A'dan Z'ye Erkek Ynfertilitesi

Abstinans süresi


Cinsel ili?kide bulunmadan geçen süredir Semen analizi için örnek vermeden önce önerilen cinsel perhiz süresi 2-5 gündür Meni ve menideki sperm miktary cinsel perhiz süresi ile do?ru orantyly olarak artar Önerilenden daha uzun süre bo?alma olamazsa spermler dölleme yetene?ini kaybederek dejenere olur Sperm sayysy artsa bile kalitesi bozulur, normal yapydaki spermlerin orany azalyr


Aglütinasyon


Menideki antikorlaryn varly?yna ba?ly olarak spermlerin birbirine ba?lanarak kümele?mesine aglütinasyon denir Aglütinasyon oldu?unda spermlerin hareketlili?i ve yumurtayy dölleyebilme yetene?i azalyr


Akrozom reaksiyonu


Akrozom sperm ba?ynyn ön % 50-70’ini kaplayan yapydyr Akrozom zarynyn plazma zary ile birle?mesi ile akrozom reaksiyonu meydana gelir ve bu reaksiyon spermin yumurta zaryna ba?lanabilmesini sa?lar Günümüzde de?i?ik yöntemler kullanylarak yapylabilen akrozom reaksiyonu testleri ile spermin yumurtayy dölleme yetene?i hakkynda fikir sahibi olunabilir


Alkol


Alkol testislerde vitamin A’nyn biyoaktif formu olan retinole dönü?mesini engeller Alkol kullanan erkeklerde yapylan testis biyopsilerinde testis dokusunda maturasyon (olgunla?ma) bozuklu?u görülür Ayryca alkol testosteron (erkeklik hormonu) sentezini azaltarak impotansa (iktidarsyzlyk) neden olur


Androjenler


Testisler tarafyndan üretilen erkek cinsiyet hormonlarydyr Vücut ve kas geli?imini, tüylenmeyi, penis geli?imini ve ses tellerinin geli?imini sa?lar


Anejakülasyon


Ejakülasyonun (bo?almanyn) olmamasy halidir Omurilik zedelenmelerinden sonra ve multiple skleroz, ?eker hastaly?y gibi sinir sistemini etkileyen durumlarda görülebilir


Antibiyotiklerin spermatogeneze etkileri


Birçok antibiyotik spermatogenezi (sperm üretimini) olumsuz etkiler Bazy antibiyotikler menideki sperm sayysyny ve hareketlili?ini azaltyrken bazylary da sperm olu?umunun belli evrelerde duraklamasyna yol açar Özellikle infertil erkeklerin antibiyotik kullanmadan önce mutlaka hekime dany?malary gerekir


Antioksidanlar


Antioksidanlar oksijen radikallerinin yol açty?y zararlary önleyen maddelerdir Vitamin C, Vitamin E ve taurin gibi antioksidanlar oksijen radikallerinin sperm hareketlili?i ve akrozom reaksiyonu üzerindeki olumsuz etkilerini azaltyr Özellikle sigara içen ki?ilerde kullanylmalary faydaly olur


Antisperm antikorlary


Antisperm antikorlary erkek ve kadynlaryn serumlarynda, menide ve servikal mukusta (rahim a?zy salgysynda) bulunur


Antisperm antikorlary sperm hareketlili?ini ve canly sperm oranyny azaltyr, akrozom reaksiyonunu ve spermin yumurtaya ba?lanmasyny engelleyerek infertiliteye neden olabilir Serumda IgG ve IgM tipi antikorlar, meni ve servikal mukusta ise IgA tipi antikorlar bulunur Semen analizinde aglütinasyon tespit edildi?inde antisperm antikorlarynyn varly?yny tespit etmek için test yapylmasy önerilir


Antisperm antikorlaryna ba?ly infertilite tedavisinde; bir süre kondom (prezervatif) kullanarak cinsel ili?kide bulunulmasy, kortikosteroidler gibi ba?y?yklyk sistemini baskylayan ilaçlaryn kullanylmasy veya spermi özel yöntemler ile hazyrlayarak a?ylama yapylmasy önerilir Bunlarla sonuç alynamady?y takdirde tüp bebek vb gibi yardymcy üreme tekniklerinin kullanylmasy önerilir


Astenozoospermia


Sperm hareketlili?inin %50’den az oldu?u durumdur Kromozomal bozukluklar, yapysal anomaliler, varikosel, geçirilmi? enfeksiyonlar ve antisperm antikorlarynyn varly?yna ba?ly olarak spermlerin hareketlili?i azalabilir Meninin uygunsuz ?ekilde alynmasy ve incelemeye dek uzun süre geçmesi de sperm hareketlili?ini azaltabilir


A?ylama


Erkek e?ten alynan meni örne?i özel yöntemler ile hazyrlanarak hareketlili?i fazla ve yapysy normal olan spermlerden zenginle?tirilir, hazyrlanan spermler kadyn e?in vajinasyna yerle?tirilen ince bir kateter yardymy ile rahim içine verilir


Azoospermia


Menide hiç spermin bulunmamasydyr Azosperminin nedenleri;



*


Pretestiküler (testis öncesi) nedenler; beyinde hipotalamus ve hipofiz bezlerinde görülen bozukluklardyr Bu bozukluklara ba?ly olarak üreme hormonlary üretilmez

*


Testiküler nedenler; sperm üretimindeki bozukluklardyr Genetik nedenlere, inmemi? testise, kullanylan ilaçlara, yüksek ysy ve radyasyon gibi çevresel faktörlere, kabakulak enfeksiyonuna ve ba?y?yklyk sistemindeki bozukluklara ba?ly olarak sperm üretimi bozulabilir

*


Posttestiküler (testis sonrasy) nedenler; kanallardaki tykanyklyklar, cinsel fonksiyon bozukluklary ve retrograd ejakülasyondur (geriye bo?alma) Sperm kanallaryndaki tykanyklyklar do?u?tan olabilece?i gibi geçirilmi? enfeksiyon ve ameliyatlara ba?ly olarak da olu?abilir


SAYFA BA?I


B


Bakteriyel Enfeksiyon


Üreme organlarynda bakterilerin yol açty?y enfeksiyonlar menide lökosit (iltihap hücresi) arty?yna neden olur Bu enfeksiyonlara ba?ly olarak meni miktary, sperm sayysy ve hareketlili?i azalabilir


Beslenme Bozuklu?u


Üreme organlarynda bakterilerin yol açty?y enfeksiyonlar menide lökosit (iltihap hücresi) arty?yna neden olur Bu enfeksiyonlara ba?ly olarak meni miktary, sperm sayysy ve hareketlili?i azalabilir


