Patates Tohumluğu Sertifikasyonu Ve Pazarlamasi Yönetmeliği

PATATES TOHUMLUĞU SERTİFİKASYONU VE PAZARLAMASI YÖNETMELİĞİ

PATATES TOHUMLUĞU SERTİFİKASYONU VE PAZARLAMASI YÖNETMELİĞİ

Patates Tohumluğu Sertifikasyonu Ve Pazarlaması Yönetmeliği
Tarım ve Köyişleri Bakanlığından:
Resmi Gazete Tarihi : 17/01/2008
Resmi Gazete Sayısı : 26759
BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
Madde 1 - (1) Bu Yönetmelik patates tohumluklarının kaliteli ve standartlara uygun üretimini sağlamak amacıyla, sertifikasyon sistemi dâhilinde gerçek ve tüzel kişiler tarafından üretilmesi, etiketlenmesi, ambalajlanması, mühürlenmesi ve pazarlanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar
Dayanak
Madde 2 - (1) Bu Yönetmelik, 31/10/2006 tarihli ve 5553 sayılı Tohumculuk Kanununun 6 ncı maddesi ile 21/12/1967 tarihli ve 969 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Merkez ve Taşra Kuruluşlarına Döner Sermaye Verilmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır
Tanımlar
Madde 3 - (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
b) Başvuru kuruluşu: Üretimin yapıldığı ildeki Bakanlık il müdürlüğü veya Bakanlık tarafından beyanname kabulü ve tarla kontrolleri için yetkilendirilen kuruluşları,
c) Çeşit safiyeti: Tohumluğun sahip olduğu genotipten farklı olan çeşitlerin oranını,
ç) Çeşit sahibi: Sertifikasyon için uygun olan ve kayıt altında olan çeşitlere ait tohumlukların üretiminden, çoğaltılmasından ya da çeşidin muhafazasından sorumlu gerçek ya da tüzel kişileri,
d) Elit tohumluk: Yeni ıslah edilmiş veya geçmiş yıllarda ıslah edilmiş olmakla beraber usulüne uygun olarak çeşit safiyeti muhafaza ve devam ettirilen doğrudan doğruya ıslahçı tarafından veya yetkili kuruluş tarafından kontrol edilen, orijinal tohumluğun başlangıcı ve diğer sınıftaki tohumlukların kaynağı olan tohumluğu,
e) İzolasyon mesafesi: Tohumluk üretim alanlarında, birbirini tozlayıp dölleyebilecek tür, cins ve çeşitlerin üretimleri arasında bulunması gereken tozlanmayı engelleyecek minimum uzaklığı,
f) KKGM: Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünü,
g) Kontrolör: Tohumluk sertifikasyonuna ilişkin kontrolleri yapan, numune alan ve piyasa denetimlerini yaparak bu konularda belge düzenleyen Bakanlıkça tohumluk kontrolörü olarak yetkilendirilen kamu görevlilerini veya özel kişileri,
ğ) Orijinal tohumluk: Elit tohumluktan veya kendisinden elde edilen, çeşit safiyetini ve sağlığını devam ettiren, araştırma, ıslah ve deneme kuruluşlarında veya bu kuruluşların denetimi altında yetiştirilen tohumluğu,
h) Saf tohumluk: Yabancı maddeleri ayrılmış, aynı bitki çeşidine ait generatif veya vegetatif üreme kısımlarını,
ı) Sertifikalı tohumluk: Orijinal tohumluk veya kendisinden elde edilen, çeşit safiyetini ve sağlığını devam ettiren tohumluğu,
i) Sertifikasyon kuruluşu: Bakanlık tarafından sertifikasyon ile yetkilendirilen kuruluşları,
j) Tarla kontrol raporu: Tarla kontrolleri neticesinde kontrolör tarafından düzenlenen raporu,
k) Tedarikçi: Tohumluk üreticilerinden temin edilen tohumlukları yeniden işleyen veya pazarlayan kişi veya kuruluşları,
