Bir Resim Yapıtını Nasıl Okumalı ?

Bir Resim Yapıtını Nasıl Okumalı ?


Pablo Picasso
Üç Müzisyen (1921)





Müze Deneyimlerini Zenginleştirmek için "Sanat Eleştirisi Becerileri"ni Öğrenmek İçin Bilgiler







Amaçlar (Objectives)


Jean Leon Gerome
Ağlama Duvarı






Bu öğrenme sürecinin bir sonucu olarak, bir sanat yapıtının özünü ve anlamını keşfetmek için kritik yapmanın strüktürel bir yöntemini izlemek olanağı doğacaktır "Resim yapıtını okuma" nın yapısı dört ayrı aşama içerir:







a- Tanımlama (Description)



Lyonel Feininger
Yoldaki Bayan (1922)

• Bu sanat yapıtını yaratan sanatçının ismi nedir ?

• Bu ne tür bir sanat yapıtıdır ?

• Sanat yapıtının adı nedir ?

• Bu yapıt ne zaman yaratılmıştır ?

• Bu sanat yapıtının yaratıldığı tarihsel dönemde yer alan bazı önemli olayları sıralayınız

• Yapıttakı nesneleri sıralayınız ( ağaçlar, insanlar, hayvanlar, dağlar, nehirler, vb, )

• Bu yapıtta varolan anlamlı(significant) sanatsal unsurları inceleyiniz (consider) ve onları tanımlayınız:

Çizgi(Line)
Doku(Texture)
Biçim(Shape)
Renk(Color)
Hacim(Form)
Valör(Value)
Mekan(Space)
Model-Örnek(Pattern)







b- Analiz(Analysis)



Gertrude Abercrombie
Ölüm İçin Dizayn (1946)






Bu aşamada sanat yapıtında kullanılan en belirgin sanat ilkelerini ele alınız Sanatçının resmin unsurlarını organize etmek için onları nasıl kullandığını gösteriniz

• Denge(Balance)

• Karşıtlık(Contrast)

• Öne Çıkarma(Emphasis)

• Uyum(Harmony)

• Derecelendirme(Gradation)

• Çeşitlilik(Variety)

• Birlik(Unity)

• Hareket(Movement)

• Ritim(Rhytm)

• Oran(Proportion)

• Derinlik(Depth)Kompozisyon

c- Yorumlama (Interpretation)



Giovanni Baciccio
Yas (1667)






Sanat yapıtı hakkında şimdiye kadar öğrendiklerinize temellendirerek, sanatçının ne söylemeye çalıştığını düşünüyorsunuz ? Sanatçı bu sanat yapıtını neden yaratmıştır ? Ne anlama geldiğini düşünüyorsunuz ? Bu yapıta baktığınızda içinizde ne gibi duygular uyanıyor ? Bu sanat yapıtında başka şeyleri temsil eden şeyler - simgeler (symbols) olduğunu düşünüyor musunuz ?







d- Yargı (Judgement)



Rene Magritte
Edward James’in Portresi (1937)






Bu sanat yapıtından hoşlanıyor musunuz ? Onun iyi bir sanat yapıtı olduğunu düşünüyor musunuz ? Onun önemli bir sanat yapıtı olduğunu düşünüyor musunuz ? Bu sanat yapıtını evinize asıp seyretmek ister miydiniz ? Bu sanat yapıtı müzeye konacak denli iyi bir yapıt mıdır ?

Sanat Eleştirisi Heveskarları İçin Öneriler



Egon Schiele
Bayan Meer (1914)






Söz konusu yapıta ilişkin kaydettiğiniz bilgilerden yararlanarak dört paragraflık bir eleştiri yazınız

• Birinci paragrafta : Sanat yapıtını tanımlayınız

• İkinci paragrafta : Sanat yapıtını analiz ediniz

• Üçüncü paragrafta : Sanat yapıtını yorumlayınız

• Dördüncü paragrafta Sanat yapıtına ilişkin bir yargıda bulununuz ve onu sağlam bilgilerle destekleyiniz

Sanat Eleştirisi öğrencilerinin yazılarını değerlendirmek için eğitimcilerin yararlanabileceği bir format:

• Değerlendirme: Öğrencilerin yazılı kritikler belirlenmiş amaçları ne ölçüde karşıladıklarına göre değerlendirilir Alltaki çizelge onların başarma ölçülerini belirlemek için kullanılabilir;

• Anahtar: Mükemmel(4) Çok İyi(3) Yeterli (2) Zayıf (1) Algılamamış (0)

Amaçlar Not

• Yapıtta varolan gerçek ve belirgin sanatsal öğeleri anlatan paragraf

• Unsurları organize etmek için kullanılan önemli ilkeleri analiz eden paragraf

• Sanat yapıtını iletisi ve duygusal içeriği açısından yorumlayan paragraf

• Kanıtlarla desteklenmis, sanat yapıtına ilişkin eleştirel yargıları öneren paragraf

• Kelime yapısı ve akıcılık

• Yazım

• Dil Bilgisi

(Yukarıdaki bölüm Will Hanson'un internet sitesinden yararlanılarak hazırlanmıştır)







Analiz ve Yorumlama aşamalarında daha derinlemesine konuyu irdelemek isteyenler, sanatçının özel yaşamına, mensubu olduğu sanat akımına ilişkin bilgilere, ülkesinin o sanat dalındaki özelliklerine, sanatçının yapıtı gerçekleştirdiği zaman dilimindeki durumuna, sanat yaşamı boyunca geliştirdiği kendine özgü ikonografi gibi konularda da ek bilgi sahibi olmak zorundadırlarBBC 'nin eğitim programlarında, müze gezileri sırasında orta öğretim seviyesindeki öğrencilerin izledikleri yapıtları çözümlemek için kullanmaları önerilen dörtlü formülü de anımsayıp üstteki sistematik ile üstüste çakıştırmakta da yarar var:

• Öncesi ve sonrası(Context)

• Biçem(Form-Iconography)

• Gerçekleştirme(Process)

• Atmosfer(Mood)

Öncesi ve sonrası (Context ) : "Siyak ve sibak"- Redhouse s 204 Bir seyin kendinden öncekine ve sonrakine uygunluğu - "Siyak : Sözün gelisi" " Siyak-u sibak (sözdeki) ön ve art tutarlılığı" - TDK Sözlüğü s 652 "Sibak : Bir seyin geçmisi" TDK sözlügü s 647

Ikonografi (Iconography ): Simgelerden olusan bir dil Resimlerde düsüncelerin imgelerle temsil edilmesi Bir sanatçı kendine özgü kisisel bir "imgeler takımı" yaratıp, yapıtlarında belirli düsünceler ve izlenimler için bunları kullanabilir Düşüncelerin zaman içerisinde gelisiminin ve anlatımının incelenmesinde önemli bir araçtır

Gerçeklestirme (Process): Sanatçının gerçeklestirme asamasında kullandığı teknikler, malzemeler ve diğer unsurlarla yapıtının anlatımındaki özellikler

Atmosfer (Mood) : Sanatçının yukarıda sıralanan tüm araçları kullanarak yapıtında yakaladığı ana duygu veya atmosferin hissedilmesi Resmin yapıldığı özel koşulların duyumsanması


Haşim Nur Gürel