Böbrek Yetmezli?i


Böbrek yetmezli?i olan hastalarda sperm üretimi, sperm geli?iminin ilk evrelerinde duraklar Bunun bir nedeninin çinko eksikli?i olabilece?i dü?ünülmü?tür Bu hastalarda testosteron düzeyleri dü?ük, FSH ve LH düzeyleri yüksektir Diyalizden sonra testosteron seviyesi biraz yükselir


Bromokriptin


Prolaktin hormon (süt salynymyny düzenleyen hormon) düzeyi yüksek olan hastalaryn tedavisinde kullanylyrBromokriptin kullanymy ile bu hastalarda sperm sayysy ve hareketlili?i artar Prolaktin hormon düzeyi normal olan ki?ilerde kullanylmasynyn faydasy yoktur


SAYFA BA?I


D


Diabet


Diabetin (?eker hastaly?ynyn) üreme hormonlaryna olan etkisi de?i?iktir Diabetli erkeklerde cinsel fonksiyon bozukluklary görülür Kan ?ekerinin kontrol altynda olmamasy ereksiyon azalmasy, impotans (iktidarsyzlyk) ve libido kaybyna (cinsel isteksizli?e) yol açar Bu bulgular diabetin kontrol edilmesi ile ili?kilidir


SAYFA BA?I


E


Ejakülat


Ejakülaty yani meniyi epididimis, seminal bezler ve prostat bezinin salgylary olu?turur Sperm hücreleri meninin %1-5’ini olu?turmaktadyr büyüklüktedir


Elektro-Ejakülasyon


Ejakülasyon (bo?alma) problemi olan hastalarda kullanylan yöntemdir Rektumdan (makattan) prob ile uygulanan elektriksel uyary sonrasynda ejakülasyon gerçekle?ir Bu yolla elde edilen meni ile yardymcy üreme teknikleri uygulamalary yapylabilir


Endokrinoloji


Sperm üretimi için erkek seks hormonlaryna ihtiyaç vardyr Bu hormonlar ve etkileri a?a?ydaki tabloda gösterilmi?tir


HORMON ETKYSY

GnRH FSH ve LH hormonlarynyn salgylanmasyny sa?lar Beyinde hipotalamustan salgylanyr

FSH Testisteki sertoli hücrelerini uyararak sperm üretimini sa?lar Hipofiz bezinden salgylanyr

LH Leydig hücrelerinde testosteron sentezlenmesini ve sperm üretiminin devamlyly?yny sa?lar Hipofiz bezinden salgylanyr

Prolaktin LH’yn Leydig hücreleri üzerindeki etkisini arttyryr Hipofiz bezinden salgylanyr

Testosteron Sperm üretiminin devamlyly?yny sa?lar Testisteki Leydig hücrelerinden salgylanyr

Estradiol LH sentezini kontrol eder Karaci?er, kas ve ya? dokusunda testosteronun metabolize edilmesi ile olu?ur %20-25’i Leydig hücrelerinden salgylanyr

Ynhibin FSH salynymyny engeller Sertoli hücrelerinden salgylanyr

Aktivin FSH salynymyny arttyryr Leydig hücrelerinden salgylanyr


Epididimis


Kanallarynda sperm depolanan ve testisin arka yan kysmynda yer alan yapydyr Ba?, gövde ve kuyruk kysmyndan olu?ur Ba? kysmyndan testiküler syvy emilerek menideki sperm konsantrasyonu artar, gövde kysmynda spermler hareketlilik kazanyr ve kuyruk kysmynda da sperm depolanyr


Epispadias


Üretra a?zynyn (idrar kanal a?zynyn) penisin üst yüzünde oldu?u durumdur Bu durum inmemi? testis, ereksiyon bozukluklary ve retrograd ejakülasyon (geri bo?alma) ile beraber görülebildi?i ve syk tekrarlayan enfeksiyonlara yol açty?y için infertiliteye yol açar Bu hastalar cerrahi tedavi sonrasynda yardymcy üreme teknikleri ile çocuk sahibi olabilirler


SAYFA BA?I


F


Fertilizasyon


Sperm hücresinin yumurta hücresine girerek döllenmenin gerçekle?mesidir


Spermin yumurtanyn dy? kabu?una ba?lanyp yumurtanyn içine girebilmesi ve yumurtayy dölleyebilmesi için akrozom reaksiyonunun gerçekle?mesi gerekir


FSH


Folikül Stimüle Edici Hormon (FSH) hipofiz bezinden salgylanan ve sperm üretimi için gerekli olan bir hormondur


GIFT (Gamet Yntrafallopyan Transfer)


Kadyn e?ten alynan yumurtalaryn laboratuvar ko?ullarynda sperm ile bir araya getirilerek fallop tüplerine verilmesi i?lemidir Bu i?lem tüplerin tykaly oldu?u durumlarda veya a?yr erkek infertilitesi vakalarynda ba?aryly olmaz Günümüzde yerini IVF (Tüp Bebek) ve Mikroenjeksiyon gibi daha geli?mi? tekniklere byrakmy?tyr


SAYFA BA?I


G


Globozoospermia


Sperm yapysynda görülen bozukluklardan biridir Sperm hücresinin ba? kysmynda yer almasy gereken akrozom bulunmaz ve sperm hücresi yuvarlak görünümdedir Bu vakalaryn mikroenjeksiyon yöntemi ile çocuk sahibi olmasy mümkündür


GnRH


Hipotalmustan salgylanan bu hormon FSH ve LH sentezi ve salynymyny uyaryr


Gonadodisgenez


Testis ve erkek genital organlarynyn geli?imi için 46XY kromozom yapysy gerekir Gonadodisgenez hamileli?in ilk dönemlerinde ve genellikle kromozomal nedenlere ba?ly olarak görülen testislerdeki geli?imsel bozukluklardyrGebeli?in çok erken döneminde görülen bozukluklarda testisler hiç geli?meyebilir ve bebek erkek olmasyna ra?men dy? genital organlary kyz görünümünde veya ayyrt edilemeyen görünümdedir Gebeli?in daha sonraki döneminde görülen bozukluklarda ise dy? genitaller erkek görünümünde olmasyna ra?men testisler ya hiç geli?memi?tir yada çok küçüktür


