besinler
Bitkilerin yenebilen her türlü kısmı, sebze ve meyve grubu altında toplanır Sebze ve meyvelerin içeriklerinin önemli bir kısmını su oluşturmaktadır Bunun yanında mineral ve vitamin bakımından zengindir Sebze ve meyve günde en az beş porsiyon (Bir orta boy elma, muz, portakal veya iki fincan pişmiş sebze bir porsiyondur) sebze ve meyve tüketmemiz gerekir


Vücudumuz İçin Önemi
• Hücrelerimizin yenilenmesini ve dokularımızın onarımını sağlar
• Büyümemize ve gelişmemize yardım eder
• Deri ve göz sağlığımız için önemlidir
• Diş ve diş eti sağlığımızı korur
• Hastalıklara karşı direncimizi artırır
• Kalp-damar hastalıklarının ve bazı kanser türlerinin oluşma ihtimalini azaltır
• Bağırsaklarımızın düzenli çalışmasına yardımcı olur
• Vücuda zararlı maddelerin vücuttan atılmasına yardımcı olur


Ekmek ve Tahıl Gurubu Besinler
Buğday, pirinç, mısır, çavdar ve yulaf gibi tahıllar ve bunlardan yapılan ürünler bu grup içinde yer alır Bu besinler vitamin, mineral, protein, yağ ve karbonhidrat içerir Tahıl ürünleri günde altı porsiyon tüketilebilir (Bir dilim ekmek veya dört yemek kaşığı pilav bir porsiyondur)


Vücudumuz İçin Önemi
• Vücudumuzun enerji kaynağıdır
• Çavdar ve yulaf gibi lif içeriği yüksek olan besinlerin tüketimi, bağırsaklarımızın düzenli çalışmasını sağlar
Yeterli ve dengeli beslenebilmek için dört farklı besin grubundaki bu yiyeceklerden her gün yeteri kadar tüketmeliyiz Besin gruplarında yer alan herhangi bir besin içeriğinin yetersiz alınması durumunda, vücutta o besin içeriğinin görevi yerine getirilemez Bunun sonucunda da vücudun çalışması aksar ve bazı hastalıklar ortaya çıkar Sağlığımızı korumanın ve hastalıkları önlemenin temel şartı yeterli ve dengeli beslenmektir





Alıntı

Dengeli Beslenmenin Önemi

Dengeli Beslenme,Yararları ve Kronik Hastalıklarda Beslenme Hastalıklardan korunmak, daha uzun yaşamak, genç kalabilmek insanların hep ilgisini çekti ve bunların beslenme ile olan ilişkileri beslenme bilimini oluşturdu Beslenme ve sağlık bilimlerindeki gelişme birçok yeni kavram ve tarzlar ortaya koyduÖzellikle de gelişmiş ülkelerde sağlıklı beslenme konusunda araştırmaların sürmesi ve neredeyse hergün beslenme bilimine ait yeni yeni öneriler açıklanması artık kafaları karıştıracak hale geldi Bunun sonucunda ise kalsiyum katkılı sütler, az yağlı ürünler, düşük kalorili yiyecekler, enerji veren içecekler gibi birçok ürün ortaya çıktı Belki de kendi kendinize soruyorsunuz;Yeterli besleniyor muyum?Dengeli besleniyor muyum?Doğru besleniyor muyum?Yoksa bunların üçü de aynı şeyi mi ifade ediyor?Hayır bu üç kavram aynı şeyi ifade etmiyor





