Türkiye'nin Coğrafi Bölgelerinin Özellikleri

Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri ve Özellikleri



BÖLGE ÖZELLİKLERİ

• Bir bölgenin belirlenmesinde iki temel unsur göz önüne alınır:
• Bölgenin fiziki özellikleri;
• Bölgenin, beşeri ve ekonomik özellikleri
• Bir bölgenin fiziki özellikleri arasında, o bölgenin coğrafi konumu, yüzey şekilleri, iklim ve bitki örtüsü bulunur
• Bir bölgenin beşeri ve ekonomik özellikleri arasında, o bölgenin nüfus, yerleşme ve ekonomik faaliyetleri bulunur
• Bölgenin yüzey şekilleri olan dağların yükseklikleri, sıralanışı, düzlüklerin oranı ve akarsuların etkisi bir coğrafi bölgeyi belirlemede çok önemli bir rol oynar
• Bir bölgenin belirlenmesinde iklim de önemli bir rol oynar İklim, nüfusun dağılışını da etkiler
• Bölgenin ekonomik faaliyetleri de önemlidir

MARMARA BÖLGESİ

• Marmara Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
• Marmara Denizi’nin çevresinde yer alan ve denizin etkisinin ulaştığı yörelerin benzer özellikler göstermesi;
• Yüksekliği az olan ova ve yaylaların geniş yer tutması;
• Karadeniz iklimi ile Akdeniz iklimi arasında geçiş özelliği göstermesi;
• Bölgenin ve ülkemizin sanayisi en gelişmiş illerinin bu bölgede yer alması;
• Bölgede sanayi, ticaret ve ulaşım olanaklarının çok gelişmiş olması;
• Marmara Bölgesi’nin bir başka özelliği de çok sayıda göl barındırıyor olmasıdır

EGE BÖLGESİ

• Ege Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
• Ege Denizi’nin çevresinde yer alan ve denizin etkisinin ulaştığı yörelerin benzer özellikler göstermesi;
• Dağların kıyıya dik olarak uzanması;
• Bu dağların arasında çöküntü ovalarının yer alması;
• Ilıman Akdeniz ikliminin iç kesimlere kadar sokulabilmesi;
• Kıyıların çok girintili çıkıntılı olması;
• En önemli ihracat limanlarından biri olan İzmir’in bu bölgede bulunması;
• Nüfusun kıyı kesiminde yoğunlaşması

AKDENİZ BÖLGESİ

• Akdeniz Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
• Batı ve Orta Toros Dağları’nın kıyıya paralel uzanması ve bir set gibi kıyının hemen ardında yükselmesi;
• Dağların hemen yükselmesi nedeniyle kıyı ovalarının genellikle dar olması (Çukurova hariç);
• Bütün bölgede tipik Akdeniz ikliminin görülmesi;
• Bütün bölgede tipik Akdeniz bitki örtüsünün görülmesi;
• Kıyıların çok girintili çıkıntılı olmaması;
• Türkiye’nin en büyük ovası olan Çukurova’nın bu bölgede bulunması;
• Nüfusun kıyı kesiminde ve tarım-sanayinin geliştiği kent merkezlerinde yoğunlaşması

İÇ ANADOLU BÖLGESİ

• İç Anadolu Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
• Bölgenin neredeyse tamamının ova ve yaylalar tarafından kaplanması;
• Bu ova ve yaylaların dağlarla çevrili olması;
• Bölgenin en büyük gölü olan Tuz Gölü’nün bulunması;
• Bütün bölgede tahıl üretiminin yaygın olması;
• Bütün bölgede tipik kara ikliminin görülmesi;
• Başkent Ankara’nın bu bölgede yer alması;
• Kızılırmak’ın bütün bölgeyi bir yay gibi kıvrılarak dolaşması;
• Bölgede, Tuz Gölü dışında fazla göl bulunmaması

KARADENİZ BÖLGESİ

• Karadeniz Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
• Kuzey Anadolu Dağları’nın kıyıya paralel uzanması;
• Kıyının hemen ardından yükselen dağlar nedeniyle geniş ova ve yaylaların bulunmaması;
• Karadeniz kıyılarının girintili çıkıntılı olmaması;
• Bütün bölgede yağışlı Karadeniz ikliminin görülmesi;
• Bütün bölgede gür ormanların bulunması;
• Bölgede çay ve fındık gibi yalnızca bu yöreye özgü bitkilerin yetişebilmesi;
• Nüfusun kıyıyı takip eden otoyol boyunca yoğunlaşması;
• Bölgede balıkçılığın yaygın olarak yapılması

DOĞU ANADOLU BÖLGESİ

• Doğu Anadolu Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
• Bölgenin ortalama yüksekliğinin fazla olması;
• Bölgenin deniz etkisinden uzak olması;
• Bölgenin çok dağlık olması Türkiye’nin en çok volkanik dağlarının ve en yüksek zirvelerin bu bölgede olması;
• Bu dağlar arasında yüksek ova ve yaylaların yer alması;
• Bütün bölgede kara ikliminin hakim olması;
• Bölgede nüfusun az ve yerleşmenin seyrek olması;
• Bölgede en önemli ekonomik faaliyetin hayvancılık olması; sanayi ve turizmin gelişmemiş olması;
• Bölgede bulunan çok sayıda baraj sayesinde enerji üretiminin yoğun olması

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ

• Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
• Buharlaşmanın çok olması nedeniyle, bölgenin çok sıcak ve kurak olması;
• Güneydoğu Toroslar’ın güneyinde ova ve yaylaların geniş bir alan kaplaması;
• Bölgenin orta kesiminde, sönmüş bir volkan olan Karacadağ’ın; doğu kesiminde ise Mardin Dağları’nın yer alması
• Batı kesiminde Akdeniz ikliminin görülmesi;
• Bölgenin hakim bitki örtüsünün bozkır olması;
• Bölgede nüfusun az ve yerleşmenin seyrek olması;
• Bölgede en önemli ekonomik faaliyetin hayvancılık ile sınırlı olması