Tbmm'nin Açılması

TBMM ne zaman açılmıştır - 1921 anayasası - itilaf devletlerinin isyanları - TBMMnin açılış döneminde azınlıkların isyanı(23 Nisan 1920)


Açılma nedeni: Mebuslar Meclisinin kapanması Önemi ve özellikleri:

Meclis hükümeti sistemi vardır Yani meclis başkanı hükümetin de başkanıdır Olağanüstü yetkilere sahip bir ihtilal meclisidirKurucu meclis özelliği taşır

Kuvvetler birliğine dayanır (Yasama - yürütme - yargı tek elden yapılır)

TBMM üstünde kuvvet yoktur denerek İstanbul Hükümeti yok sayılmıştır

Böylece yeni Türk Devleti kesin olarak kuruldu

Yorum: TBMM ile cumhuriyete ilk adım atıldı

1921 ANAYASASI (20 Ocak 1921)

Kurucu Meclis özelliği taşır

Kuvvetler birliğine dayanır (yasama, yürütme, yargı) Lâik bir anayasa değildir (Resmi din, islam-dır maddesiyle) Temel hak ve özgürlükler yoktur

Sonuç: istanbul Hükûmeti'nin tepkisi sert oldu Mustafa Kemal ve arkadaşları idama mahkûm edilirken, Kuvay-i Millîyeciler vatan haini ilân edildiler


TBMM'ne karşı ayaklanmalar: İngilizlerin, İstanbul Hükûmeti'nin kışkırtmaları, azınlıkların çalışmaları, Kuvay-i Millîye'nin düzensiz hareketleri isyan nedenlerindendir

1 İstanbul Hükümeti'nin Çıkardığı İsyanlar:

a Kuvay-ı İnzibatiye İsyanı: Padişah'ın özel askerleri tarafından, Balıkesir bölgesinde çıkmıştırAli Fuat Paşa tarafından bastırılmıştır

b Anzavur isyanı: İsyan Adapazarı civarında çıkmış olup, Çerkeş Ethem tarafından bastırılmıştır


2 İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri'nin

Ortaklaşa Çıkardığı İsyanlar:


Adapazarı, Hendek, Bolu, Düzce, Yozgat, Afyon, Konya, Bozkır, Dozkırı gibi yerlerde çıkarılmıştır

a Kaçgiri isyanı b Milli Aşireti İsyanı c Şeyh Eşref İsyanı gibi isyanlarla


3 Önce Kuvay-ı Milliye Yanlısı Olup Ardından İsyan Edenler:

a Çerkeş Ethem İsyanı: Düzenli ordunun başına geçmeyi hedefliyordu Olmayınca düzenli orduya katılması istenince isyan etmiştir Halbuki daha önce Anzavur Ayaklanmasını bastırmıştı

b Demirci Mehmet Efe İsyanı: Düzenmi orduya katılması istenince isyan etmiştir Halbuki daha önce Anzavur Ayaklanmasını bastırmıştıDaha önce Ege'nin savunması için uğraşmıştı


4 Azınlıkların Çıkardığı İsyanlar:

a Rumların çıkardığı isyanlar: Karadeniz'de Rum devletini tekrar kurmak için ve Ege'yi Yunan Devleti'ne katmak için

b Ermeniler'in çıkardığı İsyanlar: Doğuda bağımsız Ermeni Devleti kurmak için


TBMM'nin Ayaklanmalara Karşı Aldığı Tedbirler:

*İstiklâl Mahkemelerini kurdu

Hiyanet-i Vataniye Kanunu çıkarıldı Ankara müftüsünden İstanbul Hükümeti'nin çıkardığı fetvaya karşı fetva çıkarılarak İstanbul'la haberleşme kesildi


Sonucunda;

Ayaklanmalarla uğraşırken düşmanın ilerleyişi hızlandı

Ayaklanmaları bastırınca TBMM Anadolu'ya hâkim ve tek güç hâline geldi Düzenli ordunun kurulması hızlanmıştırKurtuluş Savaşı'nın kazanılması gecikmiştir


alıntı