l) Tohumluk kademesi: Herhangi bir sınıfta tohumluğun yıl olarak üretilme süresini,
m) Tohumluk numunesi: Tohumluk partisini temsilen partinin niteliklerinin tespiti ve sonucunda tohumluğa sertifika veya rapor verilebilmesi için tohumluk cinsine has laboratuvar analiz ve testlerine tabi tutulacak birim ağırlıktaki tohumluğu,
n) Tohumluk partisi: Tohumluk kontrol ve sertifikasyon sisteminde, bir numunenin alınmasına esas olan, bir sertifika veya raporun temsil ettiği, tohumluğun cinsine göre tespit edilmiş azami tohumluk miktarı,
o) Tohumluk standardı: Tohumluğun fiziksel ve biyolojik niteliklerini belirleyen kalite ölçülerini,
ö) Tohumluk yetiştiricisi: Sözleşmeli olarak tohumluk üreticileri adına üretim yapan gerçek veya tüzel kişileri,
p) Tohumluk üreticisi: Tohumlukları üreten ve/veya tohumluk yetiştiricilerine sözleşmeli olarak ürettiren ve/veya ithal eden, işleyen, satışa hazırlayan ve dağıtan gerçek veya tüzel kişileri,
r) TTSM: Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğünü,
s) Üretim sezonu: 1 Temmuzdan başlayarak bir sonraki yılın 30 Haziranına kadar olan dönemi
ifade eder
İKİNCİ BÖLÜM : Sertifikasyon ve Pazarlama Esasları
Genel şartlar
Madde 4 - (1) Sertifikasyon sistemine ve pazarlamaya ait genel hükümler aşağıda yer almaktadır
a) Sertifikasyon sistemi dâhilinde üretimi yapılacak olan tohumlukların kayıt altında olması şartı aranır
b) Tohumluklar, Bakanlık tarafından yetki verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından üretilir ve pazarlanır
c) Elit ve Orijinal tohumluk üretimleri ıslahçı, çeşit sahibi veya bunların yetki verdiği araştırma kuruluşları tarafından yapılır
ç) Tohumlukların üretildikleri üretim sezonu içinde sertifikalandırılmaları esastır Aynı üretim sezonu içinde pazarlanamayan tohumluklar için ticarete arz olunmadan önce çimlenme analizlerinin yapılması gerekir
d) Tohumluk üretimlerinde izlenebilirlik numune alma öncesinde beyanname numarası ile, numune alma sonrasında parti numarası ile sağlanır Beyanname numarası ve parti numaraları tür veya çeşit değişse bile tekrarlanmaz Beyanname numarası ile tarla kontrol raporu numarası, üretici kuruluş kod numarası/sıra numarası şeklinde verilir
Beyanname verilmesi
Madde 5 - (1) Tohumlukların sertifikalandırılabilmesi için, tohumluk üreticileri tarafından tohumluk beyannamesi verilmesi gerekir
(2) Tohumluk beyannameleri düzenlenmesi ve kabul edilmesi aşağıdaki yöntemle yapılır;
a) Patates tohumluk üretiminde Ek-1'de yer alan patates tohumluk beyannamesi doldurulur,
b) Her çeşide ait tohumluk parseli için ayrı tohumluk beyannamesi düzenlenir,
c) Tohumluk beyannameleri üç nüsha düzenlenir,
ç) Beyannameler dikim tarihinden itibaren otuz gün içinde başvuru kuruluşuna verilir,
d) Başvuru sırasında patates tohumluk beyannamesine aşağıdaki belgeler eklenir;
1) Dikilen tohumluğa ait sertifikanın aslı veya sertifikanın aslının bulunduğu resmi kuruluştan onaylı sureti,
2) Çeşide ait özellik belgeleri,
3) Tohumluk üretim alanının iç karantina kapsamında belirlenen hastalıklar yönünden ari olduğuna dair toprak analiz raporu,
4) Üretim tarlalarını gösteren krokiler,
