Geri Git   ForumSinsi - 2006 Yılından Beri > Eğitim - Öğretim - Dersler - Genel Bilgiler > Eğitim & Öğretim > Tarih / Coğrafya

Yeni Konu Gönder Yanıtla
 
Konu Araçları
fidanlıkta, repikaj

Fidanlıkta Repikaj

Eski 07-26-2012   #1
Prof. Dr. Sinsi
Varsayılan

Fidanlıkta Repikaj



Repikaj Nedir - Fidanlık Bölgede Repikaj - Yetrli Işık Sağlanması Nedir

FİDANLIKTA REPİKAJ*

Ekim yastıklarında sıkışık olarak gelişen fidanlar, yeterli ışık alımına ve bir birleriyle rekabeti dolayısıyla, iyi gelişmiş bir kök sistemi ve gövdeye sahip ola mazlar Uzun ve zayıf bir gövde ile gelişmemiş bir kök sistemi sonucu dikimde

* Aldhous, JR 1972: Nursery Practice, Forestry Commission Bulletin No 43, London -Allan, S 1989: Sus Bitkileri Üretim Tekniği Çukurova Ü Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No 104 Adana -Cireli, 1 1966: Türki ye'nin Ağaçlandırılmasında fidanlık problemleri Türkiye Orman Mühendisliği 1 Teknik Kongresi (Eroz yon Sel Kontrol ve Ağaçlandırma) Cilt 2 Vural Matbaası, Ankara -Davla, R K 1984: Roots; Studies ques-tion sonıe common beliefs American Nurseryman, Vol 160, No 9 -Engstrom, HE and Stoeckeler 1941: Nursery Practice forTrees and Shrubs, US Dept of Agriculture, Forest Service Mise Publ No 434, USA -Kains, MG and Mc Questen 1945: Propagation of Plants Orange Judd Publishing Company Inc New-york -Krussmann, G 1964: Die Baumschule Paul Parey, Hamburg, Mason, WL 1994 Production of bare-root seedlings and trunsplants s 84-103 Ed Aldhous, JR ve Mason, WL Forest Nursery Practice (GB Forestry Commission BuHetin No 111), London -Mason, WL 1994: Production on undercut stock, s 112-121 Ed Aldhous, JR and Mason, WL Forest Nursery Practice (GB Forestry Commission Bulletin No 111), London -Orman Genel Müdürlüğü, 1986: Fidanlık Çalışmaları, Fidanlık ve Tohum işleri Dairesi Ya yını, Ankara -Rupf, H, Schönhar, S and Zeyher, M 1961: Der Forstpflanzgarten BLV Verlagsgesellschaft, München -Stoeckeler, JH and Jones GW 1957-Forest Nursery Practice in the Lake States Agriculture Handbook No 110, US Dept of Agriculture, Forest Service -Struve DK and their Friends 1984: Auxin treatments increasp the survival of transplants, American Nurseryman Vol 150, No 10 -Terzioğlu, N 1966: Orman Fidanlıklarının çalışına tekniği Türkiye Orman Mühendisliği 1 Teknik Kongresi (Erozyon, Sel Kontrolü ve Ağaçlandırma) Cilt 2 Vural Matbaası, Ankara


başarıları çok zayıf kalır Zengin yan ve saçak köklü ve iyi gelişmiş bir gövde sağ lamak için geniş aralıklarla yetiştirilmeleri gerekir îşte fıdeciklerin ekim yastık larında muayyen süreler kaldıktan sonra bu maksatla daha geniş aralıklarla başka bir yere dikilmesi işlemine Repikaj (şaşırtma) diyoruz

Repikaj kasalara veya saksılara da yapılabilmekle beraber, fidanlıklarda ge nellikle açık alanda yastıklara veya doğrudan tarlalara yapılabilir Biz burada il kini kapalı mekan işletmeciliğinde repikajla ilgili kısma bırakmak üzere fidanlık ta açık olanda yapılan repikajı ele alacağız

Repıkaj masraflı bir işlem dir Bu maksadı sağlayabilmek için repikajın yerine diğer bazı metodlar da uygulanabilmekte dir Bunlar:

