Ödem - Vücutta Sivi Birikimi

Ödem, vücutta sıvı birikmesidir ve yaygın karşılaşılan bir sorundur Genellikle ciddi bir hastalığın belirtisidir Belirtileri; göz kapaklarında, ellerde ve ayaklarda şişme olmasıdır Kişi yüzük takamaz veya ayakkabısını giyemez
Ödem Neden Olur ?
Çok sayıda hastalık ödeme yol açar


Böbrek hastalıkları

Karaciğer hastalıkları

Kalp hastalıkları

Hormonal hastalıklar

Damar tıkanmaları

Nedeni bilinmeyen (idiyopatik) ödem

Ödemi olan hastalarda yukarıdaki hastalıklar araştırılmalıdır Bu amaçla çeşitli laboratuvar incelemeleri gereklidir
Ödem Tedavisi
Ödem tedavisinde ilkemiz, neden olan hastalık ya da hastalıkların ortaya çıkarılmasıdır Bunun için bir dizi tetkikler isteriz Bu tetkiklerden elde ettiğimiz sonuçlara göre tedavi planı yapılır
Ne yapmalıyız?
*Tuzu azaltın
******, kahve, kolayı azaltın
*Bol meyve tüketin
*Spor yapın

Hamilelikte Ödem


Hamile bir kadının günlük su gereksinimi hamile olmayanlara göre daha fazladır Suyun hamilelikteki görevlerinden birisi de bebek büyürken ona gerekli desteği sağlamak ve aynı zamanda pelvik eklemleri doğuma hazırlamaktır Bebek bekleyen bir anne adayı herzaman olduğundan daha fazla su içer ve alınan bu sıvının bir kısmı vücutta tutulur Hamilelik süresince anne adayının aldığı kiloların neredeyse dörtte birinin kaynağı bu sıvı fazlasıdır
Hamile bir kadının damarlarında dolaşan kan hacmi yaklaşık %50 daha fazladır Artan kan hacmiyle birlikte damarlarda da bir miktar genişleme olduğundan fazla olan sıvının bir kısmı doku içinde hücrelerin arasında birikir Bu duruma ödem adı verilir
Şişlik olarak tanımlayabileceğimiz ödem hamile kadınların hemen hemen hepsinde belirli bir dereceye kadar görülür ve yaklaşık %75 kadında şikayet yaratacak boyutta olur Gebeliğin ikinci trimesterından itibaren görülen ödem en sık ayaklarda ve ayak bileklerinde ortaya çıkar Şişlikler özellikle günün geç saatlerinde ve uzun süre ayakta durulmuşsa daha belirgin olur Havanın sıcak olması da ödem oluşumunu hızlandıran bir faktördür Böyle bir günün sonunda ayakkabılarınızın ayağınıza dar geldiğini fark etmeniz şaşırtıcı değildir Hatta çoğu kadında hamileliğin sonları yaklaştıkça ayakkabı ölçüsü 2-3 numara büyür Bazı kadınlarda ise elerde ve el bileklerinde de şişlikler olabilir, yüzükler dar gelebilir
Şişlikler hamilelik öncesinde kilo sorunu olan ya da hamilelik süresince fazla kilo alan kadınlarda daha belirgindir Çoğul gebelik taşıyanlarda da şişlikler daha şiddetli olur
Hamilelikte görülen şişlik sadece ayaklarda ve bileklerde olduğu sürece ciddi olabilecek tıbbi bir durumun göstergesi değildir Ancak basit ağrı kesicilerle geçmeyen başağrısı, görme bozukluğu, karın ağrısı gibi yakınmalar ya da tansiyon yüksekliği, idrarda protein gibi bulgular ile bir arada olduğunda preeklempsinin erken bir belirtisi olabilir Benzer şekilde istirahat ile şişlikler inmiyor ise, preeklempsi açısından doktorunuz yüksek risk altında olduğunuzu söylemiş ise, tansiyonunuz yüksek ise mutlaka doktorunuzu aramalısınız
