Fanatizm Bir Hastalıkmıdır? Belirtileri Nedenleri Tedavisi, Önlemleri

Fanatizm bir hastalık mıdır belirtileri nedenleri tedavisi önlemleri

Fanatizm kontrolsüz bir heyecan eşliğinde, bir konuya sosyal normları hiçe sayacak derecede aşırı bağlanma halidir

Ülkemizde özellikle spor alanında karşılaştığımız fanatizm genellikle anti sosyal kişilik bozukluğu yaşayan bireylerde görülüyor Fanatizm konusunda alınabilecek önlemleri ve dikkat edilmesi gerekenleri Reem Nöropsikiyatri Merkezi’nden Uzman Dr Mehmet Yavuz anlatıyor
Mağlubiyet Sosyal Hayatı Olumsuz Etkiliyor!

Fanatik kişinin, farklılıkların zenginlik olduğunu bilmeden sabit fikrinden asla ödün vermediğini belirten Dr Yavuz, ‘Fanatik kişide hiç bir esnekliği olmayan sabit fikirlilik söz konusudur

Doğru olduğunu düşündüğü her şeye tüm ruhuyla sıkı sıkıya bağlıdır, kendini o olguyla özdeşleştirmiştir Takımı kötü sonuç aldığında fanatik kişi, hayatın bir anlamı kalmadığını düşünebilir’’ şeklinde konuştu

Taraftar Her Skoru Kabullenmeli…

Tüm dünya ülkelerinde en çok ilgi çeken sporun futbol olduğunu belirten Dr Yavuz, en çok seyircisi olan ve dolayısıyla fanatizmin en yoğun yaşandığı spor dalının da futbol olduğunun altını çizdi Sahalarda sık sık duyduğumuz ‘’Ölmeye geldik’’ sloganının yanlışlığına dikkat çeken Yavuz, sportif bir faaliyete olan bağlılığın ölümle bağdaştırılan bir terminolojiyle dile getirilmesini eleştirdi ve ‘’Sporda yenmek de var yenilmek de

Sporla ilgilenen birey, yenmek, yenilmek ve beraberlik ihtimallerinin üçüne de hazır olmalı ve sportif faaliyetin olumlu yanlarını görebilmeli’’ şeklinde konuştu

Skora endeksli taraftarlığın fanatizmi tetiklediğini ve skorun fanatik kişilerin sosyal hayatını da etkilediğini vurgulayan Dr Yavuz, özellikle spor yorumcularına bu konuda büyük görev düştüğünü, bir yorumcunun spor ahlakını ön planda tutarak taraftarla iletişim kurması gerektiğini belirtti

Fanatizm Bir Kişilik Bozukluğu mu?

Sporda fanatizm ve holiganlık boyutu daha çok psikopatik ve anti sosyal kişilik bozukluğu yaşayan bireylerde görülüyor Bu kişiler sosyal hayatlarında da saldırgan, geçimsiz, toplum kurallarına direnen, her türlü öneri ve eleştiriye kapalı, sorumsuz, empatiden yoksun ve saygısız kişiliklerdir

Dr Yavuz, özellikle maçlarda olay çıkaran kişilerin gizli ya da açık kişilik bozukluğu yaşayan bireyler olduğunu, alkol kullanımının da bu olumsuz davranışları tetiklediğini sözlerine ekledi

Bazı taraftarların tuttuğu takımı kendi benliğiyle bütünleştirerek, takımın yenilgisini kendi zayıflığı gibi gördüğünü belirten Dr Yavuz, bu kişilerin takımın her maçında bulunup, oyuncuların özel hayatlarına dek her şeyi ezberleyerek kendini takımdan bir parça gibi gördüklerini belirtti
Bu aidiyetlik duygusu sonucu taraftarın galibiyet ve mağlubiyet durumlarında psikolojik durumunun ciddi anlamda etkilendiğini belirten Dr Yavuz kişinin derin bir anksiyete ve kaygı bozukluğu yaşayabileceğine dikkat çekti

Mağlup olan takım taraftarlarının sahadaki koltukları kırması, sahaya yabancı madde atması ve karşı takım taraftarlarına saldırmasının nedeni yaşanan psikolojik sorunlardır

‘’Bağırıp Rahatlıyorum’’ Düşüncesi Bahane!

Sahalarda bağırıp çağıran ve küfreden taraftarlar, maçlara giderek deşarj olduklarını ve bu psikolojik boşalımın sosyal hayatlarındaki stresi azalttığını iddia ediyor ancak bilişsel psikologlara göre; herhangi bir zaman ve mekanda taşkınlık gösteren bireylerin sosyal hayatında saldırgan tavırları azalmıyor

Aksine bu kişiler, agresif davranışları kalıplaştırarak bir yaşam biçimi haline getirebiliyor Bu nedenle Dr Yavuz, ‘’Maça gider, bağırıp rahatlarım’’ gibi bir bahanenin geçerli olmadığını vurguladı

Fanatizmi Önlemek İçin Neler Yapılabilir?

Bazı gruplara ve amigolara yapılan para, bilet gibi yardımlar sonucu taraftarlar desteğin hakkını vermek için abartılı hareketlerde bulunabilir Öncelikle bu tür yardımların önüne geçilmesi gerekir

Maç sonrası antrenör ve oyuncuların açıklamalarında hassas davranması gerekir Bu kişilerin ağzından çıkan bir cümleyle bile taraftarın holigan tavırlar sergileyebileceği unutulmamalıdır
Hakem kararlarına tepki olarak çeşitli el-kol hareketleri sergileyen ve sakatlanmadığı halde dakikalarca yerde yuvarlanan oyuncular cezalandırılmalıdır

Fanatizmi etkileyen en önemli faktörlerden biri olan alkolün, sahaya girişte kontrol edilmesi, trafikte uygulanan yaptırımların, stadyum girişinde de uygulanması gerekir

Böylece olası taşkınlıklar önlenmiş, kadınlar ve çocukların güvenliği sağlanmış olur
Uludağ ve İnönü Üniversitesi’nin 10 yıl önce yaptığı bilimsel araştırmaya göre spor gazetelerinin fanatizmi tetiklediği tespit edilmiştir

Özellikle tiraj kaygısı yaşayan gazetelerin manşetleriyle taraftarı büyük ölçüde etkilediği belirlenmiştir Bu nedenle fanatizmi önlemede en önemli görev yazılı-görsel basın ve internet medyasına düşmektedir
Fanatizmin spor zevkini öldüren, eğlenceye anarşi bulaştıran toplumsal bir hastalık olduğunu belirten Dr Yavuz, bu konuda herkesi mücadeleye çağırarak sözlerini tamamladı

Nöroloji Uzmanı Dr Mehmet Yavuz