Prof. Dr. Sinsi
|
Bağımlılık Yapan Maddeler Alkol - Alkolün Özellikleri Etkileri Sonuçları
ALKOL
Genel Özellikler: Alkolün tarihi neredeyse insanlık tarihi kadar eskidir İnsanlığın yerleşik hayata geçmesiyle alkol üretimi de başlamıştır İlk bira, bundan 8 bin yıl önce Mezopotamyalıların arpayı ekmek yapmak için ıslah etmesiyle yapılmıştır Sümerlerin 6 bin yıl önce Godin Tepelerinde (Batı İran ve Anadolu) bira ve şarap içtiği bilinmektedir Daha sonra fermente edilmiş meyve, tahıl ve baldan alkol ederek alkolü, iyice hayatına sokmuştur insanoğlu Alkol kimi zaman kutsal sayılıp, dini törenlerde kullanılmış, kimi zaman eğlencenin ayrılmaz bir olmuştur Alkolün icat edilmesiyle birlikte, alkol alışkanlığı da ortaya çıkmıştır Alkol alışkanlığının bir hastalık olarak kabul edilmesi eski çağlara dayanmaktadır Roma filozofu Seneca, alkolizmi bir akıl hastalığı olarak tanımlamıştır Alkolizm terimi, ilk defa İsveçli hekim Magnus Huss tarafından, “Alcoholismus Chronicus” (1849) isimli makalede kullanılmıştır Bu makalenin ardından, kronik alkolizm tıbbi bir terim haline gelmiş ve bir hastalık olarak kabul edilmeye başlanmıştır

Kullanım: Alkol; beyin, sinir sistemi, mide, sindirim sistemi, karaciğer, kemik iliği gibi hayati merkezler başta olmak üzere vücudun bütününü etkiler Etkinin şiddeti, alınan alkolün miktarına ve sıklığına göre değişir Alkol kullanımının tıbbi olarak kabul edilen normal sınırı erkekler için günde 2, kadınlar için 1 içkidir Birim olarak 1 içki, kabaca, bir kutu ya da şişe biraya, bir bardak şaraba ya da 45 ml’lik bir “tek” sert içkiye (votka, viski vb) eşittir Bu şekilde hesaplandığında alınan içkinin türünün hiç bir önemi yoktur Yani üç bira içmekle üç duble votka içmek aynı miktarda alkol alınmasını sağlar ve aynı etkiyi yapar Dolayısıyla birayı bu bağlamda zararsız bir meşrubat gibi görmek anlamsızdır
Etkiler: Alkol alındıktan sonra, hızla ince bağırsaktan kana karışır Kana karışan alkol miktarına göre, beynin çalışması yavaşlar İçki içen kişinin kanına karışan alkol miktarı, içkinin hangi şartlar altında içildiğine (yer, kişinin psikolojik durumu, duygusal durumu, yanında başkalarının olup olmaması, herhangi başka bir madde alınıp alınmadığı), belirli bir zamanda ne kadar içtiğine, vücut ölçülerine, cinsiyetine, vücut yapısına ve metabolizmasına, midedeki yiyecek çeşidine ve miktarına göre değişir Alkol kana karıştıktan sonra, hiçbir yiyecek ya da içecek onun etkisini azaltmaz Bazen meyve şekeri, alkolün kandan dışarı atılımını hızlandırabilir ve böylece etkisi daha kısa sürer
Normal bir yetişkinin metabolizması saatte 8 5 gr alkolü (bir biranın 3/2’si) sindirip vücuttan atabilir
Kana 50 ml alkol karışması çakır keyif olarak adlandırdığımız sıcaklık hissi, yüzde kızarıklık, algı yavaşlaması ve rahatlamaya yol açar 100 ml algılamanın yavaşlamasına, kendini dizginleyememeye, dikkatini verememeye, reflekslerin yavaşlamasına ve kontrolsüzlüğe (açık sarhoşluk) yol açar 150 ml aşırı sarhoşluğa yol açar ve kişide sersemleme hissi, kaslara ve hareketlere hakim olamama, çift görme, konuşma bozuklukları, hafıza ve idrak bozuklukları gözlenir Kandaki alkol oranı 250 ml olduğunda kişi aşırı sarhoşluk halindedir ve ayakta duramaz, kusma ve sızma gözlenir 350 ml ’de bilinç kaybı, solunum yavaşlaması, idrar kaçırma, düşük ateş ve düşük tansiyon görülür, kişi koma halindedir Kandaki alkol miktarının 500 ml ve daha fazla olması durumunda ölüm ihtimali vardır Kısa bir süre içinde aşırı alkol almak genellikle “akşamdan kalma” haliyle sonuçlanır Bu durum 8-12 saat sürebilir Akşamdan kalma olmanın sebebi, alkol zehirlenmesidir Aşırı alkol alınması karşısında vücut zayıf düşer ve bunu düzeltmesi vakit alır Alkol ve diğer uyuşturucu maddelerin birlikte alınması çok daha korkunç sonuçlar doğurabilir Kaza ölümlerin çoğu alkol ve uyuşturucuların birlikte alınmasıyla ortaya çıkmaktadır Alkol uyuşturucuların etkisini çoğaltır Tedavi için alınan ilaçlarla birlikte alkol kullanmak da çok tehlikeli olabilir
Yoksunluk: Kişi alkol almayı bıraktığında yoksunluk belirtileri ortaya çıkar Bu belirtiler aşırı terleme, titreme, nabzın 100’ün üstüne çıkması, uykusuzluk, bulantı, kusma, alkolü bıraktıktan sonraki 1-2 gün içinde halüsinasyonlar, epileptik nöbetler, anksiyete, psikomotor ajitasyon şeklinde seyreder
Uzun süre fazla miktarda alkol alan kişilerde alkolü kestikten 2-3 gün sonra ortaya çıkabilen, Deliryum Tremens denilen ve ölüm riski taşıyan bir tablo oluşabilir Bilinç ve konsantrasyon bozukluğu, görsel halüsinasyonlar (gerçekte var olmayan şeylerin görülmesi), bulunduğu zamanı ve yeri karıştırma ile kendini belli eder Hızlı başlayıp dalgalı bir seyir gösterir
Sonuçlar: Kronik alkolizmin, fiziksel ve psikolojik olumsuz etkileri çok fazladır Sürekli içki içen kişilerde çoğunlukla, karaciğer tahribi, kardiyomiyopati (kalp büyümesi), anemi (kansızlık), yüksek tansiyon, trombositopeni (pıhtılaşma sağlayan hücrelerde azalma), miyopati (kas yıkımı), kanser, teratojenite (anne karnındaki bebekte anormallikler), pankreas iltihabı, zatüre, merkezi sinir sistemi bozuklukları, bunama gibi sorunlar görülür
Alkol kullanımına bağlı diğer rahatsızlıklar ise iştah kaybı, vitamin yetersizliği, enfeksiyon, iktidarsızlık ve sindirim bozukluğudur
Alkol bağımlılarının %30-50’sinde majör depresyon görülür Anksiyete bozuklukları, erkeklerde sosyal fobi, kadınlarda agorafobi sıktır İki uçlu duygu durum bozukluğu (manik depresif) da gözlemlenir Başta sigara ve esrar olmak üzere diğer uyuşturucu madde bağımlılıkları ve kişilik bozuklukları (antisosyal ya da sınırda kişilik bozuklukları) ortaya çıkmaktadır
Alkol tüketimi ne kadar artarsa ölümcül hastalık riski de o kadar artar Alkoliklerde, genç yaşta ölüm oranı hiç de azımsanmayacak kadar yüksektir
|