Sağlıklı Bronzlaşma / Sağlıklı Bronzlaşma Hakkında Her Şey

Bronzlaşma, güneşten (ya da solaryum) kaynaklanan ultraviyole ışık ile deri renginin (özellikle açık ciltlerin) doğal bir fizyolojik cevap ile kararmasıdır Güneşte fazla kalmak ile güneşlenilen bölgede güneş yanığı da oluşabilir
Derinin koyulaşması, ultraviyole ışığa maruz bırakılan deri hücreleri içine melanin pigmentinin salınımı veya miktarının artması ile olur Melanin, melanosit denen hücrelerce üretilir ve vücudu fazla güneş ışınlarından korurur

Ultraviyole Türleri ve Etkileri
Bronzalaşmaya neden olan ultraviyole frekansları genellikle UVA ve UVB olarak ayrılır:
UVB

• Yeni melaninin yapımını uyarır ve cilte salınımını sağlar
• DNA bantlarına ciddi hasar verir
• Ben oluşmasına ve bazı cilt kanseri tiplerine (melenoma haric) neden olur
• Cildin yaşlanmasına neden olur (UVA'den çok daha az olmak üzere)
• D Vitamininin oluşumunu uyararak, hastalıklara ve ironik olarak cilt ve diğer kanserlere karşı korur
• UVA'dan daha kolay güneş yanığına yol açar, ancak ölçülü dozu sağlıklı olabilir
• Hemen hemen tüm güneş koruyucuları ile engellenir

UVA

• Melanositlerde daha önceden üretilmiş olan melaninin salınımı sağlar
• Cildin hızlı yaşlanmasına neden olur
• UVB'ye kıyasla daha az kansere neden olduğu düşünülmekle birlikte diğer cilt kanserlerinden daha tehlikeli olan melanoma neden olur
• Birçok güneş koruyucu tarafından engellenememektedir, ancak giysi ile bir miktar engellenebilir
• UVB'ye kıyasla sezon ve gün boyu daha istikrarlı bir seviyede bulunur

Yararları
İnsanların istatistik olarak yeterli güneş ışığı alamaya bağlı D vitamini eksikliği yüzünden, melonomların açtığı sorunlara kıyasla çok daha fazla sorun yaşadığı bilinmektedir Ancak açık ciltlilerin günde bir-iki dakika yaz güneşine maruz kalmaları ve kısında D vitamini ekli süt ya da vitamin almaları ile bu durum önlenebilir
Güneş ışığı, insan psikolojisi üzerindeki olumlu etkileri vardır Güneş ışığının az olduğu kış dönemlerinde intihar sıklığı da artmaktadır
Güneş ışığı kısa dönemlde akneleri iyileştirmeyi ya da gizlemeyi sağlasa da araştırmalar uzun süreli maruz kalmalarda akneyi şiddetlendirmektedir

Bronz bir ten, ışıldayan bir cilt herkesin hayali ve bu deri rengi sağlıklı bir cilt ile ilişkilendirilse de uzmanlara göre; bronzlaşmanın anlamı deri hasarlanması Peki sağlıklı bronzlaşmak mümkün mü ve bunun için güneşle ilişkileri nasıl ayarlamak gerekli?
Memorial Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uz Dr Ayfer Aydın, Güneşin zararlı etkilerinden korunmanın yolları ve sağlıklı bronzlaşmanın kurallarını anlattı:

