Çoğul Gebelik nedir? Çoğul gebelik nasıl gerçekleşir?

Çoğul Gebelikler


Çoğul gebelikler anne ve fetuslar açısından yüksek riskli gebeliklerdir Tüp bebek gibi yardımcı üreme tekniklerindeki gelişmeler ve daha ileri yaşlarda doğumların artması ile son 10 yılda çoğul gebelik sıklığı belirgin olarak artmıştır


İkiz gebelik sıklığı 1000 gebelikte 15 kadardır Tüp bebek gibi yardımcı üreme tekniklerinin uygulanması ile bu oran 1000'de 25 civarına yükselmiştir Üç ve daha fazla fetusun yer aldığı çoğul gebelik oranı ise 10000'de 12 civarında olup, büyük bölümü yumurtlamayı uyarıcı tedavi ve yardımcı üreme teknikleri ile oluşmaktadır Kendi kendine oluşan üçüz gebelik sıklığı ise 10000'de 37'dir


İkiz gebelikler tek yumurta ve çift yumurta ikizleri olarak iki şekilde oluşabilir İkiz gebeliklerin 2/3'si çift yumurta, 1/3'i ise tek yumurta ikizidir Çift yumurta ikizlerinin cinsiyeti aynı veya faarklı olabilir Tek yumurta ikizleri ise her zaman aynı cinstendir Çift yumurta ikizleri ailede ikiz olması, ırk, anne yaşı ve annenin önceki gebelik sayısı gibi faktörlerden etkilenir Yumurtlamayı uyarıcı tedaviler daha çok çift yumurta ikizi sıklığını arttırmasına rağmen, tek yumurta ikizi sıklığını da arttırmaktadır

Çift yumurta ikizleri iki ayrı yumurtanın, iki ayrı sperm tarafından döllenmesi ile oluşur Tek yumurta ikizleri ise tek bir yumurtanın, tek bir sperm tarafından döllenmesinden sonra oluşan gebelik ürününün bölünmesi ile gerçekleşir Bölünmenin gerçekleştiği döneme göre tek yumurta ikizleri dikoryonik-diamnionik, monokoryonik-monoamnionik ve monokoryonik-diamniotik plasenta şekilleri gösterirler Bunlar fetusların etrafındaki keselerin ve plasentaların şekline göre yapılan sınıflandırmadır Çift yumurta ikizlerinin plasentaları her zaman dikoryonik-diamniotiktir Tek yumurta ikizlerinin riski, çift yumurta ikizlerinden daha fazladır


Çoğul gebeliklerde en korkulan problemler erken doğum ve bebeklerde rahim içinde gelişme geriliği olmasıdır İkiz gebeliklerin % 50'si prematürite sınırı olan 37 haftadan önce doğmaktadır, bu oran üçüzlerde %90'ın üzerindedir Gebeler açısından anemi, hipertansiyon, gebeliğe bağlı şeker hastalığı riskleri artmıştır


GEBELİKTE TAKİP


Çoğul gebeliği olan gebeler, özellikle gebeliğin ikinci yarısında daha sık olarak izlenmelidir 20 haftadan sonra 3 haftada bir, 26-28 haftadan sonra ise 1-2 hafta ara ile kontrol yapılmalıdır Çoğul gebeliği olan gebeler, her fetus başına ek olarak günde 200-300 kCal almalıdır İkiz gebelikte günlük 2700 kCal diyet önerilir Ayrıca çoğul gebeliği olan gebeler mutlaka düzenli demir ve folik asit kullanmalıdır


Prematüritenin Önlenmesi ile İlgili Eğitim: Çoğul gebeliği olan gebeler erken doğumun belirti ve işaretlerini öğrenmelidir Gebeler kendi kendilerine kasılma takibi yapabilmeli, eğer istirahat ile geçmeyen ağrı ve kasılma olursa doktorlarına veya hastaneye başvurmalıdırlar Herhangi bir kanama veya su gelmesi durumunda doktora haber verilmelidir


Fiziksel Aktivite: Yatak istirahatinin erken doğumu önlemedeki etkinliği kanıtlanmamıştır Ancak özellikle 28 haftadan sonra hareket kısıtlaması yararlı olabilir Üçüz veya daha fazla fetusun yer aldığı gebeliklerde aşırı fizik aktiviteden ve stresli çevre şartlarından kaçınma önerilir Uzun süre yatak istirahati ve hareketsiz kalmanın da damarlarda pıhtılaşmaya eğilim, kemik kaybı gibi riskleri vardır


Gebeliğin ikinci yarısından itibaren muayene esnasında rahim ağzının da ultrasonografi olarak değerlendirilmesi erken doğum riski açısından yararlı olabilir Rahim ağzı uzunluğunun 35 cm altında olması erken doğum riskinin arttığını gösterir


Çoğul gebelikte preeklampsi ve hipertansiyon riski artmıştır Bu nedenle tansiyon takiplerinin ve tuzsuz diyetin önemi vurgulanmalıdır


PRETERM DOĞUM


İkiz gebeliği olanların %50'si 37 haftadan önce doğum yapmaktadır Doğumdaki gebelik haftası ne kadar küçük olursa fetuslar o kadar büyük risk altındadır Bu nedenle erken doğum belirtileri olan gebeler hastaneye yatırılmalı, gerekirse doğumu durdurucu tedavi başlanmalıdır


GEBELİK REDÜKSİYONU


Erken doğum riskini azaltmak için, özellikle dört veya daha fazla fetusun bulunduğu gebeliklerde, 10-11 haftada fetuslardan bir veya birkaçı öldürülerek, kalanların erken doğum riski azaltılmaya ve yaşam şansları arttırılmaya çalışılmaktadır Bu işleme bağlı düşük riski de %10 civarındadır Bu nedenle bu işlemin deneyimli kişilerce yapılması önerilir