Şişliklerin bir diğer nedeni de diet alışkanlıklarıdır Şişliklerden çok fazla yakınan kadınlaırn önemli bir kısmının yeteri kadar protein almadıkları saptanmıştır Gerekli olan protein et ve benzeri besin maddeleri ile alınabileceği gibi gündenen az 3 porsiyon süt ya da mandıra ürünlerinin tüketilmesi de yeterli olabilir Bazen sadece protein alımını yeterli düzeye getirmekle sorunun çözüldüğü görülebilir
Beslenme ile ilgili bir başka yaklaşım da uygun tuz alımıdır Çoğu insan fazla miktarda tuzun su tutulmasına ve dolayısı ile şişliğe neden olduğunu düşünür Aslında bunun terside doğrudur Yani yetersiz tuz alımı da ödem yapabilirÖnemli olan yeteri kadar tuz tüketmek ve dengeleri oluşturmaktır
Bir diğer tedavi yaklaşımı hidroterapidir Yeni yapılan bir çalışmada suda yapılan aerobik ve hatta sadece ılık bir küvette ayakları bir süre dinlendirmenin gebe uterusu desteklediği gibi vücuttaki fazla suyun böbrekler vasıtası ile atılmasına da yardımcı olduğu ortaya konmuştur Ancak sıcak küvette oturmanın vücut sıcaklığınızı istenmeyen düzeylerde arttırabileceğini unutmamalısınız
ŞİŞLİKLERİ GİDERMEK İÇİN ÖNERİLER
Ayaklarınızı havaya kaldırın: Gün içinde fırsat bulduğunuzda ayağınızı bir sandalye ya da benzeri nesnenin üzerine koyarak bir süre havaya kaldırın Bunu her fırsatta yapmaya çalışın Otururken bacak bacak üstüne atmayın Eğer çalışıyorsanız akşamları evde mümkün olduğunca uzun oturun Ayaklarınızı sarkıtarak oturmayın
Uzanın: Mümkün olduğunca dinlenmeye çalışın ve sol yana dönüp uzanın
Sıvı alın: Sanılanın aksine şişlik durumunda su içmek şişliği arttırmaz tam tersine azaltır Önemli olan suyu kıstlamak değil onu hareket ettirmektir Günde en az 8-10 bardak su için
Yürüyüş yapın: Düzenli egzersiz ve yürüyüş yapan kadınlarda şişliklerde dahil olmak üzere hamilelikte sık görülen sorunlar daha hafif seyreder Yürüyüş bacak toplardamarlarınızın daha etkili görev yapmasını sağlarken doku aralığında biriken sıvının dağılmasını kolaylaştırır
Rahat giyinin: Aşırı sıkan her türlü kıyafetten uzak durun Lastikleri sıkı çorap ve beli sıkı pantolon giymeyin Rahat ve topuksuz ayakkabı giyin Eğer şişlikler çok rahatsız ediyor ve beraberinde ağrıya da neden oluyorsa veözellikle varisleriniz de varsa varis çorabı giymeniz yarar sağlayabilir Bu amaçla hamileler için özel üretilmiş çorapları tercih edin
Yediklerinize dikkat edin: Tuz kısıtlaması ilk planda şişlikleri azaltabilir ancak uzun dönemde bir işe yaramayabilir Uygun miktarda tuz alın Yemeklere ekstradan tuz eklemeyin bununla birlikte tuzsus gıdalara da yönelmeyin
Kontrollerinizi ihmal etmeyin: Şişlikler çoğu zaman zararsız olmasına rağmen preeklempsinin ilk belirtisi de olabilirler Eğer şişlik aniden gelişir ise veya çok aşırı ise, sadece ayaklarda değil yüzde ve elde de oluyor ise altta yatan ciddi bir durum olabilir
Beyin Ödemi
Beyin ödemi su ve sodyum içeriğinde artma nedeniyle
beyin hacmindeki artış olarak tanımlanabilir İyi
sınırlandığında ve ilimli olduğunda beyin
disfonksiyonu ile ilgili klinik bulgu ya yoktur yada
çok azdır Ancak ciddi olduğunda beyin
herniasyonunun çeşitli formlarını ve solunum ve
dolaşımın medullar yetmezliğini içeren beyin
disfonksiyonunun fokal veya generalize bulgularına
neden olur Fokal veya generalize beyin ödemi
intrakraniyal hipertansiyon ile sonuçlanır
Midede Ödem
Çeşitli sebeplerle midede ödem oluşabilirMide hastalıklar ödeme neden olabilir
Kaynak: Sağlık Rehberi

