Genel Anestezi |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Genel AnesteziGenel Anestezi [/b] Yazan: Dr alper mumcu Tarih:Genel anestezi ya da halk arasında yaygın ama yanlışkullanılışı ile narkoz pekçok insanda korku ve endişe yaratan bir kavramdır Ameliyatın yarattığı stress bir yanagenel anestezi alacak olmak ve buna bağlı olarak "ya uyurda uyanamazsam endişesi" sadece sezaryen ile doğum yapacak olan anne adaylarını değil ameliyat planlanan tüm insanları rahatsız eder Anetezi genel tanım olarak ağrının ortadan kaldırılması anlamına gelir İki tür anestezi vardır: Genel anestezi vebölgesel anestezi Bölgesel anestezi ufak bir dikiş atılmasıiçin sadece o bölgeyi uyuşturan lokal anestezi ya da belirli bir vücut bölgesindeki ağrı hissini ortadan kaldıran epidural ve spinal anestezi şeklinde uygulanabilir Dünya üzerinde tüm ameliyatlar için en sık uygulanan anestezi türü genel anestezidir Ancak sezaryen açısındanbaktığımızda Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere gelişmiş ülkelerin çoğunda en sık tercih edilen anestezi şekli epidural ve spinal anestezidir Epidural anestezinin ülkemizde yaygın şekilde kullanılmamasının nedeni konu ile ilgilenen anesteziyolog sayısınn fazla olmaması, bu anestezi şeklini uygulamak için özel eğitim ve tecrübe gerekmesi ve cerrahlar ile anesteziyologların yerleşmiş alışkanlıklarıdır Ancakbilimsel açıdıan bakıldığında acil olmayan sezaryenlerde genel anestezi en son tercih edilmesi gereken yöntem olmalıdır ![]() Genel anestezi nedir? Genel anestezi çok basit tanımıyla dışarıdan verilen ilaçlar yardımıyla bilinç durumunun ortadan kaldırılmasıdır Tek bir tür genel anestezi yoktur![]() Uygulanacak olan cerrahi girişimin türüne ve süresine göre değişik aşamalarda genel anestezi uygulanabilir Ancak tümuygulamalarda ortak olan nokta hastanın bilincinin kapalı olması ve uyku halinde bulunmasıdır Genel anestezi nesıl uygulanır? Genel anestezi yaygın inanışın aksine ağız ve burundan solutulan gazlar ile uygulanmaz Bu tür yöntemlerolsa da günümüzde uygulanan modern anestezi tekniklerinde damardan verilen ilaçlar ile hasta uyutulur ve tüm ameliyat boyunca anestezi cihazı ve anestezi uzmanı ile teknisyenlerinin kontrolü altında sürdürülür Anesteziye başlamadan önce damar yolu açılıp sıvı verilmeye başlanır Bu sırada göğüsüzerine yerleştirilen transducerler yardımı ile sürekli olarak kalp elektrosu içekilir ve monitörde izlenir Diğerkola tansiyon aleti bağlanırken parmak ucuna kandaki oksijen miktarını ölçen bir cihaz takılır Daha sonra anestezi uzmanı ve teknisyeni gerekli hazırlıklarını yaparlar, ağız ve burnunu kapatan bir maske yardımı ile hastaya %100'lük oksijen solutulur ve takiben serum setinden merkezi sinir sistemini bloke eden anestezik ilacı enjekte ederler Bu aşamada hasta birkaç saniye içindeuyku durumuna geçer Anestezi indüksiyonu adı verilen bu aşamadan sonra genel anestesinin belki de en önemli aşaması olan hastanın ağızından soluk borusuna tüp yerleştirilmesidir ![]() Endotrakeal tüp adı verilen bu gereç kısa bir hortuma benzer ![]() Entübasyon adı verilen bu işlem de tamamlandıktan sonra hastanın solunumu tamamen anestezi uzmanının kontrolü altına geçer Anestezi cihazı tarafından tüm ameliyat boyuncahastaya oksijen ve bunun yanısıra anesteziyi sağlayan gazlar solutulur Hastaya daha sonra ameliyatın seyrine göre salgı azaltıcı, kas gevşetici, mide asidi giderici gibi