YETERLİ BESLENME

Yeterli beslenme; kişinin yaşamını sürdürmesi için yeteri kadar besini almasını ifade eder ama gerekenden az alırsa yetersiz beslenme olur, ihtiyacından fazla alması halinde ise alınan fazla besinler yağa dönüşerek depolanır Ancak sadece yeterli beslenmek yetmezYeterli beslenirken dengeli beslenmemiz gerekirDengeli beslenmek için vücudunuzun ihtiyacı olan enerjiyi tek bir besinle değil vücudun büyümesi,yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan besin öğelerinin her birinden yeter miktarda almak gerekirBunun içinde 5 ana başlık altında toplanan her bir besin grubundan (Et grubu, Süt grubu ,Tahıl grubu, Sebze ve meyveler ile az ölçüde yağ ve şeker )1 gün içinde önerilen miktarlar kadar alınmalıdırSağlıklı bir yetişkin için yeterli ve dengeli beslenme doğru bir beslenme şeklidirAncak kişi egzersiz yapıyorsa veya sağlık problemi varsa veya aldığı bir ilacın besinle etkileşimi varsa yeterli ve dengeli beslenmesi onun doğru beslendiğini göstermezDoğru beslenme içinde bulunulan özel durumlarla yeterli ve dengeli beslenmenizin bir bütün haline gelmesidir Örneğin günlük ihtiyacınız olan tüm besin çeşitlerin yeterli ve dengeli miktarda tüketiyor olabilirsiniz ama bunları öğünlere bölmeyip tek bir öğün veya 2 öğüne sığdırarak yapıyorsanız o zaman doğru değil YANLIŞ besleniyorsunuzBu nedenle yeterli ve dengeli beslenme kuralları çerçevesinde kendinize en uygun ve doğru beslenmeyi vücudunuzu ve kendinizi tanıyarak bu konudaki uzmanlara danışarak oluşturabilirsiniz

Sağlıklı bir nesil yetişmesi ve ülkemizin hızla ilerleyen çağı yakalayabilmesi için, bebeklikten itibaren yaşamın her döneminde yeterli ve dengeli beslenme sağlanmalıdır İnsanlar yetersiz beslendikleri zaman büyüyemezler,sağlıklarını koruyamazlar, mutlu ve başarılı bir yaşama ulaşamazlarAncak yetersiz beslenmenin yanı sıra aşırı beslenme de sağlığımızı bozabilirİhtiyaçtan fazla besin tüketimi çağımızın en önemli ve yaygın hastalıklarından olup yaşamımızı tehdit eden şişmanlık(obesite), şeker hastalığı (diyabet) ve kalp hastalığı gibi hastalıklara neden olur Özetle; hiçbir hastalığın tedavisi için mucize bir gıda yoktur sağlıklı yaşamın temeli yeterli ve dengeli beslenmedir

Yaz aylarının yaklaşması; insanların akıllarına kumsalları, denizi, güneşi ve o yaşam sevincini kıran çok sıkı diyetleri hatırlatmaktadır Bütün kış beslenmelerine dikkat etmeyenler iki ay sıkı rejimler uygulayarak gençlik dönemlerindeki vücutlarına sahip olacaklarını zannediyorlarsa yanılıyorlar Arzu edilen vücuda ve sağlığa kavuşmak isteniyorsa beslenme alışkanlıklarının yanında egzersizi ihmal etmemeleri gereklidir Herkes şu soruyu kendine sormaktadır: Hayat boyu diyet yapabilir miyim? Hiç kimse hayat boyu diyet yapamaz ama doğru beslenme alışkanlığıyla sağlıklı yaşama kavuşulabilir Vücudunuzdaki fazla yağı atmak için egzersizle beraber sağlığınız ön planda olarak, hazırlanacak beslenme programını takip ederek istediğiniz sonucu alabilirsiniz Bu aşamadan sonra daha rahat ama bilinçli beslenme ve egzersiz programına devam edebilirsiniz

