Aritmi...

Normalde kalp atımı, sağ kulakçıktan başlar Sağ kulakçıkta elektrik uyaranlar çıkaran sinüs düğümü adı verilen özel hücre grupları vardır (doğal kalp pili) Uyaran kulakçıktan atriventriküler düğüme gelir Atrioventriküler Düğüm, uyaranı karıncıklara taşıyan yollarla (sağ dal, sol dal) bağlantılıdır

Uyaranın bu yollar aracılığı ile bütün kalpte dolaşması sonunda önce kulakçıklar kasılarak kan karıncıklara pompalanır Saniyeden kısa bir süre içinde kasılan karıncıklar yardımıyla kan tüm vücuda dağıtılır Bu işlem normalde dakikada 60-100 kez tekrarlanır

Gerek uyaranın sinüs düğümünden başka yerlerden çıkması, gerek iletim yollarındaki aksaklıklar (blok) ve gerekse sinüs düğümünün anormal çalışması bu normal süreci bozar ve aritmi denilen kalp atım bozukluklarına neden olur Kalp atımlarının düzeninin değişmesine aritmi denir

Ritmi, atımlar arasındaki aralıkların kısalıp uzaması ve atım sayısının anormal ölçüde artmış (takikardi) veya azalmış (bradikardi) olması halidir

Değişik kalp hastalıkları (koroner kalp hastalıkları, kalp kası hipertrofisi, kalp kasının iltihabi hastalıkları, kapakçık hastalıkları, elektrofizyolojik anormallikler) aritmiye neden olur Bunun dışında metabolik bozukluklar, elektrolit denge bozuklukları, tütün, alkol, stres, cafein, diyet ilaçları, soğuk algınlığı ilaçları da aritmi nedeni olabilir

Aritmiler, kalp atımına neden olan elektriksel odağın bulunduğu kalp bölgesine göre, Atrium (kulakcık) kökenli aritmiler ve Ventriküler (karıncık kökenli) aritmiler olarak ikiye ayrılır

Atrium (Kulakçık) Kökenli Aritmiler

Sinüs Aritmisi: Solunuma bağlı olarak kalp hızındaki değişmedir

Sinüs Takikardisi: Sinüs düğümü alışılmıştan hızlı eletriksel uyaran çıkartır ve kalp hızı artar

Prematüre Supraventriküler Kontraksiyon: Zamanından önce ortaya çıkan karıncık üzeri bölge kökenli kalp kasılması

Prematüre Atrial Kontraksiyon: Zamanından önce ortaya çıkan kulakçık kökenli kalp kasılması

Supraventriküler Takikardi: Karıncık üzeri bölgeden köken alan kalp hızı artması

Paroksismal Atrial Takikardi: Nöbetler halinde gelen kulakçık kökenli kalp hızı artması

Ventriküler (Karıncık Kökenli) Aritmiler

Prematüre Ventriküler Kompleks: Zamanından önce ortaya çıkan karıncık kökenli elektiriksel uyarana bağlı, karıncık kasılması

Ventriküler Takikardi:
Karıncık kökenli elekriksel uyaranlara bağlı kalp hızı artmasıdır Hastada çarpıntı, göğüs ağrısı, solunum güçlüğü, hırıltılı solunum yakınmaları ortaya çıkar Tansiyon düşüktür Komaya kadar gidebilen şuur bozuklukları olur Hastanın en kısa zamanda hastaneye yetiştirilmesi gerekir

Ventriküler Fibrilasyon:
Karıncığın kontrolsuz ve çok hızlı kasılmalarıdır Bu durum kanın pompalanmasından ziyade karıncığın titremesine sebep olur Nabızsız aritmi adı da verilir Kalbin pompalama yeteneğinin kaybı ile ani ölüme neden olur