pekçok değişik ilaçlar damar yolu ile verilir Bu ilaçlarhastanın tüm bilinç ve refleks fonksiyonlarını ortadan kadırır Ameliyatın seyri sırasında kas gevşetici ilaçlarhasta tarafından yıkıldığında eğer gerek olursa yeniden verilebilir Ameliyat sona erdiğinde anestezik gazların verilmesi kesilir ve kas gevşetici ilaçların etkisini ortadan kaldıran ilaçlar enjekte edilir Kısa sürede hastanın refleksleri dönerve kendi kendine solumaya başlar Bu aşamada endotrekeal tüpçıkartılır Hastanın bilincinin açıldığı,reflekslerinin döndüğü, ağrılı uyaranlar ve sorulara cevap verdiği görüldükten sonra ayılma odasına alınır ve burada tamamen kendine gelene kadar izlendikten sonra odasına gönderilir Tüm anestezi süresi boyunca hastanın kalp atım hızı, elektrosu, tansiyonu, kandaki oksijen ve karbondioksit miktarı, solunum sayısı ve hacmi gibi yaşamsal belirtiler sürekli olarak izlenir ve gerekli müdahalalerde bulunulur Genel anesteszinin avantajları Sezaryende genel anestezinin epidural anesteziye karşı en önemli üstünlüğü çok kısa zaman içinde uygulanabilmesidir epidural anestezide nir ön hazırlıkgereklidir İdeal bir uygulamada ani tansiyon düşüklüğünüengellemek için epidural kateter takılmadan önce yaklaşık 1 litre sıvı verilerek damar yatağı doldurulur Genel anestezide ise böyle bir gereklilik yoktur Öte yandan yine genelanestezide tansiyon kontrolü daha rahat ve kolay sağlanabilmektedir Bir başka avantajı da solunumkontrolünün daha kolay olmasıdır Ancak bu avantajlar çokciddi öneme sahip değildir ve genel anesteziyi epidurale daha üstün hale getirmez Genel anestezi sezaryen operasyonlarındaancak acil bir durum varsa ilk tercih edilecek anestezi şekli olmalıdır ![]() Acil durumların yanısıra anne adayında epidural anestezi yapılmasına engel tıbbi bir durum varsa da genel anestezi tercih edilir Bu durumlar arasında kanama ve pıhtılaşmabozuklukları, nörolojik problem varlığı ve epidural kateterin uygulanacağı bölgede enfeksiyon olması sayılabilir Genel anestezinin dezavantajları Sezaryen sırasında genel anestezinin en önemli dezavantajı ise annenin bilinci kapalı olduğu için doğuma katılamamasıdır Bir başka dezavantajı da ameliyat sonrasıağrı kontrolünün daha zor olması nedeni ile daha fazla ağrı hissedilebilmesidir Ameliyat sonrası ağrıyı gidermekiçin hasta kontrollü ağrı pompası takılması son derece etkili bir uygulamadır Hasta ağrı hissettiği anda serumunabağlı bir cihazın düğmesine basarak ağrı kesici almakta ve bu sayede ameliyat sonrası dönemi son derece konforlu olarak geçirmektedir Bu teknolojik cihazlar son derece güvenli oluphasta ne kadar çok düğmeye basarsa bassın ayarlandığı maksimum dozadan fazlasını vermemektedir Genel anestezi bazı riskleri de bereberinde taşır Burisklerden önemlisi aspirasyondur Aspirasyon mide içeriğininsolunum yolları ve akciğerlere kaçmasıdır Genel anestezisırasında tüm kaslar ve refleksler durduğu için mide içeriği gırtlağa kadar gelip buradan solunum yollarına kaçabilir Asidik yapıdaki mide sıvısı solunum yolları veakciğerler için oldukça zararlıdır Böyle bir durumdakimyasal pnömoni gelişerek hayatı tehtid eden durumlara neden olabilir Yine mide içinde bulunan cisimler solunum yollarındatıkanıklığa neden olabilir Bu risk nedeni ile genel anestezialmadan önce en az 6 saat öncesinden yeme-içmeyi kesmeniz gereklidir Genel anestezide karşılaşılaşılabilecek bir başka sorun da entübasyonun zor olmasıdır