Ödem, vücutta sıvı birikmesidir ve yaygın karşılaşılan bir sorundur Genellikle ciddi bir hastalığın belirtisidir Belirtileri; göz kapaklarında, ellerde ve ayaklarda şişme olmasıdır Kişi yüzük takamaz veya ayakkabısını giyemez
Ödem Neden Olur ?
Çok sayıda hastalık ödeme yol açar


Böbrek hastalıkları

Karaciğer hastalıkları

Kalp hastalıkları

Hormonal hastalıklar

Damar tıkanmaları

Nedeni bilinmeyen (idiyopatik) ödem

Ödemi olan hastalarda yukarıdaki hastalıklar araştırılmalıdır Bu amaçla çeşitli laboratuvar incelemeleri gereklidir
Ödem Tedavisi
Ödem tedavisinde ilkemiz, neden olan hastalık ya da hastalıkların ortaya çıkarılmasıdır Bunun için bir dizi tetkikler isteriz Bu tetkiklerden elde ettiğimiz sonuçlara göre tedavi planı yapılır
Ne yapmalıyız?
*Tuzu azaltın
******, kahve, kolayı azaltın
*Bol meyve tüketin
*Spor yapın

Hamilelikte Ödem


Hamile bir kadının günlük su gereksinimi hamile olmayanlara göre daha fazladır Suyun hamilelikteki görevlerinden birisi de bebek büyürken ona gerekli desteği sağlamak ve aynı zamanda pelvik eklemleri doğuma hazırlamaktır Bebek bekleyen bir anne adayı herzaman olduğundan daha fazla su içer ve alınan bu sıvının bir kısmı vücutta tutulur Hamilelik süresince anne adayının aldığı kiloların neredeyse dörtte birinin kaynağı bu sıvı fazlasıdır
Hamile bir kadının damarlarında dolaşan kan hacmi yaklaşık %50 daha fazladır Artan kan hacmiyle birlikte damarlarda da bir miktar genişleme olduğundan fazla olan sıvının bir kısmı doku içinde hücrelerin arasında birikir Bu duruma ödem adı verilir
Şişlik olarak tanımlayabileceğimiz ödem hamile kadınların hemen hemen hepsinde belirli bir dereceye kadar görülür ve yaklaşık %75 kadında şikayet yaratacak boyutta olur Gebeliğin ikinci trimesterından itibaren görülen ödem en sık ayaklarda ve ayak bileklerinde ortaya çıkar Şişlikler özellikle günün geç saatlerinde ve uzun süre ayakta durulmuşsa daha belirgin olur Havanın sıcak olması da ödem oluşumunu hızlandıran bir faktördür Böyle bir günün sonunda ayakkabılarınızın ayağınıza dar geldiğini fark etmeniz şaşırtıcı değildir Hatta çoğu kadında hamileliğin sonları yaklaştıkça ayakkabı ölçüsü 2-3 numara büyür Bazı kadınlarda ise elerde ve el bileklerinde de şişlikler olabilir, yüzükler dar gelebilir
Şişlikler hamilelik öncesinde kilo sorunu olan ya da hamilelik süresince fazla kilo alan kadınlarda daha belirgindir Çoğul gebelik taşıyanlarda da şişlikler daha şiddetli olur
Hamilelikte görülen şişlik sadece ayaklarda ve bileklerde olduğu sürece ciddi olabilecek tıbbi bir durumun göstergesi değildir Ancak basit ağrı kesicilerle geçmeyen başağrısı, görme bozukluğu, karın ağrısı gibi yakınmalar ya da tansiyon yüksekliği, idrarda protein gibi bulgular ile bir arada olduğunda preeklempsinin erken bir belirtisi olabilir Benzer şekilde istirahat ile şişlikler inmiyor ise, preeklempsi açısından doktorunuz yüksek risk altında olduğunuzu söylemiş ise, tansiyonunuz yüksek ise mutlaka doktorunuzu aramalısınız
Şişliklerin bir diğer nedeni de diet alışkanlıklarıdır Şişliklerden çok fazla yakınan kadınlaırn önemli bir kısmının yeteri kadar protein almadıkları saptanmıştır Gerekli olan protein et ve benzeri besin maddeleri ile alınabileceği gibi gündenen az 3 porsiyon süt ya da mandıra ürünlerinin tüketilmesi de yeterli olabilir Bazen sadece protein alımını yeterli düzeye getirmekle sorunun çözüldüğü görülebilir