Gonokok Enfeksiyonlary


Cinsel temas yoluyla bula?an Neisseria gonorrhoea adyndaki mikroorganizma bel so?uklu?u olarak bilinen enfeksiyona yol açar Erkeklerde genellikle idrar kanalynyn iltahaplanmasyna yol açar Nadiren epididimis ve prostat enfeksiyonuna neden olarak kanallaryn tykanmasyna ve infertiliteye neden olabilir Antibiyotik tedavisi gereklidir


SAYFA BA?I


H


Hematospermi


Menide kan hücreleri bulunmasy nedeni ile meninin renginin kyrmyzy olmasydyr Hematospermi enfeksiyonlara, prostat ta?laryna ve kansere ba?ly olarak görülebilir Vakalaryn %15’inde ise herhangi bir neden tespit edilemez


Hidrosel


Testisin dy? katlary arasynda syvy toplanmasydyr, do?u?tan veya sonradan görülebilen bu durum a?ryya neden olmaz Enfeksiyonlar ve tümörler de bu duruma neden olabilir Hidrosel sperm fonksiyonlaryny etkilemez ve infertiliteye neden olmaz


Hipergonodotropik Hipogonadizm


Testislerde yeteri kadar sperm üretiminin olmady?y durumdur Bu vakalarda FSH düzeyi yüksektir Hipergonodotropik hipogonadizm, kromozomal bozukluklara (Kleinfelter sendromu, Down sendromu ve Noonan sendromu vs), testislerin olmamasyna, çe?itli toksinlere (zehirli maddeler), radyasyona, enzim eksikliklerine, ?eker hastaly?yna, kabakulak ve di?er enfeksiyonlara ba?ly olarak görülebilir


Hiperprolaktinemi


Prolaktin hormonunun yüksek oldu?u durumlardyr Bu hastalarda testosteron düzeyleri dü?üktür Bu durum sperm sayysy ve hareketlili?inde azalmaya yol açmanyn yanynda impotans, retrograd ejakülasyon ( geri bo?alma ) gibi cinsel fonksiyon bozukluklaryna da yol açar Hipotiroidizm (tiroid bezinin az çaly?masy), stres ve çe?itli ilaçlar (depresyon, hipertansiyon tedavisinde kullanylan ilaçlar vb) hiperprolaktinemiye yol açar Hiperprolaktinemi tedavisinde Bromokriptin kullanylyr


Hiperspermi


Meni miktarynyn 63 ml den fazla olmasydyr, bu durum menideki sperm miktary de?i?mezken meni miktary artty?y için sperm dilusyonuna (seyrelmesine) yol açarak infertiliteye neden olabilir Meni miktarynyn üst synyry olarak 60-65 ml kabul edilmesine ra?men meni miktary sürekli bu synyryn üzerinde ise hiperspermiden söz edilir Ynfertilite ve hiperspermi durumunda tedavi için split ejakülat yani meninin ilk kysmynyn ayry olarak alynmasy gerekir


Hipogonodotropik Hipogonadizm


Hipotalamus ve hipofiz bezlerindeki yapysal ve fonksiyonel bozukluklara ba?ly FSH ve LH düzeylerinde dü?me ve sperm üretiminin azalmasydyrBu durum hipotalamus ve hipofiz bezlerindeki tümörlere, damarsal bozukluklara, tüberküloz gibi enfeksiyonlara, hiperpro-laktinemiye, bazy sendromlara, beslenme bozukluklaryna, strese, ?i?manly?a, ilaçlara, omurilik zedelenmesine karaci?er hastalyklaryna ve böbrek hastalyklaryna ba?ly olabilir


Hipo-Ozmotik Swelling (?i?me) Testi


Sperm canlyly?ynyn belirlenmesinde kullanylan bir testtir Canly sperm hücresinin zary bütünlü?ü bozulmady?y için dü?ük ozmotik basynçly ortamlarda hücre içine girer ve bunun sonucunda sperm kuyru?unda ?i?me görülür Mikroenjeksiyon syrasynda da sperm hareketlili?inin çok az oldu?u durumlarda canly spermlerin seçilmesinde kullanylyr


Hipospadias


Üretranyn (idrar kanalynyn) penisin arka yüzüne açyldy?y bir anomalidir Do?u?tan olan bu anomaliye syk olarak inmemi? testis de e?lik eder Cerrahi tedavi sonrasynda uygulanacak yardymcy üreme teknikleri ile bu hastalar çocuk sahibi olabilir


Human Chorionic Gonodotropin (hCG)


Plasentadan (bebe?in e?i) salgylanan bir hormondur Hipogonodotropik hipogonodizm vakalarynda ve inmemi? testis vakalarynda tedavide kullanylyr


SAYFA BA?I


I


ICSI


Intrasitoplazmik Sperm Enjeksiyonu (ICSI) yönteminde özel mikroskop ve mikromanipülatörler aracyly?y ile tam olgunlu?a ula?my? yumurtanyn içine tek bir sperm enjekte edilir Enjekte edilen yumurtalar embriyo geli?imini sa?lamak için geli?tirilmi? besiyerleri içinde anne vücut ortamyna benzer ortam sa?layan inkübatöre yerle?tirilir Döllenme 16–18 saat sonra tamamlanyr Döllenmeden 12 saat sonra döllenmi? yumurta (embryo) iki hücreye bölünür Ynkübatör içinde embryo birkaç defa bölünebilir 44-72 saat sonra iki-sekiz hücreli embryo anne adayynyn rahmine transfer edilir Bu yöntem ile birçok infertil erkek sa?lykly çocuk sahibi olabilir


SAYFA BA?I


Y


Ylaç Ba?ymlyly?y


Mariyuana, kokain, eroin, morfin gibi ba?ymlylyk yapan ilaçlar testislerin küçülmesine, sperm üretiminin bozulmasyna, sperm sayysy ve hareketlili?inin azalmasyna ve anormal yapydaki spermlerin artmasyna neden olur


Ymmotil Cilia Sendromu


Bu hastalarda sperm hareketlili?inde azalma görülür Bu sendromda spermatozoa cilialarynda (ipliksi çykyntylarynda) görülen bozukluk kulak, burun ve üst solunum yollarynda da görülür Bu hastalar yardymcy üreme teknikleri yardymy ile çocuk sahibi olabilir


Yntrauterin Ynseminasyon (IUI)


A?ylama olarak da bilinen yöntemde, meni özel yöntemler ile hazyrlanyr ve rahim içine verilir Çe?itli hazyrlama yöntemleri kullanylarak menideki ileri hareketli ve normal yapydaki spermler ayrylarak özel kateterler ile rahim içine verilir IUI tedavisi penis anatomisindeki bozukluklar, retrograd ejakülasyon (geri bo?alma), seksüel disfonksiyon, servikal mukus bozukluklary, sperm sayy ve hareketlili?indeki bozukluklar, immünolojik infertilite durumlarynda uygulanabilir IUI tedavisi ile gebelik edilebilme oranlary % 10-15 civaryndadyr


