Kızılırmak

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-24-2012

Kızılırmak Nehri

Türkiye topraklarından doğarak yine, Türkiye topraklarından denize dökülen en uzun akarsudur

Uzunluğu 1

355 km’dir

Deniz taşımacılığı için kullanılmaz

Başlıca kolları Delice Irmağı, Devrez ve Gökırmak’tır

Nehir, İç Anadolu'nun en doğusundaki Sivas ilinde Kızıldağ'ın güney yamaçlarından yaklaşık 39,8° Kuzey 38,8° Doğu noktasından doğar,ilk önce batı ve güney batıya 38,7° Kuzey 34,8° Doğu ya kadar akar ,daha sonra yay şeklinde biçimlenir

İlkin batıya ,daha sonra kuzey doğudaki Tuz Gölü'nü geçerek kuzey batıya akar

Daha sonra kuzey ve kuzey doğuya yönelir

Burada Delice Irmağı ile 40

47° Doğu 34

14° Batı nokasında birleşir

Sonra zig zaglar çizerek kuzey batıya akar

41

10° Doğu 34

42° Batı da Devrez Nehri ile birlikte akar

Ve Kuzey doğuya doğru döner

Sonuçta Karadeniz'e 41

72° Kuzey 35

95° Doğu noktasında boşalır

Sırasıyla Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Çankırı, Çorum ve Samsun illerinden geçerken çok sayıda dere ve çayın sularını toplayarak Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e ulaşır

Yağmur ve kar sularıyla beslenen nehrin rejimi düzensizdir

Temmuz ve Şubat arasında düşük su düzeyinde akan nehir, Mart ayında hızla kabarmaya başlar ve Nisan ayında en yüksek su düzeyine ulaşır

Ortalama debisi 184 m³/sn olan nehrin 20 yıllık gözlem süresince en az 18,4 m³/sn’ye ve en çok 1

673 m3/sn

’ ye ulaştığı tespit edilmiştir

Nehir üzerine 7 baraj yapılmıştır

Bunlar Kayseri ilinde Sarıoğlan, Ankara yakınlarındaki Kesikköprü, Hirfanlı ve Kapulukaya barajları ile nehrin Bafra Ovası’na kurulmuş Altınkaya ve Derbent barajlarıdır

Nehir üzerine son olarak Obruk Barajı yapılarak 2007 yılı içerisinde su tutumuna başlanılmıştır

İrili ufaklı birçok gölün bulunduğu Kızılırmak Deltası, Türkiye'nin en önemli kuş yaşam alanlarından da biridir

Adını suyunun renginden alan, antikçağda ise tuzlu akarsu anlamına gelen Halys adıyla anılan Kızılırmak, Anadolu'da kurulmuş medeniyetlere hep ev sahipliği yapmış

Bugün Kızılırmak Vadisi'nde tarihin her dönemine ait izler bulmak mümkün; kaya mezarları ve yerleşimleri, farklı medeniyetlere ait kaleler, köprüler ve daha pek çok iz

06-24-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kızılırmak Kızılırmak Nehri Türkiye topraklarından doğarak yine, Türkiye topraklarından denize dökülen en uzun akarsudur Uzunluğu 1355 km’dir Deniz taşımacılığı için kullanılmaz Başlıca kolları Delice Irmağı, Devrez ve Gökırmak’tır Nehir, İç Anadolu'nun en doğusundaki Sivas ilinde Kızıldağ'ın güney yamaçlarından yaklaşık 39,8° Kuzey 38,8° Doğu noktasından doğar,ilk önce batı ve güney batıya 38,7° Kuzey 34,8° Doğu ya kadar akar ,daha sonra yay şeklinde biçimlenirİlkin batıya ,daha sonra kuzey doğudaki Tuz Gölü'nü geçerek kuzey batıya akarDaha sonra kuzey ve kuzey doğuya yönelirBurada Delice Irmağı ile 4047° Doğu 3414° Batı nokasında birleşirSonra zig zaglar çizerek kuzey batıya akar4110° Doğu 3442° Batı da Devrez Nehri ile birlikte akarVe Kuzey doğuya doğru döner Sonuçta Karadeniz'e 4172° Kuzey 3595° Doğu noktasında boşalır Sırasıyla Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Çankırı, Çorum ve Samsun illerinden geçerken çok sayıda dere ve çayın sularını toplayarak Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e ulaşır Yağmur ve kar sularıyla beslenen nehrin rejimi düzensizdir Temmuz ve Şubat arasında düşük su düzeyinde akan nehir, Mart ayında hızla kabarmaya başlar ve Nisan ayında en yüksek su düzeyine ulaşır Ortalama debisi 184 m³/sn olan nehrin 20 yıllık gözlem süresince en az 18,4 m³/sn’ye ve en çok 1673 m3/sn’ ye ulaştığı tespit edilmiştir Nehir üzerine 7 baraj yapılmıştır Bunlar Kayseri ilinde Sarıoğlan, Ankara yakınlarındaki Kesikköprü, Hirfanlı ve Kapulukaya barajları ile nehrin Bafra Ovası’na kurulmuş Altınkaya ve Derbent barajlarıdır Nehir üzerine son olarak Obruk Barajı yapılarak 2007 yılı içerisinde su tutumuna başlanılmıştır İrili ufaklı birçok gölün bulunduğu Kızılırmak Deltası, Türkiye'nin en önemli kuş yaşam alanlarından da biridir Adını suyunun renginden alan, antikçağda ise tuzlu akarsu anlamına gelen Halys adıyla anılan Kızılırmak, Anadolu'da kurulmuş medeniyetlere hep ev sahipliği yapmış Bugün Kızılırmak Vadisi'nde tarihin her dönemine ait izler bulmak mümkün; kaya mezarları ve yerleşimleri, farklı medeniyetlere ait kaleler, köprüler ve daha pek çok iz