Gladyatörler

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-17-2012

Gladyatör, Latincede kılıç ustası anlamına gelir

(gladius)

Roma İmparatorluğu döneminde ise profesyonel dövüşçülere verilen addır

Bu kişiler çoğunlukla köle veya suçlu insanlardı

Gladyatörlüğün tarihi daha da eskidir

Etrükslerdeki cenaze törenlerinde bazı özel dövüşler yapılırdı ve bunlar ölümle biterdi

Amaç ,ölen kişiye öbür dünyada silahlı bir hizmetkar sunmaktı

Sonraları bu uygulama bölgesel olarak yayıldı ve nitelik değiştirdi

Sözkonusu yerler Roma İmparatorluğunun yönetimine geçtikçe gladyatörlük benimsendi

Roma’da dövüşler iki kişi arasında yapılıyordu

Çiftlerin sayısı ilk günlerde 3 idi

Sonraları bu sayı 300’e kadar yükseldi

Zamanla daha da arttı

Öyle ki İ

S

107 yılında 5 bin çift dövüşmüştü

Gladyatörler,kullandıkları silahlar ve dövüş stilleri yönünden çeşitli gruplardan oluşmuştu

Muhtelif kılıç,kalkan,miğfer,ağ,mızrak,kement ve zırh bellibaşlı silah çeşitleri idi

Atlı ve arabalı gladyatörler olduğu gibi,siperlikli miğferlerle görmeden dövüşler de oluyordu

Gladyatör dövüşleri ekonomik bir faaliyettir

Üstelik yasalara göre belirlenmiş kurallar uygulanıyordu

Okullar kurulmuş,özel öğretmenler ders vermiştir

Dövüşecek kişilerin sahipleri sermayelerini bu uğurda değerlendiriyorlardı

Bazı tüccarlar dövüşçü kiralayarak ta bu alana katılıyorlardı

Bugünkü terimlerle konuşursak,gladyatör bir işveren emrinde çalışan işçidir

Ancak onun emek olarak sunduğu iş, dövüşmekti

Ölüm de bu işin kaçınılamaz eklentisidir

Arenaya çıkan birisinin yapacağı tek şey ölümüne dövüşmektir

Korkan veya tereddüt eden kişi,kamçı ile, kızgın demirle dövüşe zorlanırdı

Yaralanan birisi,hasmının insafındadır

Hayatta kalabilmesi için işaret parmağını havaya kaldırır

İlk zamanlarda yaralının yaşaması veya ölmesi kararını gösteriyi düzenleyen kişi verirdi

Sonraları bu karar izleyici olan halka bırakıldı

Uygulama ,mendil sallamak veya çeşitli parmak hareketleri ile verilen işaretlerdi

Başarılı olan gladyatörler arasında ün sahibi olanlar, toplumda önemli yerlere gelenler olmuştur

Hatta siyasette bile yer aldıkları görülür

İşin içinde ticari kazanç olduğu için ,iflas etmiş iş adamları bile gladyatör olmuştur

Özellikle köleler her an ölümle burun buruna olduklarından sık sık isyan etmişlerdi

Bu isyanların en önemlisi Spartaküs’ün önderliğindeki ayaklanmadır

Bütün bunları bugünkü bakış açısıyla değerlendirmek hatalıdır

İnsan hakları,yaşam hakkı gibi değerler elbette o dönemlerde söz konusu değildir

Gladyatörlerin büyük çoğunluğu köle olduğu için bu kavramlar zaten olamazdı

Zira kölelik te o dönemlerin kabul ettiği,aksinin düşünülemediği bir sosyal kurumdur

Ekonomik altyapı, köleliği gereksiz ve anlamsız kılacak şekilde geliştikçe gladyatörlük te önemini kaybetti

08-17-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Gladyatörler Gladyatör, Latincede kılıç ustası anlamına gelir(gladius) Roma İmparatorluğu döneminde ise profesyonel dövüşçülere verilen addır Bu kişiler çoğunlukla köle veya suçlu insanlardı Gladyatörlüğün tarihi daha da eskidir Etrükslerdeki cenaze törenlerinde bazı özel dövüşler yapılırdı ve bunlar ölümle biterdi Amaç ,ölen kişiye öbür dünyada silahlı bir hizmetkar sunmaktı Sonraları bu uygulama bölgesel olarak yayıldı ve nitelik değiştirdi Sözkonusu yerler Roma İmparatorluğunun yönetimine geçtikçe gladyatörlük benimsendi Roma’da dövüşler iki kişi arasında yapılıyorduÇiftlerin sayısı ilk günlerde 3 idi Sonraları bu sayı 300’e kadar yükseldiZamanla daha da arttı Öyle ki İS 107 yılında 5 bin çift dövüşmüştü Gladyatörler,kullandıkları silahlar ve dövüş stilleri yönünden çeşitli gruplardan oluşmuştu Muhtelif kılıç,kalkan,miğfer,ağ,mızrak,kement ve zırh bellibaşlı silah çeşitleri idi Atlı ve arabalı gladyatörler olduğu gibi,siperlikli miğferlerle görmeden dövüşler de oluyordu Gladyatör dövüşleri ekonomik bir faaliyettirÜstelik yasalara göre belirlenmiş kurallar uygulanıyordu Okullar kurulmuş,özel öğretmenler ders vermiştir Dövüşecek kişilerin sahipleri sermayelerini bu uğurda değerlendiriyorlardı Bazı tüccarlar dövüşçü kiralayarak ta bu alana katılıyorlardı Bugünkü terimlerle konuşursak,gladyatör bir işveren emrinde çalışan işçidir Ancak onun emek olarak sunduğu iş, dövüşmektiÖlüm de bu işin kaçınılamaz eklentisidir Arenaya çıkan birisinin yapacağı tek şey ölümüne dövüşmektir Korkan veya tereddüt eden kişi,kamçı ile, kızgın demirle dövüşe zorlanırdı Yaralanan birisi,hasmının insafındadırHayatta kalabilmesi için işaret parmağını havaya kaldırır İlk zamanlarda yaralının yaşaması veya ölmesi kararını gösteriyi düzenleyen kişi verirdi Sonraları bu karar izleyici olan halka bırakıldı Uygulama ,mendil sallamak veya çeşitli parmak hareketleri ile verilen işaretlerdi Başarılı olan gladyatörler arasında ün sahibi olanlar, toplumda önemli yerlere gelenler olmuştur Hatta siyasette bile yer aldıkları görülür İşin içinde ticari kazanç olduğu için ,iflas etmiş iş adamları bile gladyatör olmuştur Özellikle köleler her an ölümle burun buruna olduklarından sık sık isyan etmişlerdi Bu isyanların en önemlisi Spartaküs’ün önderliğindeki ayaklanmadır Bütün bunları bugünkü bakış açısıyla değerlendirmek hatalıdır İnsan hakları,yaşam hakkı gibi değerler elbette o dönemlerde söz konusu değildir Gladyatörlerin büyük çoğunluğu köle olduğu için bu kavramlar zaten olamazdı Zira kölelik te o dönemlerin kabul ettiği,aksinin düşünülemediği bir sosyal kurumdur Ekonomik altyapı, köleliği gereksiz ve anlamsız kılacak şekilde geliştikçe gladyatörlük te önemini kaybetti