SAYFA BA?I


K


Kabakulak


Tükürük bezlerinin iltihaplanmasy ile karakterize viral enfeksiyondur Puberte döneminden sonra geçirilen kabakulak enfeksiyonlary erkekler testislerin iltihaplanmasyna ve ileride infertiliteye yol açabilir


Kallmans Sendromu


Hipofiz bezinden gonodotropin hormonlaryn yani FSH ve LH’yn salgylanmasyndaki bozukluk ile karakterize bir sendromdur Bu sendromda hormon düzeylerindeki dü?üklü?ün yany syra, koku alma bozuklu?u, yaryk damak ve dudak görülebilir Bu erkekler puberteye geç girer, mikropenis ve inmemi? testis de bulgular arasyndadyr


Karaci?er Hastalylary ve Ynfertilite


Karaci?er hastaly?y olan erkeklerde, jinekomasti (memelerde büyüme), testisler küçülme ve impotans (iktidarsyzlyk) görülür Genellikle hipogonadotropik hipogonadizme neden olur, testosteron düzeyi dü?er


Kartageners Sendromu


Ymmotil cilia sendromu görülen erkeklerin %50’sinde bu sendrom da görülür Bu hastalarda kronik sinüzit ve syk akci?er enfeksiyonu görülür ve kalp sa?da yerle?imlidir


Kemoterapi


Kanser tedavisinde kullanylan ilaçlar, doza, kullanym süresine, kullanylan ilaçlaryn sayy ve çe?idine göre sperm üretimini etkiler Bazy ilaçlar sperm üretiminin tamamen durmasyna, bazylary ise sadece geçici olarak duraklamasyna yol açar Bu ilaçlar kullanylmaya ba?lanmadan önce hastadan meni alynarak dondurulmasy en sa?lykly yöntemdir Daha sonra dondurulmu? menideki spermler mikroenjeksiyon yönteminde kullanylarak çiftler çocuk sahibi olabilir


Klamidya Enfeksiyonu


Kyrk ya?yn altyndaki erkeklerde üreme kanallaryndaki iltihabyn en syk görülen nedenidir Testislerde a?ry ve ?i?lik ile seyreden enfeksiyon erkeklerin %20’sinde hiç bulgu vermeyebilir Geçirilmi? enfeksiyon antisperm antikorlarynyn olu?umuna neden olarak infertiliteye yol açabilir Hastalyk antibiyotik tedavisine iyi cevap verir


Kleinfelter’s Sendromu


Bu 47XXXY paterni gösteren bir kromozomal bozuklukdur Normal erkeklerin kromozon paterni 46 XY’dyr Azoospermi ve jinekomasti (memelerin büyümesi) görülen bu erkek çok uzun boylu olur FSH ve LH hormon düzeyleri yüksek, testosteron hormonunun düzeyi dü?üktür Testisler geli?memi?tir, bu hastalarda inmemi? testiste syk görülür


Klomifen Sitrat


Klomifen sitrat sentetik östrojen (kadynlyk hormonu) etkisine kar?y bir ilaçtyr Erkeklerde infertilite tedavisindeki etkisi tarty?malydyr Özellikle FSH hormonu yüksek olan hastalarda, sperm sayy ve hareketlili?in çok bozuk oldu?u vakalarda ve azoospermi vakalarynda yarary yoktur


Kriptor?izm


Testislerin skrotuma (yumurtalyk torbasyna) inmemesi halidir Yeni do?an erkek çocuklaryn %3-5’inde görülür ve vakaryn %15’inde çift taraflydyr Dokuz ya?yna kadar testisleri indirilen erkeklerde yapylan çaly?malarda, tek tarafly inmemi? testis vakalarynyn %80’inin, çift tarafly inmemi? testis vakalarynyn ise %30’unun çocuk sahibi olabildi?i gösterilmi?tir Testisler skrotumda iken 332o C derece ysyya maruz kalyrken, inmemi? testislerin 344o C derece ysyya maruz kalmalarynyn infertiliteye neden oldu?u dü?ünülmektedir Ynmemi? testislerin 9 aydan sonra fakat 2 ya?yndan önce indirilmesi gerekir Cerrahiden önce hormon tedavisi de önerilmektedir


Kriyoprezervasyon


Kriyoprezervasyon spermin dondurularak saklanmasydyr 1953 yylyndan beri sperm ba?ary ile dondurularak saklanabilmektedir Kanser tedavisi için kemoterapi (ilaç tedavisi), radyoterapi (y?yn tedavisi) veya cerrahi tedavi görecek hastalarda tedaviye ba?lamadan önce ve cerrahi müdahaleler ile spermin elde edilebildi?i durumlarda sperm daha sonraki uygulamalarda kullanylmak üzere dondurularak saklanyr Meni sperm hücrelerinin so?uk ?oka dayanabilmesi için çe?itli koruyucu kimyasallar ile özel i?lemlere tabi tutularak dondurulur


Kromozomal Anomaliler


Azospermi vakalarynyn %12’sinde, a?yr oligospermi vakalarynyn ise %7’sinde kromozomal anomaliler görülür


Kültür


Erkelerde üreme sistemindeki enfeksiyonlar menide lökositlerin (iltihap hücrelerinin) artmasyna neden olur Bu arty? tespit edildi?inde mutlaka mikrobiyolojik kültür yapylmalydyr Kültür için meninin steril ko?ullarda alynmasyna ve bula?ma olmamasyna özen gösterilmelidir Eller ve penis sabunlu su ile yykanyp, iyice durulandyktan sonra meni alynmalydyr


SAYFA BA?I


L


Leydig Hücreleri


Testiste bulunan hücrelerdir, bu hücreler testosteron ve aktivin salgylar Bu hücreler beyinden salgylanan hormonlar ile uyarylyr ve testosteron sentezlemeye ba?lar


LH (Luteinize Edici Hormon)


Hipofiz bezinden salgylanan bu hormon, testislerdeki leydig hücrelerinden testosteron sentezlenmesini kontrol eder Ynmemi? testis ve hipogonadotropik hipogonadizm vakalarynda sperm üretimini uyarmak için kullanylyr