e) Kabul edilerek onaylanan beyannamelerin birinci nüshası, tohumluk beyannamesini kabul eden başvuru kuruluşunda saklanır İkinci nüsha tarla kontrollerinde kullanılması için kontrolörlere verilir Üçüncü nüsha "SERTİFİKALANDIRMADA KULLANILAMAZ" kaşesi vurularak üreticiye verilir
Tarla kontrolleri esasları
Madde 6 - (1) Tarla kontrolleri aşağıdaki esaslara göre yapılır;
a) Tarla kontrolü, Bakanlıkça yetkilendirilen kontrolörler tarafından yapılır Tarla kontrolünün tamamlanmasından sonra kontrolör, beyanname bilgileri ve tarla kontrol standartlarını göz önünde bulundurarak, tarla kontrol raporunu üç nüsha halinde düzenler
b) Raporlarda silinti veya kazıntı yapılmaz Değişiklik zorunlu ise yanlışlığın üzeri çizilerek doğrusu yazıldıktan sonra kontrolör tarafından paraflanır
c) Tarla kontrol raporunun birinci nüshası sertifikasyon kuruluşuna gönderilmek üzere, ikinci nüshası ise itiraz halinde kullanılmak üzere başvuru kuruluşunda muhafaza edilir Üçüncü nüsha "SERTİFİKALANDIRMADA KULLANILAMAZ" kaşesi vurularak üreticiye verilir
ç)Tarla kontrollerine göre tohumluğun hangi sınıf veya kademeye girdiği işaretlenir Hiçbir sınıfa giremediği veya sınıf kaybettiği durumda bunun hangi sebeplerden ileri geldiği, kontrolör tarafından tarla kontrol raporuna işlenir
d) Tarla kontrolünde tohumluğun aranılan sınıfa girmesini engelleyen sebepler varsa ve teknik olarak bu engellerin yetiştirici tarafından giderilebilmesi mümkünse, yetiştiriciye Ek-2'de yer alan tarla kontrolü ihbarnamesi verilir İhbarnamede belirtilen zamanda kontrolör tarafından yeniden tarla kontrolü yapılır
Tarla kontrol standartları
Madde 7 - (1) Tarla kontrol standartları aşağıda yer almaktadır
a) Tohumluklara ait sınıf ve döl kademeleri; elit ve orijinal tohumluk üretimlerinde bir yıl, sertifikalı tohumluk üretimlerinde ise iki yıldır
b) Tarla kontrolleri aşağıdaki dönemlerde yapılır;
1) Boğaz doldurma döneminde (bitkiler 15-20 cm olduğu zaman),
2) % 50 Çiçeklenme devresinde
c) Hasat döneminde patates siğili (Synchytrium endobioticum) hastalığı ile ilgili üçüncü kontrol yapılır
ç) Ön bitki şartı olarak, elit ve orijinal sınıfta üretilecek tohumluklar için beş yıl, sertifikalı sınıfta üretilecek tohumluklar için üç yıl aynı tarlaya patates dikilmemiş olması gerekir
d) Tohumluk üretim alanlarında izolasyon mesafesi 2 metredir
e) Tarla kontrolünde esas alınacak birim 100 adet bitkidir Birim saha üzerinden yapılacak bu kontrollerde tekrarlama sayısı tarla büyüklüğüne göre aşağıdaki şekilde belirlenmiştir
1) 0-5 dekar 5,
2) 5-10 dekar 10,
3) 10 dekar ve yukarısında 15,
birim saha üzerinde tekrarlanır
f) Tarla kontrolünde sayımı yapılacak hususlar aşağıda belirtilmiştir
1) Diğer çeşitler,
2) Hastalıklı bitkiler,
3) Nematodlu bitkiler
g) Tarla kontrollerinden dikkat edilecek tarla standartları Ek-3'de yer alan Tablo 1'de belirtilmiştir
Depo kontrolleri ve ambar standartları
Madde 8 - (1) Tohumluklar, sertifikalandırılmak amacıyla partiler halinde depolarda muhafaza edilir Tohumluk partileri, kontrolör tarafından ambar standartlarında yer alan hastalıklar yönünden kontrol edilerek Ek-4'de yer alan depo kontrol raporu düzenlenir