Kalp Bloğu

Elektriksel uyaranın normal yollardan karıncıklara geçememesidir

Uyaranların tamamı gecikerek geçer

Uyaranların bir kısmı gecikerek geçer

Uyaranların hiçbiri geçemez (Kalp atımları karıncıklardan köken alır, kalp hızı çok yavaştır)

Sadece Sağ Dal'da iletim bozulmuştur (Sağ Dal Bloğu)

Sadece Sol Dal'da iletim bozulmuştur (Sol Dal Bloğu)

Aritmi Tanısındaki Testler

Elektrokardiyografi (EKG)

Kalbin elektriksel aktivitelerinin kaydedilmesidir Göğsün üstüne, el ve ayak bileklerine çeşitli diskler yerleştirilir ve kaydedici cihaza kablolarla bağlanır Kalbin elektriksel sinyalleri bir kağıda yazdırılır Doktor kalbin ritminde değişiklik olup olmadığını kontrol eder Türleri:

İstirahat EKG'si:
Hasta EKG çekilirken hareketsiz olarak birkaç dakika yatar

Egzersiz EKG'si:
Hasta EKG'ye bağlıyken bisiklet ve koşu bandında efor yapar Bu test, egzersizin aritmiye neden olup olmadığını veya aritmileri artırıp artırmadığını veya kalp kaslarına kan akımının bozulduğuna dair bir belirti çıkıp çıkmadığını (iskemi) gösterir

Holter Testi (24 saatlik EKG takibi):
Hastanın günlük hayatı sırasındaki EKG değişikliklerini kaydeden bir cihazdır Bu test sayesinde diğer EKG testlerinde görülemeyen ritm bozuklukları veya iskemik bulgular saptanır

Transtelefonik İzleme:
Hasta kaydedici cihazı, 24 saatten daha uzun süre taşır Hasta aritmi hissedince bu bilgiyi, izleme istasyonuna ya anında ya da kaydederek daha sonra telefon yardımıyla iletir Bu test daha çok nadir gelen aritmileri saptamakta yararlıdır

Elektrofizyolojik Çalışma (EPS)

Genellikle kasık toplar damarından girilerek, ince ve esnek bir tüp (katater) yardımıyla sağ kulakçık ve karıncığa ulaşılır Kalbin elektriksel aktivitesi izlenir Bu test, doktorların aritminin tipini ve tedaviye nasıl cevap verdiğini saptamalarına yardım eder

Aritmilerin Tedavisi

İlaçlar: Dikkatli seçilmelidir Yan etkileri fazladır Aritmiyi artırabilir Dozun tesbitinde sürekli doktor kontrolu ve EKG testleri kullanılmalıdır

Kardiyoversion:
Kalbi normal ritmine döndürmek için acil durumlarda, doktorlar tarafından göğüs duvarına uygulanan elektirik şokudur

Kalp içi defibrilatör (ICD):
Ani ölümlere sebep olacak ciddi ventriküler aritmiler (ventriküler fibrilasyon öyküsü, sık tekrarlayan ventriküler takikardi atakları) söz konusu olan vakalarda kullanılır Cihazın gövdesi göğüs kasının içinde oluşturulan yuvaya, elektrotları kalp içine yerleştirilir Bu cihaz, kalp ritmini izler Önemli ve tehlikeli aritmileri ayırdeder Gerektiğinde elektrik şoku vererek ölümcül aritmileri düzeltir Kalp hızının yavaşlamasına bağlı ölüm riski taşıyan hastalarda ayrıca pacemaker fonksiyonundan da yararlanılmaktadır

Kalp pili (Pacemaker):
Sinus düğümünün düzgün çalışmadığı durumlarda veya kalp içi elektriksel iletim yollarında blok varsa, bu cihaz elektiriksel uyaranlar göndererek kalbin düzgün çalışmasını sağlar

Elektrofizyolojik araştırma ile aritmiye sebep olan odak bulunabildiği taktirde bu odağın radyo-frekans dalgaları yardımıyla susturulması yöntemi de kullanılmaktadır