Lökositospermi


Menide ml’de 1 milyondan fazla lökosit (iltihap hücresi) görülmesi anormaldir Menideki lökositler özel boyalar ile boyanarak di?er olgunlu?unu tamamlamamy? germ hücrelerinden (cinsiyet hücreleri, sperm öncülleri) ayrylyr Menide lökositlerin artmasy sperm sayy ve hareketlili?inin azalyp, yapysynyn bozulmasyna ve sperm yumurtayy dölleme yetene?inin azalmasyna neden olur Bu durum viral ve bakteriyel enfeksiyonlara, fazla sigara içmeye, varikosele ve sperm üretimindeki bozukluklara ba?ly olabilir


SAYFA BA?I


M


Mevsimsel De?i?iklikler


Sperm parametrelerinin mevsimlere göre de?i?iklik gösterdi?i bilinmektedir Bugüne kadar yapylan çaly?malarda sperm sayysynyn, hareketlili?inin ve yapysynyn yaz aylarynda bozuldu?u gösterilmi?tir Bu testosteron düzeylerinin yazyn dü?mesine ba?lanmy?tyr


Mesa (Mikrocerrahi ile Sperm Aspirasyonu)


1984 yylyndan beri epididymisten mikrocerrahi yöntemi ile elde edilen spermler, yardymcy üreme teknikleri de kullanylarak, sperm kanallarynda tykanyklyk olan hastalar çocuk sahibi olabilmektedir Günümüzde MESA yöntemi ile elde edilen spermler ile mikroenjeksiyon yapylyr Bu yöntem ile elde edilen spermler özel yöntemler ile dondurularak ilerideki uygulamalarda kullanylmak üzere saklanabilir


Mikoplazma Enfeksiyonlary


Ynfertil çiftlerde syk görülen enfeksiyonlardandyr Sperm parametrelerinin bozulmasyna yol açabilir


Mikrocerrahi


Özel cerrahi mikroskoplar ve çok hassas aletler ile uygulanan ameliyatlardyr Bu yöntem ile kanama, iltihabi reaksiyon ve doku harabiyeti daha az olur Mikrocerrahi yöntem ile (MESA) epididimisten sperm aspirasyonu, kanal tykanykly?y operasyonlary yapylyr


Mikroskopi


Meninin özelliklerinin de?erlendirilmesinde mikroskobik inceleme çok önemlidir Mikroskop ile sperm sayysy, hareketlili?i ve yapysy de?erlendirilir Ayryca florösan mikroskobu gibi özel mikroskoplar ile spermlerin akrozom reaksiyonu de?erlendirilir, genetik materyali ile ilgili çaly?malar yapylabilir Elekron mikroskobisi ile ise spermlerin yapysy hakkynda çok detayly bilgi edinilebilir


Morfoloji


Normal sperm oval ba?ly, akrozomu kolay seçilen, kuyruk ve ba?y simetrik olan bir hücredir Kuyru?un ilk kysmy biraz kalynla?arak boyun kysmyny olu?turur Spermler özel boyalar ile boyanarak yapylary de?erlendirilir


Krugerin strict kriterlerine göre normal sperm;



*


25-35 mm çapynda oval biçimde düzgün ba?y vardyr

*


Ba? kysmynyn %40-60’yny akrozom olu?turur

*


Boyun ve kuyru?u düzgündür, kuyruk 50-60 mm uzunlu?undadyr


Sperm yapysyndaki bozuklular fertilizasyonu engeller Spermlerin ba?, boyun ve kuyruk kysmynda yapysal bozukluklar görülebilir Spermlerin genellikle birden fazla parçasy etkilenmi?tir


Motilite


Spermlerin hareket kabiliyetine denir Spermler epidimisten geçerken hareketlilik kazanyr, bu hareket için gereken enerji de spermin boyun kysmynda üretilir Meni örne?indeki hareketlilik yüzde olarak ifade edilir Dünya sa?lyk örgütünün kriterlerine göre menideki spermlerin %50 veya daha fazlasynyn hareketli olmasy gerekir


SAYFA BA?I


N


Nekrospermi


Menide hiç canly spermin olmady?y durumlardyr Ölü veya canly fakat hareketsiz olan spermlerin ayrylmasy çok önemlidir Bunlaryn ayyrymy için özel testler uygulanyr


SAYFA BA?I


O


Obesite


A?yry ?i?manlyk testosteron seviyesinin dü?mesine, infertiliteye yol açabilir


Obstrüksiyon


Sperm aky?ynyn tam veya kysmi olarak engellenmesi sonucu azoospermi veya oligozoospermi ve meni miktarynda azalma görülür Bu tykanyklyklar de?i?ik seviyelerde, enfeksiyonlara ve do?u?tan anatomik bozukluklara ba?ly olarak görülebilir Bu hastalaryn MESA ve TESE yöntemi ile sperm alynarak çocuk sahibi olmalary mümkündür


Oksijen Radikalleri


Lökositler ve immatür spermler tarafyndan açy?a çykarylan reaktif oksijen türleri olgun sperm hücrelerine zarar verir Sperm hareketlili?inin azalmasyna ve akrozom reaksiyonunun gerçekle?memesine yol açar


Oligoasthenoteratospermia


Menideki sperm sayysynyn, hareketlili?inin ve normal morfolojideki spermlerin az olmasydyr


Oligozoospermia


Menideki sperm sayysynyn normalin altynda olmasydyr Genelde sperm hareketlili?indeki azalma ile beraber görülür


Omurilik Zedelenmeleri


Omurilik zedelenmesi olan erkeklerde meni miktary azalmy?, sperm sayysy ve hareketlili?i ve yapysy bozulmu?tur Bu hastalarda uzun süreli ilaç kullanymy, idrar yolu enfeksiyonlary, antisperm antikorlary, kan dola?ymynyn bozulmasy ve hormonal bozukluklar sperm üretimindeki bozukluklara yol açar Meni veremeyen hastalarda elektroejakülasyon yöntemi ile sperm elde edilebilir


Or?idopeksi


Ynmemi? testislerin cerrahi olarak düzeltilmesidir Tek tarafly ve 2 ya?yndan önce düzeltilen vakalarda sonuçlar daha iyi olabilir Bu vakalarda antisperm antikorlary daha fazla görülür, bu da infertilitede rol oynar


Or?it


Testislerin iltihaplanmasydyr, sperm üretiminin geçici veya kalycy olarak bozulmasyna neden olur Kabakulak gibi viral enfeksiyonlara, bakteriyel enfeksiyonlara, ba?y?yklyk sistemindeki bozukluklara ve radyasyona ba?ly olabilir


