Biberiye Nedir - Biberiye Yetiştiriciliği

Biberiye Yetiştiriciliği


BİBERİYE


TAKIM: Tubiflorales

FAMİLYA: Lamiaceae

CİNS: Rosmarinus

Rosmarinus Officinalis L

MAHALLİ ADLARI:

Kuşdili, Hasaban, Lacivert Gül, Itırların Prensi


BİTKİ HAKKINDA

GENEL BİLGİ VE ÜLKEMİZDEKİ YAYILIŞI:

Dünyanın birçok yerinde kültürü yapılmaktadır Başta Türkiye olmak üzere özellikle Akdeniz'e kıyısı olan ülkelerde 1500-1700 m yüksekliklere kadar yetişme ortamı bulmuştur Çok sayıda varyete ve forma sahiptir Akdeniz havzası başta olmak üzere ılıman ve sıcak iklim bölgelerinde kültüre alınmıştır Akdeniz ülkelerinde yabani olarak yetişir Yayıldığı ülkeler Portekiz, Yugoslavya, Fransa, İspanya, Tunus, Fas, Cezayir ve İtalya'dır

Ülkemizin batı ve güney kıyılarında yabani olarak yetişir Park ve bahçelerde yetiştirilir Baharat vb Amaçlarla kültürü yapılamaz Baharat olarak da fazla kullanılmaz Uçucu yağ üretimi yok denecek kadar azdır Bunun yanında, birçok ülkede doğal yetişen biberiye toplanmakta ve değerlendirilmektedir Ancak istatistiği tutulmamaktadır Bu nedenle rakamla ekonomik önemi belirtilememektedir


BİTKİSEL ÖZELLİKLERİ:

Çalımsı karakterli bir bitkidir Sapı lifsi yapıda, ince, narin, çok dallı ve diktir Genç dalları dört köşelidir Yaprakları karşılıklı, sapsız ve kulakçıksızdır Yaprakları çam yapraklarına benzer Yaprak ayası uzunca, oldukça etli, üst tarafı tüysüz, koyu renkli; alt tarafı ise çok tüylü ve beyazımtrak yeşil renklidir Yaprak kenarları alt tarafa doğru kıvrık olup kışın yapraklarını dökmez Yaprakları dil şeklinde, 2-3 cm uzunlukta, 2-4 mm genişliktedir Yaprak ayası derimsi, dar, şeritsi veya mızraksıdır Yaprak ucu küttür Taban kısmı çok kısa sap şeklinde daralmıştır

Çiçekleri, dalların ucunda ve yaprak koltuklarında küçük topluluklar halindedir Bütün sene çiçeklidir Ve çiçekleri bir eksen üzerinde salkım şeklindedir Çanak yaprakları tüp şeklinde, iki dudaklı ve çok tüylüdür Taç yaprakları da tüp şeklinde ve iki dudaklıdır Çiçekleri mavimsi beyaz, mor ve eflatun renklidir Üst dudakta iki dar lop, alt dudakta üç dar lop bulunur Alt dudağın orta lobu diğerlerinden daha büyük ve çukurdur Stamerler iki tanedir Flament, korolla tüpünden daha uzun, kıvrık, mor renklidir ve tabanında küçük bir diş yapısında çıkıntısı vardır Dişi organ iki karperli, stilusu uzun ve kıvrık, stigması iki parçalıdır Çiçeklerinde nektarium bulunur Meyvesi esmer, küçük fındıksı yapıdadır Yapraklarında %8 tanen, %1-2 uçucu yağ ve acı madde bulunur



FAYDALANMA YÖNLERİ:

En ucuz baharatlardandır Mutfakta et, sebze, omlet,çorba, sos ve salatalar da, hemen hemen her türlü gıdada sevilerek tüketilir Gıda sanayinde baharat ve yan ürünleri başta olmak üzere, alkolsüz içecek, çeşni ürünü ve etlerde, ayrıca şekerleme, dondurma ve fırın ürünlerinde kullanılır Gıda sanayinin kullanımının dışında, son zamanlarda sentetikler kadar etkili biberiye antioksidanları üretilmekte ve değerlendirilmektedir Ayrıca parfümeri, kozmetik ve eczacılıkta kullanılır Özellikle spazm çözücü, romatizma, gargara, tavman, burkulmalara karşı fiziksiyon, idrar söktürücü, tenter, ateş düşürücü, astım ve birçok hastalığa karşı faydalıdır


YETİŞTİRİLMESİ:

İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ:

Yetiştiği yerler yazları kurak, kışları yağışlı geçen bölgelerdir 1500-1700 m yüksekliğe kadar yayılmasında iklim değişikliklerine dayanıklı olması ve serin iklim koşullarında da rahatlıkla üretilebilmesi etkendir

Toprak isteği yönünden fazla seçici bir bitki değildir


EKİM-DİKİM:

Kendisi doğal olarak yetişmekte olan bir bitkidir Tohumlarını saçarak koloniler oluşturmaktadır Tohumları ekilerek kolay üretilebildiği gibi, çok koku yayan biberiye bitkileri vejetatif olarak çelik alma yoluyla da üretilebilir Bahçelerde,tarlalarda ve kısmen gölgelik yerlerde rahatlıkla yetiştirilir


BAKIM:

Kendisi ürediği için bakımı hakkında yeterli bilgimiz yoktur Fakat, bakımında fazla zorluk çekilmeyeceği anlaşılmaktadır


HASAT-TOPLAMA:

Biberiye, akdeniz kıyılarında işlenmemiş bölgelerde bütün yıl çiçek açan bir bitkidir Bu bitkinin bütün yıl çiçek açan dalları toplanır, demet yapılır ve gölgede kurutulur Böylece her zaman kullanılır


VERİM:

Doğadan toplandığı için dekara verimini söylemek isabetli olmaz Ancak sık ekilmiş bir biberiye kolonisinden bir kişi filizleri kırarak günde 400-700 kg yaş drog toplayabilir 5-7 kg yaş drogtan ise 1kg kuru drog elde edilir


MUHAZAFA -PAZARLAMA:

Elde edilen yaş filizli, çiçekli droglar gölgede kurutulurlar Kutularda tarla ve çuvallarda saklanır, pazarlanır Satın alınırken iyi saklanmış olmasına, kokusunun azalıp azalmamasına, böçek ilacı yapılmamış olmasına dikkat edilmelidir