Kişinin çene yapısı vebenzeri faktörler tüpün yerleştirilmesini ve hastanın ameliyat sırasında solunumunun kontrol edilmesini zorlaştırabilir Tüm bu riskler son derece düşüktür ve anestezi uzmanlarının tecribesi ve ellerindeki ilaçlar ile kolaylıkla üstesinden gelinebilir Anne adaylarını ürküten bir başka nokta da kendileri genel anestezi aldıklarında bebeklerinin de bundan etkileneceği korkusudur Eski tip anestezi ilaçlarınınplasentadan bebeğe geçerek depresyon ve uyku haline neden olabileceği bilinmektedir Bu nedenle genel anestezi ileyapılan sezaryenlerde eskiden tüm hazırlıklar anne adayı daha uyutulmadan önce yapılmaktaydı Anne adayı ameliyatmasasına yatırıldıktan sonra sondası takılıp antiseptik solüsyonlar ile boyanır, steril örtüler ile örtülür ve daha sonra uyutularak ameliyata başlanırdı Ancak buuygulamada da ameliyata başlamadan önce anestezi uzmanının entübasyonu tamamlaması gerekir ki bu da yaklaşık 1-2 dakika almaktadır Günümüzün modern ilaçlarının ise bebeğegeçme riski son derece azdır ve hazırlıkların önceden yapılması gerekli değildir Kendi uygulamalarımızda anne adayı uyuduktan sonra sonda takılıp boyanmakta ve gereksiz yere ağrı duyması ve fazladan strese girmesi engellenmektedir Tüm işlemler anne adayıuyuduktan sonra yapıldığı için bu hazrılıkların neden olduğu rahatsızlıklar yaşanmamakta ve anne konforundan ödün verilmemektedir Sonuç olarak genel anestezi sezaryen operasyonlarında sadece acil durumlar ve epidural uygulanmasına engel tıbbi bir durum varlığında tercih edilmelidir Ülkemizde ise maalesefsezaryenlerin buyuk bir kısmı hem pekçok özel hem de devlet hastanesinde genel anestezi ile yapılmaktadır [/b] Kaynak: Dr Alper Mumcu |
|
Genel Anestezi |
|
|
#2 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Genel AnesteziGenel Anestezi [/b] Yazan: Dr alper mumcu Tarih:Genel anestezi ya da halk arasında yaygın ama yanlışkullanılışı ile narkoz pekçok insanda korku ve endişe yaratan bir kavramdır Ameliyatın yarattığı stress bir yanagenel anestezi alacak olmak ve buna bağlı olarak "ya uyurda uyanamazsam endişesi" sadece sezaryen ile doğum yapacak olan anne adaylarını değil ameliyat planlanan tüm insanları rahatsız eder Anetezi genel tanım olarak ağrının ortadan kaldırılması anlamına gelir İki tür anestezi vardır: Genel anestezi vebölgesel anestezi Bölgesel anestezi ufak bir dikiş atılmasıiçin sadece o bölgeyi uyuşturan lokal anestezi ya da belirli bir vücut bölgesindeki ağrı hissini ortadan kaldıran epidural ve spinal anestezi şeklinde uygulanabilir Dünya üzerinde tüm ameliyatlar için en sık uygulanan anestezi türü genel anestezidir Ancak sezaryen açısındanbaktığımızda Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere gelişmiş ülkelerin çoğunda en sık tercih edilen anestezi şekli epidural ve spinal anestezidir Epidural anestezinin ülkemizde yaygın şekilde kullanılmamasının nedeni konu ile ilgilenen anesteziyolog sayısınn fazla olmaması, bu anestezi şeklini uygulamak için özel eğitim ve tecrübe gerekmesi ve cerrahlar ile anesteziyologların yerleşmiş alışkanlıklarıdır Ancakbilimsel açıdıan bakıldığında acil olmayan sezaryenlerde genel anestezi en son tercih edilmesi gereken yöntem olmalıdır ![]() Genel anestezi nedir? Genel anestezi çok basit tanımıyla dışarıdan verilen ilaçlar yardımıyla bilinç durumunun ortadan kaldırılmasıdır Tek bir tür genel anestezi yoktur![]() Uygulanacak olan cerrahi