(2) Ambar standartları yönünden yapılacak incelemelerde her partiden en az 200 yumru kontrol edilir Ambar standartları Ek-3'de yer alan Tablo 2'de belirtilmiştir
Ambalajlama ve etiketleme
Madde 9 - (1) Tohumluklar resmi olarak belirlenen şartlara uygun şekilde ambalajlanarak ve etiketlenerek satışa arz edilir Ambalajlama ve etiketleme aşağıdaki esaslara göre yapılır;
a) Ambalajlama ve etiketlemede aranacak şartlar Ek-5'de belirtilmiştir
b) Etiketler, TTSM veya Bakanlık tarafından yetki verilen kuruluştan tarla kontrol raporu sonuçlarına göre temin edilir
c) Patates tohumluklarında parti büyüklüğü elit ve orijinal sınıfta 25 ton, sertifikalı sınıfta 50 tondur Azami parti büyüklüğü % 5'ten fazla aşılmayacaktır
ç) Azami ambalaj ağırlığı 50 kg'dır
Tohumluk partilerin işaretlenmesi
Madde 10 - (1) Tohumluk partileri TR00KKKKNNNN biçiminde numaralandırılır numaralandırmada;
a) TR: Ülke kodunu,
b) 00: Tohumluğun üretildiği ilin plaka numarasını,
c) KKKK : TTSM tarafından verilen üretici kod numarasını,
ç) NNNN : Tohumluğun parti sıra numarasını
ifade eder
Sertifikalandırma
Madde 11 - (1) Sertifikalandırma aşağıdaki esaslara göre yapılır;
a) Tohumlukların sertifikasyon işlemleri, sertifikasyon kuruluşları tarafından yapılır
b) Başvuru kuruluşu, sertifika düzenlenmesi amacıyla çeşitlere ait beyanname, depo kontrol raporu ve tarla kontrol raporunun asıllarını sertifikasyon kuruluşuna gönderir Depo kontrolleri sonucunda standartları tutmayan tohumluk partileri için düzenlenen depo kontrol raporu sertifikasyon kuruluşuna gönderilmez
c) Sertifikasyon kuruluşu, ambar ve tarla standartlarına uygun olan başvuruların gerekli kontrollerini yaparak elit, orijinal veya sertifikalı tohumluk sertifikasını düzenler
ç) Tohumluk sertifikaları ve raporlar, KKGM tarafından belirlenen formata uygun olarak sertifikasyon kuruluşları tarafından düzenlenir
d) Tohumluk sertifikaları ve raporlar üç nüsha olarak düzenlenir Sertifikanın veya raporun birinci nüshası üretici veya yetiştiriciye verilir, ikinci nüsha sertifikasyon kuruluşunda muhafaza edilir, üçüncü nüsha ise numuneyi gönderen başvuru kuruluşuna gönderilir
Pazarlama ve dış ticaret ile ilgili esaslar
Madde 12 - (1) Patates tohumluklarının pazarlanması ile ilgili esaslar aşağıda belirlenmiştir;
a) Yönetmelik kapsamında sertifikasyon kurallarına uygun olarak incelenip elit, orijinal veya sertifikalı tohumluk olarak sertifikalandırılan patateslerin tohumluk olarak pazarlanmasına izin verilir
b) Tohumluk patateslerin kayıt altına alınması için test veya deneme, bilimsel çalışmalar ve işleme veya paketleme amacıyla hizmet sağlayıcılarına tedarik edilmesi pazarlama olarak değerlendirilmez
c) Elit, orijinal ve sertifikalı patates tohumlukları homojen partiler halinde ve mühürlenmiş kapalı ambalajlar içinde pazarlanır
ç) Filizlenme inhibitörleri ile işlem gören patates tohumluklarının pazarlanması yasaktır
d) Kayıt listesinden çıkarılan çeşitlere ait tohumlukların, bakanlığa bildirilmek kaydı ile en fazla üç yıl çoğaltım ve ticareti yapılabilir
