Sherlock Holmes:Bütün Hikayeleri 1

Sherlock Holmes: Bütün Hikayeleri 1
Sir Arthur Canon Doyle

Martı Kitabevi
(2/2000)

ISBN: 9789758461028
270 sayfa
Dil: Türkçe
Türü: Polisiye

Dünyaca ünlü dedektif Sherlock Holmes, kendine özgü kişiliği ve maceralarıyla okurları 1887'den beri büyülemeye devam ediyor Toplam elli altı çarpıcı hikayeden oluşan bu eser, ilk cildiyle okurlarının karşısında

Türkiye’de en tanınmış detektif tiplemelerinden birisidir Sherlock Holmes Elbette dünyada da öyle Ama, yazarı Sir Arthur Canon Doyle için aynı şeyleri söylemek mümkün değil; kendi ülkesinde “Sir” ünvanı ile onurlandırılmışsa da, yarattığı tipin gölgesinde kalan yazarlardandır o 1887 yılında doğan bu olağan üstü dikkatli, soğukkanlı,keskin zekalı ve ne yazık ki uyuşturucu bağımlısı detektifin Osmanlı’dan bu yana, Türkçeye sıklıkla tercüme edildiğini biliyoruz Ancak, çok az Sherlock Holmes macerası özenli bir baskıya sahiptir Genellikle küçük boyutlarda üretilip, kötü bir dille kısaltılarak çevrilen bu kitaplar, bir karton kapaktan bile mahrum kalmışlardır Geçtiğimiz yıllarda Metis yayınlarının iyi bir çevirisine tanık olmuştuk 1999’da ise, Canon Doyle’un değil ama onun hayranlarının ürettikleri ilginç bir Sherlock Holmes macerası yayınlamıştı Sarmal yayınevi Martı yayınları daha da ciddiye almış Canon Doyle’u ve kahramanını Gerek çeviri, gerek baskı kalitesi olarak Türkiye’de basılan en güzel Sherlock Holmes öyküleri bunlar
Hepsi de aynı türden olmak üzere toplam elli altı öyküden oluşuyor kitap İlk öykü “Bohemya Skandalı”, ustası Poe’nun tarzına çok yakın Dupin’in, bır dışişleri skandalını engellemek için kayıp bir evrakı bulmasına benzer biçimde keşfediyor -hayali Bohemya kralının- istediği resmin yerini Holmes; Dupin’in mirasçısı olduğunu da kanıtlıyor

Kitapta yer alan öykülerde, Canon Doyle’un polisiye yazma ilkelerini de bulup çıkarabiliriz “Gerçekçi bir etki yaratabilmek için belli şeyleri ayıklayabilmek gerekir” ve “bir polis memuru tatsız ve kuru ifadele üzerinde dururkeni bir gözlemci, meselenin çzünü oluşturan ayrıntılara bakar Bana göre, sıradan olandan daha olağanüstü bir şey yoktur” diyen Holmes’un, Baker sokağındaki mütevazi evinde gerçekten de sade bir yaşantısı vardır Buna paralel olarak, Canon Doyle’un öyküleri de olabildiğince basittir ve hiç bir fazlalığa yer yoktur Onların etkisi yazarın kahramanı aracılığı ile sergilediği ayrıntı zenginliklerinden gelir Watson’un, Sherlock Holmes’un karakter ve davranış özellikleriyle tezat teşkil etmesinden dolayı, Holmes’un karizmasını ve çözümlemelerinin etkisini arttıran bir işlevi vardır öykülerde Ayrıca, her öykünün sonunda, olayın ne olduğunun okuyucuya açıklanmasında aracı –dinleyici- rolü verilmiştir ona Elbette arada bir yaptığı ayak işleriyle arkadaşına da yardımcı olur Onun düşünce basitliği (aslında normal insan davranışları göstermesi) detektifimize iham verir, daha doğrusu yanlış düşüncenin kaynaklarını gösterir Doğrunun temsili ise elbette aklını kullanmasını bilen Holmes’dür

Hiç uğraşmayın Holmes’la birlikte olayları çözmeye Çünkü o; “Gözlerim bana, sol ayakkabının yanında, tam ışığın vurduğu yerde, ayakkabı derisinin üzerinde neredeyse paralel altı kesik bulunduğunu gösteriyor Kurumuş çamuru çıkarmaya çalışmış beceriksiz birinin elinden çıktıkları açık Bu yüzden çift akıl yürütmeyle, kötü bir havada dışarı çıktığını ve Londra’nın en kötü temizleyicisine sahip olduğunu çıkarıyorum Mesleğine gelince; tendirdiyot kokan, sağ işaret parmağınd a siyah bir gümüş nitrat lekesi ve şapkasının sağ tarafında, streteskobunu saklamış olduğu yeri belli eden bir şişkinliği olan bir beyefendi odama girdiğnde, onun bir tıp adamı olduğunu anlayamama için aptal olmam gerekiyor” tarzında akıl yürütebilen bir sihirbazdır İşte bu nedenle allegorik bir niteliği vardır Holmes’un; Aydınlanma felsefesinin temsilidir Ama, bunu olumlamak için mi, yoksa alaya almak için mi yapmıştır Canon Doyle?
A Ömer Türkeş