Doğru beslenme aşağıdaki maddeleri uygulamakla mümkün olabilir:
• Hormonal sistemin doğru çalışmasını sağladığı için gerçek mutluluğu sizinle tanıştırır
• Yemek yemekten korkmayın yemek yemeyerek ****bolizmanızın yüzde 35 az çalışmasını sağlarsınız Miktar; besin dengesi ve yemek yeme zamanı büyük önem taşır
• Öğün atlayarak aç kalmayın, ana öğünlerin arasında acıkıyorsanız ara öğünlerle bastırın
• Çok fazla yemek yiyerek beyninizde tokluk hissinin oluşmasına izin vermeyin
• Canınızın istediği gıda maddesini ölçülü olarak tüketebilirsiniz
• Günde iki parmak büyüklüğünde çikolata yiyebilirsiniz
• Tatlı ihtiyaçlarınızı saat 1500'e kadar dengeli bir biçimde karşılamaya çalışın Sütlü tatlıları tercih edin Meyveler de tatlı ihtiyacını rahatlıkla karşılar
• Karbonhidratlardan (ekmek, makarna, pilav vs) kaçmaya çalışmayın, ölçülü ve dengeli olarak yiyebilirsiniz
• Proteinleri (et, süt, kuru baklagiller vs) yemeye çalışın, hiçbir gıda maddesi vücutta yağ yakımını sağlamaz
• Bol su için, kahve, diyet içecekler, alkol vücudun su ihtiyacını karşılamaz
• Gıda maddelerinden alacağımız yağlar vücudunuz için büyük önem taşır Yalnız tüketilecek yağın miktarı ve cinsi önemlidir
• Çok yiyerek, egzersiz yapmayarak, fazla alkol alarak, vücudunuza, psikolojinize ve ****bolizmanıza taşıdığınız olumsuz faktörleri düşünerek alışkanlıklarınızı değiştirmeye çalışın Doğru, dengeli ve düzenli yemek yiyin Mutluluk sizin elinizde
Besin Grupları

İnsanın beslenmesi için gerekli olan enerji, protein, karbonhidrat, vitamin ve minarellerin yeterli miktarlarda alınması gerekmektedirYiyeceklerimiz besleyici değerleri açısından 5 grupta toplanır


1 Grup: Et,tavuk,balık,sakatat,yumurta ,kurubaklagiller
Bu gruptaki besinler protein ,demir, çinko ve B vitaminlerinden zengindirler Ayrıca enerjide verirler1 günde ,bu grup besinlerin bir veya birkaçından karışık olarak 2 -3 porsiyon yenilmelidir Fazla tüketildiğinde ,kolesterol , gut, hipertansiyon vb sağlık sorunlarını ortaya çıkartabilir

2 Grup: Süt,yoğurt,peynir,vb
Bu grup ,kemiklerimiz ve dişlerimizin sağlığı için gerekli olan kalsiyumdan zengindir Ayrıca temel besin öğelerimizden protein, karbonhidrat ile vitaminler açısından A ve B vitaminlerinin bir çoğu için de iyi kaynak sayılırBu gruptan ,günde 1-3 porsiyon yenilmesi önerilmektedir

3 Grup: Sebze, ve meyveler
C vitaminini ,bazı mineraller ve posa ihtiyacımızı bu grup besinlerden karşılarızKış ve yaz meyve ve sebzelerinin hepsi bu gruba dahildir
Yeşil yapraklı sebzeler , C vitamininin yanı sıra A ve B vitaminlerinden,havuç A vitamininden zengindir Bu gruptaki yiyeceklerden günde3-5 porsiyon tüketmek gerekmektedir
Mevsiminde doğal olarak yetişen meyve ve sebzeler özelikle tercih edilmelidir
Özellikle yaz aylarında likopen ve A vitamininden zengin olan domates ve kış aylarında da portakal ve mandalina tüketimine özen gösterilmelidir

4 Grup: Tahıllar,ekmek,makarna,pirinç, bulgur,çorbalar,unlu mamuller
Bu grup besinler temel enerji kaynağımız olarak günlük beslenmemizde yerini almaktadırAyrıca B1 vitamini ve bitkisel proteinlerin kaynağı olarak kullanılmaktadırlar
Genel olarak ,yetişkin bir kişi için her öğünde 2 dilim ekmek veya günlük 6-11 porsiyon tahıl grubu gıda tüketimi yeterli olmaktadır
Enerji ihtiyacı yüksek olan işçi sporcu vb fiziksel aktivitesi yüksek olan bireylerde , bu miktarlar aktivitenin durumuna göre arttırılabilir
Ş,şmanlık sorunu olan fiziksel aktivitesi sınırlı ve, sedanter yaşama sahip veya yaşlı bireylerde, ekmek veya tahıl grubu diğer besinlerden 1 porsiyon tüketmek , şişmanlık sorununu ortadan kaldırmak adına kullanılabilir

