Şili Arokaryası

Şili Arokaryası Hakkında - Şili Arokaryası Özellikleri - Şili Arokaryası Dağılımı

Şili arokaryası (Araucaria araucana), arokaryagiller (Araucariaceae) familyasından bir ağaç türü


Bugünkü arokarya ağacının akrabası olan bulunmuş fosiller 50 milyon yaşındadır Dolayısıyla dünyanın en eski ağaç familyalarından birinin üyesidir Şili arokaryası Avrupa'da, biyolog ve tıp adamı Archibal Menzies sayesinde ilk kez 1795 yılında tanındı Halk arasında daha çok, ingilizce bir tabir olan Monkey puzzle tree (Maymun çıkmazı ağacı) olarak anılır Bu isim, 1800 yıllarında bir İngilizin "bu ağaç, çıkmaya çalışan maymun için bulmaca gibi karışık" yorumundan kaynaklanmıştır Alternatif olarak bölgenin yerlileri olan Mapucheler, kendi dillerinde Pehuen ismini kabul etmişlerdir




Görünüm


Şili arokaryaları, yumurta şeklinden koni şekline kadar çeşitli formlarda taç oluştururlar Bütün kolları gevşektir Yaklaşık 100 yıl sonra aşağıdaki dallarını atar ve gövde alttan görülür vaziyete gelir Yaşlı ağaçların sadece en üst kısmında dalları kalır Bu durumda gövde düz ve silindir formundadır Gövdenin bu düzgünlüğü ve uzunluğu yüzünden kereste olarak faydalanmak amacıyla kesilir Bu kesimler artık Şili'de tehdit boyutlarındadır Günümüzde ender bir ağaçtürü olarak kırmızı listede bulunan arokaryanın uluslararası ticareti yasaktır


Koyu gri kabuğu, ağacı lavlardan ve volkanik patlamaların getirdiği zararlardan korur Ayrıca, derinlere inen çok sayıda kök oluşturur


Arokarya, çok fazla sert ve pul görünümlü yapraklarla bezelidir Yapraklar 3-4 cm uzunlukta ve genişlikte üçgen şeklindedir, keskindir ve uç noktalarında sivri kahverengi dikenle sona ererler Yaprak kenarları sarıya çalar Yapraklar dallarda spiral oluşturacak şekilde dağılır


Şili arokaryası çok yavaş büyür Yıllık büyüme ender olarak 30 cmden fazla olur Çok ileri yaşlara kadar yaşarlar, 1300 hatta 2000 yıllık örneklere bile rastlanmıştır Ancak kereste olarak genelde 500 yıllık yaşlı ağaçlar kullanılmıştır


Dağılım


Arokarya ağacının anavatanı And Dağları'nın Şili ve Arjantin'deki kesimleridir Yüksekliği 50 myi bulur Avrupa kıtasında ise kuzeybatı kesimlerinin ılıman çevrelerinde bulunur ve bunların yüksekliği de 30 myi bulabilr Bununla birlikte İngiltere ve Avrupa'nın diğer ılıman bölgelerinde arokaryalar egzotik görünümlerinden ötürü park ve bahçelere dikilerek yetiştirilir Dünyanın diğer iklimi uygun bölgelerinde de durum aynıdır