e) Bu Yönetmelik hükümlerine göre üretilip belgelendirilen tohumluklar, 10/6/2005 tarihli ve 25841 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik esaslarına göre belgelenmesi durumunda organik tohum olarak pazarlanabilir
Pazarlanacak yumru standartları
Madde 13 - (1) Pazarlanacak tohumluklara ait yumrular aşağıdaki standartları karşılar;
a) 25 x 25 mm'lik kare gözden geçecek kadar küçük veya 65 x 65 mm'lik kare gözden geçemeyecek kadar büyük yumrular tohumluk olarak pazarlanmaz
b) Bir partideki yumruların büyüklüğü arasındaki değişkenlik 25 mm'yi aşmayacak şekilde olacaktır
c) Bir tohumluk partisi, belirtilen asgari büyüklükten daha küçük olan yumrulardan ağırlık olarak %3'ten fazlasını veya belirtilen azami büyüklükten daha iri olan yumrulardan ağırlık olarak %3'ten fazlasını içermeyecektir
Kontrol denemeleri
Madde 14 - (1) Üretilen patates tohumluklarında aşağıdaki esaslara göre kontrol denemeleri yapılır;
a) Sertifikalı sınıftaki tohumluk partilerinden son kontrol, orijinal sınıftaki tohumluk partilerinde ise ön ve son kontrol denemeleri TTSM tarafından yapılır
b) Bu denemelerde, tohumluk partilerini temsil eden örneklerin çeşit safiyeti yönünden belirlenen standartlara uygunluğu test edilir
c) Ön ve son kontrol denemelerinde çeşit safiyeti yönünden standartlara uygun olmayan parsellere ait tohumluk üretim alanları sertifikasyon kuruluşları tarafından denetlenir
ç) Bir dekarlık alandan on adet yumru alınarak laboratuvar koşullarında elde edilen fidelerden hastalık kontrollerine bakılır
(2) Ön kontrol denemelerinde ardı ardına üç yıl çeşit safiyeti yönünden standartlara uygun olmadığı tespit edilen çeşitlerin kaydı, TTSM tarafından hazırlanan rapora istinaden, Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliğinde belirtilen Tarla Bitkileri Tescil Komitesi tarafından iptal edilebilir
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Çeşitli ve Son Hükümler
İdari yaptırımlar
Madde 15 - (1) Tohumlukların üretim ve pazarlanmasında, 5553 sayılı Tohumculuk Kanununa aykırı hareket edenler hakkında, aynı Kanunun 12 nci maddesi hükümleri uygulanır
Ücretler
Madde 16 - (1) Bu Yönetmelik kapsamında yapılan tarla kontrolü, depo kontrolü, belgelendirme ve etiket hizmetleri ücrete tabidir Bu ücretler Bakanlık tarafından yeniden değerleme oranında arttırılarak her yıl ocak ayında belirlenerek yayımlanır Ücretler, 28/12/2006 tarihli ve 26390 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre, hizmeti veren kuruluşun döner sermaye işletmesi hesabına peşin olarak yatırılır
İstisnalar
Madde 17 - (1) Bilimsel amaçlı çalışmalarda, araştırma ve geliştirme çalışmalarında ve genetik çeşitliliğin korunmasına yönelik çalışmalarda kullanılan tohumluklar ile üreticinin kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla ürettiği tohumluklarda sertifikalandırma şartı aranmaz
Düzenleme yetkisi
Madde 18 - (1) Bakanlık bu Yönetmeliğin uygulamasını sağlamak üzere her türlü düzenlemeyi yapmaya yetkilidir
Yürürlük
Madde 19 - (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer
Yürütme
Madde 20 - (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür
Kaynak: mevzuatadaletgovtr