SAYFA BA?I


P


Pentoksifiline


Kafein gibi maddeler ile ayny grupta bulunan bu madde kanyn aky?kanly?yny ve testislerdeki kanlanmayy artyryr Bu ilacyn oligozoospermisi olan vakalarda kullanylmasy tarty?malydyr Bu madde meniye ilave edilerek sperm hareketlili?i, akrozom reaksiyonu ve spermin yumurtayy dölleme yetene?i artar


Percoll


Silika partikülleri içeren bir solüsyondur Bu solüsyon ile hazyrlanan gradientler kullanylarak normal yapyda ve hareketli olan spermler ayrylabilir Ayryca bu yöntem ile hazyrlanan sperm bakterilerden ve lökositlerden (iltihap hücreleri) temizlenir


Pesa (Percutenous epididymal sperm aspiration)


PESA küçük i?neler ve enjektör yardymy ile vakum uygulanarak epididimisten sperm alynmasydyr Bu yöntem ile elde edilen spermler yardymcy üreme tekniklerinde kullanylabilir


Pestisid


Böcek ilacy, bitki ilaçlary gibi toksik maddeler olan pestisidlerin üreme sa?ly?y üzerine olumsuz etkileri vardyr Bu maddelere maruz kaly? süresi ve bunlaryn yarylanma ömürleri sperm üretimi üzerine olan etkilerini belirler Bunlar, sperm sayysynyn ve hareketlili?in azalmasyna, sperm yapysynyn bozulmasyna yol açar


Postkoital Test


Cinsel ili?kiden 2-10 saat sonra yapylan ve kadyn e?in rahim a?zyndan alynan örne?in incelenmesi ile spermin vajinal mukusu (salgyyy) geçebilme yetene?ini belirleyen bir testtir


Prolaktin


Hipofiz bezinde üretilen bir hormondur LH’yn testislerdeki etkisini artyryr


Prostat


Mesane boynu altynda yerle?en 35-4 cm çapynda bir bezdir Asit fosfataz, çinko, sitrik asit ve meninin syvyla?masynda yardymcy olan enzimler salgylar Prostat bezinin salgysy meni hacminin %30’unu olu?turur


Prostatit


Prostat bezinde bakterilerin veya di?er mikroorganizmalaryn yol açty?y iltihaplanmalardyr Akut veya kronik olabilir Meninin kalitesini bozarak ve antisperm antikorlarynyn olu?umuna neden olarak infertilite yol açar Akut formlary antibiyotiklerle kolayca tedavi edilebilir, fakat kronik formlarynyn te?his ve tedavisi daha zordur


SAYFA BA?I


R


Radyasyon


Radyoterapinin (y?yn tedavisinin) verilen doza ve süreye ba?ly olarak spermler üzerine toksik etkisi vardyr Radyasyon en zararly etkiyi geli?mekte olan hücrelere gösterir Radyo terapi sonrasynda doza ba?ymly olarak geçici veya kalycy azoospermi olu?ur


Retraktil Testis


Testislerin refleks ile skrotumundaki yerlerinden yukary do?ru çykmasydyr Bu refleks puberteden 1-2 yyl önce kaybolur Ynfertil erkeklerin %4’ünde bu durum görülebilir Bu hastalarda sperm sayysy, hareketlili?i ve yapysy bozulmu?tur


Retrograd Ejekülasyon


Mesane ve üretranyn fonksiyonel bütünlü?ünün bozulmasy sonucu retrograd ejakülasyon (geri bo?alma) ortaya çykar Tüm azospermi vakalaryndan bu neden ara?tyrylmalydyr Bu do?u?tan, veya travma, diyabet ve geçirilmi? ameliyat gibi nedenlere ba?ly olarak sonradan olu?abilir Bu hastalarda idrarda sperm görülür ve özel yöntemler ile hazyrlanarak yardymcy üreme tekniklerinde kullanylabilir


SAYFA BA?I


S


Seksüel Disfonksiyon


Erkeklerde görülen cinsel fonksiyon bozukluklary;



*


Libido kayby, cinsel istek azalmasy

*


Erektil bozukluklar, psikolojik veya organik nedenlere ba?ly olarak hastalarda iktidarsyzlyk görülebilir

*


Priapism, penisin cinsel istek ile ilgisiz, anormal, uzun süren ve a?ryly enjeksiyonudur

*


Ejakülasyon bozukluklary, fonksiyonel ve psikolojik bozukluklara ba?ly olarak erken veya geç bo?alma görülebilir Retrograd ejakülasyon ve meni üretiminin olmady?y zamanlarda ise bo?alma görülmeyebilir


Cinsel ili?ki syrasynda organik nedenler ile anorgazmi (orgazm olmamasy) ve a?ry hissedebilmesi gibi durumlarla da kar?yla?ylabilir


Cinsel fonksiyonlary bazy ilaçlar etkileyerek, impotansa, retrograd ejakülasyona ve ejakülasyon bozukluklaryna yol açabilir Hipertansiyon tedavisinde kullanylan ilaçlar, bazy a?ry kesiciler, psikolojik hastalylaryn ve depresyon tedavisinde kullanylan ilaçlar, idrar söktürücüler, gut tedavisinde kullanylan ilaçlar, epilepsi (sara) tedavisinde kullanylan bazy ilaçlar cinsel fonksiyon bozukluklaryna yol açar


Seminal Vezikül


Meseanenin arka yüzünde bulunan bir bezdir Fruktoz ve prostaglandinleri salgylar Meni hacminin %70’ini olu?turur


Sertoli Cell


Sertoli hücreleri testisteki ana hücrelerdendir Bu hücreler kan-testis bariyerinin devamlyly?yny sa?lar Belirli proteinleri sentezleyen ve metabolik aktiviteleri sürdüren bu hücreler FSH ve testosteron hormonlarynyn etkisi altyndadyr


Sertoli Cell Only Sendromu


Testiste germ hücrelerinin kayboldu?u, az sayyda leydig hücresi ve sertoli hücrelerinin bulundu?u durumdur Testisler küçük ve yumu?aktyr, bu ki?ilerde azospermi görülür


FSH düzeyleri genellikle yükselmi?tir Tany testis biyopsisi ile konur, belli bir noktadan alynan biyopsi tüm testisi temsil etmeyece?inden günümüzde bu hastalardan tany ve tedavi amaçly birden fazla biyopsi alynmasy ve sperm elde edilebilirse bunlaryn mikroenjeksiyon ile de?erlendirilmesi uygundur


Bu hastalardan alynan biyopsilerde sperm elde edilebilirse bu ki?iler sa?lykly çocuk sahibi olabilir


Sickle Cell Dysease (Orak hücreli anemi)