1) Seyreltme: Ekim yastık larında bazı fidanları keserek ve

ya çıkararak, diğerlerini seyrelt me şeklidir Bu suretle kalan fi

danlara daha geniş bir yetişme alanı sağlanmış olur Fakat bu iş

lem repikajın sağladıklarını te min edemez Zira bidayette deri

ne giden kök sonradan istenilen saçak kök gelişmesini yapamaz

Kök kesimi: Kökü saçak kök yapmaya teşvik etmek üze re, ikinci veya üçüncü yıl ilkbaharında kökler, 10-15 cm alttan geçirilen traktöre bağlı bir bıçak veya çok küçük fidanlıklarda mayii olarak batırılan bir bel kürekle kesilir (Resim: 57a) Bu metod köklerin sınırsız bir şekilde yayılmasını engelliyerek da ha yüksek bir kök oranı ve nis-beten daha iyi bir kök sistemi sağlar (Resim 57b) Burada kesimin tekrarı ve zamanı türlere gö-re değişir Gerektiğinde fidanlarda yan kesme de uygulanarak yan kök teşekkülü aşın olan türlerde bu mahzur da önlenebilir Kök kesimi birçok türlerde yeterli bir saçak kök teşekkülüne yol açmakta ve çok ucuz olmakla beraber, gerçek repika-jın fonksiyonunu, tam olarak sağlayamaz

Hatta bazı memleketlerde kök kesme repikaj görmüş fidanlarda da uygulana rak repikajdan daha zengin bir kök sistemi elde edilebilmektedir Bunun için bir çok Çam türlerinde 1 yıl ekim yastığında kalan fidanlar 2 yıl repikaja alınır ve o vejetasyon dönemini repikaj yastığında geçirdikten sonra 3 yıl başlangıcında sonbahar veya ilkbaharda kök kesimine tabi tutulurlar Böylece 3 yılı tamamla yan hem repikaj ve hem de kök kesimine tabi tutulmuş, gövde ve kök sistemi ba kımından çok iyi ve dengeli fidanlar elde edilmiş olur

13121 Repikaj Yaşı, Yastıkta Kalış Süreleri ve Kullanılan Aralıklar

Fidanlar esas itibariyle 1 veya 2 nadiren de 3 yaşında repikaja tabi tutulur

Kaide olarak bütün Çamlar, Sedir, Servi, Mazı ve yapraklılar 1 yaşında, Gök-nar ve Ladinler 2, veya bazı durumlarda 3 yaşında repikaja alınırlar Ancak repi kaj yaşı türler yanında büyük ölçüde yetişme ortamı etkilerine de bağlıdır

Repikaj yastığında fidanların kalış süresi genellikle 1 veya 2 nadiren de 3-4 yıldır Bu süre türe ve yetişme ortamının etkilerine göre değişen büyüme hızları na ve boylu fidan elde etme arzusuna göre değişir Çamlarda bu süre genellikle 1 nihayet 2 yıldır Daha boylu fidanlar elde etmek için iki üç kere de repikaj yap mak mümkündür Çınar, Dişbudak, Ihlamur vs türlerde bilhassa yol ağaçlan ye tiştirmelerinde bu duruma çok başvurulur

Repikajda kullanılan aralıklar:

Repikajda fidanlara verilecek aralıklar onların gelişme ve şekillenmelerinde büyük ölçüde etkili olur Repikaj aralıkları çok sık alınırsa fidanların dallan bir birine girerek kusurlu fidanlar oluşmasına zemin hazırlanır Bu durum birim sa hadan üretimi arttırırsa da fidanlann satış değerini çok düşürür Bu itibarla daha geniş aralıklar, daha iyi görünümlü ve pazarlama gücü yüksek fidanlar verir Di kim sıralan kuzey-güney yönünde uzatılırsa fidanlann alt dallan da güneş ışmla-nndan azami şekilde faydalanır

Arazide dikim desenlerinin iyi seçimi alandan en iyi ve en ekonomik şekilde faydalanmak için de gereklidir

Bu konuda çeşitli dikim desenleri uygulanır Kare dikimi, dikdörtgen dikimi, diagonal dikim, eşkenar üçgen dikimleri en çok kullanılan şekillerdir

Kare dikimleri büyük fidan üretimi, daimi yeşillerin ve topraklı fidanlann ye tiştirilmesine uygundur Her fidana eşit bir büyüme yeri düşer Diyagonal şekilde, aradaki küçük kaplara daha önce alınarak kalanlara daha geniş aralıklar sağlana bilir

Dikdörtgen sistemi yani dikdörtgenlerin köşelerine yapılan dikimde, sıralar üzerinde aralıklar az, sıralar arasında daha fazla alınarak makineli kültür bakımı na imkan sağlanabilir

Diğer bir durum da, uzun süre parselde kalacak fidanlar geniş aralıklarla di kildiklerinde alanı daha ekonomik kullanmak üzere aralanna daha kısa rötasyon-lu gölge türleri fidanlan dikilmesidir Ancak her iki türün yetiştirme farklılıkları nın büyük olması halinde bakım sistemlerindeki farklılıklar da bazı problemler yaratabilir