5 Grup: Yağlar,şeker,salça-sos,ve baharatlar
Lezzet vermek amacıyla kullanılan yiyecek grubudur Yağlar,lezzet verici olarak kullanılan ,yüksek enerji veren ve dikkatli tüketilmesi gereken yiyeceklerdir
Yağların , şekerlerin ve özelikle hazır sos veya lezzet arttırıcıların fazla kullanılması , fazla alınması çeşitli sağlık sorunlarına ve özellikle şişmanlığa ,kolesterolün yükselmesine ,diş çürüklerine, şeker hastalığına neden olabilmektedir

DENGELİ VE YETERLİ BESLENME , açısından günlük besin tüketiminde , değişik besin gruplarının bir arada ve yeterli miktarlarda alınması ,sağlığın korunması açısından son derece önemlidir

Dengeli Beslenme Nedir

Vücudun ihtiyacı olan gıdaların, vücudunuzun ihtiyacı kadar tüketilmesine dengeli beslenme denilmektedir Vücudumuzun türlü proteinlere, vitaminlere, mineralle karbonhidratlara, suya ve de yağ gibi gıda maddelerine ihtiyacı vardır Bu gıdaların her birine değişik oranda ihtiyaç duymaktadır insan vücudu Bunları gerektiği miktarlarda tüketip, gerekenden fazlasını tüketmezsek dengeli beslenmiş oluruz

Dengeli beslenme kuralları
Yaşamınızda akılcı beslenme diyeti sürekli var olmalı kilo verme ertelenmemeli Hızlı kilo veremiyorsanız üzülmeyin, hızlı kilo verirseniz beslenme alışkanlığınızı değiştiremezsiniz Bir tatlı yemenin öncesinde ya da bisküvinin paketini açmadan kendi kendinize sormalısınız ” ben acıktım mı” verdiğiniz cevap olumlu ise 10 dakika kadar beklemeli ve de yeniden sormalısınız

Haftalık olarak besinlerinizi planlayınız Bu sayede alışverişte, gereksiz abur cuburları almamış olursunuz Alışverişe aç olarak gitmemelisiniz Tokken giderseniz abur cuburların yerine besin değerleri yüksek gıdaları alırsınız


Daha da zinde olmak açısından yaşantınızda, beslenme diyetinizde değişikliklerden korkmayın

Günlük tutunuz Günlüğe yediklerinizi ve de psikolojinizi yazınız istemeseniz de yemek yiyor iseniz birkaç dakika içerisinde kendinizi frenleyebilirsiniz iradenizi kullanmanız dakika ile başlayıp, saat, gün, hafta, Ay olarak ilerler Sürekli geri dönerek kendinizi kontrol ediniz
Asla niçin kilo vermeyi istediğinizi aklınızdan çıkarmayınız Üzüldüğünüzde ya da rejimden sıkıldığınızda geçmişteki resimlerinize bakınız Her kaybettiğiniz kilo sayesinde kendinizi nasıl hissetmiş olduğunuzu anımsayın
Geçmiş değiştirilemez fakat geleceğiniz için şansınız var
Dünyadaki yiyeceklerin hiçbiri kendinizi zayıf hissetmenizden daha leziz olmaz
Yemek yemeyi istemiyorsanız, yemek yiyeceğiniz ortamlara gitmemelisiniz
Zorunlu olarak bir parti ya da toplantıya gidecek iseniz yiyeceklerinizi planlamalısınız
Herhangi bir açık büfeyle karşı, karşıyaysanız acilen salataların yanına gitmelisiniz ve de tabağınıza salata doldurmalısınız Bir kere daha gidecek olursanız tok hissederek kendinizi kontrol edeceksiniz
Sürekli ölçülü olm Aya özen gösterin, porsiyonlarınızı ufak tutun
Sebzenin bol olduğu, yağın az olduğu ve suyun çok olduğu tarzda beslenin
Yemek öncesinde bir su bardağı suyu içmelisiniz ve bu arada da düşünmelisiniz “şimdi yemek yiyorum fakat hedefim olan kilo benden uzaklaşıyor” Kendi kendinize yaptığınız diyaloglar iyi olacaktır
Yemek yerken bilinçli olur, yavaş yiyin Lokmalarınıza dikkat ederek yiyin
Yemekten hemen sonra dişlerinizi fırçalamalısınız Ağzınızdaki ferahlık, Temizlik bir, iki saat süresince acıkmanıza engel olur