Genetik geçi?li bir kan hastaly?y olan bu sendrom kan akymyndaki bozuklu?a ba?ly olarak erkeklerde üreme sa?ly?yny bozar FSH, LH ve testesteron hormon düzeyleri dü?üktür Ayryca bu hastalarda priapismusta görülebilir


Sifilis


Sifilis (frengi) cinsel temas yolu ile bula?an bir enfeksiyondur Genital organlarda yaralaryn görüldü?ü ilk dönemi gribal enfeksiyon benzeri bulgularyn görüldü?ü dönem izler Tedavi edilmedi?i taktirde sinir sisteminde, dola?ym sisteminde ve di?er organlarda bozukluklara yol açan dönem görülür Antibiyotik ile tedavisi mümkündür


Sigara


Meni miktary ve sperm hareketlili?i sigaradan etkilenir Sigara içenlerde menideki çinko düzeyi dü?er, kadmiyum düzeyi artar Menideki lökositlerde de (iltihap hücreleri) arty? görülür


Skrotal Isy


Skrotumda ki ysy vücudun di?er yerlerindeki ysydan daha dü?üktür Artan skrotal ysy sperm üretimini olumsuz etkiler Sperm üretiminin belli bir seviyede duraklamasyna veya sperm hareketlili?inin ve yapysynyn bozulmasyna yol açar Saunalaryn syk kullanymy, yüksek ate?, varikosel, çok syky pantolon giyilmesi, çevresel faktörlere veya mesle?e ba?ly yüksek ysyya maruz kalynmasy skrotal ysynyn artmasyna neden olur


Sperm Fonksiyon Testleri


Sperm fonksiyon testleri spermin döllenme yetene?inin belirlenmesinde önem ta?yr Postkoital test, akrozom reaksiyon testi, hipoozmotik ?i?me testi fonksiyonel testlerdir Bunlar hastaya uygulanacak tedavinin belirlenmesinde önem ta?yr


Sperm Hazyrlama Yöntemleri


Yardymcy üreme teknikleri için kullanylacak olan spermin özel yöntemler ile hazyrlanmasy gerekir Bu i?lemler ile spermler mikroorganizmalardan, lökositlerden (iltihap hücrelerinden) ayrylyr, ve ileriye do?ru hareketli ve normal yapydaki spermler seçilebilir Sperm ayyrma yöntemi olarak en çok swim-up ve Percoll yöntemi kullanylmaktadyr


Spermatosel


Epididimisin distansiyonudur (gerilmesi), ileri ya?larda daha syk görülür A?ryya veya tykanykly?a yol açmady?y sürece tedaviye gerek yoktur


Spermatogenez


Spermatogonium mitoz bölünme ile ço?alabilen ve primer spermatositi üreten hücrelerdir Spermatogenez spermatogonial kök hücrelerin mayoz bölünme ve de?i?ik evreler geçirerek olgun sperm hücresini olu?turmasydyr Bu olgunla?ma süreci yakla?yk 64 gün sürer Olgun sperm hücresi haploid (tek) genetik materyal içerir ve oositin (yumurtanyn) genetik materyali ile birle?erek diploid genetik materyal içeren embriyoyu olu?turur


Spermatogenetik Arrest


Sperm üretiminin belli bir evrede duraklamasydyr Bu duraklama tam veya kysmi olabilir Tam oldu?unda ise oligozoospermi görülür Tanysy testis biyopsisi ile konur Sperm üretimindeki duraklama hormonal bozukluklara, karaci?er ve böbrek hastalyklaryna, ?eker hastaly?yna, vitamin A eksikli?ine, radyasyona, kanser tedavisinde kullanylan çe?itli ilaçlara ba?ly olarak görülebilir Günümüzde olgun spermin bir önceki evresi olan ve haploid genetik materyal içeren spermatidler kullanylarak mikroenjeksiyon yöntemi ile gebelikler elde edilmektedir


Spermiogram


Meni incelemesidir Ynceleme için meni verilirken dikkat edilmesi gerekenler



*


2-7 günlük cinsel perhiz olmasy

*


Örne?in mastürbasyon ile temiz bir kaba alynmasy

*


Örnek alynyrken kayganla?tyrma amacy ile tükürük, sabun veya ?ampuan gibi maddelerin kullanylmamasy

*


Örne?in incelenece?i laboratuara en geç 60 dakika içinde ula?tyrylmasy


Meni incelemesinde, miktar, renk, koku, viskosite (aky?kanlyk), syvyla?ma süresi de?erlendirilir Sperm sayymy yapylyr, spermin hareketlili?i ve yapysy de?erlendirilir Menide lökositlerin ve mikroorganizmalaryn varly?y incelenir


Spermiogram


Meni incelemesidir Ynceleme için meni verilirken dikkat edilmesi gerekenler


Hacim:2-60 ml

Konsantasyon:>20 x 106/ml

Total sperm sayysy:>40 x 106/ml

Hareket:>%50

Morfoloji:>%30

Vitalite (canlylyk):>%75

Lökosit:<10 x 106/ml


Meni incelemesinin sonuçlary, cinsel perhiz süresine, mevsime, geçirilmi? hastalylara, strese, alkol ve sigara kullanymyna ba?ly olarak de?i?iklik gösterebilir Kesin sonuca varylmadan önce birer ay ara ile üç kez meni incelemesi yapylmalydyr


Spermisid


Spermlerin hücre zaryna zarar vererek etki gösterir, bu maddeler do?um kontrolü için kullanylmaktadyr


Stres


Stres LH hormon salynymyny azaltyr, uzun süre strese maruz kalan erkeklerde spermin hareketlili?i ve yapysynda bozulma görülür Stresten en çok sperm yapysynyn etkilendi?i gösterilmi?tir


Strict Criteria


Spermin yapysynyn de?erlendirilmesinde kullanylan kriterlerdir Bu kriterlere göre menide %14 ve daha fazla normal spermin bulunmasy gerekir Meni %4’ün altynda normal sperm içeriyorsa bu hastalar için en iyi tedavi yöntemi mikroenjeksiyondur


SAYFA BA?I


T


Teratozoospermia


Sperm morfolojisinin (yapysynyn) bozuklu?udur Sperm yapysyndaki bozukluklar, sperm ba?yny, boynunu veya kuyru?unu etkileyebilir Normal morfolojide spermlerin orany arttykça döllenme oranlary artar Sperm morfolojisi, meni özel boyalar ile boyandyktan sonra Kruger strict kriterleri denen kriterlere göre de?erlendirilir


