idrarla yapılan gebelik testleri

İdrarla yapılan gebelik testleri


Hamile olduğundan şüphelenen ve adet gecikmesi yaşayan pek çok kadın eczaneden kolayca temin ettiği gebelik testi ile hamile olup olmadığını öğrenmeye çalışır Bu hem son derece ucuz, hem kolay hem de özel bir yöntemdir Özeldir çünkü testi uygulayan kadından başka kimse sonucu bilemez Pek çok kadın için bu önemli bir özelliktir Kadın hamile olup olmadığını herkesten önce öğrenmek ve bu özel anı doyasıya yaşamak ister Tam tersi şekilde istenmeyen bir gebelikten korkan kadın da hamile olup olmadığını başkalarının bilmesini istemeyebilir


Her yıl tüm dünyada milyonlarca gebelik testi satılmaktadır Evde yapılan gebelik testi anlamında "home pregnancy test" (HPT) olarak adlandırılan bu yararlı kitler her zaman doğru sonuç vermeyebilir Hatalı pozitif ya da hatalı negatif sonuçlar kişide hem psikolojik hem de fiziksel travmaya neden olabilir Bu nedenle gebelik testi kitlerini kullanırken çok dikkatli olmak gerekir


HPT gebeliği nasıl saptar?


Bir gebelik oluştuğunda herhangi bir testin bu gebeliği saptayabilmesi için hCG adı verilen hormonun varlığı temel şarttır hCG yalnızca gebelikte salgılanan bir hormondur ve salgılanabilmesi için döllenmiş yumurtanın blastokist aşamasına ulaşıp rahim içine yerleşmesi gerekir Bu genelde yumurtlamayı takiben 6-10 gün içinde meydana gelen bir olaydır Teorik olarak hCG döllenmeyi takip eden 9 gün civarında salgılanmaya başlar Hormonun kanda yeterli düzeye ulaşıp idrarla da atılması için ek zamana gerek vardır Çok erken dönemlerde hormon kanda yükselmeye başlamasına rağmen idrarl atılması gecikebilir Normalde gebe olmayan bir kadında kandaki hCG düzeyi mililitrede 10 milienternasyonel üniteden (mIU) daha düşüktür


HPT'nin hassasiyeti ne demektir?


HPT'nin hassasiyeti idrarda saptayabildiği en düşük miktardaki hCG değeri anlamına gelir Bugün piyasada satılan pek çok gebelik testinin hassasiyeti 20-50 mIU/mL arasındadır Yani hCG değeri 20-50 mIU/mL'nin altındaysa test sonuç vermez Oysa kan testi hCG değerini tam olarak yansıtır Bu nedenle kan testi daha adet gecikmesi ortaya çıkmadan sonuç verebilir


Testin duyarlılığı yani hassasiyeti ne kadar yüksekse yani ölçebildiği hCG düzeyi ne kadar düşükse gebeliği erken dönemde gösterme olasılığı da o kadar yüksektir


HPT nasıl yapılır?


Her gebelik testinin kendine ait özellikleri olabilir Bu nedenle eczaneden test aldığınızda kullanma talimatını mutlaka okuyunuz


Test için en uygun örnek orta akım idrarıdır Yani idrar yapmaya başlayıp biraz idrarı boşa akıttıktan sonra idrar örneği almanız daha uygundur Testin özelliğine göre idrarınızı bir kaba alıp damlalık ile damlatmanız, idrar kabına batırmanız ya da direkt olarak idrarınızı yaparken testi akan idrara tutmanız uygulanabilecek yöntemlerdir


HPT en erken ne zaman sonuç verir?


"Arkadaşımla ilişkide bulundum daha sonra hemen gidip gebelik testi aldım sonuç negatif çıktı Kesinlikle hamile olmadığımdan emin olabilir miyim?" şeklinde sorular e-posta ya da telefon ile bana yöneltilen sorular arasında sıkça yer almaktadır Bu kadar erken dönemde gebelik olup olmadığını ancak Tanrı bilebilir


Daha öncede belirttiğim gibi gebelik testinde gebeliğin saptanabilmesi için embryonun rahim içine yerleşmiş olması gerekir Bu nedenle test en erken yumurtlamadan sonraki 8-9 günde saptanabilir Ancak yumurtlamanın geç olması, embryonun beklenenden daha geç yerleşmesi gibi nedenler ile bu dönemde yapılan idrar testi genelde negatif çıkar Bu dönemde yapılan gebelik testinin negatif çıkması hatalı negatif anlamına gelmez ve hamile olmadığınızı göstermez En akılcı ve ekonomik yaklaşım adet kanamasını beklemek eğer gecikme olursa test yapmaktır


2001 Ekim ayında JAMA dergisinde yayınlanan geniş kapsamlı bir araştırmada adet gecikmesinin olduğu günde yapılan idrarda gebelik testinin duyarlılığının %90 olduğu saptanmıştır (JAMA 2001;286-1759-1761) Geriye kalan %10 olguda daha henüz embryo rahime bile yerleşmemiştir Yine aynı çalışmaya göre bu testlerin duyarlılığı en fazla adet gecikmesinden 1 hafta sonra olmakta ve %97'ye kadar çıkmaktadır


Bu nedenle adet gecikmesinin takip eden 1-2 günde yapılan test negatif çıktığında mutlaka 1 hafta sonra test yeniden yapılmalıdır


Testi yapmadan önce idrar ne süre ile tutulmalıdır?


Testi yaptığınız gün ne kadar geçse idrar tutmanız gereken süre o kadar azdır Örneğin beklediğiniz adet kanaması 1 hafta geçmiş ise idrar tutmadan herhangi bir zamanda testi yapabilirsiniz Öte yandan adet kanamasını beklediğiniz gündeyseniz ya da adet kanamanız 1-2 gün geciktiyse bu durumda 4 saat idrar yapmayıp daha sonra testi yapmalısınız


Test nasıl yorumlanır?


Piyasada satılan değişik markalardaki idrar testleri birbirinden farklıdır Bu nedenle kullandığınız testin kullanma talimatını mutlaka dikkatlice okuyunuz


Genelde idrar testlerinde 3 tane pencere bulunur Bunlardan birine idrar örneği damlatılırken yan yana bulunan iki pencereye bakılarak test yorumlanır Bu pencerelerden birisi testin doğru şekilde yapılıp yapılmadığınız gösterir (kontrol penceresi) Diğer pencere ise pozitif ya da negatif sonucu verir Pozitif sonuç varlığında bu penceresinde ya bir çizgi ya da artı işareti çıkar Sonuç penceresindeki çizginin renginin açık ya da koyu olması anlamını değiştirmez Bu her durumda pozitif sonuç demektir Bazı testlerde ise sonuç penceresinde artı ya da eksi işareti belirir Artı pozitif sonucu yani gebeliği, eksi ise gebelik olmadığını gösterir