Kaplı fidanlarda eşkenar üçgen-altıgen düzenleme de yerden daha fazla fay dalanmayı sağlar Nitekim kare dikimlerinde fidanlar kendilerine tahsis edilen parselin % 785 alanından faydalanırken, üçgen dikiminde yani kaplı fidanların üçgenin köşelerine dikimlerinin yapılması halinde yerin % 908'inden faydalan mak mümkün olmaktadır24 Gerçekte üçgen dikiminde her fidana altıgen bir ye tişme alanı düşer Altıgen ise daireye en yaklaşan şekil olması dolayısıyla, saha dan en yüksek verim alınabilecek ve en etkin şekilde sahayı kullanıma imkan ve recek bir dikim şekli olarak ortaya çıkmaktadır

Tabiatiyle arazinin ucuz olduğu yerlerde daha gelişmiş fidanlar elde etmek üzere, bakım giderleri artsa da daha geniş aralıkların kullanılması isabetli olur

Bu konuda pazar amaçlan da göz önünde tutulur Eğer pazar amacı küçük fi dan veya boylu piramidal fidan yetiştirmeyi hedefliyorsa aralıklar daha sık yapı labilir Peyzaj materyali olarak daha geniş tepeli fidanlar öngörülüyorsa bu du rumda da daha geniş aralıklara gidilmelidir

Aralıkların saptanmasında; dikim, bakım ve sökümde kullanılan ekipman ve makinalann çalışma aralıkları da önemli bir faktör olarak dikkate alınmalıdır Ör neğin sıralar üzerinde fidanlar daha sık yetiştirildiği gibi sıralar ikişer ikişer bir birine yakın alınırsa, makineyle ot alma, çapa ve söküm işlemlerini oldukça kolaylaştıran bir düzen kurulmuş olur

Fidanların repikaj parselinde kalış süresine göre de aralıklar değişir 1 ve 2 yaşındaki ibrelilerde normal olarak 10 15 - 20 cm

İve 2 yaşındaki yapraklılarda normal olarak 20 x 25 cm aralık ve mesafe ve rilir Ladinde 2+3 yani 5 yaşında fidan yetiştirmede 20 x 10 cm, bazı durumlar da da 2+2 yani 4 yaşında 2 yıl repikaj görmüş fidanlarda da 20 x 7,5 cm aralık ve mesafe son yıllarda bazı Avrupa memleketlerinde verimli ve seri repikajlı fidan üretimine yol açabilmektedir

13122 Repikaj Zamanı

Repikaj müsait yetişme ortamlarında sonbaharda (bilhassa yapraklılarda) ya pılabilmekle beraber genel olarak ilkbaharda fidanlar sürmeden yapılır

En müsait repikaj peryodunun belirlenmesinde, köklerin rezerv besin ele mentlerini (glusidler)'i en fazla depoladıkları ve sarfa hazır oldukları zaman diliininin esas alınması önem taşır Böylece yeni kök oluşumu (kök rejenerasyon po tansiyeli) en yüksek bir peryod yakalanmış olur Bu konuda çeşitli türler üzerin de yapılan çok sayıdaki araştırmalar, köklerin karbonhidrat içeriği ve kök rejene rasyon potansiyeli bakımından gösterdikleri mevsimsel periyoditelerinin büyük paralellik gösterdiğini ortaya koymuştur

24 Ürgenç, S 1986: Ağaçlandırma Tekniği tÜ Orman Fakültesi Yayım 3314/375

Genel olarak kök rejenerasyon potansiyeli sonbahar başından, tomurcukların patladığı ilkbahar başına kadar olan peryodta yüksektir Özellikle bu peryodun son diliminde yani tomurcukların patlamasından hemen önce (Şubat-Mart) bu po tansiyel maximum bir düzeydedir Bu nedenle bu devredeki repikajın başarı şan sı en yüksektir Tomurcukların patlaması ve sürgün gelişmesinin başlamasından sonra yapılacak repikajda ise başarı şansı çok düşük olur Zira sürgün büyüme dö neminde, sürgünlerden köklere doğru glusid transferinin tamamen durduğu bildi rilmektedir2^

