![]() |
Zekaya Çok Boyutlu Bakiş |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Zekaya Çok Boyutlu BakişZEKAYA ÇOK BOYUTLU BAKIŞ Zeka bireyin belli bir kültür içinde yaşantısını sürdürüp uyum yapması için gerekli olan yeteneklerin bir örüntüsüdür (Anastasi,1990) ![]() Zeka kavramlar ve algılar yardımıyla soyut ya da somut nesneler arasında, akıl yürütme (mantıklı düşünme yeteneği), plan yapma, problem çözme, soyut düşünme, karmaşık fikirleri kavrama, çabuk ve deneyimlerden öğrenme yeteneklerini içeren genel bir zihinsel kapasitedir ![]() ![]() Bu yetenek sadece kitaptan öğrenme, dar anlamda akademik bir beceri veya testten alınan yüksek puan anlamında değildir ![]() ![]() Zeka yaşamın ilk on yılında büyük bir gelişme kaydetmektedir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Zekanın iki yönü vardır ![]() ![]() Zeka dolaysız olarak gözlenemez ancak bazı açık davranışlardan yordanan bir kurultudur ![]() ![]() ![]() İlk psikologlar (20 ![]() ![]() ![]() Daha sonraki araştırmacılar akıcı zeka ve kristalize zeka olmak üzere zekanın iki çeşidi olduğunu öne sürdüler ![]() ![]() ![]() Diğer bir kısım bilim adamı ise zekanın daha çok bölümlerden oluştuğunu ileri sürmüştür ![]() ![]() ![]() 1 ![]() : Dili etkili bir biçimde kullanma, kelimelerle ve seslerle düşünme, dildeki karmaşık anlamları kavrayabilme, insanları ikna edebilme, dildeki farklı yapıları fark edebilme, yeni yapılar oluşturabilme, farklı dilsel kalıplarla ilgilenme becerisidir ![]() Sözel-dilsel zekaya sahip olan insanlar farklı kelimeleri, sesleri, ritimleri dinler ve tepkide bulunur ![]() Diğer insanların seslerini, dil üslubunu, okumasını ve yazmasını taklit edebilir ![]() Dinleyerek, okuyarak, yazarak ve konuşarak öğrenir ![]() Cümleleri dinler, yorumlar, farklı bir tarzda ifade eder ve söylediklerini hatırlar ![]() Okuduklarını anlar, özetler ve kolaylıkla hatırlar ![]() Dinleyicileri konuşmaları ile etkiler ![]() Dilbilgisi kurallarını etkili bir biçimde kullanarak yazar ![]() Kelime dağarcığı zengindir ![]() Farklı dilleri öğrenme becerisine sahiptir ![]() Etkili dinleme becerilerine sahiptir ![]() Sözel-dilsel zeka becerileri etkili okuma becerisi, kendini ifade edebilme becerisi, etkin dinleme becerisi, etkili konuşma becerisi, yazma becerisini içerir ![]() 2 ![]() ![]() Matematiksel-mantıksal zekaya sahip olan insanlar neden-sonuç ilişkilerini çok iyi kurarlar ![]() Somut cisimleri soyut sembolik ifadelere dönüştürebilirler ![]() Mantıksal problem çözümlerinde başarılıdır ![]() Hipotezler kurar ve sınar ![]() Bulmaca ve zeka oyunlarını sever ![]() Miktar tahminlerinde bulunur ![]() Grafik ya da şekiller halinde verilen bilgileri yorumlar ![]() Bilgisayar programları hazırlar ![]() Matematiksel-mantıksal zeka becerileri sınıflandırma yapabilme, tahminlerde bulunabilme, sıralama yapabilme, hipotezler oluşturabilme ve sınayabilme, neden-sonuç ilişkileri oluşturabilme, muhakeme yapabilme, eleştirel düşünme analiz-sentez yapabilme becerilerini içerir ![]() 3 ![]() ![]() Psiko-motor becerilerin gelişmesiyle başlar, el-vücut-beyin koordinasyonunun gelişimi küçük kas gelişiminin çalışmalarıyla geliştirilebilir ![]() Görsel ve mekansal zekaya sahip olan insanlar görerek ve gözleyerek öğrenir ![]() Kolaylıkla yön bulma becerisine sahiptir ![]() Grafik, harita, şekil ve modelleri yorumlayabilir ![]() Dinlediklerinden zihinsel objeler, hayaller, resimler üretir ![]() Öğrendiği bilgileri hatırlamada bu zihinsel resimleri kullanır ![]() Çizmek, resim yapmak, boyamak ve modeller oluşturmaktan zevk alır ![]() ![]() Origami ve maketler hazırlar ![]() Bir objenin farklı açılardan perspektifini anlayabilir, onu zihninde canlandırabilir ![]() Öğrendiği bilgileri somut ve görsel sunuşlara dönüştürür ![]() 4 ![]() ![]() Kinestetik-bedensel zekaya sahip olan insanlar zihin ve beden koordinasyonlarını etkili bir biçimde kullanırlar ![]() Fiziksel işlerde, görevlerde denge, zarafet, maharet ve dakiklik gösterirler ![]() Çevresini, nesneleri, eşyaları dokunarak ve hareket ederek inceler ![]() Fiziksel beceri isteyen alanlarda (dans, spor gibi) yenilikler keşfeder ve farklılıklar yaratırlar ![]() Rol yapma, atletizm, dans, dikiş-nakış gibi alanlarda yetenekleri vardır ![]() Aktif katılımla daha iyi öğrenirler ![]() Söylenenden daha çok yapılanı hatırlarlar ![]() Organizasyon yapma özellikleri gelişmiştir ![]() Bulundukları çevreye ve onu kapsayan sistemlere karşı duyarlıdırlar ve sorumlu davranırlar ![]() 5 ![]() ![]() Sosyal zekaya sahip olan insanlar yaşıtları ile ya da farklı yaş grupları ile birlikte olmaktan zevk alırlar ![]() Diğer insanların duygularına karşı duyarlıdırlar ![]() Diğer insanları konuşmalarıyla etkilerler ![]() ![]() Farklı kültürlere ve farklı yaşam tarzlarına çok meraklıdırlar ![]() Toplumsal ve politik sorunlarla ilgilenirler ![]() Güçlü bir espri yeteneğine sahiptirler ![]() Davranışlarının sonuçlarını değerlendirebilirler ![]() İnsanların her türlü davranışını kabul edicidirler ![]() Sözel ve bedensel dili etkili biçimde kullanırlar ![]() Farklı ortamlara, farklı insan topluluklarına girdiklerinde kolaylıkla uyum sağlayabilirler ![]() İnsanları organize etme yetenekleri vardır ![]() Liderlik özellikleri vardır ![]() 6 ![]() Kendimiz hakkındaki duygu ve düşünceleri şekillendirebilme, yaşamı sürdürebilme ve yaşadıklarımızdan öğrendiklerimizle, hayat felsefemizi oluşturabilme, yaşamımızı bu yönde planlama, kişisel istek ve hayaller oluşturabilme becerisidir ![]() Kişisel zekaya sahip olan insanlar yalnız kalmaktan hoşlanırlar ![]() Yaşadıkları her olay veya deneyim üzerinde çok fazla düşünürler ![]() Kendi içlerinde bir değer ve anlayış sitemi oluştururlar ![]() Her şeyde kendilerinden bir şey ararlar ![]() Kendi duygu ve düşüncelerinin farkındadırlar ![]() Kendilerini farklı tarzlarda ifade edebilirler (yazar, ressam, heykeltıraş vb ![]() ![]() Yaşam felsefelerini oluşturmaya yönelik bir arayış içindedirler ![]() Bireysel çalışmalardan zevk alırlar ![]() Yaşamlarında motivasyon kaynakları, hedefleridir ![]() Kendileri üzerinde düşünmek için çok zaman harcarlar ve sürekli bir kişisel değerlendirme süreci yaşarlar ![]() İç dünyamızın özünde bizim kendimiz ve diğer insanlar hakkındaki düşüncelerimiz, hayallerimiz, planlarımız ve hayata bakışımız yer alır ![]() 7 ![]() ![]() Müziksel zekaya sahip olan insanlar insan sesi ve çevreden gelen sesler gibi çok farklı seslere karşı duyarlıdır, dinler ve tepkide bulunur ![]() Müziği yaşamında kullanmak için fırsatlar oluşturur ![]() Seslere, nota ve ritimlere karşı özel bir ilgiye sahiptir ![]() Müziği hareketlerle birleştirerek farklı figürler ortaya çıkarabilir ![]() Enstrümanlara karşı ilgilidir ve kullanmayı kolaylıkla öğrenebilir ![]() ![]() Ritim tutar ![]() ![]() ![]() Nöro-psikolog Prof ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|