girişimin türüne ve süresine göre değişik aşamalarda genel anestezi uygulanabilir Ancak tümuygulamalarda ortak olan nokta hastanın bilincinin kapalı olması ve uyku halinde bulunmasıdır Genel anestezi nesıl uygulanır? Genel anestezi yaygın inanışın aksine ağız ve burundan solutulan gazlar ile uygulanmaz Bu tür yöntemlerolsa da günümüzde uygulanan modern anestezi tekniklerinde damardan verilen ilaçlar ile hasta uyutulur ve tüm ameliyat boyunca anestezi cihazı ve anestezi uzmanı ile teknisyenlerinin kontrolü altında sürdürülür Anesteziye başlamadan önce damar yolu açılıp sıvı verilmeye başlanır Bu sırada göğüsüzerine yerleştirilen transducerler yardımı ile sürekli olarak kalp elektrosu içekilir ve monitörde izlenir Diğerkola tansiyon aleti bağlanırken parmak ucuna kandaki oksijen miktarını ölçen bir cihaz takılır Daha sonra anestezi uzmanı ve teknisyeni gerekli hazırlıklarını yaparlar, ağız ve burnunu kapatan bir maske yardımı ile hastaya %100'lük oksijen solutulur ve takiben serum setinden merkezi sinir sistemini bloke eden anestezik ilacı enjekte ederler Bu aşamada hasta birkaç saniye içindeuyku durumuna geçer Anestezi indüksiyonu adı verilen bu aşamadan sonra genel anestesinin belki de en önemli aşaması olan hastanın ağızından soluk borusuna tüp yerleştirilmesidir ![]() Endotrakeal tüp adı verilen bu gereç kısa bir hortuma benzer ![]() Entübasyon adı verilen bu işlem de tamamlandıktan sonra hastanın solunumu tamamen anestezi uzmanının kontrolü altına geçer Anestezi cihazı tarafından tüm ameliyat boyuncahastaya oksijen ve bunun yanısıra anesteziyi sağlayan gazlar solutulur Hastaya daha sonra ameliyatın seyrine göre salgı azaltıcı, kas gevşetici, mide asidi giderici gibi pekçok değişik ilaçlar damar yolu ile verilir Bu ilaçlarhastanın tüm bilinç ve refleks fonksiyonlarını ortadan kadırır Ameliyatın seyri sırasında kas gevşetici ilaçlarhasta tarafından yıkıldığında eğer gerek olursa yeniden verilebilir Ameliyat sona erdiğinde anestezik gazların verilmesi kesilir ve kas gevşetici ilaçların etkisini ortadan kaldıran ilaçlar enjekte edilir Kısa sürede hastanın refleksleri dönerve kendi kendine solumaya başlar Bu aşamada endotrekeal tüpçıkartılır Hastanın bilincinin açıldığı,reflekslerinin döndüğü, ağrılı uyaranlar ve sorulara cevap verdiği görüldükten sonra ayılma odasına alınır ve burada tamamen kendine gelene kadar izlendikten sonra odasına gönderilir Tüm anestezi süresi boyunca hastanın kalp atım hızı, elektrosu, tansiyonu, kandaki oksijen ve karbondioksit miktarı, solunum sayısı ve hacmi gibi yaşamsal belirtiler sürekli olarak izlenir ve gerekli müdahalalerde bulunulur Genel anesteszinin avantajları Sezaryende genel anestezinin epidural anesteziye karşı en önemli üstünlüğü çok kısa zaman içinde uygulanabilmesidir epidural anestezide nir ön hazırlıkgereklidir İdeal bir uygulamada ani tansiyon düşüklüğünüengellemek için epidural kateter takılmadan önce yaklaşık 1 litre sıvı verilerek damar yatağı doldurulur Genel anestezide ise böyle bir gereklilik yoktur Öte yandan yine genelanestezide tansiyon kontrolü daha rahat ve kolay sağlanabilmektedir Bir başka avantajı da solunumkontrolünün daha kolay olmasıdır Ancak bu avantajlar çokciddi öneme sahip değildir ve genel anesteziyi epidurale daha üstün hale getirmez Genel anestezi sezaryen operasyonlarındaancak acil bir durum varsa ilk tercih edilecek anestezi şekli olmalıdır ![]() Acil