Repikaja tabi tutula cak fidanlar, ekim yastık larından, çok küçük fi danlıklarda çatal beller ve daha büyük fidanlıklarda sökme pulluklarıyla sö külür Seleksiyona tabi tutulur ve kökler 15-20 cm'den budanır Kökleri su veya daha iyisi toprak + gübre + humuslu bula maca batırmak isabetli olur Sökülen fidan fazla sayıda ise repikaja kadar + 2 ila + 5°C'de soğuk hava deposuna nakledilir Bu fidanlar soğuk hava deposunda türlere göre değişmekle beraber ortalama 1,5-2 ay kadar saklanabilir Polietilen torbalarda saklanmaları halinde bu süre çok daha uzatılabilir Repikaj için ekim yastıkların dan sökülen fidanlar kısa zamanda örneğin 8-10 günde repikaja tabi tutulabilecek ise doğrudan gömüye alınırlar Bu suretle sürmeleri de geciktirilmiş olur Yaprak lıların ise sökümü sonbaharda yapılabilir ve uzun bir süre gömüde bekletilebilirler Repikaj yapılacak fidanların nakil ve çeşitli işlemler esnasında köklerini ku-rutmamaya büyük önem vermelidir Bunun için kökler rutubetli yosun, kum veya ıslak çuvalla örtülmeli, budama,tasnif ve repikaj sırasında bütün bu işlemler göl ge ve rüzgarsız bir siper altında yapılmalıdır

13123 Repikaj Tekniği

Başlıca repikaj metodlan:

1) Çukur repikaj ı,

2) Hendek repikajı,

3) Tüplü fidan repikajı olarak belirtilebilir

Çukur repikajı: Önce ip veya zincirler yardımıyla toprakta yapılan izlerle fi danların repikaj mesafe ve aralıklarına göre repikaj yerleri işaretlenir ve buralar da plantuvarla açılan deliklere dikim yapılır (Resim: 5 Yalnız deliklere fidan köklerini sokarken kıvrılma veya katlanmalar olmamasına büyük önem verilme lidir

Hendek repikajı: Yine hazırlanan parsel veya tarlalarda iplerle yapılan izler boyunca repikaj beli veya makine yardımıyla şaşırtma hendeği açılır Bu hende ğe şaşırtma lataları içinde getirilen fidanların kökleri yerleştirilir ve hendekteki kökler el veya traktöre bağlı bir ekipmanla sıkıştırılır Sonra lata açılarak veya çe kilerek yastıktan alınır (Resim: 59)

Farklı bir repikaj yöntemi de (Resim: 60)'da görülen "Nissula Metodu" ânx Bu konuda daha sonra bilgi verilecektir

Tüplü fidan repikajı ve Polietilen torbalarda repikaj: 1 veya 2 yaşındaki ekim fidanları ruboroitten yapılmış tüplere şaşırtılır Bunun için özel bir kalıp kullanı lır (Resim: 61) Kalıba önce yarıya kadar gübreli toprak konur Sonra fidan kök boğuma kalıptaki kertiğe gelecek şekilde fidan oturtulur Müteakiben üzerine tek rar gübreli toprak konur ve daha önce kasanın altına yerleştirilen ruboroaite sarı larak çivilenir Tüpler yanyana dizilerek veya gömülerek bir vejetasyon süresi da ha fidanlıkta bekletilir Bu suretle 1/1 veya 2/1 şeklinde elde edilen Karaçam, Fıs-tıkçamı, Sedir ve Sarıçam fidanları kurak mıntıkalarda başarı ile kullanılmaktadır Dikim ruboröit kısmı yırtılarak topraklı olarak yapılır

Bu maksatla turba, saksılar da kullanılmaktadır Ruboröit yerine birçok fi danlıklarda polietilen torbaların kullanımı da söz konusudur

Ağaç türleri arasında Okaliptüs türleri nin repikajı biraz farklı bir özellik taşır Bun larda ekim genellikle kasalara yapılır Repi-kaj da yastık, saksı veya özel kutularda, ekimden 1,5-2 ay sonra yapılır Bidayette si pere ihtiyaç vardır Kutu veya saksılarda ye tiştirilen fidanlar repikajdan 8-9 ay sonra top raklı olarak dikime hazırdır

Repikaj büyük fidanlıklarda makine ile yapılmaktadır (Resim: 62) Bu repikaj maki neleri daha ziyade hendek repikaj esasına da yanır

Alıntı Yaparak Cevapla
 
Üye olmanıza kesinlikle gerek yok !

Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.

Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.

IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.

« Önceki Konu   |   Sonraki Konu »


forumsinsi.com
Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.
ForumSinsi.com hakkında yapılacak tüm şikayetlerde ilgili adresimizle iletişime geçilmesi halinde kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde gereken işlemler yapılacaktır. İletişime geçmek için buraya tıklayınız.