Şensi - Çin

Şensi Nüfusu - Şensi Coğrafyası - Şensi Hakkında - Şensi Yüzölçümü

Şensi, (Basitleştirilmiş Çince: 陕西; Geleneksel Çince: 陝西; pinyin: Shǎnxī; Wade–Giles: Shan-hsi), Çin Halk Cumhuriyeti'nde yönetim bölgesi Huang Nehrinin (Sarı Nehir) batısında, İç Moğolistan'ın güneyinde yer alır Yönetim merkezi Xi'an'dır (Şi'an)

Tarih


Şensi'nin kuzey kesimi, Çin'in en eski yerleşim bölgelerindendir Mezolitik kalıntıların bulunduğu bu bölge, Çin Seddi'nin Ordos Çölüne kadar olan bölümünü de içine alır MÖ 221'den Tang Hanedanına (618-907) değin Şensi, ülkedeki ulaşım ağının odağı durumundaki zengin ve yoğun nüfuslu bir bölgeydi; bu dönemde siyasi önemi de büyüktü Ama refahının temeli olan sulama sistemi giderek bozuldu; aşınım ve ormanların yok olmasıyla toprağın verimliliği azaldı Sonraki bin yıl boyunca Şensi, Çin'in en yoksul ve geri kalmış bölgesi durumuna geldi 1279'da başlayan Moğol egemenliği altında bugünkü yönetsel sınırlarına kavuştu


19 yüzyıl boyunca ve 20 yüzyılın ilk yarısında art arda gelen savaş, açlık ve kuraklık, bölgenin gelişimini bir kez daha durdurdu Sonunda Uluslararası Açlıkla Mücadele Örgütü'nün yardımıyla Wei Nehri vadisindeki sulama sistemi yenilendi Ardından Longhai demiryolu bölgenin içlerine ulaştı

Coğrafya


Moğolistan'dan Şıçuan'a kadar 1000 km boyunca kuzeyden güneye doğru şu engebelere rastlanır; Sarı Nehir büklümünün kösüyle örtülü platolar (yaklaşık 900 m); eyaletin beyni olan, Sarı Nehir'in kolu Wei'nin çökmüş ovası; güneyde Yangzi Ciang'ın kolu Han Şuei'nin vadisini çevreden koparan Çin Ling Sıradağları (3000 m), Çin Ling Sıradağları bir kenara bırakılırsa iklim sert (oc: -8 °C) ve çoraktır (450 mm'den az yağmur): bu özellikler tarımdaki verimi rastlantılara bırakırken aşındırma etkisi çok kalın lös tabakalarını kemirir Orman kalkanları ve dikilen ağaçlar toprağın tutulmasına ve kuzeybatıda Ordos'tan gelen kumların istilasının durmasına yardımcı olur

Nüfus


Yerel bir Mandarin lehçesi konuşan Şensi halkının tamamına yakını Han Çinlisidir Nüfus Wei ve Han Shui vadilerinde yoğunlaşmıştır Güney ve kuzeybatıda Müslüman azınlıklar yaşar Başlıca kentler Xi'an, Baoji, Xianyang, Tongchuan ve Hanzhong'dur

Ekonomi


Fosil yakıt ve yüksek teknoloji Şensi'nin en büyük iki endüstrisidir Kömür, doğalgaz ve ham petrol üretiminde tüm Çin eyaletleri arasında 3 sıradadır Batı Çin'in önde gelen üniversiteleri ve araştırma kurumlarını barındıran Şensi, ticari havacılık sanayindede önemli bir konuma sahiptir


Güneyde pirinç, mısır, kış buğdayı, çay, Çin odun yağı ve turunçgiller yetiştirilir Yoğun tarım yapılan Wei Vadisinin başlıca ürünleri pirinç, yüksek nitelikli kış buğdayı, tütün, pamuk, darı, arpa, mısır, kocadarı, kenevir ve susamdır Kuzeyde geniş kömür yatakları bulunmakla birlikte, az sayıda modern madencilik işletmesi vardır Kömür dışında altın, manganez ve başka madenler de çıkarılır


Xi'an'ın dışında sanayi gelişmemiştir; pamuklu dokuma ve elektrik donanımı üretilen kentte makine ve kimya sanayileri de kurulmuştur

Ulaşım


Tarihöncesinden beri ana doğu-batı yolunun bir bölümünü oluşturan Wei Vadisinden, Kuzey Çin Ovasından Gansu'ya ve batıdaki bozkırlara giden karayolları geçer Xi'an'da bu yollar, güney ve güneydoğuya, kuzeydeki Ordos bölgesine, kuzeydoğuda Fen Nehri vadisi ile Şensi'ye gidenlerle kesişir Şensi'nin kuzey kesimine ulaşım kısıtlıdır