durumların yanısıra anne adayında epidural anestezi yapılmasına engel tıbbi bir durum varsa da genel anestezi tercih edilir Bu durumlar arasında kanama ve pıhtılaşmabozuklukları, nörolojik problem varlığı ve epidural kateterin uygulanacağı bölgede enfeksiyon olması sayılabilir Genel anestezinin dezavantajları Sezaryen sırasında genel anestezinin en önemli dezavantajı ise annenin bilinci kapalı olduğu için doğuma katılamamasıdır Bir başka dezavantajı da ameliyat sonrasıağrı kontrolünün daha zor olması nedeni ile daha fazla ağrı hissedilebilmesidir Ameliyat sonrası ağrıyı gidermekiçin hasta kontrollü ağrı pompası takılması son derece etkili bir uygulamadır Hasta ağrı hissettiği anda serumunabağlı bir cihazın düğmesine basarak ağrı kesici almakta ve bu sayede ameliyat sonrası dönemi son derece konforlu olarak geçirmektedir Bu teknolojik cihazlar son derece güvenli oluphasta ne kadar çok düğmeye basarsa bassın ayarlandığı maksimum dozadan fazlasını vermemektedir Genel anestezi bazı riskleri de bereberinde taşır Burisklerden önemlisi aspirasyondur Aspirasyon mide içeriğininsolunum yolları ve akciğerlere kaçmasıdır Genel anestezisırasında tüm kaslar ve refleksler durduğu için mide içeriği gırtlağa kadar gelip buradan solunum yollarına kaçabilir Asidik yapıdaki mide sıvısı solunum yolları veakciğerler için oldukça zararlıdır Böyle bir durumdakimyasal pnömoni gelişerek hayatı tehtid eden durumlara neden olabilir Yine mide içinde bulunan cisimler solunum yollarındatıkanıklığa neden olabilir Bu risk nedeni ile genel anestezialmadan önce en az 6 saat öncesinden yeme-içmeyi kesmeniz gereklidir Genel anestezide karşılaşılaşılabilecek bir başka sorun da entübasyonun zor olmasıdır Kişinin çene yapısı vebenzeri faktörler tüpün yerleştirilmesini ve hastanın ameliyat sırasında solunumunun kontrol edilmesini zorlaştırabilir Tüm bu riskler son derece düşüktür ve anestezi uzmanlarının tecribesi ve ellerindeki ilaçlar ile kolaylıkla üstesinden gelinebilir Anne adaylarını ürküten bir başka nokta da kendileri genel anestezi aldıklarında bebeklerinin de bundan etkileneceği korkusudur Eski tip anestezi ilaçlarınınplasentadan bebeğe geçerek depresyon ve uyku haline neden olabileceği bilinmektedir Bu nedenle genel anestezi ileyapılan sezaryenlerde eskiden tüm hazırlıklar anne adayı daha uyutulmadan önce yapılmaktaydı Anne adayı ameliyatmasasına yatırıldıktan sonra sondası takılıp antiseptik solüsyonlar ile boyanır, steril örtüler ile örtülür ve daha sonra uyutularak ameliyata başlanırdı Ancak buuygulamada da ameliyata başlamadan önce anestezi uzmanının entübasyonu tamamlaması gerekir ki bu da yaklaşık 1-2 dakika almaktadır Günümüzün modern ilaçlarının ise bebeğegeçme riski son derece azdır ve hazırlıkların önceden yapılması gerekli değildir Kendi uygulamalarımızda anne adayı uyuduktan sonra sonda takılıp boyanmakta ve gereksiz yere ağrı duyması ve fazladan strese girmesi engellenmektedir Tüm işlemler anne adayıuyuduktan sonra yapıldığı için bu hazrılıkların neden olduğu rahatsızlıklar yaşanmamakta ve anne konforundan ödün verilmemektedir Sonuç olarak genel anestezi sezaryen operasyonlarında sadece acil durumlar ve epidural uygulanmasına engel tıbbi bir durum varlığında tercih edilmelidir Ülkemizde ise maalesefsezaryenlerin buyuk bir kısmı hem pekçok özel hem de devlet hastanesinde genel anestezi ile yapılmaktadır [/b] Kaynak: Dr Alper Mumcu |
|
|
|