Beslenme ile ilgili bir başka yaklaşım da uygun tuz alımıdır Çoğu insan fazla miktarda tuzun su tutulmasına ve dolayısı ile şişliğe neden olduğunu düşünür Aslında bunun terside doğrudur Yani yetersiz tuz alımı da ödem yapabilirÖnemli olan yeteri kadar tuz tüketmek ve dengeleri oluşturmaktır
Bir diğer tedavi yaklaşımı hidroterapidir Yeni yapılan bir çalışmada suda yapılan aerobik ve hatta sadece ılık bir küvette ayakları bir süre dinlendirmenin gebe uterusu desteklediği gibi vücuttaki fazla suyun böbrekler vasıtası ile atılmasına da yardımcı olduğu ortaya konmuştur Ancak sıcak küvette oturmanın vücut sıcaklığınızı istenmeyen düzeylerde arttırabileceğini unutmamalısınız
ŞİŞLİKLERİ GİDERMEK İÇİN ÖNERİLER
Ayaklarınızı havaya kaldırın: Gün içinde fırsat bulduğunuzda ayağınızı bir sandalye ya da benzeri nesnenin üzerine koyarak bir süre havaya kaldırın Bunu her fırsatta yapmaya çalışın Otururken bacak bacak üstüne atmayın Eğer çalışıyorsanız akşamları evde mümkün olduğunca uzun oturun Ayaklarınızı sarkıtarak oturmayın
Uzanın: Mümkün olduğunca dinlenmeye çalışın ve sol yana dönüp uzanın
Sıvı alın: Sanılanın aksine şişlik durumunda su içmek şişliği arttırmaz tam tersine azaltır Önemli olan suyu kıstlamak değil onu hareket ettirmektir Günde en az 8-10 bardak su için
Yürüyüş yapın: Düzenli egzersiz ve yürüyüş yapan kadınlarda şişliklerde dahil olmak üzere hamilelikte sık görülen sorunlar daha hafif seyreder Yürüyüş bacak toplardamarlarınızın daha etkili görev yapmasını sağlarken doku aralığında biriken sıvının dağılmasını kolaylaştırır
Rahat giyinin: Aşırı sıkan her türlü kıyafetten uzak durun Lastikleri sıkı çorap ve beli sıkı pantolon giymeyin Rahat ve topuksuz ayakkabı giyin Eğer şişlikler çok rahatsız ediyor ve beraberinde ağrıya da neden oluyorsa veözellikle varisleriniz de varsa varis çorabı giymeniz yarar sağlayabilir Bu amaçla hamileler için özel üretilmiş çorapları tercih edin
Yediklerinize dikkat edin: Tuz kısıtlaması ilk planda şişlikleri azaltabilir ancak uzun dönemde bir işe yaramayabilir Uygun miktarda tuz alın Yemeklere ekstradan tuz eklemeyin bununla birlikte tuzsus gıdalara da yönelmeyin
Kontrollerinizi ihmal etmeyin: Şişlikler çoğu zaman zararsız olmasına rağmen preeklempsinin ilk belirtisi de olabilirler Eğer şişlik aniden gelişir ise veya çok aşırı ise, sadece ayaklarda değil yüzde ve elde de oluyor ise altta yatan ciddi bir durum olabilir
Beyin Ödemi
Beyin ödemi su ve sodyum içeriğinde artma nedeniyle
beyin hacmindeki artış olarak tanımlanabilir İyi
sınırlandığında ve ilimli olduğunda beyin
disfonksiyonu ile ilgili klinik bulgu ya yoktur yada
çok azdır Ancak ciddi olduğunda beyin
herniasyonunun çeşitli formlarını ve solunum ve
dolaşımın medullar yetmezliğini içeren beyin
disfonksiyonunun fokal veya generalize bulgularına
neden olur Fokal veya generalize beyin ödemi
intrakraniyal hipertansiyon ile sonuçlanır
Midede Ödem
Çeşitli sebeplerle midede ödem oluşabilirMide hastalıklar ödeme neden olabilir
Kaynak: Sağlık Rehberi