Gümüşhane Genel Bilgiler - Gümüşhane İli Hakkında Bilgiler

Doğu Karadeniz Bölgesinde yer alan İlimiz doğusunda Bayburt, batısında Giresun, kuzeyinde Trabzon ve güneyinde Erzincan ile komşudur Tarihi bilgilere göre, Eski Gümüşhane'nin kuruluşu MÖ 3000 yılına dayanmaktadır


Dar ve derin vadilerle birbirinden ayrılmış yüksek dağlar kuzeyin belirleyici özelliğidir Gümüşhane'nin ünlü yaylaları da bu kesimde yer alır İlin en yüksek noktası 3331 metre ile Abdal Musa Tepesidir


Gümüşhane yöresinin bilinen ilk halkı 1500'lerde yaşayan Azzi ve Hayaşa'lardır Gümüşhane yöresinde bilinen ilk kent adı antik çağdaki ARGİROPOLİS'tir Bu adın eski Yunanca'da Gümüş anlamına gelen ARGİROS'tan kaynaklandığı sanılmaktadır 1461'de bütünüyle Osmanlıların eline geçen ve 'Canca' diye anılan yöreye 1534 yılında maden zenginliklerinden ötürü Gümüşhane adı verilmiştir


Yöre hayatındaki değişik etkiler giyim kuşamda da gözlenmektedir Geleneksel giyim özellikleri kırsal alanda daha çok göze çarpar Kadınların başlıklarına taktıkları "tepelik", boyundaki takılar ve belde gümüş kemerler kullanılır Tepelik kullanmayanlar "çit" denen boyalı tülbentler kullanırlar


Gümüşhane'nin içinden geçen Harşit ile Kelkit vadisini boydan boya kateden Kelkit Çayı ilin başlıca akarsularıdır Arazinin % 60'ını dağlar, % 29'unu platolar, % 11'ini ovalar teşkil etmektedir


Kelkit İlçemizde üretilmekte olan zilli kilimlerin tarihi Orta Asya'ya dayanmaktadırKilimler günümüzde tek parça halinde çok büyük ebatta üretilmelerine rağmen seccade tipleri de çok nadir örneklerdendir Zilli Kilim dokumacılığı heybe, yastık, yolluk, duvar süsleri, nazarlık, isimlik, seccade olarak üretilmektedir Eskiden çuval olarak dokunan zilli kilim motifleri günümüzde bile sanat değeri taşımaktadır


Dokumada genellikle koyu renkler tercih edilmektedir Zemin renkleri kırmızı, bordo, siyah, lacivert, yeşil, sarı kullanılmakta, bütün renklerde kök boya ve indiga kullanılmaktadır Naturel ve pastel renkler isteğe göre kullanılmakta, kimyasal boya kullanılmamaktadır Dokumada kullanılan ipler yapağı olup, değerli oluşundan sesli anlamında "zilli" ismi verilmiştir Yöresel bir isimdir


Gümüşhane ili madencilik yönünden oldukça zengindir Altın, mermer, granit işletilmeyi beklemektedir Tarım alanlarında, daha ziyade kuru şartlarda yapılan hububat üretimi yaygındır Tarımsal işletmeler genelde küçük aile işletmeleri niteliğindedir


Gümüşhane'de koru ormanlarının çoğunu Sarı Çam koru ormanları oluşturmakla beraber Göknar ve Ladin koru ormanları, Sarı Çam Göknar, Sarı Çam - Göknar - Ladin karışık koru ormanları; ayrıca Kürtün ilçesinde Sarı Çam-Kayın-Ladin karışık koru ormanları da mevcuttur


Gümüşhane İli su yönünden oldukça zengindir İlde temelde, iki akarsu vardır Bunlar Harşit Çayı ve Kelkit Çayı'dır Her iki çayında il içindeki uzunluğu yaklaşık olarak 100 kmdir Bu çaylara bağlı onlarca dere mevcuttur Mevcut sular, özellikleri itibariyle alabalık yetiştiriciliğine oldukça uygundur Zaten çoğunda alabalık tabii olarak yetişmektedir Bu sular değerlendirildiği taktirde yılda en az 1000 ton alabalık üretmek mümkündür

GÜMÜŞHANE


GENEL BİLGİLER


Yüzölçümü : 10227 km²


Nüfus : 169375 (1990)


İl Trafik No : 29


Doğu Anadolu ile Karadeniz Bölgesi arasında, Çin-Trabzon Tarihi İpek Yolu Güzergahı üzerinde, tarih ile doğal güzelliklerin kucaklaştığı, zengin Gümüş Madeni ocaklarından dolayı Gümüşhane adını taşıyan bir ildir


Gümüşhane Milattan Önce 3000 ‘ lere uzanan tarihi içerisinde bir çok uygarlıklara ev sahipliği yaparak bu kavimler mozaiğinin izlerini günümüze taşımaktadır


Denize 100 km uzaklıkta olan ilin klima özelliğini sahip havası, sahip olduğu eşsiz doğal güzellikleri, yer altı resim sergisini andıran zengin oluşumlu mağaraları, 450 ‘ ye yakın yaylası, çok sayıda antik kentleri, doğal park alanları,zengin flora ve faunası bakir bir turizm potansiyeline sahiptir


İLÇELER


Gümüşhane ilinin ilçeleri; Kelkit, Köse, Kürtün, Şiran ve Torul'dur


Kelkit : Gümüşhane'nin en büyük ilçesi olup, sınırları içinde önemli tarihi yerleşme merkezleri bulunmaktadır Bizanslılar tarafından kurulan şehirde kalıntıları, surları kiliseleri, su yolları ve kanalları; kabartma eserler ve heykeller bulunmuştur


Kürtün : Harşit çayı kenarında Tirebolu-Torul transit karayolu üzerinde kurulmuş, son derece dağlık araziye sahip bir ilçedirKürtün İlçesinin çevresi yeşil ormanlık alanları ile adeta bir orman denizi görünümündedir


Köse : İlçe kuşaktan kuşağa geçen ve halen önemini koruyan zengin bir mutfak mirasına sahiptir Evelek dolması, kelem dolması, siron, fıt fıt haşılı, ve pirinçli börek yörenin damak zevklerini sembolize etmektedir


Şiran : Tomara Şelalesi Şiran İlçesi'nin güney batısındaki Seydi Baba Köyü'nde yer almaktadır Şelalenin suları, tepe yamacından kayaların arasından ve yer altından çıkarak yere dikey olarak akmakta ve yatağını oluşturmaktadır


Torul : Harşit Çayı etrafında kurulmuştur Torul ilçesi turizm bakımından oldukça zengindir Karaca Mağarası, Zigana Dağı, Limni Gölü, Yedi göller, Tarihi köprüler bunlardan bazılarıdır