Genç kalmanın ilk Kuralı: Güneş ile ilişkiniz
Evet güneş bize yaşam enerjisi verir Kıştan yaza girerken havaların ısınması ile birlikte hepimizin keyfi ve enerjisi yükselir Ayrıcagüneş, deride bulunan D vitamini öncüsü bir maddeyi aktif D vitaminine dönüştürür D vitamini vücuttaki kalsiyum dengesini ve kemik gelişmesini sağladığından, özellikle çocuk ve yaşlılar için ölçülü olmak koşuluyla güneş banyoları yararlıdır Bazı deri hastalıklarına örneğin sedef hastalığına da güneş ışınlarının yararı olmaktadırAncak güneşle ilişkimizi sağlıklı ayarladığımızda zarar görmeyiz ve ondan faydalanırız aksi takdirde bugün için bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçek var ki; deri kanserinin en önemli tetikleyicisi güneştir
Çok basit önlemlerle sağlıklı bronzlaşma sağlanabilir İnsanları da yaz tatillerinden, havuza denize girmenin keyfinden alıkoymak, onları güneşten bucak bucak kaçırmaya çalışmak da doğru değil
Güneş ışınlarının çok dik geldiği saat 1100- 1500 arası güneşe çıkmamak, güneş altındayken siperlikli şapka takmak, güneş gözlüğü kullanmak Mümkün olduğunca açık renk ve ince kıyafetler giymek Güneş koruyucu olarak 50 ya da daha üstünde koruma sağlayan güneş kremi seçmek Gün içinde havuza denize girip çıktıkça güneş koruyucuyu tekrar uygulamak Güneş ışınlarının dik geldiği sırt, göğüs, omuz başları, yüz gibi bölgelere daha çok özen göstermek
Özellikle çocuklara ebeveynler tarafından daha fazla özen gösterilmesi uygun olacaktırÇünkü çocuklar güneş altında oyun oynadıkları, daha uzun saatlerini deniz ve havuzda geçirdikleri için güneş ışınlarına daha fazla maruz kalırlar Tatile çıkmadan önce en doğru yol bir dermatoloğa başvurup gerekli tavsiyeleri alarak hareket etmektir
Kozmetik mağazalarından ya da alışveriş merkezlerinden sadece stand görevlisinin önerisi ile güneş koruyucu almak yerine dermatoloğun yönlendiği eczane ürünlerini kullanmak daha sağlıklıdır Kokusuz, parfümsüz ve 50 ya da daha fazla koruma faktörlü ürünler seçilmelidir Kadınların çoğu renkli kokulu parfümlü ürünleri tercih ediyorlar ancak renksiz, kokusuz beyaz ürünler vücutta alerjik reaksiyonlara ve istenmeyen sonuçlara yol açmayacaktır

Bronzlaşma cildin savunma mekanizması
Vücuttaki sağlıklı hücreleri korumak için “melanositler” yani deriye rengini veren hücreler esas hücrelerimizin etrafında bir çeper oluşturarak onları korumak için çoğalırlar ve biz brozlaşırız Yani bronzlaşmak sağlıksız bir durum olarak algılanmalıdır
Uzun süreli güneş altında kalmakla artan kalıcı bronzluk ve ardından uzun yıllar güneş hasarı ile artık derinin bronzlaşarak hücreleri koruyamayacak hale gelip; deriyi kalınlaştırarak hücreleri korumaya çalışması ile kanser öncülü lezyonların oluşmaya başlar

Cildinize kakao, havuç, zeytinyağı sürmeyin
Hızlı bronzlaşmak için bazen; kakao yağı, havuç yağı, kola, zeytinyağı ürünler kullanan hanımlar ileriki yıllarda ciltlerinin erken yaşlanması, kalıcı lekelenmeler ve hatta deri kanseri risklerini artırarak kötü bir fatura ile karşılaşabilirler

Cilde gösterilen özen saçlara da gösterilmeli
Güneş ışınları ve havuzdaki klor saçlarda da yıpranma, kuruma, çatlama ve kırıklara neden olabilir Havuz ya da denizden çıktıktan sonra duş alarak saçlarımız ve derimiz arındırılmalıdır Güneş altında dolaşırken de şapka kullanmak saçlarımızın zarar görmesini önler

Güneş yanıklarına doğru müdahale önemli
Güneş yanıklarında halen yanan bölgeye yoğurt ya da diş macunu sürmek gibi ilkel yöntemlere başvurulabiliyor Bunlar yanığı çok daha kötüleştirebileceği için uygulanmaması gereken yöntemlerdir Yanlış olan bir başka davranış da yanan yere doğrudan buz uygulamaktır Buz yanığı artıracağı için buzu bir havlu ya da tülbente sararak uygulamakta fayda vardır Yanık oluşan bölgeye soğuk su uygulamak tedavinin esasını oluşturur Bol su içmek ve gölgede istirahat etmek gerekir

Havuç tüketmek bronzlaşmaya yardımcı
Havuçta bulunan karoten melanositlerin çoğalmasını hızlandırır Güneş ışınlarının çok dik gelmediği saatlerde güneşlenip havuç yemek ya da havuç suyu içmek cilde istenen görünümün kazandırılmasına yardımcı olabilir

Bol su içmeyi ihmal etmeyin
Cildimiz önemli bir toksin atma yoludur Vücudumuz yabancı maddelerle, zararlı atıklarla dolduğunda diğer boşaltım kanalları zorlanır ve vücudumuz bu atıkları cildimiz yoluyla, ter ile dışarı atmaya çalışır
Bu durum da ciltte çeşitli hastalıkların baş göstermesine neden olabilir Yaşla birlikte deri giderek nem oranını ve esnekliğini kaybeder Bunu çok ucuz ve çok sağlıklı bir şekilde çözecek tek şey bol su içmektir Bol su içmekle derinin hem nem oranı artar hem de su yolu ile çok sayıda toksin atılarak cildimiz parlak, diri ve genç kalır