Testosteron


Leydig hücrelerinden sentezlenen hormondur, sentezi LH kontrolü altyndadyr Spermatogenezin devamlyly?yny sa?lar


Testiküler Atrofi


Testisler küçük ve yumu?aktyr, a?yr oligozoospermi veya azoospermi görülür Bu hastalarda testis biyopsisi ile elde edilen spermler kullanylarak mikroenjeksiyon yapylarak çiftler çocuk sahibi olabilir


Testiküler Feminizasyon Sendromu


Bu ki?iler genetik olarak erkek olmalaryna ra?men dy? görünümleri kadyndyr Bu ki?ilerde androjenlerde (erkeklik hormonlarynda) yetersizlik ve androjenlere duyarsyzlyk vardyr


Testiküler Sperm Ekstraksiyonu (Tese)


Azoospermi ve a?yr oligozoospermi vakalarynda testislerden alynan birden fazla parçadan özel yöntemler ile sperm elde edilerek mikroinjeksiyon i?leminde kullanylyr


Testiküler Torsiyon


Genellikle adölesan döneminde syk görülen, testislerin dönmesi durumudur Testislerden en büyük zarary ilk 8 saat içinde görür ve ileri infertiliteye neden olur


Testiküler Yetmezlik


Testislerin sperm üretememesidir Bu vakalarda bölgesel sperm üretimi olabilece?i için TESE yöntemi ile sperm elde edilerek mikroenjeksiyon yapylabilir


Testis


Testis iki bölümden olu?ur Leydig hücreleri, kan ve lenfatik damarlary içeren interstisiyel bölüm Testisin bu kysmynda testosteron sentezlenir Testisin di?er bölümü ise sperm tübülleri ve Sertoli hücrelerinden olu?ur


Testis Biyopsisi


Testis biyopsisi azoospermisi veya ileri derece oligozoospermisi olan hastalarda obstrüktif ve non-obstrüktif (tykanykly?a ba?ly ve tykanykly?a ba?ly olmayan) nedenlerin belirlenmesi için yapylyr Testis biyopsisi sonrasynda travmaya ba?ly hematom (kanama) ve testis dokusunda harabiyet olu?abilece?i için ve günümüzde testis dokusundan elde edilen spermler mikroinjeksiyon i?leminde kullanylabildi?inden tany ve tedavi amaçly biyopsi ayny anda yapylabilir


Testiküler biyopsisinin de?erlendirilmesi;


Normal spermatogenez; normal sperm üretiminin olmasydyr, azoospermi veya ?iddetli oligozoospermi vakalarynda böyle bir biyopsi sonucu sperm kanallarynda tykanykly?y dü?ündürür


Hipospermatogenez; sperm üretiminde görülen de?i?ik evrelerdeki hücrelerin hepsi olmasyna ra?men üretim azalmy?tyr Hipotalamus, hipofiz bezi ve testiküler akstaki bozukluklara ba?ly görülebilir


Matürasyon aresti; sperm üretiminin belli evrede duraklamasydyr


Tubular fibroz; testis dokusundaki harabiyetin ileri derece oldu?u durumdur Sperm üreten hücreler ve Sertoli hücreleri kaybolmu?, Leyding hücreleri azalmy?tyr Bu durum radyasyon tedavisine, kabakulak enfeksiyonuna, inmemi? testise ve testis dokusunun oksijensiz kalmasyna ba?ly olabilir


Testis Kanseri


Testis kanseri 20-40 ya? arasyndaki erkeklerde en syk görülen kanser türüdür Son 50 yylda olumsuz çevresel ko?ullara ba?ly olarak testis kanser vakalarynyn sayysynda arty? görülmü?tür Sentetik östrojenlere maruz kalmanyn bir etken oldu?u dü?ünülmektedir Bu hastalarda ilaç ve radyasyon tedavisine ba?lamadan önce sperm üretiminde ileri derecede azalma görülür Tedavi sonrasynda görülen infertilite cerrahi sonrasy olu?an antisperm antikorlaryna ayryca tedavi için kullanylan ilaç ve hastalaryn gördü?ü radyoterapiye ba?ly olabilir Bu tedaviye alynmadan önce hastalardan ileride kullanylmak üzere birkaç kez sperm örne?i alynarak dondurulmalydyr


Trichomonas


Bir parazit olan trichomonas üretrada enfeksiyonlara neden olur Mikroskopik inceleme ile tanysy konulabilen bu enfeksiyonun sperm hücrelerine olumsuz etkisi gösterilememi?tir


Tüberküloz


Genital organlaryn tüberküloz enfeksiyonu, kan yolu, cinsel temas yolu ile veya böbrek tüberkülozunun bir komplikasyonu olarak görülebilir Obstrüksiyona (tykanyklara) yol açarak infertiliteye neden olur


SAYFA BA?I


U


Ultrasonografi


Skrotal ultrasonografik inceleme ile testislerin boyutlary hakkynda bilgi edinmenin yanynda, tümörlerin, testis torsiyonunun, or?itin ve varikoselin tanysy konabilir


Ureoplasma Urealiticum


Bu mikroorganizma uretrite neden olur Ynfertil çiftlerde syk görülür Alynan sürüntü veya meni örneklerinde yapylan kültürler ile tanysy konur E?lerin beraberce antibiyotik tedavisi görmesi gerekir


SAYFA BA?I


V


Varikosel


Varikosel skrotumda (yumurtalyk torbasynda) venöz kan (kirli kan) basyncynyn artmasyna ba?ly damarlarda görülen gerilme, ?i?medir Erkeklerin %15’inde primer infertilitesi olan erkeklerin %35’inde, sekonder infertilitesi (sonradan ortaya çykan infertilite) olan erkelerin %80’inde görülür Varikoselektomi denen operasyon ile tedavi edilebilir Operasyon sonrasynda testis hacmi artar ve sperm sayysynda artma görülebilir


Vazektomi


Sperm kanallary ba?lanarak yapylan kysyrla?tyrma operasyonudur Bu operasyonu geçiren ki?iler ileride çocuk sahibi olmak isterlerse düzeltme operasyonu geçirebilirler Düzeltme operasyonundan sonra sperm sayysy ilk 6 ay boyunca yava? yava? artar Hastalaryn %75’i ilk 3 yyl içinde çocuk sahibi olabilir


Vasoepididimostomi


Do?u?tan, enfeksiyonlara veya travmaya ba?ly kanal tykanyklaryny düzeltmek için yapylan operasyondur


SAYFA BA?I


Y


Y Kromozomu


Y kromozomu erkek cinsiyet kromozomudur Bu kromozomdaki anomaliler infertiliteye yol açar