Brokoli Yetiştiriciliği

brokoli üretimi - brokoli nasıl yetiştirilir - brokolinin özellikleri - brokolinin ekonomik değeriBrokkoli yeşil renkli olgunlaşmamış çiçek taslakları ile kalın ve etli çiçek sapları yenilen bir sebze türü olup, lahana, karnabahar, brüksel lahanası, alabaş, şalgam ile aynı familyada yer alır Brokkoli karnabahara oldukça benzemektedir Karnabaharla arasındaki esas farklılık; her iki sebzede de yenen kısım olan olgunlaşmamış çiçek taslaklarının karnabaharda genellikle beyaz olmasına karşılık brokkolide grimsi veya mavimsi yeşil renktedir


Ayrıca karnabahar-dan farklı olarak brokkolide kalın etli çiçek sapları da yeme değerine sahiptir Brokkolide dallanma çok sayıda olup, çiçeklenme bu dalların ucunda meydana gelir Brokkolide başlar korunmasız olarak açıkta gelişir Brokkoliyi karnabahardan ayıran diğer bir özellik de, ortadaki esas başın kaldırılması ile ikinci derecede çiçek taslaklarının hemen oluşması olayıdır İlk taçlanmadan sonra büyümenin devam etmesiyle, alttaki yaprak koltuklarında küçük taçlar meydana gelir Brokkolinin gövdesi 50-90 cm uzunluğunda olup, boğum araları lahana ve karnabahardan daha uzundur Bitki oluşumu sırasında ortada 100-400 g ağırlığında bir baş meydana gelir Bu başın kesilmesi ile yaprak koltuklarından çıkan sürgünler hızla gelişerek üzerinde yeşil çiçek tomurcukları bulunan etli sürgünler meydana gelir Ancak bu başlar ortadaki ana baştan daha küçük olup 10-50 g ağırlığındadır Brokkloide karnabahara benzer olarak, yetiştirilen çeşitler erkenci, orta ve geççi çeşitler olarak sınıflandırılmakla birlikte, bu gruplar arasında kesin bir ayrım yapılama-maktadır Yetişme süreleri çeşitlerin erkencilik durumlarına göre değişmekle birlikte dikimden hasada kadar geçen gün sayısı, 45-130 gündür Çeşit seçiminde çeşidin olgunluk dönemi ve bölge yetiştirme koşulları önemlidir


YETİŞTİRME İSTEKLERİ


Brokkoli serin iklim sebzesi olup, karnabahara göre iklim ve toprak istekleri bakımından daha az seçicidir Brokkolinin yetiştirilmesi için en uygun hava sıcaklığı 15-170C olup, en fazla 240C 'ye kadar dayanır Brokkolinin yeşil sürgünlerinin kalitesinin korunması açısından yaz aylarındaki kurak ve sıcak havalar uygun değildir Sıcak havalarda sürgünlerdeki çiçek taslakları normal gelişme göstermez, gevşek yapılı olur ve hasattan birkaç saat sonra sürgünlerde pörsüme görülür çiçek tomurcuklarının gelişmesini engeller ve gevşek yapılı olmalarına neden olur Bu nedenle yaz aylarında sıcaklık 200C' nin üstünde olan yerlerde brokkoli yetiştiriciliği uygun değildir


TOPRAK İSTEKLERİ ve GÜBRELEME


Brokkoli için en uygun topraklar iyi derene edilmiş kumludan, killi-tınlıya kadar değişen, su tutma kapasitesi yüksek topraklardır Yetiştiriciliğin yapıldığı topraklarda iyi drenaj yapılmalıdır Bu durum özellikle kış döneminde yetiştirilen bitkiler için daha fazla önem kazanmaktadır Brokkolinin gübrelen-mesi lahana ile benzerlik gösterir Ancak gübre ihtiyaçları çeşitlere, toprak yapısına, topraktaki organik madde içeriğine ve bölgelere göre değişiklik gösterir Bu nedenle yetiştiricilikten önce toprak analiz yaptırılmalı ve yapılan tavsiyelere göre gübrelenmelidir Gübrelemenin iyi yapılmadığı topraklarda içi boş sürgünler oluşur Fosforlu ve potasyumlu gübrelerin tamamı ile azotlu gübrenin üçte biri dikim sırasında verilmelidir Azotlu gübrenin kalan miktarı ise yetişme süresine bağlı olarak dikimden belli bir süre sonra ve ana başlar hasat edildikten sonra olmak üzere iki dönemde verilmelidir


YETİŞTİRİCİLİĞİ


Brokkoli yetiştirilecek topraklarda münavebeye dikkat etmek ve en az 3 yıl boyunca aynı tarlada lahanagillerden bir sebzenin o toprakta yetiştirilmemiş olmasına dikkat etmek gerekir Toprak yüzeyinin altında oluşan sıkıştırılmış sert tabakanın derin sürüm yapılarak, 2-3 yılda bir kırılması gerekir Brokkoli yetiştirilecek topraklara mümkünse sonbaharda 2-3 ton ahır gübresi verilerek derin sürüm yapılır ve ilkbahara kadar tezekli bir şekilde bırakılır İlkbaharda yağmur ve karlarla dağılan tezekler daha yüzlek bir sürüm yapılarak dağıtılır Bu sürümden önce fosforlu gübre pulluk altına verilmelidir Brokkolinin üretimi tohum ile olmaktadır Yastık veya viyollerde yetiştirilen fideler tohum ekiminden ilkbahar ürünü için 6-8 hafta, sonbahar üretimi için 4-5 hafta sonra dikim büyüklüğüne gelirler Fide ile yetiştiricilik yapıldığında bir dönüm için gerekli tohum miktarı 20-30 g iken, tarlaya doğrudan ekim yapıldığında bu miktar 85-140 g'ma çıkmaktadır Bitkilere verilecek dikim aralıkları, 75-100 cm ve sıra üzeri 50-75 cm'dir Erkenci çeşitler geççi çeşitlerden daha küçük bitkiler meydana getirdiklerinden daha sık aralıklarla dikilmelidir


HASAT


Brokkolide hasat, çiçek tomurcukları açmadan önce yapılmalıdır Şayet tomurcukları açmaya ve sarı çiçek petalleri görülmeye başlarsa başlar aşırı olgunlaşmış ve pazar kalitesini kaybetmiş demektir Ortadaki ana başın kesilmesi ile birlikte yan taraftaki sürgünler büyümeye devam ederek daha küçük başlar oluştururlar Hasat 2-3 günde bir olmak üzere bir vegetasyon döneminde 4-6 kez yapılır



alıntı